လျှပ်စစ်ဓာတ်အား: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
No edit summary စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် အဆင့်မြင့် မိုလ်ဘိုင်းတည်းဖြတ် |
No edit summary စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ် အဆင့်မြင့် မိုလ်ဘိုင်းတည်းဖြတ် |
||
စာကြောင်း ၁၈ -
[[File:Electroscope.svg|thumb|200px|alt=A clear glass dome has an external electrode which connects through the glass to a pair of gold leaves. A charged rod touches the external electrode and makes the leaves repel.|Gold Leaf Electroscope တွင်ရှိသော လျှပ်မှုန်များသည် ရွေရွက်နှစ်ရွက်ကို တွန်းထုတ်လိုက်သည် ကိုမျက်မြင်တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ]]
လျှပ်မှုန်များသည် လျှပ်စစ်သံလိုက်အားကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လျှပ်မှုန်များသည် တစ်ခုမှတစ်ခုပေါ်သို့ [[အား]](Force)အပြန်အလှန်သက်ရောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။
ယာဘက်ပုံကိုကြည့်ပါ။ လျှပ်မှုန်သွင်းထားသော ဖန်ချောင်းဖြင့် ဘောလုံးလေးကို လျှပ်မှုန်သွင်းစေခြင်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကိုဆောင်နိုင်စေပါသည်။ ယင်းဖန်ချောင်းကို သိုးမွေးစဖြင့်ပွတ်တိုက်ခြင်းဖြင့် တည်ငြိမ်လျှပ်စစ် ဖြစ်ပေါ်စေကာ ယင်းမှတဆင့် ဘောလုံးလေးတွင်လည်း လျှပ်စစ်ဓာတ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ နောက်ထပ်အလားတူ ဘောလုံးတစ်လုံးကို
စက်မှုလုပ်ငန်းများ၌ အရေးပါသည့် စွမ်းအင်
စာကြောင်း ၂၇ -
သော လုပ်ငန်းကြီးများကို လျှပ်စစ် စွမ်းအင်၏ အကူအညီ
ဖြင့် ဆောင်ရွက်ပြီးမြောက်နိုင်ခဲ့ကြပေသည်။ ယခုခေတ်
သိပ္ပံပညာရှင်တို့၏ ပြောဆိုချက်အရ ကျွန်ုပ်တို့၏
ကျွန်ုပ်တို့သည် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို အမျိုးမျိုးထုတ်ယူအသုံးချ၍ လျှပ်စစ်ဓာတ်၏ အကျိုးအာနိသင်တို့ကို ခံစားလျက်ရှိကြ▼
သော်လည်း အမှန်စင်စစ် လျှပ်စစ်ဓာတ်သည် မည်သည့်အရာမျိုး ဖြစ်သည်ကို မည်သူ တဦးတယောက်မျှ ရေလည်တိကျစွာ ကျေနပ်လောက်အောင် အဖြေမပေးနိုင်သေးပေ။
▲ဓာတ်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုလေသည်။
▲ကျွန်ုပ်တို့သည် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို အမျိုးမျိုးထုတ်ယူအသုံးချ၍
လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို လူတို့ တွေ့ရှိခဲ့သည်မှာ ရှေးပဝေဏီကပင် ဖြစ်သည်။ ထိုအခါက လူတို့သည် ပယင်းကို ပိုးထည်စ၊ သားမွေးစ စသည်တို့ဖြင့် ပွတ်တိုက်လိုက်လျှင် ပယင်း၌ စက္ကူစ၊
▲နိုင်သည့် သတ္တိဖြစ်ပေါ်လာသည်ကို သိခဲ့ကြသည်။ သို့သော်
ထိုအကြောင်းကို အရေးတယူ ဂရုတစိုက် လေ့လာသူဆို၍ကား
မရှိခဲ့ချေ။ လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်း ၂၆ဝဝ ကျော်ကာလကျမှ
Line ၅၂ ⟶ ၄၄:
လေသည်။
လျှပ်စစ်ဓာတ် နှစ်မျိုး နှစ်စားရှိသည်။ ပယင်း၊ ဖန်၊ ကန့်၊ ချိပ်တောင့်စသော အရာဝတ္ထုတို့အပေါ်၌ ပိုးထည်စ၊ သားမွေးစ
▲ကို ပွတ်တိုက်မှု လျှပ်စစ်ဓာတ်၊ သို့မဟုတ် လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်
ဟုခေါ်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အိုး၊ ဒိုင်နမို စသည်တို့မှစ၍
တစ်နေရာတည်းတွင် တည်မနေပဲ အဆက်မပြတ် ရွေ့ရှားနေသည့်
Line ၆၅ ⟶ ၅၅:
ခွဲထားလေသည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်နှင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးတို့သည်
အတူတူပင် ဖြစ်၍ ခြားနားချက်မှာ ကန်ရေနှင့် ချောင်းရေတို့
ကွဲလွဲပုံသဘောမျိုးသာ ဖြစ်လေသည်။
လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်။ ။ပွတ်တိုက်မှုကြောင့် ဖြစ်သော
Line ၈၁ ⟶ ၇၁:
ရရှိသောလျှပ်စစ်ဓာတ်နှင့် အက်ဗိုနိုက်ချောင်းပေါ်တွင် သားမွေး
စဖြင့် ပွတ်တိုက်ပေး၍ ရရှိသော လျှပ်စစ်ဓာတ်တို့သည် တစ်မျိုး
နှင့်တစ်မျိုး မတူကြချေ။ မတူသည့်အတိုင်း ဖန်ပေါ်တွင်
▲ဖိုဟူ၍၎င်း၊ အက်ဗိုနိုက်ပေါ်တွင် သားမွေးစဖြင့် ပွတ်တိုက်ပေး၍
▲ရရှိသော လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို လျှပ်စစ်ဓာတ်မဟူ၍၎င်း ခွဲခြားကာ
အမည်ပေး ခေါ်ဝေါ်ကြလေသည်။ ဤနေရာ၌ ကျွန်ုပ်တို့ရရှိသော
ဥပဒေသမှာ မျိုးတူလျှပ်စစ်ဓာတ်တို့သည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု တွန်းဖယ်
Line ၉၄ ⟶ ၈၃:
နောက် ထိုပစ္စည်းနှစ်ခုကို လျှပ်စစ်ဓာတ်ကင်းသည့် တတိယပစ္စည်း
နှင့် တို့ကြည့်ပါ။ ထိုအခါ အဆိုပါ တတိယပစ္စည်း၌ လျှပ်စစ်ဓာတ်
ဖိုရှိကြောင်းကိုဖြစ်စေ၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်မရှိကြောင်းကို ဖြစ်စေ
မှာ တတိယပစ္စည်းမှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်မရှိ၍မဟုတ် ရှိသော
▲မှာ တတိယပစ္စည်းမှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်မရှိ၍မဟုတ် ရှိသော မျိုးကွဲ
အရာဝတ္ထုတစ်ခု၌ လျှပ်စစ်ဓာတ်ရှိမရှိကို လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်၏
Line ၁၀၄ ⟶ ၉၁:
အလွယ်ဆုံး အီလက်ထရိုစကုပ်မှာ ပိုးချည်မျှင်ဖြင့် ဆွဲထားသော
ဖော့လုံးကလေးဖြစ်သည်။ ထိုဖော့လုံးကလေးကို လျှပ်စစ်ဓာတ်
ဝင်နေသည့် ပစ္စည်းအနီးသို့ ပြသောအခါ လျှပ်စစ်ဓာတ်
မှန်က ဖော့လုံးကလေးကို ဆွဲငင်ပေလိမ့်မည်။
ရွှေမျက်ပါး နှစ်ရွက်ကို ဘေးတိုက်ယှဉ်ပြီး ဆွဲချိတ်ထားသည့်
ကိရိယာဖြစ်သည်။
ရွှေမျက်ပါးတို့ကို လေမတိုက်ခိုက်နိုင်စေရန် ဖန်ဗူးထဲ၌ ထည့်
Line ၁၁၇ ⟶ ၁၀၃:
ကြေးဝါဖုအနီးတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ် (အဖိုဖြစ်စေ၊ အမဖြစ်စေ)
သွင်းပေးထားသော ပစ္စည်းတစ်ခုကို ပြသောအခါ ရွှေမျက်ပါး
နှစ်ခု၌လည်း လျှပ်စစ်ဓာတ်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သို့သော်
တတ်သည့်အတိုင်း ရွှေမျက်ပါးနှစ်ခုသည် ပူးနေရာမှ တစ်ခုစီ
များလျှင် များသလို နည်းလျှင် နည်းသလို ကားထွက်ကြ၍
▲တတ်သည့်အတိုင်း ရွှေမျက်ပါးနှစ်ခုသည် ပူးနေရာမှ တစ်ခုစီ ကွဲ
▲များလျှင် များသလို နည်းလျှင် နည်းသလို ကားထွက်ကြ၍ လျှပ်
▲(ဤကရိယာတွင် ရွှေအစား အလျူမီနီယမ်ခေါ် ဒန်ကိုလည်း မျက်
ကျွန်ုပ်တို့သည်
မတော်တဆ ထိမိသောအခါ တစ်ကိုယ်လုံးကျင်သွားလောက်အောင်
ဓာတ်လိုက်တတ်သည်ကို တွေ့ကြုံဖူးကြပေမည်။ ဤသို့ ဓာတ်လိုက်
ရာတွင် ဓာတ်အားကြီးလျှင် အသက်ဘေးကိုပင် ရန်ရှာနိုင်သည်။
ဤသို့လျှပ်စစ်ဓာတ်လိုက်သော ပစ္စည်း တနည်းအားဖြင့်
(ဓာတ်လိုက်ပစ္စည်း) ဟုခေါ်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ် စီးဖြတ်ခွင့်မပေးသည့်
ပစ္စည်းမျိုးကိုမှု ''နန်းကွန်ဒပ်တား'' (ဓာတ်မလိုက်ပစ္စည်း) ဟုခေါ်၍
Line ၁၃၇ ⟶ ၁၁၈:
များ၌ အသုံးပြုရသဖြင့် ''အင်ဆူလေးတား'' (ဓာတ်ကာပစ္စည်း) ဟု
လည်း ခေါ်သည်။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ဒြဗ်ဝတ္ထုဟူသမျှတို့သည် ဤနှစ်မျိုး
နှစ်စားတွင် တစ်မျိုးမျိုး၌ ပါဝင်ကြသည်။ သတ္တုအားလုံး လူ၏ ကိုယ်ခန္ဓာ၊ ကမ္ဘာမြေ၊ ရေ၊ စိုစွတ်သော အရာဝတ္ထု၊ စိုထိုင်းသောလေ
စသည်တို့သည် ဓာတ်လိုက်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြ၍ အက်ဗိုနိုက်၊ ဖန်၊ ကြက်ပေါင်စေး၊ ပိုး၊ ကန့်၊ ဖယောင်း၊ ကြွေ၊ စက္ကူ၊ ခြည်မျှင်၊ ▼
▲ကြက်ပေါင်စေး၊ ပိုး၊ ကန့်၊ ဖယောင်း၊ ကြွေ၊ စက္ကူ၊ ခြည်မျှင်၊
▲သည် ဓာတ်မလိုက်ပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဓာတ်ကာပစ္စည်းများ
ဖြစ်ကြသည်။
ဓာတ်မလိုက်ပစ္စည်းများကို ပွတ်တိုက်ပေးသောအခါ လျှပ်စစ်
ဓာတ်ဖြစ်ပေါ်လာပုံကို အခြေပြု၍ နောင်သော် အော့တို ဖွန်ဂေးရိကဲ၊ ဟို့၊ ဝင်းရှပ် စသော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးအသီးသီးက လျှပ်စစ်ဓာတ်
ထုတ်စက်အမျိုးမျိုးကို တီထွင်လာကြသည်။ ထိုစက်မျိုးတွင် ဖန်၊ ကန့်၊ စသည့်ပစ္စည်းများကို ဘီးဝိုင်းပေါ်၌ တပ်ထား၍ လက်ကိုင်ကို▼
လှည့်ပေးသောအခါ ဘီးဝိုင်းလည်ပြီးနောက် ဘီးဝိုင်းပေါ်ရှိ
ခံရမှုကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သို့သော်
▲ကန့်၊ စသည့်ပစ္စည်းများကို ဘီးဝိုင်းပေါ်၌ တပ်ထား၍ လက်ကိုင်ကို
▲လှည့်ပေးသောအခါ ဘီးဝိုင်းလည်ပြီးနောက် ဘီးဝိုင်းပေါ်ရှိ ပစ္စည်းများ
▲ခံရမှုကြောင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ငြိမ်ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သို့သော် ထို
အမြဲတမ်းဆက်တိုက်စီးသည့် လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးကို မရပေ။
Line ၁၇၇ ⟶ ၁၅၁:
များတွန့်သွား၍ ဖားခြေထောက်ကလေးများ လှုပ်ရှားလာသည်ကို
ထူးဆန်းစွာ တွေ့ရလေသည်။ တဖန် သူသည် ဖားခြေထောက်
တစ်ဖက်ကို (အေရီယယ်)
ကို
အခြေပြုပြီးသော် စမ်းသပ်ကြည့်ပြန်ရာ မိုးထစ်ချုန်းရွာသွန်း
နေစဉ် အချိန်တွင် ခြေထောက်ကလေးများ လှုပ်ရှားသည်ကို
Line ၁၈၄ ⟶ ၁၅၈:
( ဂယ်လဗာနီး အယ်)
သို့သော် ထိုကဲ့သို့ အမျိုးမျိုး စမ်းသပ်ကြည့်နေရာမှ
ဂယ်လဗာနီးနှင့် တပည့်များသည်
ချိတ်ဆွဲထားမိသည်။ ထိုအခါ လျှပ်ပြက်ခြင်း မိုးခြိမ်းခြင်း
▲ချိတ်ဆွဲထားမိသည်။ ထိုအခါ လျှပ်ပြက်ခြင်း မိုးခြိမ်းခြင်း မရှိ
ခြေထောက်ကလေးများ လှုပ်ရှားသည်ကို အံ့အားသင့်စွာ တွေ့ရလေသည်။
ဖားခြေထောက်ကလေးများကို လှုပ်ရှားစေသည့် ဤလျှပ်စစ်ဓာတ်မှာ
အဘယ်မျှ ဖြစ်ပေါ်လာသနည်း။ ဂယ်လဗာနီးက ဤလျှပ်စစ်ဓာတ်
မှာ ကြွက်သား သို့မဟုတ် အကြောကို ကြေးဝါနှင့် သံတို့ ထိတွေ့ရမှ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ယူဆလေသည်။ သို့သော် ထို
ယူဆချက်သည် ပြည့်စုံမှန်ကန်ခြင်းမရှိသေးပေ။ မကြာမီပင်
၁၇၄၅-၁၈၂၇) က ထိုထက်ကောင်းမွန်သော ယူဆချက်တခုကို ထုတ်ဖော်ရှင်းပြလေသည်။ သူ၏အဆိုအရ အထက်ပါလျှပ်စစ်▼
▲ယူဆချက်သည် ပြည့်စုံမှန်ကန်ခြင်းမရှိသေးပေ။ မကြာမီပင် အခြား
▲ထုတ်ဖော်ရှင်းပြလေသည်။ သူ၏အဆိုအရ အထက်ပါလျှပ်စစ်
ဓာတ်သည် ကြေးနီ၊ သံနှင့် ဖားကောင် ကြွက်သားအတွင်းရှိ
အရည်တမျိုးတို့၏ အချင်းချင်း ဓာတ်လှုပ်ရှားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်
Line ၃၀၉ ⟶ ၂၇၆:
သွား၍ အဖိုဓာတ်ဖြင့် ကျန်ခဲ့သော မူလနေရာသို့ တပတ်လှည့်
ပြီး ပြန်ရောက်လာနိုင်လျှင် ထိုအီလက်ထရွန်တို့ သွားရာလမ်း
သည် လျှပ်စစ် ''
သော အီလက်ထရွန်တို့သည် အကယ်ပင် အစမှအဆုံးတိုင်အောင်
ခရီးပြည့်သွားသည် မသွားသည်ဆိုသည်ကို သေချာစွာ မပြောနိုင်ပေ။
သို့ရာတွင်
ရွေ့လျားမှုရှိသည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။ အီလက်ထရွန်သီအိုရီအရ
လျှပ်စစ်ဓာတ်သည် အမမှ အဖိုဖက်သို့ စီးသည်ဟု ဆိုရပေမည်။
Line ၃၈၂ ⟶ ၃၄၉:
ရှိသည့်အနက် အရေးကြီးဆုံးမှာ သံလိုက်ဓာတ်ဖြစ်ပေါ်စေသော
သတ္တိဖြစ်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးနေသည့် နန်းကြိုးအတွင်းသို့
တန်းနေသော မူလနေရာမှ တိမ်းစောင်းသွားသည်ကို တွေ့နိုင်သည်။
လျှပ်စစ်ဓာတ်စီးနည်းလျှင် အနည်းငယ်သာတိမ်းစောင်း၍ များလျှင်
|