အရင်းရှင်ဝါဒ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး robot Adding: arc:ܪܫܡܠܘܬܐ, kn:ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ |
အရေးမကြီး robot Adding: hif:Punjiwaad; cosmetic changes |
||
စာကြောင်း ၁ -
'''အရင်းရှင်ဝါဒ'''သည် စီးပွားရေးစံနစ် တစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်မှု အရင်းအနှီးများ အားလုံးကို ပုဂ္ဂလိကမှ ပိုင်ဆိုင်သည်။ လခစား အလုပ်သမားသည် ကိုယ့်ကိုယ်ကို အငှားချထားခြင်းအပေါ် အဓိကထားသည်။ ထုတ်လုပ်မှု၊ တောင်းဆိုမှုနှင့် ဈေးနှုန်းတို့သည် အစိုးရ၏လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ဆိုသည်ထက် ဈေးကွက်များမှ အနည်းဆုံးတော့ လွှမ်းမိုးလျက်ရှိသည်။ အမြတ်သည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွင် ရင်းနှီးမြှပ်နှံထားသည့် ပိုင်ရှင်ဆီသို့ ရောက်ရှိသွားသည်။ အရင်းရှင်စံနစ်သည် စီးပွားရေးနှင့် ရောင်းဝယ်ရေး ကိစ္စအဝဝအတွက် လုပ်ပိုင်ခွင့်၊ လဲလှယ်မှုအတွက်ထုပ်လုပ်ခြင်း (ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်ခြင်း) နှင့် အရင်းအနှီးစုဆောင်းခြင်း ကိစ္စရပ်များလည်းအပါအဝင် အားလုံးတို့ကို
== အနည်းငယ်အငြင်းပွားမှု ==
အရင်းရှင်ဝါဒ၏အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်အပေါ် ယေဘူယျသဘောတူညီချက် မရှိသလို၊ လေ့လာဆန်းစစ် ထားသည့် အမျိုးအစားအဖြစ်
== အရင်းရှင်စံနစ်အပေါ် အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေမှု ==
စီးပွားရေးပညာရှင်များသည် အစိုးရမှဈေးကွက်များအပေါ် ထိမ်းချုပ်မှုတွင်မပါဝင်ခြင်း ( ကြားဝင်မရှုပ်ရေး ) ဆိုသည့် အမိန့်ဒီဂရီ နှင့် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်များအပေါ်တို့တွင်သာ ထုံးစံအတိုင်းအာရုံစိုက်ကြသည်။ နိုင်ငံရေး စီးပွားရေး ပညာရှင်များ အများစုသည် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှု၊ အာဏာ ပိုင်များနှင့် ဆက်ဆံရေး၊
အရင်းရှင်ဝါဒ သည် စံနစ်တစ်ခုအဖြစ် [[ဥရောပ]]တွင် ၁၆ ရာစုနှစ်မှ စ၍ နှစ်စဉ်ဖွံ့တိုးတက်လာခဲ့သည်ဆိုသော်လည်း၊ အရင်းရှင်နှင့်တူသည့် အဖွဲ့အစည်းများသည် ရှေးခေတ်ကမ္ဘာကြီးကထဲမှရှိနေခဲ့ပြီး၊ ကုန်သည်အရင်းရှင်စံနစ် သည် နောက်ပိုင်းအလယ်ခေတ်နှစ်များတွင် လျင်မြန်စွာဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ အရင်းရှင်ဝါဒ သည် မြေရှင်ယာရှင်စံနစ် ချုပ်ငြိမ်းသွားပြီးနောက်တွင် အနောက်ကမ္ဘာ၌ လွှမ်းမိုးလာခဲ့သည်။ အရင်းရှင်စံနစ်သည် ဥရောပတစ်လွှား တဖြေးဖြေးခြင်း ပျံ့နှံ့သွားခဲ့ပြီး၊ ၁၉ နှင့် ၂၀ ရာစုနှစ်များ တွင် ကမ္ဘာ့နေရာအနှံ့အပြားသို့ စက်မှုလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးလာခြင်း၏ အဓိကအရင်းအနှီးအဖြစ် အထောက်အကူပြုခဲ့ သည်။
အရင်းရှင်စံနစ်အပေါ် အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေမှုများတွင် သဘောတရားပညာရှင်များအပေါ်မူတည်၍ ခေတ်မရှိ တော့သည့် အရင်းရှင်စံနစ်၊ ကော်ပိုရိတ်အရင်းရှင်စံနစ်၊ ဆွေမျိုးသားချင်းအရင်းရှင်စံနစ်၊ [[ငွေကြေး]]အရင်းရှင် စံနစ်၊ ကြားဝင်မရှုပ်ရေးအရင်းရှင်စံနစ်၊ နည်းပညာအရင်းရှင်စံနစ်၊ အရင်းရှင်ဝါဒလက်သစ်၊ နှောင်းပိုင်းအရင်းရှင်ဝါဒ၊ အရင်းရှင်ဝါဒလွန်စံနစ်၊ နိုင်ငံတော်အရင်းရှင်စံနစ် နှင့် နိုင်ငံတော်လက်ဝါးကြီးအုပ်အရင်းရှင်စံနစ် စသည်ကဲ့သို့သော သဘောထားအမြင်များပါဝင် သည်။ အရင်းရှင်စံနစ်ဆန့်ကျင်ရေး နှင့် အားလုံးအညီအမျှကြေကွဲရခြင်း၊ ကော်ပိုရိတ်ဝါဒနှင့်
== စီးပွားရေးအခြေခံပစ္စည်းများ ==
အရင်ရှင်စီပွားရေးစံနစ်သည် ဆက်လက်ဖေါ်ပြမည့် အခြေခံပစ္စည်းများ၏ အပြန်အလှန်အကျိုးပြုမှုဖြင့် ထွက်ပေါ်လာသည့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဖြစ်သည်။ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုသည် ဈေးကွက်တစ်ခုတွင် ဖလှယ်ရန်အတွက် ထုတ်လုပ်ထားသည့် ပစ္စည်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပစ္စည်းများတွင် နှစ်မျိုးနှစ်စားရှိသည်။ အရင်းအနှီးကုန်ပစ္စည်းများ နှင့် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများ ဖြစ်သည်။ အရင်းအနှီးကုန်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ- မြေ၊ ကုန်ကြမ်းများ၊ ကိရိယာများ၊ လုပ်ငန်းသုံးစက်များနှင့် စက်ရုံများ) သည် စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ- [[Television
ငွေကြေးသည် လဲလှယ်မှုစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ပစ္စည်းများအားလုံး နှင့်
== အစိုးရ၏အခန်းကဏ္ဍ ==
'''ပြိုင်ဆိုင်မှုစည်းကမ်းထိမ်းသိမ်းခြင်း၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေး နှင့် ပြိုင်ဆိုင်မှုဥပဒေ'''
အရင်းရှင်စံနစ်တစ်ခုတွင် အစိုးရသည် ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှုကိုတားမြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် တစ်ဦးတစ်ယောက် ချင်းကို သူတို့ကျေနပ်နေသည့်အလုပ်နေရာမှ ပိတ်ပင်တားဆီးခြင်း မပြုလုပ်ပါ။ အစိုးရသည် လုပ်ငန်းကုမ္ပဏီများအား
လက်ဝါးကြီးအုပ်ဆန့်ကျင်ရေးဥပဒေများရှိနေသော်လည်း ကြီးမားသည့်ကော်ပိုရေးရှင်းကြီး များသည် အချို့
== အရင်းရှင်စံနစ်ဝေဖန်ရေး နှင့် အရင်းရှင်စံနစ်ဆန့်ကျင်ရေး ==
[[File:Capitalism.1.jpg|thumb|စက်မှုလုပ်သားတစ်စု၏ကမ္ဘာ ကြော်ငြာပိုစတာ (၁၉၁၁)]]
အရင်းရှင်စံနစ်အား မှတ်သားလောက်အောင်ဝေဖန်သူများတွင် ဆိုရှယ်လစ်များ၊ မင်းမဲ့စရိုက်ဝါဒသမား များ၊ ကွန်မြူနစ်များ၊ အတတ်ပညာရှင်များ၊ အစဉ်အလာထိမ်းသိမ်းလိုသူအချို့၊ လက်မှုပညာရှင်များ၊ ပြည်သူ့ဝါဒ၊
ဘာသာရေးအများစုသည် အရင်းရှင်စံနစ်၏ သီးခြားအစိပ်အပိုင်းများကို ဝေဖန်ကြသည် သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်ကြသည်။ ရိုးရာဂျူးအယူဝါဒ၊ ခရစ်ယာန်အယူ နှင့် အစ္စလန်ဘာသာတို့သည် အတိုးဖြင့် ငွေချေးခြင်းကို တားမြစ်ထားသည်ဆိုသော်လည်း၊ အစ္စလန်ဘာသာဝင်ဘဏ်လုပ်ငန်း၏ နည်းစံနစ်များ သည် ဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့သည်။ ခရစ်ယန်အယူတွင်၊ အထူးသဖြင့်၎င်း၏ ရုပ်ဝါဒီအသွင်အပြင်များတွင်၊ အရင်းရှင်ဝါဒအတွက် ဆုတောင်းခြင်း နှင့် ဝေဖန်ခြင်း နှစ်ခု၏မူလအစ တစ်ခုရှိသည်။ အိန္ဒိယတွေးခေါ်ပညာရှင် ပီအာရ်ဆာကား (P.R. Sarkar)၊ အနန္တမာဂလှုပ်ရှားမှုကိုစတင်တည်ထောင်သူ၊ သည် အရင်းရှင်စံနစ်၏ပြဿနာများအား ရှာဖွေသတ်မှတ်ရန် လူမှုသံသရာဥပဒေကို ဖေါ်ထုတ်ခဲ့သည်။
== ပဋိပက္ခများ ==
ဝေဖန်သူများထောက်ပြပြောဆိုကြသည်မှာ အရင်းရှင်စံနစ်သည် ဥစ္စာဓနခွဲဝေမှု နှင့် အာဏာခွဲဝေမှု တို့တွင် မမျှမတဖြစ်နေပြီး၊ ဈေးကွက် လက်ဝါးကြီးအုပ်မှု သို့မဟုတ် လူနည်းစုလက်ဝါးကြီးအုပ်မှု (နှင့် အစိုးရ လူနည်းစုအုပ်ချုပ်မှုဖြင့်)၊ နယ်ချဲ့ဝါဒ၊ တန်ပြန်တော်လှန်ရေးစစ်ပွဲများ နှင့် အမျိုးမျိုးသောပုံစံများ ဖြစ်သည့် စီးပွားရေးနှင့်ယဉ်ကျေးမှု ခေါင်းပုံဖြတ်ခြင်း၊ အလုပ်သမားများနှင့် အလုပ်သမားသမဂ္ဂဝင်များအား ဖိနှိပ်ခြင်း၊ လူမှုရေးရန်လိုမှုများ၊ စီးပွားရေးမညီမျှမှု၊ အလုပ်လက်မဲ့၊ နှင့် စီးပွားရေးမတည်ငြိမ်မှု များဆီသို့ တိမ်းစောင်းသွားနိုင်သည်။ အရင်းရှင်ဝါဒသည် ဆိုရှယ်လစ်များပါ၀င်ပတ်သက်ခြင်းဖြင့် ထိုပါဝင်သောထုတ်လုပ်မှုတွင် လက်မခံနိုင်စရာဖြစ်စေခြင်းနှင့် စီးပွားရေးဦးတည်ချက်လမ်းကြောင်းများ အစီအစဉ်မကျခြင်း ၊ ရှေ့နောက်မညီမှုများဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် အတွင်းပိုင်း ပဋ္ဋိပက္ခ တို့ ကိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။
ပတ်ဝန်းကျင်ထိမ်းသိမ်းရေးသမားများပြောဆိုသည်မှာအရင်းရှင်စံနစ်သည် စဉ်ဆက်စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကို လိုလားသဖြင့်၊ အကန့်အသတ်ဖြင့်ရှိနေသည့်ကမ္ဘာမြေကြီး၏သဘာဝအရင်းအမြစ်များ နှင့် အခြားသော ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးစွဲနိုင်သည့် အရင်းအမြစ်များကို
[[Category:ဘောဂဗေဒ]]
စာကြောင်း ၇၉ -
[[he:קפיטליזם]]
[[hi:पूंजीवाद]]
[[hif:Punjiwaad]]
[[hr:Kapitalizam]]
[[hu:Kapitalizmus]]
|