အက်ဖ်-၁၁၇ နိုက်ဟော့ခ်
လော့ခ်ဟိ အက်ဖ်-၁၁၇ နိုက်ဟော့ခ်သည် အမေရိကန် လေတပ်မှ ယခင်က အသုံးပြုခဲ့သော လူတစ်ဦးစီး အင်ဂျင် ၂လုံးတပ် ရေဒါမြင်ကွင်းမှ ဖမ်းမိရန် ခက်ခဲသော ရေဒါလှိုင်း ပုံရိပ်လျော့ မြေပြင် တိုက်ခိုက်ရေး လေယာဉ်ဖြစ်သည်။ F117-A သည် ၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် ပထမဆုံး အကြိမ်အဖြစ် ပျံသန်းခဲ့ပြီး ၁၉၈၃ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် အစကနဦး အသုံးပြုနိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ F-117A တီထွင်မှု ကို ၁၉၈၈ နိုဝင်ဘာတွင် ကမ္ဘာသို့ ကြေညာခဲ့သည်။
| F-117 Nighthawk | |
|---|---|
 | |
| အမျိုးအစား | ရေဒါမြင်ကွင်း ပုံရိပ်လျော့ တိုက်လေယာဉ် |
| မူလပထမနိုင်ငံ | အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု |
| ထုတ်လုပ်သူ | လော့ခ်ဟိ ကော်ပိုရေးရှင်း လော့ခ်ဟိမာတင် |
| ပထမဦးဆုံးခရီးစဉ် | ဇွန် ၁၈ရက် ၁၉၈၁ ခုနှစ် |
| စတင်ပျံသန်းခြင်း | ၁၅ အောက်တိုဘာလ ၁၉၈၃ |
| အဓိကအသုံးပြုသူ | အမေရိကန် လေတပ် |
| တည်ဆောက်ပြီးခဲ့သည့် အရေအတွက် | ၆၄ |
| တစ်စီးချင်း၏တန်ဖိုး | US$42.6 million (flyaway cost) US$111.2 million (total program)[၁] |
လော့ခ်ဟိ စကန့်ခ် ဝေါ့ခ် (Lockheed Skunk Works) မှ ထုတ်လုပ်ခဲ့သော ထိုလေယာဉ်သည် ရေဒါမြင်ကွင်းမှ ဖမ်းမိရန် ခက်ခဲသော ရေဒါလှိုင်း ပုံရိပ်လျော့ နည်းပညာ (stealth technology) ကို ပထမဆုံး အသုံးပြု တီထွင် ထားသော လေယာဉ်ဖြစ်သည်။ F117-A ကို ၁၉၉၁ ခုနှစ် ပါရှန်း ပင်လယ်ကွေ့ စစ်ပွဲ အတွင်း အသုံးပြုခဲ့ခြင်းကို လူသိများ ထင်ရှားသည်။ မြေပြင်တိုက်ခိုက်ရေး လေယာဉ်ဖြစ်သော်လည်း အများစုက ခေါ်ဝေါ်ကြသော အမည်မှာ Stealth Fighter ဟူ၍ ဖြစ်သည်။
အမေရိကန် လေတပ်သည် F-117 အသုံးပြုခြင်းကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၂ တွင် ရပ်နားခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ အက်ဖ်-၂၂ ရက်ပ်တာ ကို စတင်အသုံးပြုခြင်းနှင့် အက်ဖ်-၃၅ လိုက်တနင်း ၂ ကို စတင် အသုံးပြုတော့မည် ဖြစ်သောကြောင့်ပင် ဖြစ်သည်။
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ Aronstein and Piccirillo 1997, p. 267.
- Aronstein၊ David C. and Albert C. Piccirillo။ HAVE BLUE and the F-117A။ Reston, Virginia: AIAA, 1997။ ISBN 1-56347-245-7။
- Crocker၊ H.W. III (2006)။ Don't Tread on Me။ New York: Crown Forum, 2006။ ISBN 978-1-4000-5363-6။
- Donald၊ David (ed.)။ Black Jets: The Development and Operation of America's Most Secret Warplanes။ Norwalk, Connecticut: AIRtime Publishing Inc., 2003။ ISBN 1-880588-67-6။
- Eden၊ Paul, ed. (2006-06-01)။ The Encyclopedia of Modern Military Aircraft။ London, UK: Amber Books, 2004။ ISBN 1-904687-84-9။
- Goodall၊ James C (1992)။ "The Lockheed F-117A Stealth Fighter"။ America's Stealth Fighters and Bombers: B-2, F-117, YF-22 and YF-23။ St. Paul, Minnesota: Motorbooks International, 1992။ ISBN 0-87938-609-6။
- Logan၊ Don (2009)။ Lockheed F-117 Nighthawks: A Stealth Fighter Roll Call။ Atglen, Pennsylvania: Schiffer Publishing, 2009။ ISBN 978-0-7643-3242-5။
- Miller၊ Jay (1990)။ Lockheed F-117 Stealth Fighter။ Arlington, Texas: Aerofax Extra, 1990။ ISBN 0-942548-48-5။
- Rich၊ Ben။ Skunk Works။ New York: Back Bay Books, 1994။ ISBN 0-316-74330-5။
- Richardson၊ Doug (2001)။ Stealth Warplanes။ New York: Salamander Books Ltd, 2001။ ISBN 0-7603-1051-3။
ပြင်ပလင့်ခ်များ
ပြင်ဆင်ရန်- F-117A Nighthawk U.S Air Force history page
- The 49th Fighter Wing at Holloman Air Force Base
- F-117A.com – The "Black Jet" website (a comprehensive site)
- F-117 article Archived 7 April 2007 at the Wayback Machine. and Stealth article on Centennial of Flight web site Archived 18 January 2009 at the Wayback Machine.
- F-117A Nighthawk page on AirAttack.com Archived 17 July 2012 at Archive.is
- F-117A Nighthawk page on FAS.org Archived 1 April 2014 at the Wayback Machine.
- Lockheed F-117 Stealth Fighter on Vectorsite.net
- "Filling the Stealth Gap," in Air and Space Power Journal Fall 2006 Archived 28 September 2015 at the Wayback Machine.
- The Advent, Evolution, and New Horizons of United States Stealth Aircraft Archived 16 February 2003 at the Wayback Machine.
- "The Secrets of Stealth" on Discovery Military Channel Archived 3 June 2007 at the Wayback Machine.
- Austrian Radar Plots on acig.org
- CNN – NATO air attack shifts, aims at violence inside Kosovo – 27 March 1999
- Google Maps directory of all surviving F-117s on public display
- Austrian article about interception of F-117