ဂေါတမဗုဒ္ဓ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
/* ကမ္ဘာ့သမိုင်းနှင့် လူ့သမိုင်းတွင် ဩဇာအကြီးမားဆုံးသော အမြင့်မြတ်ဆုံးသော၊ ထိပ်ဆုံးအဓိကပ... |
|||
စာကြောင်း ၃၄ -
<ref>http://whc.unesco.org/en/list/666</ref>
<ref name="dhammamedicine.net">http://dhammamedicine.net/2010/12/01/supreme-buddh/</ref>
မြတ်ဗုဒ္ဓသည် ဘုရားအဖြစ်နှင့် (၄၅)နှစ်နေပြီး မဟာသက္ကရာဇ် ၁၄၈ ခု ကဆုန်လပြည့် အင်္ဂါနေ့ ဘီစီ ၅၄၃ မှာ ပရိနိဗ္ဗာန် စံလွန်တော်မူသည်။ ဗုဒ္ဓအဖြစ် (ဘီစီ ၅၈၈ - ဘီစီ ၅၄၃ ) ၄၅ နှစ်အတွင်း တာဝန်ကြီး ၂ ရပ်ကို တစ်နေ့လျှင် ၂၂ နာရီ မိနစ် ၂၀ ခန့်မျှ နေမအား ညမနား လူသား, သတ္တဝါတို့၏ ကောင်းကျိုးကို မျှော်ကိုး၍ ထမ်းဆောင်တော်မူခဲ့သည်။ မြန်မာသမိုင်းပညာရှင်များ နှင့် ကမ္ဘာ့သမိုင်းပညာရှင်များကလည်း ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား၏ မွေးဖွားချိန်အားဘီစီ ၆၂၃ ဟု ထောက်ခံ အတည်ပြုကြသည်။ ဗုဒ္ဓဝါဒမှာ God<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/God</ref> ဂေါ့ဒ်ကိုပယ်၍ ဇာတ်အနိမ့်အမြင့်ခွဲခြားမူ့ကို ဆန့်ကျင်ပါသည်။ အခြား ဗုဒ္ဓဘာသာဂိုဏ်းခွဲများတွင် ဗုဒ္ဓအား God ကောင်းကင်ဘုံမှ ဘုရားအဖြစ်မှတ်ယူလေ့ရှိကြသည်။ ဟိန္ဒူဘာသာ တွင် ဗုဒ္ဓဂေါတမ မြတ်စွာဘုရားအား ဟိန္ဒူ ဘုရား ဝင်စားသူဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ဗုဒ္ဓ ဆိုသောဝေါဟာရမှာ ဉာဏ်အလင်းရသူ (Enlightened)၊ သို့မဟုတ် စိတ်အာရုံ နိုးကြားနေသူ (Mentally awakened) ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။အမှန်တရားလေးပါး ([[သစ္စာလေးပါး]] ) ကို ကိုယ်တော်တိုင် ကိုယ်ပိုင်ဉာဏ်ဖြင့် ထိုးထွင်း၍သိမြင်သော အမြတ်ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်စွာဘုရား ဟု ချမ်းမြေ့ဆရာတော်က အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ တခုတည်းကသာ ယုံကြည်မှု တခုတည်းကို သာမက ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို လုံးဝ မှီခိုအားထားကိုးကွယ်ယုံကြည်ခြင်း(believe in Lord Buddha, believe in Dharma teaching of Lord Buddha and believe in Sangha) + မိမိကိုယ်မိမိယုံကြည်ခြင်း(self-confidence )+ မေတ္တာ-ကရုဏာ (Loving-kindness)+မိမိကိုယ်မိမိအားကိုးခြင်း(self reliance)+ အသိဉာဏ်(intelligence)+ လက်တွေ့ကျင့်စဉ်(practice) လမ်းစဉ်ပေါ်တွင် အဓိက အခြေခံထားသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာသည် မဂ်ဖိုလ် နိဗ္ဗာန်အကျိုး၊ တမလွန်အကျိုးများသာမက မျက်မှောက်ဘဝကြီးပွားရေးအတွက် ကျင့်ကြံရမည့် အောင်မြင်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ ပညာရေး၊ အိမ်ထောင်ရေး၊ မိသားစုရေး၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးစသဖြင့် အကြောင်းအရာစုံလှ၏။
<ref>http://www.unz.org/Pub/SingletonEsther-1908v01-00124</ref><ref>http://mandalashaman.com/buddhism/timeline-for-buddhism/</ref><ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Shwedagon_Pagoda</ref><ref>http://www.experiencefestival.com/a/Buddha/id/301148</ref>
ဗုဒ္ဓအယူဝါဒသည် [[နိဗ္ဗာန်]] ရောက်ကြောင်း [[မဂ္ဂင်ရှစ်ပါး]] ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်သည့် သတိတရား (သတိပဌာနသုတ်တွင်ကြည့်ပါ) နှင့် အာရုံစူးစိုက်မှု (သမာဓိကမ္မဌာနသုတ်တွင်ကြည့်ပါ) တို့၏ရှုမှတ်ခြင်းဖွံ့ဖြိုးလာမှုကိုဦးစားပေးဆောင်ရွက်သည်။ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓအယူဝါဒသည် မူရင်းကျင့်စဉ်ဖြစ်ပြီး လူတစ်ဦးစီသည်မတူကွဲဟြးနေသည့် အတွက်ကြောင့် နိဗ္ဗာန်သို့သွားရာတွင် ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန် ရှုမှတ်သည်။ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်ထင်ပေါ်နေသည့် တရားရှုမှတ်ခြင်းအကြောင်းအရာများတွင်([[အာနာပါန]]) ရှုရှိုက်ခြင်း၊ <ref>http://buddhismworld.ning.com/forum/topics/6371237:Topic:19067</ref><ref>http://www.youtube.com/watch?v=Db8M590rcqg</ref><ref>http://www.youtube.com/watch?v=9rOeHASlhHA</ref><ref>http://www.youtube.com/watch?v=C_EfHuMa7_c</ref>[[ဗောဇ္ဈင် ၇ ပါး]] ၊ [[သတိပဌာန်|သတိပဌာန် (၄) ပါး]] နှင့် ချစ်ခင်ကြင်နာခြင်း ([[မေတ္တာ]] ) တို့ပါဝင်သည်။
ထိုမြတ်စွာဘုရား၏ '''ပထမ အဂ္ဂမဟာသာဝက'''နှစ်ပါးကား မြတ်စွာဘုရားရှင်တော်မြတ်မှတစ်ပါးပညာ ကြီးသည့်အဖြစ်၌ သာလွန်သောသာဝကဟူ၍မရှိသော ထူးကဲသည့်ဂုဏ်နှင့်ပြည့်စုံသည့်ရဟန္တာ- သူမတူအောင်ပညာ ညာဏ်ထူးချွန်သဖြင့် '''ပညာအရာတွင်ဧတဒဂ်ဘွဲ့''' အဂ္ဂမဟာပညာဘွဲ့တံဆိပ်ရသူ [[သာရိပုတ္တရာထေရ်|အရှင်သာရိပုတ္တရာ]] နှင့် မြတ်စွာဘုရားရှင်တော်မြတ်မှတစ်ပါးတန်ခိုး ကြီးသည့်အဖြစ်၌ သာလွန်သောသာဝကဟူ၍မရှိသော ထူးကဲသည့်ဂုဏ်နှင့်ပြည့်စုံသည့်ရဟန္တာ- သူမတူအောင်တန်ခိုးကြီးထူးချွန်သဖြင့် '''တန်ခိုးအရာ၌ အဂ္ဂဣဒ္ဓိမန္တ ဘွဲ့''' တံဆိပ်ရသူ[[မဟာမောဂ္ဂလာန်ထေရ်|အရှင်မောဂ္ဂလာန်]] တို့ ဖြစ်၏။ ရှင်သာရိပုတ္တရာသည် ဂေါတမဘုရားသခင်၏ လက်ယာတော်ရံ ပထမအဂ္ဂသာဝက ကြီး ဖြစ်တော်မူသည်။ ရှင်မောဂ္ဂလာန်သည် ဂေါတမဘုရားသခင်၏ လက်ဝဲတော်ရံ ပထမ အဂ္ဂမဟာသာဝက ကြီး ဖြစ်တော်မူသည်။[[အဂ္ဂသာဝိကာ]] နှစ်ပါးမှာ [[ခေမာထေရီ]] နှင့် [[ဥပ္ပလဝဏ်ထေရီ]] ဖြစ်၏။ ခေမာထေရီသည် ဂေါတမမြတ်စွာ ဘုရားလက်ထက်တော်တွင် ပညာကြီးသောအရာ၌ ဧတဒဂ်ရ ထင်ရှားသော ဘိက္ခုနီမတစ်ပါးဖြစ်သည်။ ဥပ္ပလဝဏ်ထေရီသည် ဂေါတမမြတ်စွာ ဘုရားလက်ထက်တော်တွင် တန်ခိုးကြီးသောအရာ၌ ဧတဒဂ်ရ ထင်ရှားသော ဘိက္ခုနီမတစ်ပါးဖြစ်သည်။ အလုပ်အကျွေးကား မြတ်စွာဘုရား၏ ညီတော်ဝမ်းကွဲ [[အာနန္ဒာထေရ်|အရှင်အာနန္ဒာ]] ဖြစ်သည်။ ရှင်အာနန္ဒသည် မြတ်စွာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန် စံတော်မူပြီးနောက် ပထမသင်္ဂါယနာ တင်မည့်နေ့တွင် ဣရိယပုတ် လေးပါးမှလွတ်၍ အာသဝေါကုန်သော ရဟန္တာဖြစ်လာသည်။ မြတ်စွာဘုရား ဟောကြားတော်မူသော တရားတော်များကို ပြန်လည်ဟောကြားစေသော ရှင်အာနန္ဒာ၏ ကျေးဇူးတော်ကြောင့် ပုထုစဉ်သတ္တဝါအများသည် မြတ်စွာဘုရား ဟောကြားသော တရားတော် များကို ယခုထက်တိုင် ကြားနာ ကြည်ညိုကြရသည်။ [[တရား]] ဆိုသည်မှာ ဘုရားဖြစ်သည်မှစ၍၊ ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန် တော်မူသည်အထိ၊ (၄၅) ဝါပတ်လုံး လူနတ်ဗြဟ္မာသတ္တဝါတို့အား ဟောကြားတော်မူအပ်သော ဒေသနာတော် (ဝါ) စကားတော် ကိုဆိုသည်။ ယင်း တရားတော်မှာ မဂ်လေးပါး၊ ဖိုလ်လေးပါး၊ နိဗ္ဗာန်၊ ပရိယတ်ဟူ၍ ဆယ်ပါးရှိသည်။ တစ်နည်း၊ (၄၅) ဝါပတ် လုံး ဟောကြားတော်မူအပ်သော တရားတော်သည် ဝိမျွှိုရသ အားဖြင့် တစ်ပါးသာ ရှိသည်။ တစ်နည်း၊ ဓမ္မဝိနယအားဖြင့် နှစ်ပါးသာရှိသည်။ ယင်းနှစ်ပါးတို့တွင် သတ္တန်ပိဋကတော်နှင့် အဘိဓမ္မာပိဋကကား ဓမ္မ၊ ဝိနည်း ပိဋကကား ဝိနယဖြစ်သည်။ သန်းခေါင်ယံ၌ မထင်ရှားသော နတ်သား တစ်ပါးကို ဟောကြားတော်မူခဲ့သည့် မင်္ဂလသုတ်အစရှိသော တရားတော်များကို နာရသည်မှာလည်း ရှင်အာနန္ဒာထေရ်၏ ကျေးဇူးတော်ကြောင့်ပင်ဖြစ်သည်။ မြတ်စွာဘုရား ပရိနိဗ္ဗာန် စံလွန်တော်မူပြီးနောက် ပထမသင်္ဂါယနာတင်ရာတွင် ရှင်အာနန္ဒာ၏ စွမ်းဆောင်မှုကြောင့်သာလျှင် သုတ္တန်၊ အဘိဓမ္မာ ပိဋကတ်များသည် မြတ်စွာဘုရားကိုယ်စား ကျန်ရစ်ခဲ့လေသည်။ မြတ်စွာဘုရား လက်ထက်တော်တွင် အာနန္ဒာထေရ်သည် ငါးပါးသော ဧတဒဂ်ဘွဲ့ကို ရသည်။ ဧတဒဂ် ငါးတန် ရရှိ သဖြင့် ထူးမြတ်သောမထေရ်ကြီးတစ်ပါး ဖြစ်လာသည်။
| |||