ပင်လယ်ဓားပြမှု: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၂၉ -
အလယ်ခေတ် ဥရောပတွင် အထင်ရှားဆုံးနှင့် ကျက်စားရာ နယ်မြေ အကျယ်ပြန့်ဆုံး ပင်လယ် ဓားပြများမှာ ဗိုက်ကင်းခေတ်နှင့် အလယ်ခေတ် အစောပိုင်း ၇၈၃ မှ ၁၀၆၆ အထိ တိုက်ခိုက်ကျက်စားခဲ့သော စကင်ဒီနေဗီးယားမှ ဗိုက်ကင်းဟု ခေါ်သော လုယုစစ်တိုက်သူများ ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် ကမ်းရိုးတန်းများ၊ မြစ်များနှင့် အနောက် ဥရောပရှိ ကုန်းတွင်းပိုင်းမြို့များကို ဆီဗေးသို့ ရောက်သည် အထိ တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပြီး ၈၄၄ ခုနှစ်တွင် နော့စ်တို့၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံခဲ့ရသည်။ ဗိုက်ကင်းတို့သည် မြောက်အာဖရိက ကမ်းရိုးတန်းနှင့် အီတလီ ကမ်းရိုးတန်းများကိုပင် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ သူတို့သည် ဘောလတစ်ပင်လယ်၏ ကမ်းရိုးတန်းများကို တိုက်ခိုက်လုယူခဲ့ကြပြီး အရှေ့ဥရောပ၏ မြစ်များတလျှောက် ပင်လယ်နက်နှင့် ပါရှား အထိပင် သက်ဆင်းခဲ့ကြသည်။ အလယ်ခေတ်တွင် ဥရောပ၌ အုပ်ချုပ်ရေး အာဏာ တကွဲတပြား ဖြစ်နေခြင်းက ပင်လယ်ဓားပြတို့ကို အားသာမှု ဖြစ်စေခဲ့သည်။
 
ထိုအချိန် အတွင်းတွင် မြေထဲပင်လယ်၌ မွတ်စလင် ပင်လယ်ဓားပြတို့ ထင်ရှားခဲ့သည်။ ၉ ရာစု ကုန်သည် အထိ မွတ်စလင် ပင်လယ်ဓားပြတို့၏ ကျက်စားရာမှာ ပြင်သစ်နိုင်ငံ မြောက်ပိုင်းနှင့် အီတလီနိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း ကမ်းရိုးတန်း တလျှောက်တို့ဖြစ်သည်။ ၈၄၆ ခုနှစ်တွင် မွတ်စလင် တိုက်ခိုက်သူများသည် ရောမကို စီးနင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ဗာတီကန်ကို ဖျက်ဆီးခဲ့သည်။ ၉၁၁ တွင် ဖရက်ဆီနက်မှ မွတ်စလင်များ [[အယ်လ်ပ် တောင်တန်း]] ဖြတ်သန်းသည့် နေရာများကို ချုပ်ကိုင်ထားမှုကြောင့်ဘစ်ရှော့ နာဘွန်းသည် ရောမမှ အီတလီသို့ ပြန်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့သည်။ မွတ်စလင် ပင်လယ်ဓားပြများသည် ၁၀ ရာစုတွင် ဘယ်လီရစ် ကျွန်းများကို အခြေပြု၍ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ၈၂၄ မှ ၉၆၁ အထိ အာရပ် ပင်လယ်ဓားပြတို့သည် မြေထဲပင်လယ် တစ်ခုလုံးကို စီးနင်း တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
 
ယခုခေတ်
ယခုခေတ်တွင် ပင်လယ်နီနှင့်အာဖရိကဦးချိုဒေသတွင် ဆိုမာလီပင်လယ်ဓားပြများသောင်းကျန်းလျက်ရှိကြသည်။
 
=== အိန္ဒိယ ===