ကွန်ပလက်စ်ကိန်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
စာကြောင်း ၄ -
== အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်ချက် ==
 
သင်္ချာပညာ အဆင့်မြင့်လာသည်နှင့်အမျှ အချို့ကိစ္စများတွင် ကိန်းစစ်များဖြင့်သာ မလုံလောက်သည့် အခြေအနေကို ရောက်ရှိလာသည်။ သာဓကပြရသော် အချို့သော ပိုလီနိုမီရယ် ညီမျှခြင်းများ (polynomial equations) မှာ ကိန်းစစ်အဖြေမရှိပါ။ ပိုလီနိုမီရယ်ညီမျှခြင်း <math>x^2-1=0</math> ကို <math>x</math> အတွက်ဖြေရှင်းပါက ၁ နှင့် -၁ ဟူ၍ ကိန်းစစ်ကိန်းရင်းအဖြေ နှစ်ခုရှိသော်လည်း၊ <math>x^2+1=0</math> ကို ဖြေရှင်းပါက ကိန်းစစ်ကိန်းရင်းအဖြေ (real root) တစ်ခုမျှမရှိသည်ကို တွေ့ရမည်။ (မည်သည့် ကိန်းစစ် <math>x</math> ကိုမဆို နှစ်ထပ်ကိန်းတင်ပြီးပါက <math>x^2</math> ၏တန်ဖိုးမှာ အနည်းဆုံး သုညဖြစ်ရာ တစ်သာထပ်ပေါင်းပါက ပေါင်းလဒ်မှာ သုညထက် အနည်းဆုံး တစ်ယူနစ်ပိုကြီးနေမည် ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် <math>x^2+1</math> သည် သုညနှင့် မည်သို့မှ ညီမည်မဟုတ်ပါ။) ဤအခြေအနေမျိုးကို ကျော်လွှားနိုင်ရန် ကိန်းအသစ်များလိုအပ်လာသည်။[[ကိန်း]]အသစ်များလိုအပ်လာသည်။ ထိုအခါ <math>x^2+1=0</math> ၏ (ကိန်းစစ်မဖြစ်နိုင်သော) ကိန်းရင်းအဖြေတစ်ခုကို ''i'' ဟု သတ်မှတ်ကာ ၎င်းကို ကိန်းယောင်ယူနစ် (imaginary unit) ဟုခေါ်သည်။ (ဖော်ပြပါ ပိုလီနိုမီရယ်ညီမျှခြင်းကို ရှင်းပါက <math>x^2=-1</math> ဟုထွက်ရာ ''i'' ကို -၁ ၏ နှစ်ထပ်ကိန်းရင်း (square root) ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ ''i'' သည် -၁၏ နှစ်ထပ်ကိန်းရင်း ဖြစ်ပါက ''-i'' သည်လည်း -၁၏ နှစ်ထပ်ကိန်းရင်း တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း သတိချပ်သင့်သည်။) အချုပ်ဆိုရသော် ''i'' ဆိုသည်မှာ နှစ်ထပ်ကိန်းတင်ပါက -၁ ရသည့် ကိန်းသစ်တစ်ခုဟု အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်နိုင်သည်။ မည်သည့်ကိန်းစစ်မဆို နှစ်ထပ်ကိန်းတင်ပါက -၁ မရနိုင်ရာ ''i'' မှာ ကိန်းစစ်မဟုတ်သည့် ကိန်းအသစ်တစ်ခု ဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်။
 
အထက်ပါ ကိန်းယောင်ယူနစ်ကို အသုံးပြု၍ ကွန်ပလက်စ်ကိန်းများကို အဓိပ္ပာယ်သတ်မှတ်နိုင်သည်။ ကွန်ပလက်စ်ကိန်းတစ်ခု ဆိုသည်မှာ ''a+bi'' သဏ္ဌာန်ရှိသည့် ကိန်းတစ်ခုကို ဆိုသည်။ ဤတွင် ''a'' နှင့် ''b'' မှာ ကိန်းစစ်များဖြစ်သည်။ သာဓက၊ <math>2+3i, -2+(1/3)i, 4-\pi i</math>။ ကွန်ပလက်စ်ကိန်း ''-2+(1/3)i'' ၏ ကိန်းစစ်ပိုင်း (real part) မှာ ''-2'' ဖြစ်ပြီး ကိန်းယောင်ပိုင်း (imaginary part) မှာ ''1/3'' ဖြစ်သည်။ ယေဘုယျဆိုရသော် ကွန်ပလက်စ်ကိန်း ''a+bi'' ၏ ကိန်းစစ်ပိုင်းမှာ ''a'' ဖြစ်၍၊ ကိန်းယောင်ပိုင်းမှာ ''b'' ဖြစ်သည်။