နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
fixed စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် |
No edit summary စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် |
||
စာကြောင်း ၉၄ -
ဖော်ပြလေ့ရှိကြသည်။ စက်လုံးပုံစံမှတဖြည်း ဖြည်းပြားသွားသည့်
ပုံစံများကို အီလစ်ပုံစံဟူ၍သတ်မှတ်ကြသည်။ကျွန်ုပ်တို့၏ဂလက်
ဆီမှာမှု စကြာသဏ္ဌာန် ဂလက်ဆီမျိုး ဖြစ်သည်။ စကြာဝဠာ
ပင်ခေါ် ကြသည်။ ဂလက်ဆီအချို့မှာ ပြင်းအားမြင့် ရေဒီယိုလှိုင်း
များ ထုတ်လွှတ်ကြ၍ ရေဒီယို ဂလက်ဆီဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။
စကြာဝဠာအကြောင်း လေ့လာသည့်အခါ ဂလက်ဆီမှစ၍ဂလက်
ဆီမှာပဲ ဆုံးသည်ဟုနက္ခတ္တ ရူပဗေဒပညာရှင်မျာက ပြောစမှတ် ပြုကြသည်။ ဤမျှလောက် အရေးကြီးလှသော နက္ခတ္တ အဖွဲ့အစည်းများမည်သို့ ပေါက်ဖွားလာသည်ကိုကား တိကျစွာမသိရှိရသေးပေ။
စကြာဝဠာအစနှင့် ပြန့်ကားပုံစံမှာ ဂလက်ဆီ ဖြစ်ပေါ်
လာပုံနှင့် တိုက်ရိုက်ဆက်နွယ် လျက်ရှိသည်။ စကြာဝဠာအစကို
ရူပဗေဒနှင့် နက္ခတ္တဗေဒ ပညာရှင်များက ဤသို့ လတ်တလော
လက်ခံယူဆကြသည်။
တန်ဖိုးဆောင် အဖွဲ့အစည်းတခုရှိပြီး ယင်းအဖွဲ့အစည်း၏ ပေါက်
လွန်းလှ၍ မဟာပေါက်ကွဲမှု ဟုခေါ်သည်။ မဟာပေါက်ကွဲမှု
ဖြစ်ပွားပြီး ပထမစက္ကန့် တစ်ရာလောက်တွင် အခြေခံအမှုန်အချို့
Line ၁၁၆ ⟶ ၁၁၂:
တစ်သန်းခန့်ရှိပြီး စက္ကန့်တစ်ရာမှ တစ်ထောင်အတွင်း လောက်
တွင် နယူကလိယိုဆင်သစစ်ခေါ် နယူကလိယ ပေါင်းစပ်မှုများ
ဖြစ်ပေါ်ပြီး အက်တမ်နံပါတ်ငယ်[[ဒြပ်စင်]][[File:Ngc.galaxy.arp.750pix.jpg|ခရုတ်ပတ်ပုံစံ ဂယ်လက်ဆီ NGC 3982 သည် တောက်ပသောကြယ်များနှင့် လက်မောင်းတံများစွာဖြင့် ပြည့်နေသည်၊ အပြာရောင်ကြယ်အုပ်စုနှင့်
အနက်ရောင် ဖုန်လမ်းကြောင်းတို့ပါဝင်ကာ ယင်းသည် [[အလင်းနှစ်]] ၃ဝဝဝဝ အထိရှည်လျားပြီး ကမ္ဘာမြေမှ အလင်းနှစ်သိန်းပေါင်း ၆၈ ကွာဝေးသည်။ ကြယ်စုတန်း အာရှာ မေဂျာထဲတွင် [[တယ်လီစကုပ်]]ငယ်ဖြင့် မြင်နိုင်သည်။]]
နက်ဗျူလာများနှင့် ကြယ်အုပ်စုတို့၏ ယေဘုယျ အမျိုးအမည်စာရင်း (အတိုကောက် NGC) သည် နက္ခတ္တဗေဒတွင် ကောင်းကင်ယံမှ ပစ္စည်းအမျိုးအစားများအား ပြုစုထားသော စာရင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယင်းအား ဂျွန် ဟာရှယ်၏ နက်ဗျူလာများနှင့် ကြယ်အုပ်စု စာရင်းအား ပြန်လည်ပြင်ဆင်မွမ်းမံထားသော စာရင်းသစ်ဖြစ်သည်။ ၁၈၈၈ ခုနှစ်တွင် ဂျွန် လူးဝစ် အီမီဒရီယာဆိုသူက ပြန်လည်ပြုစုခဲ့သည်။ NGC တွင် NGC အရာဝတ္ထုဟုသိထားသည့် အရာဝတ္ထုပေါင်း ၇၈၄ဝ ခူပါဝင်သည်။ ဒရီယာသည် သူ၏ပထမဆုံး ပုံနှိပ်သည့်စာအုပ် အညွန်းစာရင်း (အတိုကောင် IC) အား ၁၈၉၅ ခုနှစ်တွင် အရာဝတ္ထုပေါင်း ၁၅၂ဝ ခုပါဝင်ပြီး ၁၉ဝ၈ ခုနှစ် ဒုတိယအကြိမ်ပုံနှိပ်ရာတွင် အရာဝတ္ထုပေါင်း ၃၈၆၆ ခုပါဝင်သည်။
ကောင်းကင်ယံတောင်ဘက်ပိုင်း၏ အရာဝတ္ထုများကို ဂျွန် ဟာရှယ် သို့မဟုတ် ဂျိမ်း ဒန်လော့တို့က စာရင်းပြုစုထားခြင်း ဖြစ်သည်။
[[File:Catseyeandmore.jpg|မတူညီသော နက်ဗျူလာ လေးမျိုး ထိပ်ပိုင်းဝဲယာဘက်မှ နာရီလက်တံပြောင်းပြန်အတိုင်း NGC 6543, NGC 7662, NGC 6826, and NGC 7009]]
==ကျမ်းကိုး==
<ref>Dreyer, J. L. E. (1878). "A Supplement to Sir John Herschel's "General Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars"</ref>
<ref>Bradt, H. (2004). Astronomy Methods: A Physical Approach to Astronomical Observations. Cambridge University Press. p. 52. ISBN 978-0-521-53551-9.</ref>
<ref>Corwin, H.G. Jr. (12 October 1999). "The NGC/IC Project: An Historical Perspective". The NGC/IC Project. Retrieved 2012-04-22.</ref>
<ref>Dreyer, J. L. E. (1895). "Index Catalogue of Nebulae found in the years 1888 to 1894, with Notes and Corrections to the New General Catalogue".</ref>
<ref>Erdmann, R. E. (2010). "The NGC/IC Project". The NGC/IC Project. Retrieved 2012-04-22.</ref>
<ref>Steinicke, W. (17 January 2012). "Revised New General Catalogue and Index Catalogue". Retrieved 2012-04-22.</ref>အချို့၏ နယူကလိများ
ဖြစ်ပေါ် လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ထိုအခါ အပူချိန်မှာ ပကတိအပူ
ချိန် ကုဋေတစ်ထောင်လောက်ရှိမည်ဖြစ်သည်။ ဒြပ်သား များနှင့်
Line ၁၃၂ ⟶ ၁၄၁:
ဂလက်ဆီများတွင် ကြယ်များအပြင် ကောစမစ်မြူမှုန်များ၊ ဓာတ်
ငွေ့များရှိကြသည်။ ကောစမစ်မြူမှုန့်များမှာ
နှင့် ရေခဲများပါဝင်ကြောင်း သိရှိကြရသည်။ ဖြူဖွေးသော ဓာတ်
ငွေ့များမှာ ပေါ်လွင်လှ၍လည်း နဂါးငွေ့လမ်းကြောင်း၊ နို့ရည်
ဆမ်းလမ်းကြောင်းဟူ၍ ခေါ်ဆိုကြသည်။ သို့ရာတွင် ဂလက်ဆီ
ဟူ၍ တိကျသောဝေါဟာရကိုသာ အသုံးပြုရန် သင့်လျော်ပေ
သည်။ ကြယ်များတွင်သာ ကာဗွန်(ဂရာဖိုက်)နှင့် [[အောက်ဆီဂျင်]]
တို့ကို ဖော်ထုတ်နိုင်သည်။ ကောစမစ်မှုန်တို့တွင်ပါဝင်သော ရေ
နှင့် ကာဗွန်တို့မှာ ကြယ်မဖြစ်ပေါ်ခင် ရှိဖွယ်ရာဖြစ်၍ ရှင်းပြနိုင်
Line ၁၄၅ ⟶ ၁၅၄:
ဝေးလံသောဒေသများ၌ တည်ရှိပြီး စွမ်းအင်ဖြာထွက်မှု ပြင်းထန်
လှသော ကွေဆာခေါ် အလွန်တောက်ပသော ဂလက်ဆီများကို
အမေရိကန်နက္ခတ္တဗေဒပညာ ရှင် ရှမစ်(ခ)နှင့် ဆန့်ဒေဂျတို့၏ လုပ်ငန်းများမှ ပီပီပြင်ပြင် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ ယင်း ဂလက်
ဆီများမှ စွမ်းအင် ဖြာထွက်မှုများ၏ ပင်မမှာ ဒြပ်ဆွဲပြိုဖျက်မှု
ရရှိသည်ဟု
နျူကလီးယားပင်မမှ
ပေ။ အချို့ပညာရှင်များကမူ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်သည့်ပုံစံမှာကွေ
ဆာများ၏ဗဟိုတွင် ပါလာဆာ သို့မဟုတ် တွင်းနက်များရှိပြီး
Line ၁၆၁ ⟶ ၁၆၉:
စဉ်ပင် ၁၉၇၈ ခု၊ နှောင်းပိုင်းအထိ မြောက်မြားစွာသောဂလက်
ဆီနှင့် ဆင်တူ အဖွဲ့အစည်းများကို တွေ့ရှိခဲ့ကြရ၍ ပညာရှင်များ
အခက်ကြုံနေကြရသည်။ အခိုင်အမာသိရှိပြီးသောအချက်များမှာ ပလာဆာများသည် လည်ပတ်နေသော နျူထရွန်ကြယ်များဖြစ်
ကြောင်း၊ကွေဆာများမှာ တကယ်ပင်စွမ်းအင်ဖြာထွက်မှုမြင့်မားပြီး
စကြာဝဠာအစွန်း၌ရှိသော ဂလက်ဆီ သို့မဟုတ်နက္ခတ္တဝတ္ထုများ
Line ၁၆၉ ⟶ ၁၇၆:
စောဒကတက်နေကြဆဲ ပြဿနာမှာလက်တွေ့အားဖြင့် တိကျစွာ
မတွေ့ရှိရသော်လည်း အထောက်အထားများကို တွေ့ရှိထားသော တွင်းနက် ပြဿနာဖြစ်လေသည်။ ယခုအခါ ဂယ်လက်ဆီတိုင်းရဲ့အလယ်ဗဟိုတွင် အင်အားကြီး [[တွင်းနက်]] (Supermassive blackhole) တစ်ခုစီရှိကြောင်း အတည်ပြုပေးလိုက်ပြီ ဖြစ်ပါသည်။
[[File:Milky Way Arch.jpg|thumb|center|600px|ညဘက်ကောင်းကင်တွင် နဂါးငွေ့တန်းကြယ်စုတန်း သွယ်တန်းနေသောပုံ]]
| |||