ဗော်ဂါဂရတ်မြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

၁၉၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ခေါင်းဆောင်ကြီး [[ဂျိုးဇတ် စတာလင်|စတာလင်]]အား အမည်နာမကို သမုတ်သောအားဖြင့် ဆာရီဆင်းမြို့အား စတာလင်ဂရတ်မြို့အဖြစ် အမည်ပြောင်းလဲပညတ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite book|last1=Lutz-Auras|first1=Ludmilla|title="Auf Stalin, Sieg Und Vaterland!": Politisierung Der Kollektiven Erinnerung an Den Zweiten Weltkrieg in Russland|date=2012|publisher=Springer-Verlag|isbn=978-3658008215|page=189|url=https://books.google.com/books?id=t4z_r4PX0hQC&dq=stalingrad+10+april+1925&hl=en&source=gbs_navlinks_s|language=German}}</ref><ref>{{cite book|last1=Mccauley|first1=Martin|authorlink1=Martin McCauley (historian)|title=Stalin and Stalinism|date=2013|publisher=Routledge|isbn=978-1317863687|edition=3|url=https://books.google.com/books?id=-W3aAAAAQBAJ&dq=stalingrad+10+april+1925&hl=en&source=gbs_navlinks_s|quote=10 April 1925: Tsaritsyn is renamed Stalingrad.}}</ref> ထိုမြို့၌ ၁၉၁၈ ခုနှစ်မှ ၁၉၂၀ ခုနှစ်အတွင်း ရုရှားတော်လှန်ရေးဖြစ်ပွားစဉ်[[ရုရှားတော်လှန်ရေး]]ဖြစ်ပွားစဉ် ထိုမြို့ကို ဇာဘုရင်၏ တပ်များလက်သို့ မကျရောက်စေရန် ရုရှားတော်လှန်ရေးသမား ဗော်လရှီဗစ်တို့အား ခေါင်းဆောင်၍ ခုခံကာကွယ်သော စတာလင်၏ အခန်းကဏ္ဍကို အောက်မေ့သတိရစေရန် ထို့သို့အမည်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။<ref>''Breweres Dictionary of 20th Century Phrase and Fable''</ref>

တော်လှန်ရေးကြီးအပြီးတွင် ဘုရင်စနစ် ကျဆုံး သွား၍ ဆိုဗီယက်တို့၏ အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်သစ်၌ ၁၉၂၂ ခုမှ ၁၉၄၂ ခုနှစ်အတွင်း စတာလင်ဂရက်မြို့သည် လယ်ထွန်စက်ကိရိယာများ၊ လော်ရီကားများ၊ တင့်ကားများစသည်တို့ကို ထုတ်လုပ်ရာ စက်မှုလုပ်ငန်းမြို့ကြီးတစ်ခု အဖြစ်သို့ တစ်ဟုန်တည်း တိုးတက်ခဲ့၏။ ရေနံတွင်းများနှင့် သစ်စက်များကိုလည်း ထိုမြို့၌ အများအပြား တွေ့ရှိနိုင်ပေသည်။

ဒုတိယ[[ဒုတိယကမ္ဘာစစ်]]ကြီးအတွင်းက ကမ္ဘာစစ်ကြီးအတွင်းက ရုရှားတို့သည်[[ရုရှား]]တို့သည် စတာလင်ဂရက် မြို့ကို အင်အားကြီးမားသော ဂျာမန်တပ်များ[[ဂျာမန်]]တပ်များ လက်တွင်းသို့ မကျရောက်စေရန် ရွပ်ရွပ်ချွံချွံ ခုခံတိုက်ခိုက်သဖြင့် စတာလင်ဂရက်မြို့ တိုက်ပွဲမှာ ကမ္ဘာကျော်သော တိုက်ပွဲဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ နွေဦးပေါက်စတွင် အင်အားကြီးမားသော ဂျာမန်တပ်တို့သည် ဗော်လဂါ မြစ်ကြောင်း ခရီးကို အပိုင်စီးရန် စတာလင်ဂရက်မြို့ကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ကြ၏။ ဂျာမန်တို့၏ အမြောက်ဒဏ် ဗုံးဒဏ်တို့ကြောင့် စတာလင်ဂရက်မြို့မှာများစွာပျက်စီးခဲ့လေသည်။