နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တ

[ နိဂဏ္ဌ + နာဋပုတ္တ ] နာဋ၏သားဖြစ်သော နိဂဏ္ဌ၊ (ကချေသည်၏သား နိဂဏ္ဌဟုလည်း ပြန်ဆိုကြသည်။) မဟာဝီရသည်လည်း ယင်း နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တ၏ အမည်ဖြစ်သည်။ ဂျိန်းဘုရား ဟုလည်းခေါ်ကြ၏။

နိဂဏ္ဌဟူသောအမည် အနှောင်အဖွဲ့ မရှိသူ ဟူသော အနက်ကို ဖွင့်ဆိုကြ၏။ နိဂန္ထ ဟု နေလိုရင်းမှ နိဂဏ္ဌဖြစ်သည်၊ တချို့ကျမ်းများ၌ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တကို နာဋိ က ရွာကိုစားရသော နာဋ၏သား အနှောင်အဖွဲ့မှလွတ်သူ ဟု ဆိုလို၏။ ယင်း နာဋပုတ္တနိဂဏ္ဌသည် ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ခေတ်က တိတ္ထိဆရာကြီး ၆-ယောက်တွင် တစ်ယောက်အပါ အဝင်ဖြစ်၏။ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တသည် ဝိဒေဟတိုင်း ဝေသာလီမြို့ အနီး ကုဏ္ဍပုရ (ကွန်ဒါပုရ်) ရွာ ယခု ကုဏ္ဍဂါမ = ဗဟုကုဏ္ဍရွာတွင် ခရစ်တော်မမွေးဖွားမီ ၅၉၉-နှစ်တွင် ဖွားမြင်သည်ဟု ဂျိန်းသမိုင်းတို့၌ ခန့်မှန်းကြသည်။ ဗုဒ္ဓဘုရားရှင်ထက် အသက် ၃၆-နှစ် ကြီးသဖြင့် ခရစ်တော်မမွေးဖွားမီ ၆၅၉ ဖြစ်သင့်သည်။ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တသည် အသက် ၃၀-တွင် တောထွက်၍ ၁၂-နှစ် တပအကျင့်ကို ကျင့်ပြီး ၄၂-တွင် "ဘုရားဖြစ်ပြီ" ဟု ကြေငြာသည်။

ယင်းသည် “စာတုယာမသံဝရ" အကျင့်ကို ဟောပြောသည်၊ စာတုယာမသံဝရအကျင့် (နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တ၏ စွဲမြဲစွာ ဆုပ်ကိုင်ဟောပြောသည့် ပဓာနဝါဒဖြစ်သည်။) ယင်း စာတုယာမသံဝရအကျင့်ကား-

(၁) ရေအေးအားလုံးကို သုံးဆောင်မှုမှ တားမြစ်ခြင်း၊

(၂) မကောင်းမှုအားလုံးကို တားမြစ်ခြင်း၊

(၃) မကောင်းမှုအားလုံးကို တားမြစ်ခြင်းဖြင့် မကောင်းမှုအားလုံးကို ပယ်သတ်ပြီးဖြစ်ခြင်း၊

(၄) မကောင်းမှုအားလုံးကို တားမြစ်ခြင်းဖြင့် လွတ်မြောက်ရာကို တွေ့မြင်ပြီးဖြစ်ခြင်း ဖြစ်၏။

နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တ၏အယူ၌ ကာယဒဏ်, ဝစီဒဏ်, မနောဒဏ် ဟု ဒဏ် ၃-ပါး ပညတ်၏။ ကာယဒဏ်, ဝစီဒဏ် ၂-ခုကို အစိတ္တကဒဏ် ဟု ပညတ်၏။ မနောဒဏ်ကို သစိတ္တကဒဏ်ဟု ပညတ်၏။ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တသည် မိမိ၏ ဒါယကာရင်းဖြစ်သူ ဥပါလိမှာ ဘုရားရှင်၏ ဥပါသကာအဖြစ်သို့ ဖြစ်သည်ကစ၍ စိတ်မသက်မသာဖြစ်ကာ အကြီးအကျယ် သောကမီး တောက်လောင်သဖြင့် သွေးအံပြီး ဥပါလိ၏ အိမ်တံခါးဝတွင်လဲနေရာ တပည့်များက အဝတ်ပုဆိုး (သံလျှင်း)ဖြင့် ထမ်းယူ၍ မြို့ပြင်ရောက်မှ ခုတင်ငယ်ဖြင့် ပါဝါမြို့သို့ ထမ်းဆောင်ကြကုန်၏။ ပါဝါမြို့ရောက်၍ မကြာခင် ကွယ်လွန်သည်။ အသက် ၇၂–တွင် ကွယ်လွန်သည်ဟုလည်း အဆိုရှိသည်။ D.P. လည်းကြည့်။

တဒါ ပဉ္စ ဒိဋ္ဌိဂတိကာ ပုရာဏကဿပ မက္ခလိ ဂေါသာလ ပကုဓကစ္စာယန အဇိတ ကေသကမ္ဗလ နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တာ အဟေသုံ။

ယင်း တိတ္ထိဆရာကြီး ၆-ယောက်မှာ -

1. ပုရာဏကဿပ
2. မက္ခလိဂေါသာလ
3. ပကုဓကစ္စာယန
4. သဉ္ဇယဗေလဋ္ဌပုတ္တ
5. အဇိတကေသကမ္ဗလ
6. နိဂဏ္ဌနာဋပုတ္တ တို့ဖြစ်ကြသည်။

သာမညဖလသုတ်တွင်လည်း လေ့လာနိုင်သည်။