ဟစ်ဘစ်စကက်စ်

ဟစ်ဘစ်စကက်စ်
ခေါင်ရန်းပန်း (Hibiscus rosa-sinensis)
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
လောက:	Plantae
Clade:	Angiosperms
Clade:	Eudicots
Clade:	Rosids
မျိုးစဉ်:	Malvales
မျိုးရင်း:	Malvaceae
မျိုးရင်းသေး:	Malvoideae
မျိုးဇာတ်:	Hibisceae
မျိုးစု:	Hibiscus ကားလ် လင်းနီးယပ် (L.)
မျိုးစိတ်
၆၇၉ မျိုးစိတ်
Synonyms
Bombycidendron Zoll. & Moritzi Bombycodendron Hassk. Brockmania W.Fitzg. Pariti Adans. Wilhelminia Hochr.

ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (Hibiscus)သည် မာလဗေးစီ (Malvaceae)မျိုးရင်းဝင် ပန်းပွင့်သောအပင်တို့၏ မျိုးစုအမည် ဖြစ်သည်။ ဤမျိုးစု (genus)သည် ကြီးမားသောမျိုးစုတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ ရာပေါင်းများစွာသော မျိုးစိတ် (species)တို့ ပါဝင်သည်။ သမပိုင်းဇုန်၊ ဆာ့ဗ်တျော့ပစ် (Subtropics - အပူပိုင်းဇုန်နှင့် သမပိုင်းဇုန်ကြားဒေသ)၊ အပူပိုင်းဇုန်တို့တွင် တွေ့ရသဖြင့်၊ အအေးပိုင်းဇုန်များမှလွဲ၍ ကမ္ဘာအနံ့တွေ့ရသော အပင်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ ဤမျိုးစိတ်ဝင် အပင်တို့၌ ကြီးမား၍ သိသာထင်ရှားသောပန်းများ ပွင့်လေ့ရှိပြီး၊ ယေဘုယျအားဖြင့် ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (အင်္ဂလိပ်: hibiscus)ဟု ခေါ်ကြသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွင် ရို့စ်မဲလို(rose mallow)ဟုလည်း တချို့ကခေါ်ကြသည်။ ဟာဒီဟစ်ဘစ်စကက်စ် (hardy hibiscus)၊ ရို့စ်အော့ဖ်ရှရွန် (rose of sharon)၊ တျော့ပစ်ကယ်ဟစ်ဘစ်စကက်စ် (tropical hibiscus)ဟုလည်း ခေါ်ကြသေးသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ဤမျိုးစုဝင် အပင်အချို့

မြန်မာနိုင်ငံတွင်သိသော ခေါင်ရန်းပန်းသည် ဤဟစ်ဘစ်စကက်စ်မျိုးစုဝင် ဖြစ်ပြီး၊ သိပ္ပံအခေါ်အဝေါ်မှာ Hibiscus rosa-sinensis ဖြစ်သည်။ ချဉ်ပေါင်သည်လည်း ဤမျိုးစုဝင်ဖြစ်ပြီး၊ သိပ္ပံအခေါ်အဝေါ်မှာ Hibiscus sabdariffa ဖြစ်သည်။

သရုပ်ဖော်ပြချက်

ဟစ်ဘစ်စကက်စ်ပန်း၏ ပြောင်းလဲပုံ အဆင့်များ
ဝတ်မှုန် အစေ့များ	အသီး	ဝတ်မှုန်ခံ (stigma)

ဟစ်ဘစ်စကက်စ် ပန်းမျိုးကွဲပုံများ

ဟာဝိုင်ယီပြည်နယ်ရှိ အဖြူရောင် Hibiscus arnottianus	(အလွန်ကြီးသော) အပူပိုင်းဒေသ Hibiscus rosa-sinensis 'Madonna'
Hibiscus hirtus	Hibiscus lobatus
Hibiscus hispidissimus	အဝါရောင် ဟစ်ဘစ်စကက်စ်
စိုက်ပျိုးထားသော နီဝါရောင် ဟစ်ဘစ်စကက်စ်	စိုက်ပျိုးထားသော အဝါရောင် ဟစ်ဘစ်စကက်စ်

မျိုးစိတ်များ

ဆာ့ဗ်တျော့ပစ် (Subtropics - အပူပိုင်းဇုန်နှင့် သမပိုင်းဇုန်ကြားဒေသ)နှင့် အပူပိုင်းဇုန်တို့တွင် ခေါင်ရန်းသည် လူသိအများဆုံး ဟစ်ဘစ်စကက်စ်မျိုးစုဝင်အပင် ဖြစ်သည်။

ဤမျိုးစုတွင် ပါဝင်သော မျိုးစိတ်အချို့မှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည်။

• Hibiscus abelmoschus L. (Abelmoschus moschatus ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။) Medik.
• Hibiscus abelmoschus var. betulifolius Mast. (Abelmoschus moschatus ဟုပင် ခေါ်ကြသည်။) Medik.
• Hibiscus abelmoschus var. genuinus Hochr. (Abelmoschus moschatus ဟုပင် ခေါ်ကြသည်။) Medik.
• Hibiscus laevis abutiloides Willd. (အမည်ကွဲ၊ Talipariti tiliaceum var. pernambucense (Arruda) Fryxell)
• Hibiscus abyssinicus Steud. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)
• Hibiscus acapulcensis Fryxell
• Hibiscus acerifolius Salisb. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)
• Hibiscus acerifolius DC. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)
• Hibiscus acetosaefolius DC. (အတည်မပြုရသေးသောအမည်)
• Hibiscus acetosella Welw. ex Hiern. ချဉ်ပေါင်ရိုင်း (false roselle)
• Hibiscus acicularis
• Hibiscus aculeatus—comfortroot
• Hibiscus altissimus
• Hibiscus andongensis
• Hibiscus angolensis
• Hibiscus aponeurus
• Hibiscus archeri—Archer's hibiscus
• Hibiscus aridicola
• Hibiscus arnottianus A.Gray—kokiʻo ʻula (ဟာဝိုင်ယီ)
• Hibiscus asper—bush roselle
• Hibiscus austroyunnanensis
• Hibiscus barbosae
• Hibiscus benguellensis
• Hibiscus berberidifolius
• Hibiscus bernieri
• Hibiscus bifurcatus—fork-bracted rosemallow
• Hibiscus biseptus—Arizona rosemallow
• Hibiscus bojerianus
• Hibiscus boryanus—foulsapate marron
• Hibiscus brackenridgei A.Gray—Hawaiian hibiscus maʻo hau hele
• Hibiscus burtt-davyi
• Hibiscus caerulescens
• Hibiscus caesius—dark-eyed hibiscus (တောင်အာဖရိက)
• Hibiscus calyphyllus—lemonyellow rosemallow (အာဖရိက အပူပိုင်းဇုန်)
• Hibiscus cameronii—Cameron's hibiscus, pink hibiscus
• Hibiscus cannabinus L.—Kenaf
• Hibiscus castroi
• Hibiscus cisplatinus—rosa del rio
• Hibiscus citrinus
• Hibiscus clayi O.Deg. & I.Deg.—Hawaiian red hibiscus (Hawaii)
• Hibiscus clypeatus—Congo mahoe
• Hibiscus coccineus (Medik.) Walter—scarlet rosemallow
• Hibiscus colimensis
• Hibiscus columnaris—mahot rempart
• Hibiscus comoensis
• Hibiscus congestiflorus
• Hibiscus costatus
• Hibiscus coulteri—desert rosemallow
• Hibiscus cuanzensis
• Hibiscus dasycalyx—Neches River rosemallow
• Hibiscus denudatus Benth.—pale face (Southwestern United States, Northwestern Mexico)
• Hibiscus dimidiatus
• Hibiscus dioscorides Anthony G. Miller (Yemen)
• Hibiscus diplocrater
• Hibiscus diriffan A.G.Mill. (Yemen)
• Hibiscus diversifolius—swamp hibiscus
• Hibiscus dongolensis
• Hibiscus donianus
• Hibiscus elatus—mahoe
• Hibiscus elegans
• Hibiscus engleri—wild hibiscus
• Hibiscus escobariae
• Hibiscus excellii
• Hibiscus ferrugineus
• Hibiscus ficalhoanus
• Hibiscus flavoroseus
• Hibiscus fragilis DC.—mandrinette (Mascarene Islands)
• Hibiscus fragrans
• Hibiscus fritzscheae
• Hibiscus fugosioides
• Hibiscus furcellatus Desr.—lindenleaf rosemallow (Caribbean, ဖလော်ရီဒါ, ဗဟိုအမေရိက, တောင်အမေရိက, ဟာဝိုင်ယီ)
• Hibiscus fuscus
• Hibiscus genevii Bojer (Mauritius)
• Hibiscus gilletii
• Hibiscus gossweileri
• Hibiscus grandidieri
• Hibiscus grandiflorus Michx.—swamp rosemallow (Southeastern United States)
• Hibiscus grandistipulatus
• Hibiscus grewiifolius
• Hibiscus hamabo
• Hibiscus hastatus
• Hibiscus heterophyllus—native rosella
• Hibiscus hirtus—lesser mallow
• Hibiscus hispidissimus
• Hibiscus huellensis
• Hibiscus hybridus
• Hibiscus indicus
• Hibiscus insularis Endl.—Phillip Island hibiscus (Phillip Island)
• Hibiscus integrifolius
• Hibiscus jaliscensis
• Hibiscus kochii
• Hibiscus kokio—red rosemallow
• Hibiscus labordei
• Hibiscus laevis All. (=H. militaris)—halberd-leaved rosemallow (central and eastern North America)
• Hibiscus lasiocarpos—woolly rosemallow
• Hibiscus lasiococcus
• Hibiscus lavaterioides
• Hibiscus laxiflorus
• Hibiscus leptocladus (Northwest Australia)
• Hibiscus leviseminus
• Hibiscus lilacinus—lilac hibiscus
• Hibiscus liliiflorus—Rodrigues tree hibiscus
• Hibiscus longifolius
• Hibiscus longisepalus
• Hibiscus ludwigii
• Hibiscus lunariifolius
• Hibiscus macilwraithensis - ဩစတြေးလျ
• Hibiscus macrogonus
• Hibiscus macrophyllus—largeleaf rosemallow
• Hibiscus macropodus
• Hibiscus makinoi—Okinawan hibiscus
• Hibiscus malacophyllus Balf.f. (ယီမင်)
• Hibiscus malacospermus
• Hibiscus martianus— heartleaf rosemallow
• Hibiscus moscheutos L.—crimsoneyed rosemallow (Central and Eastern North America)
• Hibiscus mutabilis L.—cotton rosemallow, Confederate rose (အရှေ့အာရှ)
• Hibiscus paramutabilis
• Hibiscus pedunculatus
• Hibiscus pernambucensis—seaside mahoe
• Hibiscus phoeniceus—Brazilian rosemallow
• Hibiscus platanifolius
• Hibiscus quattenensis
• Hibiscus poeppigii—Poeppig's rosemallow
• Hibiscus radiatus—monarch rosemallow
• Hibiscus rosa-sinensis L.—Chinese hibiscus (အရှေ့အာရှ)
• Hibiscus sabdariffa L.—roselle, omutete, or sorrel
• Hibiscus schizopetalus—fringed rosemallow
• Hibiscus scottii
• Hibiscus socotranus
• Hibiscus sinosyriacus
• Hibiscus splendens
• Hibiscus stenanthus Balf.f. (ယီမင်နိုင်ငံ)
• Hibiscus striatus—striped rosemallow
• Hibiscus sturtii ဩစတြေးလျ
• Hibiscus syriacus L. (type species)—rose of Sharon (အာရှ)
• Hibiscus taiwanensis S.Y. Hu
• Hibiscus tiliaceus L.—sea hibiscus (ဩစတြေးလျ, အရှေ့တောင်အာရှ, အိုရှန်းနီးယား)
• Hibiscus tozerensis - ဩစတြေးလျ
• Hibiscus trilobus—threelobe rosemallow
• Hibiscus trionum L.—flower-of-an-hour
• Hibiscus vitifolius—tropical rose mallow
• Hibiscus waimeae A.Heller—kokiʻo keʻokeʻo (ဟာဝိုင်ယီ)