မော်ဒျူလေးရှင်း
မော်ဒျူလေးရှင်း (Modulation) ဆိုသည်မှာ ဆက်သွယ်ရေးစနစ်တွင် သုံးစွဲသော ကြိမ်နှုန်းမြင့်လှိုင်းများ၏ ပုံသဏ္ဌာန်ကို ပြောင်းလဲပေးခြင်းကို ခေါ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် တယ်လီဖုန်း ဆက်သွယ်ရေးတွင် စကားပြောသံများကို ပြောဆိုသူဖက် အခြမ်းမှ နားထောင်သူဖက် အခြမ်းသို့ ထုတ်လွှင့်ရန် အတွက် စကားပြောရာမှ ထွက်ပေါ်လာသည့် ကြိမ်နှုန်း များကို အသံလွှင့်မည့် ကြိမ်နှုန်း နှင့် ပေါင်းစပ် ပေးရသည်။ ထိုသို့ ပေါင်းစပ်ပေးခြင်းကို မော်ဒျူလေးရှင်း ပြုလုပ်သည်ဟု ခေါ်သည်။ အခြားတစ်ဖက်မှ ထိုလှိုင်းကို ဖမ်းယူ ရရှိသည့် အခါတွင် စကားပြောသံကို အသံလွှင့်သည့် ကြိမ်နှုန်းမှ ပြန်လည် ခွဲထုတ် ရယူရသည်။ ၎င်းကို ဒီမော်ဒျူလေးရှင်း(Demodulation) ဟု ခေါ်သည်။
အင်နာလော့ နည်းစနစ်ဖြင့် မော်ဒျူလေးရှင်း ပြုလုပ်ရာတွင် ထုတ်လွှင့်မည့် ကြိမ်နှုန်း၏ လှိုင်းပမာဏ (Amplitude) ကို ပြောင်းလဲ ပေးခြင်း၊ ကြိမ်နှုန်းကို ပြောင်းလဲပေးခြင်း၊ လှိုင်း၏ ထောင့်ပမာဏ (Phase) ကို ပြောင်းလဲပေးခြင်းတို့ဖြင့် ပြုလုပ်နိုင်သည်။ လှိုင်းပမာဏ ပြောင်းလဲခြင်းကို Amplitude Modulation သို့မဟုတ် AM ဟု ခေါ်ပြီး ရေဒီယိုလှိုင်းများကို အလွန်ဝေးကွာသော အရပ်ဒေသများသို့ ထုတ်လွှင့်ရာတွင် အသုံးပြုသည်။ ကြိမ်နှုန်း ပမာဏ ပြောင်းလဲခြင်းကို Frequency Modulation သို့မဟုတ် FM ဟု ခေါ်ပြီး အရပ်ဒေသ တစ်ခုအတွင်း အသုံးပြုသော စကားပြောစက်များ နှင့် မြို့တစ်မြို့ချင်းစီတွင် ထုတ်လွှင့်သော ရေဒီယို စတေရှင်များတွင် အသုံးပြုကြသည်။ လှိုင်း၏ ထောင့်ပမာဏ ပြောင်းလဲပေးခြင်းကို Phase Modulation သို့မဟုတ် PM ဟု ခေါ်သည်။ လှိုင်း၏ ထောင့်ပမာဏ ပြောင်းလဲခြင်းကို ဒစ်ဂျစ်တယ် ဆက်သွယ်ရေး စနစ်များတွင် ပိုမို အသုံးပြုလေ့ ရှိကြသည်။
ဒစ်ဂျစ်တယ် နည်းစနစ်ဖြင့် မော်ဒျူလေးရှင်း ပြုလုပ်သည့် FSK၊ PSK ၊ QAM စသည့် နည်းစနစ် အများအပြားကိုလည်း ဒစ်ဂျစ်တယ် ဆက်သွယ်ရေးစနစ်များတွင် အများအပြား အသုံးပြုလေ့ ရှိကြသည်။