အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲနေ့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ရာဿီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အန္တရာယ်များမှ ကာကွယ်ရာတွင် သစ်တောများသည် အလွန်အရေးပါလှသည်။ ဒီရေတောများ ထိန်းသိမ်းမှုအတွက် စရိတ်သည် မုန်တိုင်းနှင့် သဘာအန္တရာယ်များ ကာကွယ်ရန် တည်ဆောက်ရသည့် ရေကာတာများ တန်ဖိုးနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အလွန်နည်းပြီး ဧရိယာကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်ရန် လွယ်ကူမှုရှိကြောင်း တွေ့ရမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဒီရေတောများမှ အစားအစာ ကုန်ကြမ်းနှင့် အသက်မွေးမှုလုပ်ငန်းများကိုပါ ဖန်တီးပေးနေပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ၁၉၉၄ ခုနှစ်မှ ၂၀၀၂ ခုနှစ်အတွင်း ဒီရေတော ဟက်တာ ၁၂၀၀၀ စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ကုန်ကျစရိတ်မှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ဒဿမ ၁ သန်းခန့် ရှိ၍ နှစ်စဉ် ရေကာတာထိန်းသိမ်းစရိတ် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၇ ဒဿမ ၃ သန်းခန့် သက်သာခဲ့ပါသည်။ အလားတူ မလေးရှားနိုင်ငံတွင် လက်ရှိဒီရေတောများအား အဆောက်အအုံများဖြင့် အစားထိုးမည်ဆိုပါက တစ်ကီလိုမီတာတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၀၀၀၀၀ ကုန်ကျစေမည် ဖြစ်ပါသည်။

သစ်ပင် ပင်စည်များနှင့် အမြစ်တို့သည် အပေါ်ယံနှင့် မြေအောက်ရေတို့ ပင်လယ်သို့ စီးဆင်မှုကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မှုကြောင့် ရေကြီးခြင်းနှင့် ခြောက်သွေ့မှုတို့ကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပါသည်။ သစ်တောများသည် ရေခိုးရေငွေ့များကို လေထုသို့ ထုတ်လွှတ်ပြီး ဧရိယာကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မိုးရွားသွန်းမှုကို ဖန်တီးပေးနိုင်ပါသည်။ သစ်တောများသည် မြေဆီလွှာကာကွယ်ခြင်း၊ မြေတိုက်စားမှုနှုန်းကို လျော့နည်းစေခြင်းနှင့် မြစ်ချောင်းများကို အနည်ပို့ချခြင်း နှေးကွေးစေပါသည်။ လူသားတို့ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် မြေအတန်းအသားနိမ့်ကျခြင်းနှင့် သဲကန္တာရ ဖြစ်ထွန်းခြင်းတို့ကို သစ်တောနှင့် သစ်ပင်များက မြေဆီလွှာကို တည်တံ့စေခြင်း၊ ရေနှင့် မြေတိုက်စားမှုကို လျော့ပါးစေခြင်း၊ မြေဆီလွှာရှိ အဟာရသံသရာလည်ပတ်မှုကို ထိန်းသိမ်းပေးခြင်းဖြင့် တိုက်ဖျက်နိုင်ပါသည်။

ကမ္ဘာ့သစ်တောများ၏ စတုရန်း ကီလိုမီတာ ရှစ်သန်းခန့်သည် ဒေသခံလူထုက ပိုင်ဆိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် စီမံခန့်ခွဲခြင်းများ ပြုလုပ်နေကြပါသည်။ မက္ကဆီကိုနှင် ပါပူဝါနယူးဂီနီနိုင်ငံများတွင် ၎င်းတို့ရှိ သစ်တောများ၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ဒေသခံလူထုက ပိုင်ဆိုင်နေကြပါသည်။ အဆိုပါ သစ်တောများအား ဒေသခံလူထုက ထိထိရောက်ရောက် ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ထားသည်ဟု မဆိုနိုင်သော်လည်း သစ်တောနယ်မြေများကို အစိုးရများက စီမံအုပ်ချုပ်မှုထက် ကာကွယ်နိုင်မှုအဆင့် ပိုမိုသည်ဟု သုံးသပ်မှုများရှိနေပါသည်။ ၎င်းအပြင် မိရိုးဖလာ ဗဟုသုတအတွေ့အကြုံများအရ သစ်တောဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည်ဟု အချို့က ယုံကြည်နေကြပါသည်။

သစ်တောများရှိ နို့တိုက်သတ္တဝါများ၊ ငှက်များ၊ တွားသွားသတ္တဝါများနှင့် ရေတစ်ပိုင်းကုန်းတစ်ပိုင်း သတ္တဝါများကို အလွန်အမင်း သုံးစွဲနေမှုများကြောင့် သစ်တောများနှင့် ဒေသခံလူထုတို့ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှုအတွက် ခြိမ်းခြောက်ခံနေရပြီ ဖြစ်ပါသည်။ အပူပိုင်းသစ်တောများ၏ ၇၅ ရာခိုင်နှုးန်ခန့်သည် တိရစ္ဆာန်များ၏ သစ်စေ့ပျံ့နှံ့မှုကို မှီတည်နေရခြင်း၊ အာဖရိကအလယ်ပိုင်းကျေးလက်လူထုအတွက် ပရိုတိန်း ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ တောတွင်းသားကောင်များမှ ရယူနေရခြင်းနှင် လူသားနှင့် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တို့၏ ပဋိပက္ခများကြောင့် မူရင်းဒေသများ ဆုံးရှုံးနေရခြင်းတို့ ဖြစ်ပေါ်နေကြပါသည်။

ကုလသမ္မဂ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ ကွန်ဗင်းရှင်းက ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအား သစ်တောများကို မခုတ်ဘဲ ထိန်းသိမ်းရန်အတွက် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ် ချမှတ်ခဲ့ပါသည်။ ၎င်းမှာ သစ်တော်ပြုန်းတီးခြင်းနှင့် သစ်တောအတန်းအစားလျော့ကျခြင်းမှာ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု လျှော့ချခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သစ်ပင်များသည် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်စုပ်ယူပြီး ကာဗွန်ကို အမြစ်၊ အခေါက်၊ သစ်ကိုင်း၊ သစ်ရွက်များနှင့် မြေကြီးတွင် သိုလှောင်ထားနိုင်ပါသည်။ သစ်တောများ ပြုန်းတီးမှုမရှိပါက နှစ်စဉ် ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှု၏ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီး ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ကမ္ဘာကြီး ပူနွေးမှုကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် သစ်တောပြုန်းတီးမှုမှ ဖန်လုံအိမ်ဓာတ်ငွေ့များ ထုတ်လွှတ်မှုကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းအား ငွေကြေးတန်ဖိုးဖြင့် တွက်ချက်ပါကနှစ်စဉ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၃၀၀၀၀ ခန့် ရှိနိုင်ကြောင်း တွက်ချက်မှန်းဆထားပါသည်။

== ရည်ရွယ်ချက်များ ==

ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများ ထိန်းသိမ်းရေးကွန်ဗင်းရှင်၏ အခြေခံရည်မှန်းချက်သည် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများထိန်းသိမ်းရန်၊ ၎င်းတို့၏ အစိတ်အပိုင်းများကို ရေရှည်အသုံးချရန်နှင့် မျိုးရိုးဗီဇအရင်းအမြစ်များကို အသုံးချရာတွင် အကျိုးခံစားခွင့်များကို ညီညွှတ်မျှတစွာ ခွဲဝေဆောင်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

== ကိုးကား ==

<references/>