ဖိကျုံ့မှု တောင့်ခံနှုန်းထား

ဒြပ်သားစုတမျိုးမျိုး၏ ဖိကျုံ့မှု တောင့်ခံနှုန်းထား (သို့) အဖိအကျုံ့ တောင့်နှုန်း (အင်္ဂလိပ်: bulk modulus; $K$ or $B$) ဆိုသည်မှာ ၎င်း၏ မျက်နှာပြင်များထံသို့ ထောင့်မတ်ကျ သက်ရောက်လာသော ဖိအားတို့ကြောင့် ကျုံ့မဝင်သွားအောင် တောင့်ခံနိုင်မှု နှုန်းထား ဖြစ်သည်။ သင်္ချာနည်းဖြင့်လျှင် အရွယ်အစားတခု ပိုမိုကျုံ့ဝင်သွားအောင် သက်ရောက်ရမည့် တမွတ်စိတ် (en:infinitesimal) အားစုအချိုးကို တည်ကိန်းပြုလျက် နဂိုထုထည်မှ လျော့သွားမှု တမွတ်စိတ်ပမာဏနှင့် စားထားခြင်း၊ အချိုးချထားခြင်း ဖြစ်သည်။

ပမာဏတူ ဖိအားများ မျက်နှာပြင်တိုင်းသို့ ထောင့်မတ်ကျ တညီတညာ သက်ရောက်ပုံ ဥပမာ

သင်္ချာ

အဖိအကျုံ့ တောင့်နှုန်း $K$ ကို တွက်ထုတ်သည့် ညီမျှခြင်းမှာ ဤသို့ ဖြစ်သည်။

$K=-V{\frac {dP}{dV}},$

ဤတွင် $P$ က အားစုပြုံမှု အချိုး၊ $V$ က အရာဝတ္ထု၏ နဂိုထုထည်၊ $dP/dV$ ဟူသည်က ထုထည်အလိုက် အားအချိုး၏ ပြောင်းလဲနှုန်း(derivative) ဖြစ်သည်။