ဆူဟာတို: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဆူဟာတိုသည် ပုလိပ်အဖွဲ့မှ ဂျပန်တို့ဖွဲ့စည်းထားသည့် စစ်တပ်သို့ပြောင်းရွှေ့အမှုထမ်းပြန်သည်။ အဖတိုင်းပြည်အတွက်ကာကွယ်သူများဟု အမည်ပေးထားသည့် အင်ဒိုနီးရှားအမျိုးသားတပ် (Peta) တွင် သူက အရာရှိအဖြစ် ဝင်ရောက်အမှုထမ်းသည်။ ဂျပန်တို့သင်တန်းခေါ်ပေးသည့် တပ်စုမှူးသင်တန်းတွင် သူသည်ဂျပန်တို့၏ ဘူရှီဒိုစိတ်ဓာတ်နှင့် နဖူးတွေ့ဒူးတွေ့ရင်ဆိုင်လိုက်ရသည်။ ဂျပန်တို့၏ စစ်သူရဲကောင်းဝါဒကို ရိုက်သွင်းခြင်းခံလိုက်ရသည်ဖြစ်သောကြောင့် ဆူဟာတိုသည် ဒတ်ချ်ဆန့်ကျင်ရေးနှင့် အမျိုးသားရေးအတွေးအမြင်များ ဝင်လာခဲ့သည်။ ဂျပန်စစ်ဝါဒီတို့ကို လွန်စွာအထင်ကြီးလေးစားစိတ်များလည်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဆူဟာတို၏ အတွေးအမြင်များကိုပြန်လည်သုံးသပ်ရလျှင် အမျိုးသားရေးဝါဒနှင့် စစ်ရေးအယူအဆများပေါင်းစပ်ကာ လွှမ်းမိုးခြင်းခံထားရသူဟူ၍ ရှုမြင်သုံးသပ်ရမည်ဖြစ်သည်။ ဂျပန်တို့သည် ဆူဟာတို အပါအဝင် အရာရှိများကို ဂျပန်စစ်ရေးအယူအဆနှင့် စစ်ပညာများသင်ပေးခဲ့သည်။ ထိုအထဲတွင် ဆာမူရိုင်းဓားသိုင်းလည်းတစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ဆူဟာတိုသည် ကြမ်းသော်လည်း ရက်စက်ယုတ်မာသည့်အလုပ်ကိုမလုပ်ဟူသည့် ဂျပန့်စိတ်ဓာတ်များ အပြည့်ဝင်နေသူ ဟူ၍လည်းဆိုကြသည်။

ဂျပန်တို့လက်နက်ချချိန်တွင် ဆူဟာတိုသည် ဂျပန်ဖွဲ့စည်းပေးထားသည့်တပ်တွင် ရာထူးကြီးကြီးဖြင့်ကျန်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် အမျိုးသားရေးဝါဒီတို့သည် ဒတ်ချ်တို့နှင့်ပူးပေါင်းပြီး အင်ဒိုနီးရှားကျွန်းစုများ ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေချိန်လည်းဖြစ်သည်။ ဆူဟာတိုသည် တော်လှန်ရေးအစိုးရ၏ ပြည်သူ့လုံခြုံရေးအဖွဲ့ (BKR) တွင် ဒုတိယတာဝန်ခံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

နိုင်ငံစီးပွားရေးတိုးတက်ရန် သမ္မတဆူဟာတိုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ပညာသင်ကြားခဲ့သည့် စီးပွားရေးသမားများနှင့် ပူးပေါင်းလိုက်သည်။ ထိုစီးပွားရေးသမားများကို အမည်ပြောင်အနေဖြင့် "ဘာကလေမာဖီးယား" ဟုခေါ်ကြသည်။ ထိုအဖွဲ့ဖြင့် စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဆူဟာတိုအာဏာရနေစဉ်ကာလတွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံကို နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဗဟိုနိုင်ငံဖြစ်လာစေရန် ကြံဆောင်ခဲ့သည်။ စီးပွားရေးပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအနေဖြင့် လုပ်ငန်းများကို ပုဂ္ဂလိကပိုင်အဖြစ်လွှဲပြောင်းပေးခြင်း၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများကို တိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်ခြင်းများလုပ်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ကမ္ဘာ့ဘဏ်၊ အနောက်ဘဏ်များအပြင် မိတ်ဆွေနိုင်ငံများထံမှ အထောက်အကူယူပြီး နိုင်ငံငွေကြေးအင်အား တောင့်တင်းရန်ကြံဆောင်ခဲ့သည်။

ဆူဟာတိုနှင့်သူ့အပေါင်းအဖော်များသည် ကုမ္ပဏီကြီးများထံမှ လုပ်ငန်းအကြောင်းပြပြီး ယဉ်ယဉ်လေးငွေထုတ်စားနေကြသည်။ ဥပမာတစ်ခုမှာ နိုင်ငံတော်ပိုင်ရေနံကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် ပါတာမီနာ (Partamina) ကိစ္စကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် TimeAsia သတင်းစာကြီးမှ ဖော်ထုတ်လိုက်သည့် အတွက် ပြဿနာအတော်လေးတက်ခဲ့ရသည်။ ပါတာမီနာသည် နိုင်ငံခြားသို့ရေနံများပို့သည့်လုပ်ငန်းကို ဆူဟာတိုမိသားစုပိုင်ကုမ္ပဏီနှစ်ခုမှတစ်ဆင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ပေးရသည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံခြားသို့ရေနံတစ်စည်ရောင်းတိုင်း ၃၅ ဆင့်ကို ဆူဟာတိုမိသားစုပိုင် ကုမ္ပဏီများသို့ ပေးသွင်းရသည် ဆိုသောပြဿနာကို သတင်းစာများတွင်ဖော်ပြမှ ပြည်သူတို့သိခဲ့ကြရသည်။ ထို့ပြင် စားသောက်ဆိုင်လုပ်ငန်း၊ အာမခံလုပ်ငန်းများတွင်လည်း ဆူဟာတိုပိုင်ကုမ္ပဏီများက အမျိုးမျိုးလက်ဝါးကြီးအုပ်ကာ ထိန်းချုပ်ထားခဲ့ကြသည်။ ပါတာမီနာကို ၁၉၉၉ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် စာရင်းစစ်ဝင် သည့်အခါ ၆.၁ ဘီလီယံမှာ ပျောက်ဆုံးနေကြောင်းတွေ့လိုက်ရသည်။

၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင်ဖြစ်ပွားသည့် အာရှငွေကြေးဆိုင်ရာအကျပ်အတည်းသည် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးတို့ကိုသာမက ဆူဟာတို၏ အစိုးရကိုပါ ရိုက်ခတ်စေခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှားငွေကြေး ရူပီရားတန်ဖိုးသည်လည်း ဇောက်ထိုးကျသွားခဲ့ရသည်။ ဆူဟာတိုကိုလည်း နိုင်ငံတကာ ငွေချေးထားသည့်အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် ကမ္ဘာ့ဘဏ်၊ IMF နှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့သည် နှစ်ရှည်ချေးငွေများနှင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေး ခိုင်မာစေရန် ထောက်ပံ့ထားသည့်ငွေကြေးများကို စစ်ဆေးလာတော့သည်။ IMF မှချေးငွေများကို ဆူဟာတိုအစိုးရအနေဖြင့် ပြန်ပေးရန် တောင်းဆိုလာသောကြောင့် ပြည်တွင်းလူမှုဝန်ထမ်းထောက်ပံ့ငွေများ၊ အမတော်ကြေးထောက်ပံ့ငွေများကို ဖြတ်တောက်လျော့ချမှုများပြုလာခဲ့ရ သည်။

၁၉၉၈ ခုနှစ်အစပိုင်းတွင် ခြိုးခြံခြွေတာမှုများ မည်မျှလုပ်နေသည်ဆိုစေ အခြေအနေကိုမထိန်းနိုင်ပဲဖြစ်လာသည်။ လောင်စာဆီဈေး၊ ဆန်ဈေးတို့တစ်ရိတ်ရိတ်တက်လာသည်။ ပညာရေးအတွက်ထောက်ပံရန် ငွေကြေးများဖြတ်တောက်မှုကြောင့်လည်း အခြေအနေက ပိုပြီး တင်းမာလာသည်။ အစိုးရဌာနတိုင်းတွင် လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှုများကလည်း ကြောက်စရာကောင်းလောက်အောင် ဆိုးရွားလာသည်။

သမ္မတရာထူးမှကျပြီးသည့်နောက်တွင် ဆူဟာတိုအကြောင်းသည် မီဒီယာတွင် စိတ်ဝင်စားစရာဖြစ်လာသည်။ ရာထူးကျပြီး ဂျာကာတာမြို့ လယ်ရှိ မိသားစုပိုင်အိမ်ကြီးတွင် ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ခဲ့သည်။ မိတ်ဆွေအပေါင်းအသင်း အချွေအရံတို့လည်း နည်းပါးသွားခဲ့သည်။ ငွေကြေး ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဘက်ပေါင်းစုံမှတရားစွဲမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်လာခဲ့ရသည်။ သို့သော်ကျန်းမာရေးအကြောင်းပြပြီး ရှောင်လွှဲ နေခဲ့သည်ချည်းဖြစ်သည်။