ခင်မောင်ညွန့် (ဒေါက်တာ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

| မွေးဖွားရာဒေသ=[[မန္တလေးမြို့]] ချမ်းအေးသာဇံရပ်

| နိုင်ငံသား = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]

| လူမျိုး = [[ဗမာ]]

| ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ =[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]

| ပညာအရည်အချင်း =[[ဝိဇ္ဇာဘွဲ့]] ([[မန္တလေးကောလိပ်]])၊ ပါရဂူ (ဒေါက်တာ)ဘွဲ့ ([[လန်ဒန်တက္ကသိုလ်]])

| အလုပ်အကိုင် =[[ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်]] [[သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန၊ဦးစီးဌာန]]၊ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]]

| ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု =စာရေးဆရာ၊[[စာရေးဆရာ]]၊ သမိုင်းပညာရှင်၊[[သမိုင်းပညာရှင်]]၊ ပါမေက္ခ၊[[ပါမောက္ခ]]၊ [[စာတည်းမှူးချုပ်]]

သမိုင်းပညာရှင် ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်သည် မန္တလေးမြို့ ဇာတိ ဖြစ်ပါသည်။ ချမ်းအေးသာဇံရပ် အဖ ဦးသိန်း၊ အမိ ဒေါ်ကြည်တို့၏ ဒုတိယသား ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့၊ ဗုဒ္ဓသာသနနုဂ္ဂဟ ယောကျာ်းကလေးကျောင်း၊ယောက်ျားလေးကျောင်း၊ သံတဲကျောင်းနှင့် စိန်ပီတာကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ခဲ့ပြီး [[၁၉၄၈]] နှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ အောင်သည်။

၁၉၄၈-၄၉ နှင့် ၁၉၄၉-၅ဝ နှစ်များတွင် မန္တလေး ကောလိပ်တွင် ဝိဇ္ဇာဘာသာတွဲနှင့် ဥပစာတန်းအောင်သည်။ [[၁၉၅၂]] နှစ်တွင် မန္တလေးကောလိပ်မှ[[မန္တလေးကောလိပ်]]မှ ဝိဇ္ဇာတန်းအောင်ပြီး၊ သမိုင်းဘာသာ ရွှေတံဆိပ်ရသည်။ မန္တလေး ကောလိပ်တွင် သမိုင်းအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ၊ မြန်မာစာအသင်း အမှုဆောင်နှင့် နှစ်လည်မဂ္ဂဇင်း၊ အင်္ဂလိပ်စာပိုင်း စာတည်း အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

[[၁၉၅၂]] မှ [[၁၉၅၅]] အထိ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ ခေတ်သစ်သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံဘာသာ ဌာနတွင် နည်းပြ၊ စာသင်နည်းပြမှ လက်ထောက် ကထိက အထိ အမှုထမ်းရင်း ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး (သမိုင်း)၊ မဟာဝိဇ္ဇာ (သမိုင်း) ဘွဲ့များ ယူခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်တွင်[[စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်]]တွင် အဆောင်နည်းပြနှင့် အဆောင်မှူးက တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ ပညာတော်သင်ဆု ရ၍ ၁၉၅၆-၁၉၆ဝ အထိ အင်္ဂလန်ပြည်၊[[အင်္ဂလန်ပြည်]]၊ လန်ဒန် တက္ကသိုလ်[[လန်ဒန်တက္ကသိုလ်]] (International Relations) ၌ ဘွဲ့လွန်သင်တန်း တက်ပြီး ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ပါရဂူ (ဒေါက်တာ) ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။

[[၁၉၆ဝ]] မှ [[၁၉၇၅]] အထိ၊ ရန်ကုန်[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ တက္ကသိုလ်၊[[ပညာရေးတက္ကသိုလ်]]၊ ပညာရေး တက္ကသိုလ်၊ လုပ်သားများ ကောလိပ်တွင်[[လုပ်သားများကောလိပ်]]တွင် သမိုင်းဌာန၊ ဌာနမှူး ကထိက အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း ကျောင်းသုံး သမိုင်းစာအုပ်များ ပြုစုသည်။ တိုင်းရင်းသား ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံများ ချင်းနှင့် ရှမ်း စာအုပ်များ ရေသားခဲ့သည်။

[[၁၉၇၅]] မှ [[၁၉၈၂]] အထိ ယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန၊[[ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]]၊ [[အနုပညာ ဦးစီးဌာနနှင့်ဦးစီးဌာန]]နှင့် နိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်သမိုင်း[[သမိုင်းသုတေသန သုတေသနဦးစီးဌာန]] ဦးစီးဌာနများတွင်များတွင် [[ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်]] ရာထူးအထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် နိုင်ငံတော် တာဝန်ပေးချက် အရ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ စေလွှတ်သော ယဉ်ကျေးမှု အဖွဲ့များကို ဦးဆောင်ကာ သွားရောက်ခဲ့သည်။

၁၉၈၂ မှ ၁၉၈၇ အထိ မန္တလေး တက္ကသိုလ်[[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]] သမိုင်းဌာနနှင့် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး ဌာနများတွင် [[ပါမောက္ခ]] အဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

၁၉၈၇ မှ ၁၉၈၉ အထိ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]] ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဖြစ် နိုင်ငံတော် အစိုးရက ခန့်ထားသည်။ ထိုကာလအတွင်း ရှေးဟောင်း သုတေသန လုပ်ငန်းများနှင့် ဆိုင်သော ညီလာခံများ ကျင်းပသည့် နိုင်ငံများသို့ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ကိုယ်စားပြု၍ တတ်ရောက်ခဲ့သည်။

၁၉၉၄ မှ ယနေ့အထိ [[မြန်မာ့သမိုင်း ကော်မရှင်]] အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း သမိုင်းသုတေသန စာတမ်းများ ပြုစု ထုတ်ဝေလျက် ရှိပါသည်။ ၁၉၉၆ မှစ၍ ယနေ့တိုင် ထုတ်လျက်ရှိသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် ရေးသော Myanmar Perspective မဂ္ဂဇင်း၏ စာတည်းမှူးချုပ် အဖြစ် ထမ်းဆောင်ရင်း သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများ ရေးလျက်ရှိသည်။ အလားတူ လစဉ်ထုတ် ဂါဒီယန်း မဂ္ဂဇင်းတွင်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးသည်။ မြန်မာ့အသံ၊[[မြန်မာ့အသံ]]၊ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း စနေနေ့တိုင်း အစီအစဉ်တွင် မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ဟောပြောချက်များကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် အသံလွှင့်လျက် ရှိသည်။

၁၉၉၈ ဒီဇင်ဘာလမှ စ၍ ယနေ့အထိ [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ထေရဝါဒထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာပြုတက္ကသိုလ်]] ဗုဒ္ဓသာသနာပြုတွင် တက္ကသိုလ်တွင်ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့်[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်ကျေးမှု သမိုင်းဌာန၊ ပါမောက္ခ အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း စာများ ပို့ချလျက် ရှိပါသည်။

[[မြန်မာနိုင်ငံ စာရေးဆရာများနှင့် သတင်းစာဆရာများ အသင်းကြီး၏အသင်းကြီး]]၏ အမှုဆောင် အဖွဲ့ဝင်လည်း ဖြစ်သည်။