မင်းရှင်နောင်
| မင်းရှင်နောင် | |
| |
| မွေးသက္ကရာဇ် | ၁၉၁၉ ခုနှစ် |
| အမည်ရင်း | စိန်ဝင်း |
| နိ်ုင်ငံ |  မြန်မာ
|
| မိဘအမည် | ဦးပေါ + ဒေါ်စုညွန့် |
| ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ | ဗုဒ္ဓဘာသာ |
| ကလောင် အမည်ခွဲများ | |
| အလုပ်အကိုင် | စာရေးဆရာ၊ |
| မွေးဖွားရာဒေသ | မုံရွာခရိုင်၊ ခိုးသန်းရွာ |
| ထင်ရှားကျော်ကြားမှု | |
မင်းရှင်နောင် (၁၉၁၉ - ၁၉၆၉)
ပြင်ဆင်ရန်မုံရွာ ခရိုင် ခိုးသန်း ရွာ၌ အဖ ဒိစတြိတ် ကောင်စီ လူကြီး ဟောင်းနှင့် ကုန်သည် ဦးပေါ၊ အမိ ဒေါ်စုညွန့် တို့က ၁၉၁၉ ခုနှစ် (မလိခ ကမူ ၁၉၂ဝ ပြည့်နှစ်ဟု ဖော်ပြ ထားသည်။) တွင် မွေးဖွားသည်။ အမည်ရင်း ဦးစိန်ဝင်း ဖြစ်၍၊ စာရေးဆရာ ဘဝင်း၏ ညီ ဖြစ်သည်။
ခိုးသန်းရွာ မူလတန်း ကျောင်းတွင် စတင် ပညာ သင်ကြား ခဲ့၏။ ၁၃ နှစ်သား အရွယ် သာမဏေ ဘဝဖြင့် သဒ္ဒါ၊ သင်္ဂြိုဟ်၊ အဘိဓာန်၊ ဆန်း၊ အလင်္ကာ ကျမ်းများကို လယ်တီ ပဏ္ဍိတ ဦးမောင်ကြီးနှင့် မုံရွာ လယ်တီတိုက် လယ်တီ ဦးကောဝိဒ (ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း လက်ထောက် အယ်ဒီတာ ပုပ္ပား ဦးကျော်ရင်) တို့ ထံတွင် ဆည်းပူး ခဲ့သည်။ လယ်တီ ဦးကောဝိဒ ထံမှာပင် ပိဋကတ် စာပေနှင့် သက္ကတ ဘာသာ တို့ကို သင်ယူ တတ်မြောက် ခဲ့သည်။ သာမဏေ ဘွဲ့မှာ 'ရှင်ကုလိန်' ဖြစ်သည်။ ပါမောက္ခ မစ္စတာလု (စ်) ပုဂံ ကျောက်စာ များကို ဖတ်ရာတွင် ပါဠိ၊ သက္ကတ ဘာသာ များနှင့် စပ်၍ သာမဏေ ဘဝ ဖြင့်ပင် ကူညီ ဖတ်ပေး ခဲ့သည်။ ၁၉၄ဝ ပြည့်တွင် အမရပူရသို့ ပြောင်းရွှေ့ သီတင်း သုံးသည်။ အသက် ၂၃ နှစ် အရွယ် (၁၉၄၂) ဂျပန် ခေတ်တွင် ရဟန်း ဘဝကို စွန့်၍ မုံရွာတွင် အိမ်ထောင် ပြုသည်။ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် အတွင်းတွင် မုံရွာ မြောက်ပိုင်း အာရှ လူငယ် အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဆောင်ရွက် ခဲ့သည်။ စစ်ပြီး ခေတ်၌ မန္တလေး မြို့တွင် အပတ်စဉ် စာပေ ကလပ် စာစောင်ကို ဦးစီး ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခန့်တွင် ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း လက်ထောက် အယ်ဒီတာ (အယ်ဒီတာ အဖွဲ့ဝင်) အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ထို့နောက် ပြဇာတ် ဒါရိုက်တာ၊ ရုပ်ရှင် ဇာတ်ညွှန်းရေး ဆရာ၊ ရုပ်ရှင် ဒါရိုက်တာ လုပ်ကိုင် ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင် ကောင်စီ၏ ပထမဆုံး ဒုဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် ဆောင်ရွက် ခဲ့သည်။
ရှင်သာမဏေ ဘဝ ကပင် စာပေ လောက၌ အခြေချ ခဲ့သည်။ ထင်ရှားသည့် စာအုပ် များမှာ အသက် ၁၇ နှစ် အရွယ်တွင် ရေးသား ခဲ့ပြီး၊ မန္တလေး လူထု စာအုပ် တိုက်က ထုတ်ဝေ ခဲ့သည့် စာဆိုတော် ကာလီဒါသ အတ္ထုပ္ပတ္တိ [၁၉၃၆ (ခန့်)၊ ၁၉၆၉] (မလိခ ကမူ ၁၉၄၁ ဟု ဖော်ပြ ထားသည်။)၊ ဘရတ ဝတ္ထုတော်ကြီး (၁၉၃၈)၊ အလကား ဘိုးဘိုးအောင် [၁၉၄ဝ (ခန့်)] တို့ပင် ဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယ ပဒေသရာဇ် အသိုင်းအဝန်းတွင် ခေတ်စား ခဲ့သော 'မဟာဘာရတ' နှင့် 'ကာလီဒါသ' တို့၏ ဇာတ်လမ်းများ၊ အချက်အလက် များကို သက္ကတ ဘာသာမှ ယူ၍၊ မြန်မာ့ နန်းတွင်းဇာတ် 'မဏိကက်'၊ 'ဣန္ဒာဝံသ' ပုံစံ မြန်မာ စကားလုံး အယဉ်အနွဲ့ တို့ဖြင့် တန်ဆာ ဆင်ထားသည်။ အချစ်၊ ဝိညာဉ်ပြောင်း၊ ဝိညာဉ်လွဲ ပြွမ်းတီးကာ စကားပြေတွင် ကာရန်စွက် ရေးသား ထားသည်။ မည်သည့် မူရင်း စာအုပ်မှ ယူထားကြောင်းကို ဖော်ပြ မထားချေ။ မြန်မာ့ အလင်း သတင်းစာတွင် 'ငွေတာရီ' အမည်ရှိ အခန်းဆက် ဝတ္ထုရှည်ကြီး ရေးသားနည်းကို စတင် ခဲ့သူ အဖြစ်လည်း ထင်ရှားသည်။ 'ချစ်ရိပ်သာ' အမည်ရှိ ပထမဆုံး ကဗျာ ဝတ္ထုကို ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်းတွင် ရေးသား ခဲ့သည်။ 'အချစ်နှင့် အမုန်း' ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း ဝတ္ထုရှည်မှာ ထင်ရှားသည်။ စိတ်ဓာတ် ဖောက်ပြန် ပြောင်းလဲမှုနှင့် ဆန်းကြယ်မှု တို့ကို အဓိကထား ရေးသား ထားသော ကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။
'အချစ်ကြွေး'၊ 'သင် ဘယ်လဲ' စသည့် ပြဇာတ် များကို တင်ဆက် ခဲ့သည်။ ညောင်ရမ်း ညီနောင်၊ မင်းကုသ၊ ဗိမ္ဗိသာရ၊ ဝိဇယကုမ္မာ စသည့် ဇာတ်ကားများ အပါအဝင် ရုပ်ရှင် ဇာတ်ညွှန်း များစွာ ရေးသား ခဲ့သည်။
၁၉၆၉ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၅ ရက်နေ့ နံနက် ၅ နာရီ ၂ဝ မိနစ်တွင် အသည်း ကင်ဆာ ရောဂါဖြင့် ရန်ကုန် ပြည်သူ့ ဆေးရုံကြီး၌ ကွယ်လွန် ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်သူ၏ ဆန္ဒ အရ ရုပ်ကလာပ်ကို ဆေး သုတေသန အတွက် အသုံး ပြုနိုင်ရန် ဆေး တက္ကသိုလ် (၁) သို့ လှူဒါန်း ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ရန်ကုန် ကျောက်ကုန်း မိုးကောင်းလမ်း နေအိမ်တွင် ဇနီး ဒေါ်တင်ရွှေနှင့် သာသမီး လေးဦး ကျန်ရစ် ခဲ့သည်။
စာညွှန်း
ပြင်ဆင်ရန်- ပါရဂူ။ မင်းရှင်နောင်၊ နွယ်နီ (ဇူလိုင် ၁၉၉၉)။ စာ ၈၈ - ၉ဝ။
- မောင်ခေတ်ထွန်း။ မြန်မာ စာဆို များ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ရုပ်ပုံလွှာ [၃]၊ မင်းရှင်နောင် (၁၉၁၉ - ၁၉၆၉)၊ စတိုင်သစ် (စက်တင်ဘာ ၁၉၉၅)။ စာ ၁၃၂။
- မလိခ။ မြန်မာ စာပေ အဘိဓာန် (၄)။ စာ ၂၉၁ နှင့် ၂၉၈ - ၂၉၉။
- စာအုပ် လောက၊ ငွေတာရီ (ဇွန် ၁၉၆၉)။ စာ ၁၄၂။
- မလိခ။ မြန်မာ စာပေ အဘိဓာန်၊ မိုးဝေ (ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၈၅)။ စာ ၁ဝ၈။
- မင်းရှင်နောင်။ အချစ်နှင့် အမုန်း၊ ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း (မေ ၁၉၄၈)။ စာ ၁ဝ - ၅၄။
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ ရာပြည့် ဦးစိုးညွန့် စုစည်း တည်းဖြတ်သော '၂ဝ ရာစု မြန်မာ စာရေး ဆရာ ၁ဝဝ အတ္ထုပ္ပတ္တိ အကျုဉ်း' စာအုပ် (၂ဝဝ၅ ခု၊ ဇူလိုင်)