ဗမာနွယ်ဘာသာစကားများ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ရခိုင်စကားတွင် ''ရ'' နှင့် ''ယ ''တို့သည် အသံမတူညီသော ဗျည်းအက္ခရာများဖြစ်ကြသော်လည်း ဗမာစကားတွင်မူ ထိုဗျည်းနှစ်ခုစလုံးသည် ''ယ'' ဗျည်းသံအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲရောနှောသွားခဲ့ပြီး အခြားဗမာအုပ်စုဝင်ဘာသာစကားအများစုသည်လည်း ထိုနည်းတူပင်ဖြစ်သည်။ ထားဝယ်စကားတွင်မူ ''ကျောင်း'' ကို ''က္လောင်း၊ မြေ ''ကို '' မ္လေ ''စသည်ဖြင့် လဆွဲသံများကို ယနေ့အချိန်အထိ တွေ့ရှိနိုင်သေးသည်။ ရှေးမြန်မာစကားတွင် တွေ့ရှိရသော ယပင့်နှင့် ရရစ် ဗျည်းတွဲကိုမူ ဗမာအုပ်စုဝင်မည်သည့်ဘာသာစကားတွင်မှ မတွေ့ရတော့ပေ။ မြိတ်(ဘိတ်) စကားမှာမူ[[မြိတ်စကား|ဘိတ်စကား]]မှာမူ မြန်မာဒေသိယစကားများတွင် လေ့လာမှုအနည်းငယ်သာပြုလုပ်နိုင်သေးသည့် ဘာသာစကားတစ်ခုဖြစ်သည်။