ရှင်ဂုဏာစာရ

ရှင်ဂုဏာစာရ (၁၀၈၀ − ၁၁၃*)သည် ဒုတိယကျော်အောင်စံထားဆရာတော်ဟု လူသိများကြသည့် ဆရာတော်တစ်ပါး ဖြစ်သည်။ ရတနာပုရအင်းဝမြို့ အရှေ့ဘက်တွင် ဆင်ဖြူရှင်းမင်းတရားကြီး၏ အမှုတော်ထမ်းအရွတ်ဝန် ဆောက်လုပ်ခဲ့သည့် ကြေးနီးကျောင်းတွင် သီတင်းသုံးတော် မူသည်။

ဘဝ

ဆရာတော်ကို အင်းဝမြို့တောင်ဘက် ငစင်ရိုင်းရွာတွင် သက္ကရာဇ် ၁၀၈၀ ပြည့်နှစ်၌ ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ ဆရာတော်သည် ကျမ်းဂန်တတ်မြောက်သည့်အပြင် ဉာဏ်မှ ထိုးထွင်းနက်နဲထက်သန်သည်။ မြန်မာစာပေ အခြေမှီငြမ်းတစ်ဆူဖြစ်သည့် ဝေါဟာရတို့၏ အနက်အဓိပ္ပာယ်များကို အကျယ်ဖွင့်ပြသည့် “ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်း” ကို ရေးသားခဲ့သည်။

အမည်တွင်ပုံ

ဟံသာဝတီရောက်မင်းဆောက်လုပ်လှူဒါန်းခဲ့သည့် ကျောင်းရံတစ်ရာရှိ ကျော်အောင်စံထားအမည်ရှိသည့် ကျောင်းတော် ရှိ၏။ ထိုကျောင်းတော်တွင် မာဂဓအဘိဓာန်ကို ပြန်ဆိုခဲ့သည့် ပထမကျောင်းထိုင်ဆရာတော် ရှင်ဉာဏဝရသည် ပျံလွန်တော်မူခဲ့သည်။ ထိုအခါ ဆရာတော်သည် ထိုကျောင်းသို့ ပြောင်းကာ သီတင်းသုံးခဲ့ရာမှ “ဒုတိယကျော်အောင်စံထားဆရာတော်” ဟု အမည်တွင်ခဲ့သည်။ (တတိယ၊ စတုတ္ထကျော်အောင်စံထားဆရာတော်များလည်း ရှိသေးသည်။)

ပြုစုခဲ့သည့် ကျမ်းများ

၁။ မာဂဓအဘိဓာန်ဋီကာ နိသျဟောင်း (၁၁၄၀)၊

၂။ ဂုတ္တောဒယ ဆန်းနိသျနံကျယ် (၁၁၅၁)၊

၃။ ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်း (၁၁၃၁)၊

၄။ ဝံသဒီပနီ။