|
}}
[[File:Protesters riding Motorcycles in Mandalay after 2021 Myanmar coup.jpg|thumb|[[မန္တလေး ဘူတာကြီး|မန္တလေးဘူတာကြီး]]အနီးတွင် မော်တော်ဆိုင်ကယ်များဖြင့် ဆန္ဒထုတ်ဖော်နေကြစဉ်]]
'''၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံဆန္ဒပြမှုများ'''သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် [[၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း|တပ်မတော်မှအာဏာသိမ်းယူပြီးတပ်မတော်မှ အာဏာသိမ်းယူပြီး]]နောက် ဖြစ်ပေါ်လာသော ဆန္ဒပြမှုများဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=https://www.usnews.com/news/world/articles/2021-02-03/anti-coup-protest-on-streets-of-myanmars-second-city|title=Anti-Coup Protest on Streets of Myanmar's Second City|agency=US News|date=၃ ဖေဖော်ဝါရီ ၂၀၂၁}}</ref>ဆန္ဒပြမှုများသည် အကြမ်းမဖက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။ <ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar adopts nonviolent approach to resist army coup|url=https://arab.news/w5msa|access-date=|website=Arab News|language=en}}</ref>အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်]]၊ [[တွစ်တာ]] စသောလူမှုကွန်ယက်များတွင် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခြင်း၊ နေ့စဉ် သံပုံးတီးခြင်း၊အနီရောင်ဖဲကြိုးလှုပ်ရှားမှု၊သံပုံးတီးခြင်း၊ အနီရောင်ဖဲကြိုးလှုပ်ရှားမှု၊ အာဏာဖီဆန်ခြင်းလှုပ်ရှားမှု၊ လက်သုံးချောင်းထောင်၍ စီတန်းလှည့်လည်မှု စသည်တို့ ပါဝင်သည်။ဆန္ဒပြသူများသည်ပါဝင်သည်။ ဆန္ဒပြသူများသည် အထိန်းသိမ်းခံရသော နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏[[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]၏ နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သော [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်အရောင်ဖြစ်သောအဖွဲ့ချုပ်]]အရောင်ဖြစ်သော အနီရောင်ကို အဓိကထား၍ အသုံးပြုကြသည်။
<ref>{{cite web|last=CNN|first=Carly Walsh and Akanksha Sharma|title=Protests break out in Myanmar in defiance of military coup|url=https://www.cnn.com/2021/02/06/asia/protests-myanmar-military-coup-intl-hnk/index.html|access-date=|website=cnn.com}}</ref>
{{see also|၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံစစ်အာဏာသိမ်းခံရခြင်း}}
၂၀၂၁ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် မဲမသမာမှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတနှင့် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တိုင်းနှင့်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်များ၊ ရွေးကောက်ခံကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အခြားအရေးပါသူများကိုပါ ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့ နံနက်အစောပိုင်းမှစ၍ တယ်လီဖုန်း ဆက်သွယ်ရေးလိုင်းများ ပြတ်တောက်သွားပြီး နံနက်၈နာရီခန့်တွင်နံနက် ၈ နာရီ ခန့်တွင် ဝိုင်ဖိုင်ဝန်ဆောင်မှုများပါ ပြတ်တောက်သွားပြီးနောက် တစ်နိုင်ငံလုံး အဆက်အသွယ် ပြတ်တောက်သွားခဲ့သည်။ ထို နံနက် ၈နာရီ တွင် [[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|တပ်မတော်ပိုင် မြဝတီရုပ်သံလိုင်း]]မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို ယာယီသမ္မတဦးမြင့်ဆွေမှယာယီသမ္မတ ဦးမြင့်ဆွေ မှ [[တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်]]ထံသို့ လွှဲအပ်ပြီး နိုင်ငံတော်ကို[[မြန်မာနိုင်ငံ|နိုင်ငံတော်]]ကို အရေးပေါ်အခြေအနေ တစ်နှစ် ကြေညာခဲ့သည်။ထိုနေ့ ညပိုင်း မှစတင်ကာ [[နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ]]ကို ဖွဲ့စည်းကာ [[တပ်မတော်အစိုးရ (၂၀၂၁)|တပ်မတော်အစိုးရ]]အသစ်တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။
==ပြည်သူလူထု၏ လှုပ်ရှားမှုများ ==
===ဝန်ထမ်းများ အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုများ===
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ရက်နေ့ညနေပိုင်းတွင် ဆက်သွယ်ရေးလိုင်းများ ပြန်လည် ရရှိပြီးနောက် တိုင်းပြည်အနှံ့ရှိ ဆေးရုံများမှ လက်ထောက်ဆရာဝန်များမှ အလုပ်မဆင်းကာ အာဏာဖီဆန်ကြရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၂ရက်နေ့တွင် အလုပ်မဆင်းပဲ နေခဲ့ကြလေသည်။ နောက်ရက်များတွင် အခြားသောဆေးရုံများမှ ဆေးဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။ နောက်ရက်များတ့င်နောက်ရက်များတွင် ဆရာဝန်များသာမက အခြားသော ဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်လာခဲ့ကြသည်။
[[မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီမှစည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီ]]မှ ကော်မတီဝင် ၁၃ဦးတွင် ၆ဦးမှာ နှုတ်ထွက်ခဲ့ကြောင်း မန္တလေး ဒုတိယမြို့တော်ဝန် ဦးရဲမွန်မှ လူမှုကွန်ယက်မှတစ်ဆင့် ပြောကြားခဲ့သည်။
အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှုများသည် လူမှုကွန်ယက်များမှတစ်ဆင့် ကျယ်ပြန့်လာပြီး နေပြည်တော်ရှိ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးရုံးများမှ ဝန်ထမ်းများပါ ပါဝင်ခဲ့သည်။
=== တပ်မတော်ဆိုင်ရာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ သပိတ်မှောက်မှု ===
ဖေဖော်ဝါရီ ၃ရက်နေ့တွင် စစ်အစိုးရမှ ထုတ်လုပ်သော ပစ္စည်းများကို မသုံးစွဲကြရန် တိုက်တွန်းပြီး သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":13">{{cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar calls for boycott of Tatmadaw linked products and services|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-calls-boycott-tatmadaw-linked-products-and-services.html|access-date=|newspaper=The Myanmar Times}}</ref>ထိုအထဲတွင် [[မိုင်တဲလ် မြန်မာ|မိုင်တဲ]] ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း၊မြန်မာ၊မန္တလေးနှင့်ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း၊ မြန်မာ၊ မန္တလေးနှင့် ဒဂုံဘီယာများ၊ ကော်ဖီများ၊ ဒဂုံဘီယာများ၊ကော်ဖီများ၊[[မင်းအောင်လှိုင်|အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်]]၏ [[ခင်သီရိသက်မွန်|သမီး]]ဖြစ်သူ ပိုင်ဆိုင်သော [[သတ္တမမြောက်အာရုံ]] (7th Sense Creation) <ref name=":22">{{cite web|title=Military Chief's Family Members Spend Big on Blockbuster Movies, Beauty Pageants|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215082136/https://www.myanmar-now.org/en/news/military-chiefs-family-members-spend-big-on-blockbuster-movies-beauty-pageants|archive-date=15 December 2020|access-date=|agency=Myanmar NOW}}</ref>တို့ပါဝင်သည်။
=== သံပုံးတီးပွဲများ ===
အာဏာသိမ်းခံရသည့် ညမှစတင်ကာ ရန်ကုန်မြို့ရှိ နေအိမ်၊တိုက်ခန်းများတွင်နေအိမ်၊ တိုက်ခန်းများတွင် ည ၈နာရီအချိန်မှ၈နာရီ အချိန်မှ ၈နာရီ ၁၅မိနစ်အထိ၁၅ သံပုံးများတီးခဲ့ကြသည်။မကောင်းဆိုးဝါးများကိုမိနစ် အထိ သံပုံးများတီးခဲ့ကြသည်။ မကောင်းဆိုးဝါးများကို သံပုံးတီး၍ နှင်သည့် အလေ့အထကို ဆန္ဒပြမှုတွင် အသုံးပြုကြခြင်းဖြစ်သည်။နောက်ရက်များတွင်အသုံးပြုကြခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်ရက်များတွင် တိုင်းပြည်အနှံ့တွင် တီးခဲ့ကြသည်။ သံပုန်းတီးသံနှင့်အတူ [[ဒီမိုကရေစီ]]လှုပ်ရှားမှု၏ ပြယုဂ်တစ်ခုဖြစ်သော [[ကမ္ဘာမကြေဘူး]] သီချင်းနှင့် [[အရေးကြီးပြီ]] သီချင်းတို့ကို သီဆို ဟစ်ကြွေးကြသည်။ မန္တလေးမြို့တွင် သံပုံးတီးသူ အယောက် ၃၀ ခန့် ဖမ်းဆီးခံရခဲ့သည်။
=== ဆန္ဒပြပွဲများ ===
ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့ ညနေ ၈ နာရီ၌ အချို့သော ရန်ကုန်သားများသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အားစေလွှတ်ရန် ၁၅ မိနစ်မျှထွက်ရောက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။မိနစ်မျှ ထွက်ရောက် ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို အနုနည်းအာဏာဖီဆန်မှု တချို့ရှိလာခြင်း|url=https://burmese.voanews.com/a/myanmar-civil-disobedience-movement-/5762587.html|access-date=2021-02-02|website=ဗွီအိုအေ|language=my}}</ref> [[မန္တလေးမြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီ|မန္တလေးစည်ပင်]]မှ အဖွဲ့ဝင် ၆ ယောက်သည် ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်တွင် လုပ်ငန်းမှထွက်ခွာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Mandalay vice mayor, MCDC members resign|url=https://www.mmtimes.com/news/mandalay-vice-mayor-mcdc-members-resign.html|access-date=2021-02-03|website=The Myanmar Times}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် [[ဆေးတက္ကသိုလ် (မန္တလေး)|မန္တလေးဆေးတက္ကသိုလ်]]ရှေ့၌ လူအယောက် ၃၀ ဆန္ဒပြခဲ့ကြရာ ဖမ်းဆီးခြင်းခံခဲ့ရသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-04|title=Mandalay citizens protest against Tatmadaw rule|url=https://www.mmtimes.com/news/mandalay-citizens-protest-against-tatmadaw-rule.html|access-date=2021-02-04|website=The Myanmar Times}}</ref><ref>{{Cite web|title=Four arrested in Mandalay after street protest against military coup|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/four-arrested-in-mandalay-after-street-protest-against-military-coup|access-date=2021-02-04|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ထို့အပြင် ဆန္ဒပြမှုများသည် တစ်ရက်နှင့် တစ်ရက် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးလာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ညမထွက်ရ အမိန့် ပုဒ်မ ၁၄၄ ကိုထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထို ထုတ်ပြန်ချက်တွင် လူ ၅ ဦးထက် ပိုမစုရဟု ပါသော်လည်း ဆန္ဒပြမှုမှာ အရှိန်လျော့မသွားခဲ့ပေ။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် လူငယ်များသည် ဆန္ဒပြနည်း အသစ်အဆန်းများကို အသုံးပြုပြီး ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆက်လက်ဆန္ဒပြခဲ့သည်။ [[လွိုင်ကော်မြို့]] ရဲတပ်ဖွဲ့မှ ရဲ အယောက် ၄၀ သည် ဆန္ဒပြ ပြည်သူများနှင့် ပူးပေါင်းခဲ့ပြီး ထိုရဲများကို ဖမ်းဆီးရန် လွှတ်လိုက်သော ရဲ ၉ ယောက်သည်လည် ပြည်သူနဲ့ ပူးပေါင်းခဲ့သည်။
=== ၂၀၂၀ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ထောက်ခံမှု ===
=== လူမှုကွန်ရက် ===
မြန်မာဆယ်လီဘရစ်တီများဖြစ်ကြသော [[ပိုင်တံခွန်]]နှင့် ဒေါင်းတို့သည် ပြည်သူတို့၏သပိတ်မှောက်မှုတို့ကို ထောက်ခံကြောင်း ပို့စ်များတင်ခဲ့ကြသည်။<ref name=":6">{{cite web|date=2021-02-03|title=Here's who is standing up against Myanmar's coup {{!}} Coconuts Yangon|url=https://coconuts.co/yangon/news/heres-who-is-standing-up-against-myanmars-coup/|access-date=2021-02-07 |publisher=Coconuts}}</ref><ref>{{cite web|date=2021-02-03|title=Myanmar celebs and artists stand against the military coup|url=https://www.mmtimes.com/news/myanmar-celebs-and-artists-stand-against-military-coup.html|access-date=2021-02-07|newspaper=The Myanmar Times}}</ref> မြန်မာအင်တာနက်အသုံးပြုသူများသည် #SayNototheCoup၊ #RespectOurVotes၊ #HearTheVoiceofMyanmar၊ #SaveMyanmar၊ နှင့် #CivilDisobedience တို့ကိုရေးသားခဲ့ကြသည်။<ref name=":6"/> အာဏာသိမ်းပိုက်ပြီး ၁ ရက်အကြာ "#SaveMyanmar" ကို ဖေ့စဘွတ်အသုံးပြုသူပေါင်း ၃၂၅,၀၀၀ ကျော် ရေးသားခဲ့ကြသည်။<ref name=":3">{{cite web|date=2021-02-02 |title=Coup sparks outcry on Myanmar social media as West ponders next step|url=https://www.japantimes.co.jp/news/2021/02/02/asia-pacific/myanmar-coup-day-2/|access-date=2021-02-07|newspaper=The Japan Times}}</ref> ဆိုရှယ်မီဒီယာအသုံးပြုသူများသည် မိမိတို့၏ပရိုဖိုင်ပုံများကို အနက်နှင့်အနီရောင်သို့အနက်နှင့် ပြောင်းလဲထားကြပါသည်။အနီရောင်သို့ ပြောင်းလဲထားကြသည်။<ref name=":3"/> ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်တွင် [[သန်းရွှေ (ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး)|ဦးသန်းရွှေ]]၏သမက်ဖြစ်သူ နေစိုးမောင်သည် ဖေ့စဘွတ်ပေါ်တွင် ဆန္ဒပြသူများကိုထောက်ခံကြောင်း ပို့စ်တင်ခဲ့ပါသည်။<ref>{{Cite web|title=Anti-coup mass protests take place in cities across Myanmar|url=https://www.myanmar-now.org/en/news/anti-coup-mass-protests-take-place-in-cities-across-myanmar|access-date=2021-02-07|website=Myanmar NOW|language=en}}</ref> ထို့အပြင် [[မင်းအောင်လှိုင်]]၏ အရပ်အမြင့်ကိုလည်း ၄ ပေ ၈ လက်မဟု သရော်ကြပါသည်။သရော်ကြသည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-05|title=Myanmar army chief mocked online for short stature in doctored photo|url=https://factcheck.afp.com/myanmar-army-chief-mocked-online-short-stature-doctored-photo|access-date=2021-02-08|website=Fact Check|language=en}}</ref>
== စစ်အစိုးရ၏ တန်ပြန်ရေးအစီအမံများ==
=== အင်တာနက်ဖြတ်တောက်မှု ===
[[၄ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၄]] ရက်နေ့တွင် [[တပ်မတော်]]သည် [[ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်|ဖေ့စဘွတ်လူမှုကွန်ရက်]]ကို "တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်လိုသောကြောင့်" ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်နေ့အထိပိတ်ပင်ရန် [[အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသူ|အင်တာနက်ပေးစွမ်း]]သူများကို အမိန့်ပေးခဲ့သည်။<ref name=":15">{{Cite news|last=Staff|first=Reuters|date=2021-02-03|title=Myanmar internet providers block Facebook services after government order|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-facebook-idUSKBN2A32ZE|access-date=2021-02-04}}</ref> [[မြန်မာ့ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း|MPT]] သည်လည်း [[Facebook messenger၊Messenger|Facebook messenger]]၊ [[အင်စတာဂရမ်]] နှင့် [[WhatsApp]] တို့ကိုပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ [[တယ်လီနော မြန်မာ|တယ်လီနော]]ကမူ ဖေ့စဘွတ်ကိုသာ ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-03|title=Directive to block social media service|url=https://www.telenor.com/directive-to-block-social-media-service/|access-date=2021-02-04|website=Telenor Group|language=en}}</ref><ref name=":15" /> ဖေ့စဘွတ်ကို ပြည်သူများမလိုက်နာခြင်းလှုပ်ရှားမှုပြည်သူများ မလိုက်နာခြင်းလှုပ်ရှားမှု ပြုလုပ်ရန်အတွက်အသုံးပြုခဲ့ကြပါသည်။<ref name=":15" /> ဖေ့စဘွတ်အပိတ်ပင်ခံရသောအခါ အသုံးပြုသူများသည် [[တွစ်တာ]]သို့ပြောင်းရွှေ့လာခဲ့ရာ #RespectOurVotes၊ #HearTheVoiceofMyanmar၊ #SaveMyanmar စသည်တို့ကိုရေးခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite news|last=Potkin|first=Fanny|date=2021-02-05|title=After Facebook ban, thousands in Myanmar take to Twitter to plead #RespectOurVotes|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-twitter-idUSKBN2A5189|access-date=2021-02-06}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် တပ်မတော်သည် တွစ်တာကိုပါပိတ်ပင်ခဲ့သည်။တွစ်တာကိုပါ ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=Myanmar’s new military government is now blocking Twitter and Instagram|url=https://social.techcrunch.com/2021/02/05/myanmar-military-government-is-now-blocking-twitter/|access-date=2021-02-06|website=TechCrunch|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web|date=2021-02-05|title=Directive to block social media services Twitter and Instagram in Myanmar|url=https://www.telenor.com/directive-to-block-social-media-services-twitter-and-instagram-in-myanmar/|access-date=2021-02-06|website=Telenor Group|language=en}}</ref> [[၆ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၆]] ရက်တွင် [[အင်တာနက်]]ဝန်ဆောင်မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|date=2021-02-06|title=Myanmar junta blocks internet access as coup protests expand|url=https://apnews.com/article/united-nations-myanmar-media-social-media-yangon-e7765d3459d386219ee1dca8ad1e089c|access-date=2021-02-06|website=AP NEWS}}</ref> [[၇ ဖေဖော်ဝါရီ|ဖေဖော်ဝါရီလ ၇]] ရက်နေ့တွင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးသော်လည်း လူမှုကွန်ရက်များကို ပိတ်ပင်ထားသည်။ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်သည်။<ref>{{Cite web|title=Internet access partially restored in Myanmar as protests grow against military coup|url=https://www.channelnewsasia.com/news/asia/internet-access-partially-restored-in-myanmar-as-protests-grow-14131802|access-date=2021-02-07|website=CNA|language=en}}</ref>
===ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးဥပဒေမူကြမ်း===
===ဖမ်းဆီးမှုတရားစွဲခြင်းများ===
၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၇ ရက်နေ့တွင်အာဏာသိမ်းမှုနှင့် ပတ်သက်၍ လူပေါင်း ၁၅၂ ဦး ကိုထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ စစ်အစိုးရသည် ထိန်းသိမ်းခံထားရသူများကို ရာဇ၀တ်မှုဖြင့်တရားစွဲဆိုမှုစတင်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားသုံးဦးဖြစ်သော ဇူးဇူးဇန်၊ အောင်မျိုးကိုနှင့် ထူးခေါင်သော်အား [[မန္တလေးမြို့|မန္တလေး]]တွင်ဆန္ဒပြမှုများအတွက် ငြိမ်းချမ်းစွာစုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာစီတန်းလှည့်လည်ခြင်း ဥပဒေပုဒ်မ ၁၉ အရတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၅ ရက်နေ့တွင် ညီညွတ်သောတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများဒီမိုကရက်တစ်ပါတီဥက္ကဌ ဦးမောင်ကြီးအား [[ကရင်ပြည်နယ်]]၊ [[ဘားအံမြို့|ဖားအံမြို့နယ်]]တွင် ဆန္ဒပြမှုအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အရဖမ်းဆီးခြင်း၊ တရားစွဲဆိုခြင်းနှင့် ထောင်ဒဏ်နှစ်နှစ်ချမှတ်ခြင်းခံရသည်။ ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံနည်းပညာ အထက်တန်းကျောင်းမှ ကျောင်းအုပ်ဆရာမ [[ဒေါက်တာဒေါ်ချိုယုမွန်]]ကို "အနီရောင်ဖဲကြိုး" လှုပ်ရှားမှုတွင်ပါ၀င်မှုအတွက်ပြစ်မှုဆိုင်ရာပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အရအဖမ်းခံရပြီးစွဲချက်တင်ခံခဲ့ရသည်။ [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ခေါင်းဆောင် ဦးဝင်းထိန်အား ပုန်ကန်မှုအတွက်ပုဒ်မ ၁၂၄ (က)အရတရားစွဲဆိုခဲ့သည်။<ref>https://aappb.org/2021/02/statement-on-recent-detainees-in-relation-to-the-military-coup-news-updated-on-5-feb-2021/</ref> ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်တွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် ဦးဆောင်သောအရပ်ဘက်အစိုးရ၏ သြစတြေးလျစီးပွားရေးပေါ်လစီအကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်နှင့် Macquarie တက္ကသိုလ်ပါမောက္ခ Sean Turnell ကိုဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ <ref>https://www.channelnewsasia.com/news/asia/myanmar-coup-australian-adviser-aung-san-suu-kyi-detained-14126558</ref>အာဏာသိမ်းမှုနှင့်စပ်လျဉ်းသော ပထမဆုံးဖမ်းဆီးခံရသည့် နိုင်ငံခြားသား ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်တွင်အာဏာပိုင်များက ကရင်ပြည်နယ် ၀န်ကြီးချုပ် [[နန်းခင်ထွေးမြင့်]]နှင့် [[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး]] ၀န်ကြီးချုပ် [[မြင့်နိုင်|ဒေါက်တာမြင့်နိုင်]]ကိုပြန်လည်ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>https://www.irrawaddy.com/news/burma/myanmars-military-re-arrests-two-chief-ministers.html</ref> နန်းခင်ထွေးမြင့်သည် စစ်သားများနှင့်ပြည်သူလူထုအကြား စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိရန်တိုက်တွန်းသည့်စည်းလုံးညီညွတ်မှုရှိရန် အွန်လိုင်းမှတ်ချက်များကိုတိုက်တွန်းသည့် အစိုးရမှအခွန်နှင့်ပြည်နယ်ရန်ပုံငွေများမှအွန်လိုင်း မှတ်ချက်များကို အစိုးရမှ အခွန်နှင့် ပြည်နယ်ရန်ပုံငွေများမှ ထောက်ပံ့ခဲ့သည်ဟုပြောကြားခဲ့ပြီး ဒေါက်တာမြင့်နိုင်က လူထုအားဆန္ဒပြမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်ရန်လူထုအားမိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ဆက်လက်ပြုလုပ်ရန် လူထုအား မိန့်ခွန်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၉ ရက်နေ့တွင် ဒုမြို့တော်ဝန်[[ရဲလွင်]] အပါအ၀င်အနည်းဆုံးဆန္ဒပြသူအပါအ၀င် အနည်းဆုံးဆန္ဒပြသူ ၁၀၀ ကို မန္တလေးတွင်ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။<ref>https://www.mmtimes.com/news/protest-crackdown-begins-myanmar-over-100-nabbed-mandalay.html</ref>
=== ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးပါတီများပါဝင်မှု===
တပ်မတော်သည် အာဏာသိမ်းမှုအပြီး ပြိုင်ဘက်နိုင်ငံရေးပါတီများကို ကမ်းလှမ်းမှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီးကမ်းလှမ်းမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး <ref>https://elevenmyanmar.com/news/snld-dpns-reject-offer-to-participate-in-new-government</ref>ဖေဖော်ဝါရီ ၂ရက် ၂၀၂၁ တွင် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်များထဲတွင် ဖဒိုမန်းငြိမ်းမောင် (KNU အဖွဲ့ဝင်ဟောင်း)၊ ဦးသိန်းညွန့်နှင့် ဦးခင်မောင်ဆွေ (NLD ၏ ခွဲထွက်ပါတီဖြစ်သော NDF ပါတီ ပူးတွဲတည်ထောင်သူများ) စသော အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမားများစွာပါဝင်သည်။<ref>{{cite web|title=မန်းငြိမ်းမောင်၊ ဦးသိန်းညွန့်နဲ့ ဦးခင်မောင်ဆွေတို့ကို တပ်မတော်နေရာပေး |url=https://www.rfa.org/burmese/news/military-coup-myanmar-new-government-02022021114403.html|access-date=2 February 2021|publisher=Radio Free Asia|language=my}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၃ ရက် ၂၀၂၁ တွင် ဒေါ်အေးနုစိန် (ဒုဥက္ကဌ [[ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ]]) အပါအဝင် အရပ်သားနိုင်ငံရေးသမား ၅ ဦးထပ်မံပါဝင်လာခဲ့သည်။<ref name=":14">{{cite web|title=ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ အမိန့်အမှတ် ( ၁၄ / ၂၀၂၁) ၁၃၈၂ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလပြည့်ကျော် ၇ ရက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၃ ရက်|url=http://www.dsinfo.org/node/973|access-date=4 February 2021|publisher=Tatmadaw Information Team|language=my}}</ref> ဖေဖော်ဝါရီ ၆ ရက် တွင် ကောင်စီသို့ပါဝင်ရန် တပ်မတော်၏ကမ်းလှမ်းချက်ကို လက်ခံသည်ဟု [[မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ]]က ကြေညာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှာ ပါဝင်ဖို့ စစ်အစိုးရကမ်းလှမ်းချက် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ လက်ခံ|url=https://www.rfa.org/burmese/news/mup-accept-coup-council-02062021134515.html|access-date=2021-02-07|website=Radio Free Asia|language=en}}</ref>
=== ကောလာဟလပျံ့နှံ့မှု ===
အင်တာနက်ပိတ်ခံထားရသောအင်တာနက် ပိတ်ခံထားရသော ဖေဖော်ဝါရီ ၇ ရက်ညတွင် [[SMS ဘာသာစကား|SMS]] များဖြင့် [[အောင်ဆန်းစုကြည်|ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်]]လွတ်ပြီ၊ NLD ခေါင်းဆောင်များ၏ သေဆုံးမှု [[မင်းအောင်လှိုင်]]အဖမ်းခံရစသော သတင်းမှားများပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။<ref>{{Cite web|title=ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လွတ်ပြီဆိုသည့်သတင်းမှား ပျံ့နှံ့နေ|url=https://www.rfa.org/burmese/news/dassk-release-rumor-02062021113852.html|access-date=2021-02-07|website=Radio Free Asia|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|date=2021-02-07|title=After a decade of change in Myanmar, fear of the past drives anti-coup protests|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-myanmar-politics-past-idUSKBN2A70HI|url-status=live|access-date=2021-02-07}}</ref>ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်လွတ်မြောက်လာသည့်ကောလာဟလကို တပ်မတော်ပိုင်[[မြဝတီရုပ်မြင်သံကြား|မြဝတီရုပ်သံ]]မှလွှင့်ခဲ့ရာ ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်စေခဲ့ပြီး လူများသည် လမ်းများပေါ်တက်၍ မီးပန်းများဖောက်လွှတ် အောင်ပွဲခံသည်အထိဖြစ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite web|title=Myanmar coup: Tens of thousands protest and call for Aung San Suu Kyi's release despite internet being cut off|url=https://news.sky.com/story/myanmar-coup-tens-of-thousands-protest-and-call-for-aung-san-suu-kyis-release-despite-internet-being-cut-off-12211146|access-date=2021-02-07|website=Sky News|language=en}}</ref> [[အင်တာနက်]]ဝန်ဆောင်မှုပိတ်ခံထားရခြင်းကြောင့် သတင်းမှန်ရရှိရန်ခက်ခဲလာကာ ကောလာဟလများကိုပိုမိုပျံ့နှံ့စေခဲ့သည်။
=== စစ်အုပ်ချုပ်ရေးအမိန့် စည်းကြပ်ခြင်း ===
===အကြမ်းဖက်နည်းသုံး၍လူစုခွဲခြင်း===
၂၀၂၁ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် [[နေပြည်တော်မြို့]]၊ သပြေကုန်းအဝိုင်းဆန္ဒပြပွဲကို ရဲတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းသည့်အတွက် ငါးယောက်ထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ယင်းတို့အနက် လူငယ်အမျိုးသားတစ်ဦးနှင့်လူငယ် လူငယ်အမျိုးသမီးတစ်ဦးအမျိုးသားတစ်ဦးနှင့် ဒဏ်ရာပြင်းထန်သောကြောင့်လူငယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦး ဒဏ်ရာ ပြင်းထန် သောကြောင့် နေပြည်တော် ကုတင် ၁၀၀၀ ဆေးရုံတွင် အသက်လုကုသနေသည်။အသက်လု ကုသ နေသည်။ ဒဏ်ရာရထားသည့် ဒဏ်ရာရထားသောအမျိုးသားသည်အမျိုးသားသည် ၂၃ နှစ်အရွယ် ကိုဆိုဝေ ဖြစ်ပြီး၊ အမျိုးသမီးသည် အသက် ၂၀ အရွယ် [[မမြသွဲ့သွဲ့ခိုင်]]တို့ ဖြစ်သည်။ဖြစ်ကြသည်။ ကိုဆိုဝေမှာ သေနတ်ဒဏ်ရာကြောင့် ရင်ဘတ်ကို ထုတ်ချင်းပေါက် ပွင့်ထွက်သွားသည်။ မမြသွဲ့သွဲ့ခိုင်က ခေါင်းမှာကျည်ဆန်ထိမှန်ပြီး သေဆုံးလုနီးပါး (brain death) ဖြစ်နေကာ အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်တွင် ကုသမှုခံယူနေရသည်။<ref>https://www.rfa.org/burmese/news/police-shoot-protesters-two-serious-wound-in-naypyitaw-02092021065128.html</ref>
==ဓာတ်ပုံများ==
| 