အသုံးပြုသူ:ကိုရာဝီ/စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု
စုစုပေါင်း ပြည်တွင်ထုတ်လုပ်မှု ပြင်ဆင်ရန်
ဒေသနယ်မြေတစ်ခု၏ စုစုပေါင်း ပြည်တွင်ထုတ်လုပ်မှု သို့မဟုတ် ဂျီဒီပီဆိုသည်မှာ ယင်း၏ စီးပွားရေးအဆောက်အအုံကြီး၏ အရွယ်အစားအား တိုင်းတာသည့်စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်ခု၏ ဂျီဒီပီဟုဆိုရာတွင် တိုင်းပြည်တစ်ခု၏ သတ်မှတ်သောကာလတစ်ခုအတွင်းအပြီးသတ်ထုတ်လုပ် ပြီး သော ကုန်ပစ်စည်းများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအားလုံး၏ ဈေးကွက်တန်ဖိုးကို ဆိုလိုသည်။ တစ်နည်းအား ဖြင့်အပြီးသတ်ပစ်စည်းထုတ်လုပ်သည့် အဆင့်တိုင်း တွင် တန်ဖိုး မြင့်တက်အောင် ပေါင်းထည့်ရသာ တန်ဖိုးနှ်င့် ဝန်ဆောင်မှုစုစုပေါင်းတို့၏ တန်ဖိုးကို သတ်မှတ်သည့်ကာလတစ်ခုအတွင်း တ္ဝက္ခ္ယက္၍ ရသော ကိန္းဂဏန္းတစ္ခုဖ္ရစ္သည္။ ၁၉၈ဝ ပ္ရည့္လ္ဝန္န္ဟစ္မ္ယားထိ အမေရိကန္နုိင္ငံတ္ဝင္ ဂ္ယီအင္ပီ သုိ့မဟုတ္ နုိင္ငံ၏ ထုတ္လုပ္မ္ဟုတန္ဖုိးစုစုပောင္း အတ္ဝက္ အသုံးပ္ရုခဲ့သည့္ ဝောဟာရ န္ဟစ္ခု ဂ္ယီဒီပီန္ဟင့္ ဂ္ယီအင္ပီမ္ဟာ အတူတူနီးပား ္ရဖစ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီကုိ အလ္ဝယ္ကူဆုံး ရ္ဟင္းလင္းစ္ဝာသဘောပောက္ရန္န္ဟင့္ တုိင္းတာ ရန္ ခ္ယဥ္းကပ္နည္းမ္ဟာ ကုန္က္ယစရိတ္ဖ္ရင့္ တ္ဝက္ခ္ယက္ခ္ရင္းပင္ဖ္ရစ္သည္။
ဂ္ယီဒီပီ= စားသုံးမ္ဟု+ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟု+ အစုိးရအသုံးစရိတ္+ (ထုတ္ကုန္-သ္ဝင္းကုန္)
'စုစုပောင္း'ဟုဆုိရာတ္ဝင္ မတည္ပစ္စည္း၏ အလေ္ယာ့တ္ဝက္တန္ဖုိးကုိ ထည့္သ္ဝင္းမထား ေခ္ယ။ တန္ဖုိး ေလ္ယ္ဟာ့ကာ အသားတင္ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုကုိသုံး္ရပီး စုစုပောင္း ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟု မဟုတ္ခဲ့လ္ယ္ဟင္ အသားတင္ပ္ရည္တ္ဝင္း ထုတ္လုပ္မ္ဟုဖ္ရစ္မည္။ ဤညီမ္ယ္ဟခ္ရင္း၏ စားသုံးမ္ဟုန္ဟင့္ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုတုိ့မ္ဟာ အ္ရပီးသတ္ ကုန္ပစ္စည္းန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုတုိ့အတ္ဝက္ကုန္က္ယစရိတ္ ဖ္ရစ္လေသည္။ ညီမ္ယ္ဟခ္ရင္းတ္ဝင္ ထုတ္ကုန္ အနုတ္ သ္ဝင္းကုန္ပုိင္း (တစ္စတစ္စ တုိးလာသော ထုတ္ကုန္ဟု လည္း ခော္ ေလ့ရ္ဟိ) တ္ဝင္ ပ္ရည္တ္ဝင္းထုတ္လုပ္မ္ဟုမဟုတ္ (သ္ဝင္းကုန္) ဟူသည့္အပုိင္း၌ နုတ္ယူညႇိခ္ယ္ရပီး ပ္ရည္တ္ဝင္း ထုတ္လုပ္မ္ဟု ပ္ရည္တ္ဝင္း၌ မစားသုံး (ထုတ္ကုန္) ဘဲပ္ရန္တင္ပုိ့သည့္ကိန္းတ္ဝင္ ပောင္းထည့္လုိက္ပာ။ စီးပ္ဝား ေ ရးပညာရ္ဟင္မ္ယား (ကိန္း ေခတ္မ္ဟစ၍) သည္အထေ္ဝထေ္ဝစားသုံးမ္ဟုကုိ န္ဟစ္ပုိင္းခဲ္ဝ၍ စဥ္းစားလုိစိတ္ ရ္ဟိက္ရသည္။ ပု လိက စားသုံးမ္ဟုူန္ဟင့္ ပ္ရည္သူပုိင္ က႑ (အစုိးရ) အသုံးစရိတ္ဟူ၍ ဖ္ရစ္သည္။မက္ခရုိ စီးပ္ဝား ေ ရးလေ့လာမ္ဟု ပညာတ္ဝင္ စုစုပောင္းစားသုံးမ္ဟုကုိ ဤသုိ့ သဘောတရား ေ ရးရာ ခဲ္ဝခ္ရား ္ရခင္း၌ အက္ယုိး ေက္ယးဇူး န္ဟစ္မ္ယုိးမ္ဟာ- -ပုဂ္ဂလိက စားသုံးမ္ဟုသည္ လူမ္ဟုဖူလုံမ္ဟု စီးပ္ဝား ေ ရးပညာ၏ အဓိကက္ယသော ဇောင္း ေပးမ္ဟုဖ္ရစ္သည္။ စီးပ္ဝား ေ ရးတစ္ခုလုံး၏ ပု လိကရင္းနီ္ဟး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟု န္ဟင့္ ကုန္သ္ဝယ္ရေးက႑တုိ့ကုိ နောက္ဆုံးတ္ဝင္ (ပင္မရေစီး ေက္ရာင္း စီးပ္ဝား ေ ရးပုံစံမ္ယားတ္ဝင္) ရည္ရ္ဟည္ ပု လိကစားသုံးမ္ဟု တုိးလာစေရန္ဘက္ကုိ ရည္ရ္ဝယ္လေ သည္။ -အတ္ဝင္းမ္ဟ ပော္လာသော ပုဂ္ဂလိကစားသုံးမ္ဟုမ္ဟ ဖယ္ထုတ္လုိက္လ္ယ္ဟင္ အစုိးရအသုံးစရိတ္ကုိ ပ္ရင္ပသုံးစရိတ္အဖ္ရစ္ ပ္ရနုိင္္ရပီး အဓိပ္ပာယ္ရ္ဟိသည့္ မက္ခရုိ စီးပ္ဝား ေ ရးလေ့လာမ္ဟုဘောင္အတ္ဝင္း ကဲ္ဝပ္ရားသည့္ အစုိးရအသုံးစရိတ္အဆင့္မ္ယားကုိ စဥ္းစား၍ ရနုိင္သည္။
ဂျီဒီပီ၏ အစိတ်အပိုင်းမ်ယား ပြင်ဆင်ရန်
ကိန္းရ္ဟင္မ္ယား C,I,G န္ဟင့္ NX (ဂ္ယီဒီမ္ဟာ= C+ I +G + NX အထက္ပာအတုိင္း)
- C သည္ ပု လိက စားသုံးမ္ဟုဖ္ရစ္သည္ (သုိ့မဟုတ္ စားသုံးသူ၏ အသုံးစရိတ္)။ ဤသည္တ္ဝင္ အိမ္ထောင္စုမ္ယား၏ စရိတ္အားလုံးနီးပား ပာဝင္္ရပီး စားကုန္မ္ယား၊ င္ဟားရမ္းခမ္ယား၊ ဆေးကုသခမ္ယား စသည္တုိ့ဖ္ရစ္္ရပီး အုိးအိမ္သစ္ကုန္က္ယစရိတ္ မပာခေ္ယ။
- I သည္ မတည္ ရင္းနီ္ဟး ေင္ဝ ပာဝင္သည္။ စီးပ္ဝား ေ ရး မတည္ရင္းန္ဟီး ေင္ဝတ္ဝင္ ဥပမာအား ္ရဖင့္ သတ္တုတ္ဝင္းသစ္ ဖ္ဝင့္လ္ဟစ္ခ္ရင္း၊ ဆော့ဖ္ဝဲဝယ္ယူမ္ဟု၊ စက္ရုံအတ္ဝက္ စက္န္ဟင့္ စက္ပစ္စည္းဝယ္ယူမ္ဟုမ္ယား ပာဝင္သည္။ အိမ္ထောင္စုမ္ယားက အုိးသစ္အိမ္သစ္ ဝယ္ယူမ္ဟုမ္ယားသည္လည္း ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုတ္ဝင္ ပာဝင္သည္။ ဂ္ယီဒီပီ၏ ရင္းနီ္ဟး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုတ္ဝင္ ငေ္ဝကေ္ရးမဟုတ္သော ဝယ္ယူမ္ဟုမ္ယားဟု သေခ္ယာစ္ဝာပုိင္း ္ရခား ဖော္ပ္ရထားသည္။ မက္ခရုိစီးပ္ဝား ေ ရးပညာတ္ဝင္ ငေ္ဝကေ္ရးဆုိင္ရာ ကုန္ပစ္စည္းဝယ္ယူမ္ဟုကုိ စုဆောင္း ေင္ဝအောက္တ္ဝင္ ထည့္သ္ဝင္း္ရပီး ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုအောက္တ္ဝင္ မထည့္သ္ဝင္း ေခ္ယ။ (ဂ္ယီဒီပီ ဖော္မ္ရူလာအောက္ တ္ဝင္ အသုံးစရိတ္ အဖ္ရစ္ တေ္ဝ.ရသည္။) ကဲ္ဝပ္ရား ္ရခားနားမ္ဟုမ္ဟာ (စာတေ္ဝ.တ္ဝင္) ရ္ဟင္းပာသည္။ ငေ္ဝကေ္ရးကုိ ကုန္ သုိ့မဟုတ္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုအဖ္ရစ္ ပေ္ရာင္းလုိက္လ္ယ္ဟင္၊ တစ္ခုခုဖ္ရင့္ အစားထုိး ္ရပန္ မရနုိင္လ္ယ္ဟင္ ၄င္းသည္ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုအဖ္ရစ္ ယူဆသည္။ ဥပမာအား ္ရဖင့္ ငေ္ဝခေ္ယးစာခ္ယုပ္ သုိ့မဟုတ္ ရ္ဟယ္ယာတစ္ခုဝယ္လ္ယ္ဟင္ တန္ဖုိးကုိ ရယူပုိင္ဆုိင္မ္ဟုမ္ဟာ အမည္ခံမ္ယ္ဟသာဖ္ရစ္္ရပီး ဤပေ္ရာင္းလဲပေး ေခ္ယခ္ရင္းကုိ ဂ္ယီဒီပီ၏ စုစုပောင္း တန္ဖုိးထဲတ္ဝင္ မထည့္သ္ဝင္း ေပ။ သာမန္အား ္ရဖင့္ ဤဝယ္ယူမ္ဟုမ္ယုိးကုိ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုဟုဆုိမည္ဖ္ရစ္သည္။ စီးပ္ဝား ေ ရးက႑တစ္ရပ္လုံးကုိ ခ္ရုံစဥ္းစားလ္ယ္ဟင္ ဤကိစ္စမ္ယားမ္ဟာ ပုိင္ဆုိင္မ္ဟု ဖလ္ဟယ္ခ္ရင္းသက္သက္ သာဖ္ရစ္္ရပီး အမ္ဟန္တကယ္ စီးပ္ဝား ေ ရး သုိ့မဟုတ္ ဂ္ယီဒီပီ ဖော္မ္ရူလာတ္ဝင္ အက္ယုံးမဝင္ပေ။
- G သည္ အစုိးရ၏ အ္ရပီးသတ္ကုန္ပစ္စည္းမ္ယားန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုမ္ယားအပော္တ္ဝင္ ကုန္က္ယ္ရပီး ေသာ အသုံးစရိတ္ဖ္ရစ္သည္။ အစုိးရဝန္ထမ္းမ္ယားအတ္ဝက္ ပေးရ ေသာ လစာငေ္ဝမ္ယား၊ စစ္လက္နက္ဝယ္ယူခမ္ယားန္ဟင့္ အစုိးရ၏ မည္သည့္ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟုမဆုိ အက္ယုံးဝင္သည္။ ပေ္ရာင္းလဲပေးသ္ဝင္းရ ေင္ဝမ္ယား ဖ္ရစ္သည္။ လူမ္ဟုဖူလုံရေး ထောက္ပံ့ငေ္ဝ သုိ့မဟုတ္ အလုပ္လက္မဲ့နစ္နာကေ္ရးမ္ယား အက္ယုံးမဝင္ခေ္ယ။ ဂ္ယီဒီပီတစ္ခုလုံးန္ဟင့္ယ္ဟဥ္သော္ တေ္ဝ.ရသည့္ အစုိးရအသုံးစရိတ္ တစ္ခုလုံး၏ န္ဟုိင္းယ္ဟဥ္ထုထည္မ္ဟာ အဖ္ယားရ္ဟူးသ္ဝား ္ရခင္း သီအုိရီန္ဟင့္ ကိန္း၏သဘောတရားမ္ယားစပ္က္ရားတ္ဝင္ အခရာက္ယလ္ဟသည္။
- X သည္ စုစုပောင္း ထုတ္ကုန္ဖ္ရစ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီသည္ တုိင္း ္ရပည္တစ္ခု၏ ကုန္ထုတ္လုပ္မ္ဟုအားလုံး၊ နုိင္ငံခ္ရားစားသုံးမ္ဟုအတ္ဝက္ပာဝင္သော ကုန္ထုတ္ လုပ္မ္ဟုမ္ယားန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုအားလုံး အပာအဝင္ကုိ ထည့္သ္ဝင္းစဥ္းစားသည့္အတ္ဝက္ ထုတ္ကုန္မ္ယားကုိပာ ထည့္သ္ဝင္းထား ္ရခင္း ္ရဖစ္သည္။
- M သည္ စုစုပောင္းတင္သ္ဝင္းမ္ဟုဖ္ရစ္သည္။ သ္ဝင္းကုန္ကုိ နုတ္ယူရပာသည္။ အကေ္ရာင္းမ္ဟာ သ္ဝင္းကုန္သည္ G , I သုိ့မဟုတ္ C တုိ့တ္ဝင္ ပာဝင္မည္ဖ္ရစ္သဖ္ရင့္ နုိင္ငံရပ္ခ္ရားထုတ္လုပ္မ္ဟုကုိ ပ္ရည္တ္ဝင္းစားသုံးမ္ဟုအဖ္ရစ္ မရေတ္ဝက္မိစေရန္ ဖ္ရစ္သည္။
- NX သည္ စီးပ္ဝား ေ ရးတစ္ခု၏ 'စုစုပောင္းထုတ္ကုန္' ဖ္ရစ္သည္။ စုစုပောင္းထုတ္ကုန္စုစုပောင္း
သ္ဝင္းကုန္ ပုံသေ ဆက္စပ္မ္ဟုရိ္ဟသည္။ NX = X - M
တစ္မ္ယုိးသားလုံး၏ စာရင္းရ္ဟင္းတမ္း ပြင်ဆင်ရန်
-ကိန္း၏ သဘောတရားမ္ယား သုိ့မဟုတ္ လက္သစ္ဂန ္ထဝင္ စီးပ္ဝား ေ ရးပညာကိစ္စရပ္မ္ယားကုိ ကောင္းစ္ဝာ နားလည္သဘောပောက္ရန္ ကိန္းရ္ဟင္တစ္ခုစီ၏ ဆုိလုိရင္းကုိ ကောင္းစ္ဝာသိရ္ဟိရ္ဟင္းလင္းရန္ လုိအပ္ပာသည္။
ဂျီဒီပီတွင ပါဝင်သော ကိန်းရှင်နမူနာများ ပြင်ဆင်ရန်
C,I,G န္ဟင့္ NX နမူနာမ္ယား-ဧည့္သည္တုိး္ရပီးလာစေရန္ သင္၏ ဟုိတယ္အား မ္ဝမ္းမံပ္ရင္ဆင္ခကုန္က္ယလ္ယ္ဟင္ ၄င္းသည္ ပုဂ္ဂလိရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။ ဤကိစ္စကုိ ဆောင္ရ္ဝက္ရန္ ယာယီအက္ယုိးတူပူး ေပာင္းလုပ္ဆောင္ခဲ့လ္ယ္ဟင္ ၄င္းသည္ စုဆောင္း ေင္ဝဖ္ရစ္သည္။ ပထမအဓိပ္ပာယ္မ္ဟာ ဂ္ယီဒီပီကုိ တ္ဝက္ခ္ယက္ရာ တ္ဝင္ အက္ယုံးဝင္သည္။ ဒုတိယအဓိပ္ပာယ္မ္ဟာ မပာဝင္ပေ။ သုိ့သော္လည္း ယာယီအက္ယုိးတူလုပ္ငန္းသည္ မိမိအသုံးစရိတ္ကုိ တ္ဝက္ခ္ယက္ရာတ္ဝင္ မ္ဝမ္းမံပ္ရင္ဆင္စရိတ္ကုိ ဂ္ယီဒီပီထဲ ထည့္သ္ဝင္းမည္ဖ္ရစ္သည္။ အကယ္၍ ဟုိတယ္သည္ သင္၏ ကုိယ္ပုိင္နေအိမ္လည္း ဖ္ရစ္ခဲ့လ္ယ္ဟင္ မ္ဝမ္းမံပ္ရင္ဆင္စရိတ္ မ္ယားမ္ဟာ စားသုံးမ္ဟုဖ္ရစ္မည္။ သုိ့သော္ အကယ္၍ အစုိးရဌာနတစ္ခုက ဤဟုိတယ္ကုိပင္ ဝန္ထမ္းမ္ယား၏ ရုံးခန္းအဖ္ရစ္ ပေ္ရာင္းလဲသုံးခဲ့ပာလ္ယ္ဟင္ ဤမ္ဝမ္းမံ ကုန္က္ယစရိတ္မ္ယားသည္ ပ္ရည္သူပုိင္သုံးစဲ္ဝစရိတ္ ခောင္းစဥ္အောက္ ( G ) တ္ဝင္ က္ယရောက္မည္ဖ္ရစ္သည္။
မ္ဝမ္းမံပ္ရင္ဆင္မ္ဟုတ္ဝင္ နုိင္ငံခ္ရားမ္ဟ မီးဆုိင္းတစ္ခု ဝယ္ယူတင္သ္ဝင္း ္ရခင္း ပာခဲ့လ္ယ္ဟင္ ယင္းဝယ္ယူမ္ဟုကုိ သ္ဝင္းကုန္တ္ဝင္ ထည့္သ္ဝင္းရမည္။ ထုိအခာ NX တန္ဖုိးက္ယဆင္းသ္ဝား ေသာ္လည္း ထုိဝယ္ယူမ္ဟုကေ္ရာင့္ စုစုပောင္းဂ္ယီဒီပီကုိ ထိခုိက္ခ္ရင္း မရ္ဟိခေ္ယ။ (ဤအခ္ယက္က ဂ္ယီဒီပီသည္ ပ္ရည္တ္ဝင္းထုတ္လုပ္မ္ဟုကုိ တုိင္းတာခ္ရင္းသာဖ္ရစ္္ရပီး စုစုပောင္းစားသုံးမ္ဟု သုိ့မဟုတ္ သုံးစဲ္ဝမ္ဟုကုိ တုိင္းတာခ္ရင္းမဟုတ္ပေ။ သုံးစဲ္ဝမ္ဟုသည္ ထုတ္လုပ္မ္ဟုကုိ ဖော္ပ္ရရာတ္ဝင္ အဆင္ပေ္ရစေသော တုိင္းတာမ္ဟုသာဖ္ရစ္သည္။) သင့္အား ဤမီးဆုိင္းကုိ နုိင္ငံခ္ရားဟုိတယ္တစ္ခုတ္ဝင္ ခ္ယိတ္ဆဲ္ဝရန္ ထုတ္လုပ္စေခဲ့လ္ယ္ဟင္ အထက္ပာ အခေ္ရအနေတစ္ခုလုံး ပေ္ရာင္း ္ရပန္ဖ္ရစ္သ္ဝားမည္ဖ္ရစ္္ရပီး ရရ္ဟိမည့္ ပေး ေခ္ယငေ္ဝမ္ဟာ ္ဒဌ တ္ဝင္ ထည့္သ္ဝင္းရမည္ဖ္ရစ္သည္။ (ထုတ္ကုန္အဖ္ရစ္ ခုိင္မာစ္ဝာပာဝင္သည္။) ဂ္ယီဒီပီကုိ ဤနေရာတ္ဝင္ ထုတ္လုပ္မ္ဟု အသုံးစရိတ္တစ္ခုအဖ္ရစ္ တေ္ဝ.ရမည္ဖ္ရစ္သည္။ အကယ္၍ မီးဆုိင္းကုိ ပ္ရည္တ္ဝင္း၌ စားသုံးသူတစ္ဦးမ္ဟ သုိ့မဟုတ္ လုပ္ငန္းရ္ဟင္တစ္ဦးဦးမ္ဟ ဝယ္ယူခဲ့ခ္ရင္း ဖ္ရစ္ခဲ့လ္ယ္ဟင္ ဂ္ယီဒီပီကိန္းဂဏန္း၏ (C သုိ့မဟုတ္ I ) တ္ဝင္ ဖော္ပ္ရရမည္ဖ္ရစ္သည္။ သုိ့သော္လည္း ထုတ္ကုန္အဖ္ရစ္ တင္ပုိ့ထား ္ရခင္း ္ရဖစ္သဖ္ရင့္ ပ္ရည္တ္ဝင္းစားသုံးမ္ဟု ကိန္းဂဏန္းအား 'အမ္ဟန္ပ္ရရန္' ပ္ရင္ဆင္ခ္ယက္ ထုတ္္ရပီး ပ္ရည္တ္ဝင္းထုတ္လုပ္မ္ဟု အဖ္ရစ္ ပ္ရရမည္။ (ပ္ရည္တ္ဝင္းစုစုပောင္း ထုတ္လုပ္ မ္ဟုတန္ဖုိးမ္ဟာကဲ့သုိဖ္ရစ္သည္။)
ဂျီပီဝင်ငွေစာရင်း ပြင်ဆင်ရန်
ဂ္ယီဒီပီကုိ တုိင္းတာနည္း ေနာက္တစ္နည္းမ္ဟာ ပေးရန္ရ္ဟိဝင္ငေ္ဝ စုစုပောင္းကုိ တုိင္းတာခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။ ဤနည္းအား ္ရဖင့္လည္း ဂ္ယီဒီပီ ကိန္းဂဏန္းကုိ ယခင္နည္းအတုိင္းပင္ ရရ္ဟိနုိင္သည္။ ပုံသေနည္း ္ရဖင့္ ခ္ယတ္ဝက္၍ရလာသော ဂ္ယီဒီပီဝင္ငေ္ဝစာရင္း GDP ( I ) သည္- ဂ္ယီဒီပီ= ဝန္ထမ္းအားလုံး၏ ဝင္ငေ္ဝ+စုစုပောင္းလည္ပတ္ငေ္ဝမ္ဟပုိငေ္ဝ+စုစုပောင္းဝင္ငေ္ဝရော+ထုတ္လုပ္စရိတ္န္ဟင့္ သ္ဝင္းကုန္အပော္ ပံ့ပုိး ေင္ဝနုတ္္ရပီး အခ္ဝန္ အတုတ္မ္ယား -ဝန္ထမ္းအားလုံး၏ ဝင္ငေ္ဝ (COE) ။ ။ ္ရပီးဆုံးသ္ဝား ေသာ အလုပ္မ္ယားအတ္ဝက္ ပေး ေခ္ယရသော လုပ္ခစုစုပောင္း ဤစာရင္းတ္ဝင္ လုပ္အားခမ္ယား၊ လစာငေ္ဝ မ္ယားန္ဟင့္အတူ အလုပ္ရ္ဟင္မ္ဟ ထည့္ဝင္ရသည္။ လူမ္ဟုဖူလုံရေး ထည့္ဝင္ငေ္ဝန္ဟင့္ အခ္ရားအလားတူ ငေ္ဝမ္ယားပာဝင္သည္။
-စုစုပောင္း လည္ပတ္ငေ္ဝမ္ဟ ပုိငေ္ဝ (GOS) ။ ။ မ္ဟတ္ပုံတင္ထား ေသာ လုပ္ငန္းမ္ဟ ပုိင္ရ္ဟင္အတ္ဝက္ ရရ္ဟိမည့္အမ္ရတ္ငေ္ဝမ္ယား ္ရဖစ္သည္။ GOS တ္ဝက္ခ္ယက္ရန္ စုစုပောင္း ထုတ္လုပ္မ္ဟုစရိတ္မ္ဟ ကုန္က္ယငေ္ဝ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းကုိသာ နုတ္ယူတ္ဝက္ခ္ယက္ထား ္ရခင္း ဖ္ရစ္သော္လည္သာမန္အား ္ရဖင့္ အမ္ရတ္စ္ဝန္း ရရ္ဟိသည့္ငေ္ဝ ဖ္ရစ္သည္။
-စုစုပောင္း ဝင္ငေ္ဝရော (GMI) ။ ။ ဂ္ယီအုိအက္စ္ အတုိင္း တုိင္းတာသည္။ မ္ဟတ္ပုံမတင္ထား ေသာ လုပ္ငန္းမ္ယားအတ္ဝက္သာ ဖ္ရစ္သည္။ ဤကိန္းဂဏန္းတ္ဝင္ လုပ္ငန္းငယ္အမ္ယားစု ပာဝင္သည္။
COE ၊ GOS န္ဟင့္ GMI တုိ့ အားလုံး၏ စုစုပောင္းရ ေင္ဝကုိ စုစုပောင္း အခေ္ရခံဝင္ငေ္ဝဟု ခော္္ရပီး ဂ္ယီဒီပီ၏ တန္ဖုိးကုိ အခေ္ရခံအဆင့္တ္ဝင္ တ္ဝက္ယူထား ္ရခင္း ဖ္ရစ္သည္။ အခေ္ရခံဝင္ငေ္ဝန္ဟင့္ နောက္ဆုံး ဈေးန္ဟုန္း (အသုံးစရိတ္ ကုန္က္ယငေ္ဝကုိ တ္ဝက္သည့္နည္း) တုိ့၏ ခ္ရားနား ္ရခင္းမ္ဟာ ထုတ္လုပ္မ္ဟုပော္ တ္ဝင္ အစုိးရမ္ဟ ကောက္ခံသည့္ အခ္ဝန္အတုတ္မ္ယားန္ဟင့္ ကူညီပံ့ပုိး ေင္ဝတုိ့ ဖ္ရစ္သည္။ ထုတ္လုပ္စရိတ္န္ဟင့္ သ္ဝင္းကုန္အပော္ ပံ့ပုိး ေင္ဝနုတ္္ရပီး အခ္ဝန္အတုတ္မ္ယား ပောင္းထည့္လုိက္လ္ယ္ဟင္ ဂ္ယီဒီပီကုိ အခေ္ရခံကုန္က္ယစရိတ္တုိ့ GDP (I) သုိ့ ပေ္ရာင္းလဲပေးမည္။ နောက္ထပ္ပုံသေနည္းတစ္ခုကုိ ဤကဲ့သုိ့ ရေးနုိင္သည္။
GDP = R + I + P + SA + W R =င္ဟားရမ္းခ I =အတုိး ေင္ဝ P =အမ္ရတ္ SA =စာရင္းအင္းညိႇန္ဟုိင္းမ္ဟု (ကုမ္ပဏီဝင္ငေ္ဝခ္ဝန္၊ မပေးရ ေသး ေသာ ကုမ္ပဏီအမ္ရတ္မ္ယား) W =လုပ္အားခမ္ယား
တိုင်းတာခြင်း ပြင်ဆင်ရန်
နိုင်ငံတကာစံချိန်စံညွှန်း ပြင်ဆင်ရန်
ဂ္ယီဒီပီကုိ နုိင္ငံတကာ စံခ္ယိန္စံည္ဝ္ဟန္းမီ တုိင္းတာနည္းကုိ 'အမ္ယုိးသား ေင္ဝစာရင္းစနစ္စာအုပ္' (၁၉၉၃) တ္ဝင္ ပ္ရုစုထားသည္။ ယင္းကုိ အပ္ရည္ပ္ရည္ဆုိင္ရာ ငေ္ဝကေ္ရးရန္ပုံငေ္ဝအဖဲ္ဝ.၊ ဥရောပသမဂ္ဂ ၊ စီးပ္ဝား ေ ရးပူး ေပာင္း ေဆာင္ရ္ဝက္ရေးန္ဟင့္ ဖံ္ဝ.္ရဖုိးတုိးတက္မ္ဟုအဖဲ္ဝ.၊ ကုလသမဂ္ဂ န္ဟင့္ ကမ္ဘာ့ဘဏ္တုိ့မ္ဟ ကုိယ္စားလ္ဟယ္မ္ယား စုပောင္း ပ္ရုစုထား ္ရခင္း ္ရဖစ္သည္။ ဤစာအုပ္ကုိ SNA 93 ဟု ရည္ည္ဝ္ဟန္း္ရပီး ယခင္ ၁၉၆၈ ခုန္ဟစ္တ္ဝင္ ထုတ္ဝေခဲ့သည့္ SNA 68 န္ဟင့္ ခဲ္ဝခ္ရားသတ္မ္ဟတ္ထားသည္။ SNA 93 တ္ဝင္ နုိင္ငံ့စာရင္းမ္ယားအား တုိင္းတာရာတ္ဝင္ လုိက္နာရမည့္ ဥပဒေသမ္ယားန္ဟင့္ စည္းကမ္းမ္ယားကုိ ဖော္ပ္ရထားသည္။ စံခ္ယိန္စံည္ဝ္ဟန္းမ္ယားကုိ ဒေသတစ္ခုအတ္ဝင္း ယင္းလုိအပ္ခ္ယက္အခေ္ရအနေမ္ယား၊ ခ္ရားနားမ္ဟုမ္ယားန္ဟင့္ လုိက္လေ္ယာညီထေ္ဝရ္ဟိရန္ ရည္ရ္ဝယ္ထားသည္။
အတိုးနှုန်း ပြင်ဆင်ရန်
က႑အားလုံးတ္ဝင္ ဘ႑ာရေးမ္ဟလဲ္ဝ၍ အသားတင္ အတုိး ေပး ေခ္ယရမ္ဟုမ္ဟာ လဲ္ဝ္ဟပေ္ရာင္း ေပးရ ေင္ဝ ဖ္ရစ္သည္။ ဘဏ္ဍ႑ာရေးက႑တ္ဝင္မူ အသားတင္ ပေး ေခ္ယရ သည့္ အတုိး ေင္ဝကုိ ထုတ္လုပ္မ္ဟုအဖ္ရစ္ လက္ခံ၍ တန္ဖုိးတက္စေသည္ဟု ယူဆကာ ဂ္ယီဒီပီတ္ဝင္ ပောင္းထည့္သည္။
နိုင်ငံအလိုက် နှိုင်းယှဉ်ချင်း ပြင်ဆင်ရန်
ဂ္ယီဒီပီ၏ အဆင့္ကုိ နုိင္ငံအလုိက္ ယ္ဟဥ္က္ရည့္ခ္ရင္း ္ရပုရာတ္ဝင္ ယင္းတန္ဖုိးမ္ယားကုိ
-ငေ္ဝလဲန္ဟုန္း ေပာက္ဈေးအတုိင္း။ ။ နုိင္ငံတကာငေ္ဝလဲန္ဟုန္း ပောက္ဈေး ္ရဖင့္ တ္ဝက္ခ္ယက္ကာ
-ဝယ္လုိအား အဆင့္တူ ငေ္ဝလဲန္ဟုန္း။ ။ ဂ္ယီဒီပီကုိ အမေရိကန္ဒော္လာန္ဟင့္ ယ္ဟဥ္လ္ယ္ဟင္ တူညီမည့္ ဝယ္လုိအားသုိ့ ပေ္ရာင္းလဲ္ရပီး တ္ဝက္ခ္ယက္ခ္ရင္းတုိ့ဖ္ရင့္ န္ဟုိင္းယ္ဟဥ္ နုိင္သည္။
ဤနည္းန္ဟစ္နည္း ္ရဖင့္ ယ္ဟဥ္ထုိးန္ဟုိင္းယ္ဟဥ္လ္ယ္ဟင္ န္ဟုိင္းရအဆင့္မ္ယား ကဲ္ဝပ္ရား ္ရခားနားစ္ဝာ တေ္ဝ.ရ္ဟိရမည္။
-ကမ္ဘာ့ငေ္ဝကေ္ရးလဲလ္ဟယ္န္ဟုန္း ေပာက္ဈေးကုိ အသုံး ္ရပုလ္ယ္ဟင္ ကုန္ပစ္စည္းန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုတန္ဖုိးတုိ့ကုိ ပေ္ရာင္းပစ္္ရပီးမ္ဟ တ္ဝက္ခ္ယက္သည္။ ၄င္းသည္ တုိင္း ္ရပည္တစ္ခု၏ နုိင္ငံတကာ ဝယ္လုိအားန္ဟင့္ န္ဟုိင္းရ စီးပ္ဝား ေ ရးတောင့္တင္းမ္ဟုကုိပုိ၍ ထင္ဟပ္စေနုိင္သည္။ ဥပမာ ဂ္ယီဒီပီ၏ ၁ဝ ရာခုိင္န္ဟုန္းကုိ ခေတ္မီ နုိင္ငံခ္ရား ္ရဖစ္ လက္နက္ဝယ္ယူခဲ့ပာက ဝယ္ယူသည့္လက္နက္အရေအတ္ဝက္မ္ဟာ ငေ္ဝလဲလ္ဟယ္န္ဟုန္း ေပာက္ဈေး ေပာ္တ္ဝင္ မူတည္သည္။ အဘယ့္ကေ္ရာင့္ဆုိသော္ လက္နက္မ္ယားမ္ဟာ နုိင္ငံတကာ ဈေးက္ဝက္တ္ဝင္ ဝယ္ယူရခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။ (ခေတ္မီလက္နက္မ္ယားအတ္ဝက္ ပ္ရည္တ္ဝင္း ေပာက္ဈေးမရ္ဟိခေ္ယ။)
-ဝယ္လုိအား အဆင့္တူငေ္ဝလဲန္ဟုန္း (ပီပီပီ) ဖ္ရင့္ တ္ဝက္ခ္ယက္သည့္နည္းတ္ဝင္ စီးပ္ဝား ေ ရးစနစ္တစ္ခုအတ္ဝင္း ယေဘုယ္ယ ထုတ္လုပ္သူန္ဟင့္ စားသုံးသူတု့ိ၏ ပ္ရည္တ္ဝင္းန္ဟုိင္းရထိရောက္သော ဝယ္လုိအားအဆင့္တူ ငေ္ဝလဲန္ဟုန္းကုိ မူတည္၍ တ္ဝက္ခ္ယက္ခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။ ဖံ္ဝ.္ရဖုိးတုိးတက္မ္ဟုနည္း ေသာ တုိင္း ္ရပည္မ္ယား၏ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ ဤတ္ဝက္ခ္ယက္နည္းက ပုိမုိပော္လ္ဝင္စ္ဝာ ပ္ရသနုိင္သဖ္ရင့္ ကမ္ဘာ့ငေ္ဝကေ္ရး ေçးက္ဝက္တ္ဝင္ ဤနုိင္ငံမ္ယား၏ ငေ္ဝလဲန္ဟုန္းအားနည္းခ္ယက္ မ္ယားကုိ အစားထုိး၍ အသုံး ္ရပုနုိင္သည္။ ပီပီပီဖ္ရင့္ ဂ္ယီဒီပီကုိ ပေ္ရာင္းလဲတ္ဝက္ခ္ယက္သည့္စနစ္သည္ ကုန္သ္ဝယ္ဖလ္ဟယ္ခ္ရင္း မပ္ရုသော ကုန္ပစ္စည္းမ္ယားန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုမ္ယား အတ္ဝက္ အလ္ဝန္သင့္တော္ထိရောက္သော စနစ္ဖ္ရစ္သည္။
ဝင္ငေ္ဝမ္ရင့္္သော တုိင္း ္ရပည္မ္ယား၏ ဂ္ယီဒီပီကုိ ပီပီပီတ္ဝက္ခ္ယက္နည္းက ကမ္ဘာ့ငေ္ဝလဲန္ဟုန္း ေပာက္ဈေးသုံး၍ တ္ဝက္ခ္ယက္န္ဟုိင္းယ္ဟဥ္နုိင္သည့္ နည္းထက္ က္ဝာဟခ္ယက္ လေ္ယာ့နည္းစ္ဝာဖ္ရင့္ ပ္ရနုိင္သည္။ ဤတေ္ဝ.ရ္ဟိခ္ယက္ကုိ ယင္း၏ အက္ယုိးသက္ရောက္မ္ဟုဟုခော္ဆုိသည္။
ဂျီဒီပီနှင့် လူနေမှုအဆင့်အတန်း ပြင်ဆင်ရန်
စီးပ္ဝား ေ ရးစနစ္တစ္ခုတ္ဝင္ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ တစ္ဦးခ္ယင္း ဂ္ယီဒီပီန္ဟင့္ ပ္ရ ေလ့ရ္ဟိသည္။ ဤနည္းသည္ အားသာခ္ယက္မ္ယားရ္ဟိသော္လည္း လူနေမ္ဟု အဆင့္အတန္းကုိ ဖော္ပ္ရရာတ္ဝင္ ယင္းကုိအသုံး ္ရပုခ္ရင္းအပော္ ဝေဖန္မ္ဟုမ္ယားစ္ဝာ ပော္ ေပာက္ခဲ့သည္။
တစ္ဦးခ္ယင္း ဂ္ယီဒီပီဝင္ငေ္ဝကုိ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္း န္ဟုိင္းယ္ဟဥ္မ္ဟုပ္ရုရာတ္ဝင္ အသုံး ္ရပုခ္ရင္း၏ အားသာခ္ယက္မ္ယားမ္ဟာ ဤတုိင္းတာမ္ဟုကုိ မက္ရာခဏ ပ္ရုလုပ္၍ ရခ္ရင္း၊ က္ယယ္ပ္ရန့္စ္ဝာ ပ္ရုလုပ္နုိင္ခ္ရင္းန္ဟင့္ တစုိက္မတ္မတ္ ပ္ရုလုပ္၍ ရခ္ရင္းမ္ယား ္ရဖစ္သည္။ နုိင္ငံမ္ယားစ္ဝာတ္ဝင္ ဂ္ယီဒီပီကိန္းဂဏန္းမ္ယားကုိ ၃ လပတ္တက္ရိမ္ ထုတ္ပေး ္ရခင္း (ဤသုိ့ဖ္ရင့္ စီးပ္ဝား ေ ရးစနစ္၏ ဦးတည္ရာကုိ ဆောလ္ယင္စ္ဝာ ဖော္ထုတ္သိရ္ဟိနုိင္ခ္ရင္း)၊ က္ယယ္ပ္ရန့္စ္ဝာရရ္ဟိနုိင္သည္ဟု ဆုိရာဝယ္ တုိင္း ္ရပည္တုိင္း လုိလုိ၏ ဂ္ယီဒီပီအခ္ယုိ.အစိတ္အပုိင္းကုိ သိရ္ဟိနုိင္ခ္ရင္း (ဤသု့ိဖ္ရင့္ နုိင္ငံမ္ယား၏ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ အက္ရမ္းဖ္ယင္းန္ဟုိင္းယ္ဟဥ္နုိင္ခ္ရင္း၊) တစုိက္မတ္မတ္ဟု ဆုိရာတ္ဝင္ ဂ္ယီဒီပီကုိ အဓိပ္ပာယ္ဖ္ဝင့္ဆုိရာ၌ အသုံး ္ရပုသည့္ ဘောင္စနစ္မ္ယားမ္ဟာ နုိင္ငံမ္ယားအတ္ဝင္း တစ္ပုံစံတည္း နီးပားတူညီသည္ဟု ယူဆ ထားရ္ဟိခ္ရင္းတု့ိ ဖ္ရစ္က္ရသည္။
ဂ္ယီဒီပီကုိ အသုံး ္ရပုရာတ္ဝင္ အဓိကအားနည္းခ္ယက္မ္ဟာ ဤကိန္းသည္ တိတိက္ယက္ယ ပေ္ရာရလ္ယ္ဟင္ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ မဖော္ည္ဝ္ဟန္းနုိင္ခ္ရင္း ဖ္ရစ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီ၏ ရည္ရ္ဝယ္ခ္ယက္မ္ဟာ နုိင္ငံတစ္ခုအတ္ဝင္း စီးပ္ဝား ေ ရးလောက၏ သီးခ္ရားအကန့္မ္ယားအတ္ဝင္း လ္ဟုပ္ရ္ဟားမ္ဟုကုိ သိရိ္ဟနုိင္ရန္ ဖ္ရစ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီ၏ မည္သည့္အစိတ္အပုိင္းကမ္ယ္ဟ ၄င္းသည္ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ ပ္ရသခ္ရင္းမပ္ရုခေ္ယ။ အစ္ဝန္း ေ ရာက္ ဥပမာတစ္ခုဖ္ရင့္ ပ္ရရလ္ယ္ဟင္ တုိင္း ္ရပည္တစ္ခုသည္ မိမိ၏ထုတ္လုပ္မ္ဟု ၁ဝဝ ရာခုိင္န္ဟုန္းကုိ ထုတ္ကုန္အဖ္ရစ္ တင္ပုိ့ခဲ့လ္ယ္ဟင္ ဂ္ယီဒီပီမ္ရင့္မား ေနသော္လည္း လူနေမ္ဟု အဆင့္အတန္းမ္ယားကမူ နိမ့္က္ယနေမည္သာ ဖ္ရစ္သည္။
ဂ္ယီဒီပီကုိ ဖော္ည္ဝ္ဟန္းရာတ္ဝင္ ၄င္းသည္ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ မ္ဟန္ကန္စ္ဝာ ပ္ရသနုိင္ခ္ရင္း ေက္ရာင့္ လက္ခံရခ္ရင္း မဟုတ္ပေ။
(အခ္ရားက႑မ္ယားအားလုံး တူညီနေပာက) တစ္ဦးခ္ယင္း ဂ္ယီဒီပီတက္နေပာက လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းပာ လုိက္တက္သည္ကုိ တေ္ဝ.ရ ေသာကေ္ရာင့္ဖ္ရစ္သည္။ ဤအခ္ယက္က ဂ္ယီဒီပီသည္ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ တုိက္ရုိက္ပ္ရသနုိင္ခ္ရင္း မရ္ဟိသော္လည္း လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ ကုိယ္စား ္ရပုလ္ယက္ ရ္ဟိခ္ရင္းပင္ဖ္ရစ္သည္။ တစ္ဦးခ္ယင္းဂ္ယီဒီပီသည္ အလုပ္သမားမ္ယား၏ ကုန္ထုန္စ္ဝမ္းအားကုိလည္း ပ္ရနုိင္သည္။ ကုန္ထုတ္စ္ဝမ္းအား ္ရမင့္မားသည္န္ဟင့္အမ္ယ္ဟ အလုပ္ရ္ဟင္မ္ယားသည္ လုပ္အားခတုိး ေပး ္ရခင္း ္ရဖင့္ အလုပ္သမားမ္ယားအား ထိန္းထားရသည္။ ကုန္ထုတ္စ္ဝမ္းအား က္ယဆင္းလ္ယ္ဟင္ လုပ္ခကုိပာ လေ္ယ္ဟာ့ပေးရသည္။ သုိ့မ္ဟသာလ္ယ္ဟင္ မ္ရတ္စ္ဝန္းမည္ဖ္ရစ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီကုိ အသုံး ္ရပုသည့္အပော္ အင္ရင္းပ္ဝားစရာမ္ယားစ္ဝာ ရ္ဟိလေသည္။
ဝေဖန်ချက်များနှင့် ကန့်သတ်အားနည်းချက်မြား ပြင်ဆင်ရန်
စီးပ္ဝား ေ ရးစနစ္တစ္ခု၏ လ္ဟုပ္ရ္ဟားမ္ဟုကုိ လေ့လာရာတ္ဝင္ စီးပ္ဝား ေ ရးပညာရ္ဟင္မ္ယားသည္ ဂ္ယီဒီပီကုိ က္ယယ္ပ္ရန့္စ္ဝာ အသုံးခ္ယက္ရသည္။ အဘယ့္ကေ္ရာင့္ဆုိ သော္ ပေ္ရာင္းလဲမ္ဟုကုိ လ္ယင္မ္ရန္စ္ဝာဖော္ထုတ္၍ ရသောကေ္ရာင့္ ဖ္ရစ္သည္။ သုိ့သော္လည္း လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္း၏ အည္ဝ္ဟန္းအဖ္ရစ္ အသုံး ္ရပုရာတ္ဝင္မူကား အားနည္းခ္ယက္မ္ယားရ္ဟိသည္ဟု ယူဆက္ရသည္။ အစားထုိး ေ ရ္ဝးခ္ယယ္စရာတစ္ခုမ္ဟာ ကုလသမဂ္ဂက အသုံး ္ရပုသော လူသားဖံ္ဝ.္ရဖုိးမ္ဟု ည္ဝ္ဟန္းကိန္း ္ရဖစ္သည္။ ဤည္ဝ္ဟန္း ကိန္းတ္ဝက္ခ္ယက္ရာတ္ဝင္ ဂ္ယီဒီပီသည္ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုအဖ္ရစ္ ပာဝင္သည္။ ဂ္ယီဒီပီကုိ ဝေဖန္ဆန္းစစ္ရာတ္ဝင္ အောက္ပာတုိ့ ပာဝင္သည္။ -ဂ္ယီဒီပီသည္ မေ္ဟာင္ခုိက႑ကုိ ထည့္သ္ဝင္း ္ရခင္း မရ္ဟိပေ။ သုံးစဲ္ဝခံရသည့္ လည္ပတ္ငေ္ဝကုိ ရ ေ တ္ဝက္ရာတ္ဝင္ မထည့္သ္ဝင္း ေပ။ တစ္ဖန္ ငေ္ဝကေ္ရးက႑မပာ သည့္ စီးပ္ဝား ေ ရးနယ္ပယ္တ္ဝင္ ငေ္ဝကေ္ရးက႑မပာရ္ဟိမ္ဟုကေ္ရာင့္ ကိန္းဂဏန္းမ္ဟားယ္ဝင္း ္ရခင္း သုိ့မဟုတ္ ဂ္ယီဒီပီကိန္းဂဏန္းမ္ယား မ္ယားစ္ဝာလေ္ယာ့နည္း ေနခ္ရင္းမ္ယား တေ္ဝ.ရမည္။ ဥပမာအား ္ရဖင့္ တရားမဝင္ စီးပ္ဝား ေ ရးလုပ္ငန္းမ္ယားသာ ထ္ဝန္းကားသည့္ တုိင္း ္ရပည္တ္ဝင္ ဒေသ၏ စီးပ္ဝားေရးအစိတ္အပုိင္းမ္ယားစ္ဝာတုိ့သည္ လ္ဝယ္လင့္တကူ မ္ဟတ္ပုံတင္ထား ္ရခင္း မရ္ဟိနုိင္။ ငေ္ဝကေ္ရးသုံးစဲ္ဝမ္ဟုထက္ ဘာတာစနစ္က ပုိမုိတ္ဝင္က္ယယ္မည္ ဖ္ရစ္သည္။
ဝန္ဆောင္မ္ဟုပုိင္းတ္ဝင္လည္း (က္ယ္ဝြနု္ပ္သင့္အိမ္ဆောက္ရာတ္ဝင္ ကူညီခဲ့္ရပီး္ရပီဖ္ရစ္၍ က္ယ္ဝြနု္ပ္အိမ္ကုိလည္း ပ္ရန္ကူဆောက္ပေးပာစသည္ဖ္ရင့္ ဖ္ရစ္သည္။) -ဤအဓိကက္ယသောစီးပ္ဝားေရးခဲ္ဝခ္ရမ္းစိတ္ဖ္ရာမ္ဟုတ္ဝင္ ပတ္ဝန္းက္ယင္ထိန္းသိမ္းမ္ဟု၊ ဝမ္းစာဖူလုံရုံမ္ယ္ဟ ထုတ္လုပ္မ္ဟုန္ဟင့္ အိမ္တ္ဝင္းမ္ဟုလုပ္ငန္းမ္ယားကုိ လ္ယစ္လ္ယူရ္ဟု ထားသည္။ လက္ရ္ဟိစနစ္သည္ ရ ေ နံစိမ္းယုိဖိတ္မ္ဟု၊ စစ္မက္ဆင္န္ဝ္ဟဲမ္ဟုမ္ယားကုိစီးပ္ဝား ေ ရး တက္စေသည့္ က႑မ္ယားအဖ္ရစ္ ယူဆပ္ရီးကလေးသူငယ္မ္ယား ထိန္း ကေ္ယာင္း ္ရခင္းန္ဟင့္ အိမ္တ္ဝင္းလုပ္ငန္းမ္ယားကုိမူ တန္ဖုိးမရ္ဟိဟု ယူဆထားသည္။ နယူးဇီလန္ စီးပ္ဝား ေ ရးပညာရ္ဟင္ မေရီလင္ဝဲရင္း၏ ထောက္ပ္ရခ္ယက္အတုိင္း လုပ္ခမဲ့ ဝန္ဆောင္မ္ဟု အားလုံးကုိ စု၍ ဖော္ထုတ္ရလ္ယ္ဟင္ (အခ္ယုိ.ကိစ္စရပ္မ္ယားတ္ဝင္ ကယ္ြန္သဖ္ဝယ္) ဒီမုိကရေစီရ္ဟင္သန္ရေးအတ္ဝက္ လုိအပ္မည့္ တာဝန္ခံမ္ဟုန္ဟင့္ ထင္သာမ္ရင္သာရ္ဟိမ္ဟုအတ္ဝက္ မတရားမ္ဟုမ္ယားကုိ ဖယ္ရ္ဟားရာတ္ဝင္တစ္စိတ္တစ္ဒေသ ထောက္ကူလိမ့္မည္။ အခ္ယိန္အတုိင္းအတာ တစ္ခုအတ္ဝင္း အောင္မ္ရင္ မ္ဟုကုိ တုိင္းတာလ္ယ္ဟင္ လ္ဝန္ခဲ့သည့္ န္ဟစ္ ၅ဝ ကေ္ယာ္က လုပ္ရသည့္ အိမ္တ္ဝင္းမ္ဟုလုပ္ငန္းမ္ယားသည္ ယနေ့ထက္ ပုိမုိသာလ္ဝန္မည္ဖ္ရစ္သည္။ ထုိ့ကေ္ရာင့္ ကာလတစ္ခု အတ္ဝင္း ဂ္ယီဒီပီကုိ တုိင္းတာရာတ္ဝင္ လူနေမ္ဟုစရိတ္ ပုံစံန္ဟင့္ လူနေမ္ဟုစနစ္ ပေ္ရာင္းလဲမ္ဟုမ္ယားကုိလည္း ထည့္မတ္ဝက္နုိင္သည္ကုိ တေ္ဝ.ရ ေပမည္။
-လုပ္အား ေပး ္ရခင္းမ္ယားကုိလည္း အသိအမ္ဟတ္ မပ္ရုခေ္ယ။ ဥပမာ လင္းနပ္ဆော့ဖ္ဝဲ သည္ ဂ္ယီဒီပီကုိ မည္သုိ့မ္ယ္ဟ အထောက္အကူမပ္ရုပေ။ သုိ့သော္ တ္ဝက္ခ္ယက္မ္ဟုမ္ယားအရ စီးပ္ဝား ေ ရးကုမ္ပဏီတစ္ခုမ္ဟ ထုတ္လုပ္ခဲ့လ္ယ္ဟင္ ရင္းန္ဟီး ေင္ဝ ဒ ော္လာ တစ္ဘီလီယံ ကုန္က္ယမည္ဟု မ္ဟန္းဆက္ရသည္။
-ဂ္ယီဒီပီတ္ဝက္ခ္ယက္သည့္ နည္းမ္ယားကလည္း တစ္ခုန္ဟင့္ တစ္ခု ရ္ဟုပ္ထေ္ဝး ေစသည္။ နုိင္ငံန္ဟုိင္းယ္ဟဥ္မ္ဟုမ္ယားတ္ဝင္ ဝယ္လုိအား အဆင့္တူငေ္ဝလဲန္ဟုန္းကုိ အခေ္ရခံသော ပီပီပီစနစ္ သုိ့မဟုတ္ လက္ရ္ဟိငေ္ဝလဲန္ဟုန္း ပောက္çေးကုိ အခေ္ရခံသောစနစ္ဟူ၍ ကဲ္ဝပ္ရားစ္ဝာသိရ္ဟိထားရမည္။
-ဂ္ယီဒီပီသည္ အသားတင္ ပေ္ရာင္းလဲမ္ဟုမရ္ဟိသော ကိစ္စမ္ယားန္ဟင့္ အပ္ယက္အစီး ပ္ရန္လည္တည္ဆောက္မ္ဟုမ္ယား ေက္ရာင့္ ကုန္က္ယစရိတ္မ္ယားကုိ ထည့္သ္ဝင္း ေ ရ တ္ဝက္သည္။ ဥပမာ သဘာဝဘေးဒဏ္န္ဟင့္ စစ္ဘေးဒဏ္ကေ္ရာင့္ ပ္ယက္စီးမ္ဟုမ္ယားကုိ ပ္ရန္လည္တည္ဆောက္ရာတ္ဝင္ စီးပ္ဝား ေ ရးလ္ဟုပ္ရ္ဟားမ္ဟုမ္ယားစ္ဝာရ္ဟိ္ရပီး ဂ္ယီဒီပီကုိ တုိး ေစမည္ဖ္ရစ္သော္လည္း စကတည္းက ဤကိစ္စမ္ယား မပော္ ေပာက္ခဲ့ပာက အကောင္းဆုံး ္ရဖစ္ပေမည္။ က္ယန္းမာရေးဝန္ဆောင္မ္ဟုသည္လည္း အခ္ရားဂန္ထဝင္ ဥပမာဖ္ရစ္သည္။ လူအမ္ယား ဖ္ယားနာက္ရ္ရပီး ငေ္ဝကုန္ကေ္ရးက္ယမ္ယားစ္ဝာဖ္ရင့္ ကုသရပာက ဂ္ယီဒီပီတက္လာမည္ဖ္ရစ္သော္လည္း လုိလားအပ္သော ကိစ္စမဟုတ္ပေ။
အခ္ရားစီးပ္ဝား ေ ရး တုိင္းတာနည္းမ္ယား၊ လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းန္ဟင့္ လုိအပ္လ္ယ္ဟင္ လုိအပ္သလုိ တ္ဝက္ခ္ယက္သော တစ္ဦးခ္ယင္း ဝင္ငေ္ဝတုိ့သည္ လူတုိ့၏ စီးပ္ဝား ေ ရး အက္ယုိးရ္ဟိရ္ဟိ အသုံးဝင္မ္ဟုကုိ ပုိမုိထိရောက္စ္ဝာ ဖော္ည္ဝ္ဟန္းနုိင္ပေသည္။
-လူနေမ္ဟုအန္ဟစ္သာရ။ ။ လူသားမ္ယား၏ စိတ္ခ္ယမ္းသာမ္ဟုကုိ ရုပ္ဝတ္ထုပစ္စည္းန္ဟင့္ ဝန္ဆောင္မ္ဟုတုိ့ကသာ ဆောင္က္ရဥ္း ေပးနုိင္စ္ဝမ္း ရ္ဟိသည္မဟုတ္ပေ။ အခ္ရားအကေ္ရာင္းအခ္ယက္မ္ယားစ္ဝာ ရ္ဟိသေးသည္။ အခ္ရားစီးပ္ဝား ေ ရးတုိင္းတာနည္းမ္ယားကလည္း လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းန္ဟင့္ ဝင္ငေ္ဝတုိ့ကုိ ထည့္သ္ဝင္းစဥ္းစား ထား ္ရခင္း မရ္ဟိပေ။
-တရားဝင္ ဂ္ယီဒီပီစာရင္းအင္းပညာရပ္တ္ဝင္ ကိန္းဂဏန္းသည္ အရေးပာအရာရောက္ဆုံး ္ရဖစ္သဖ္ရင့္ မရုိးမသား လိမ္လည္ဖော္ပ္ရမ္ဟုပ္ရုခ္ရင္း အမ္ယားဆုံး ရ္ဟိနုိင္ပာသည္။ အမေရိကန္နုိင္ငံတ္ဝင္ အစုိးရ၏ ဂ္ယီဒီပီကိန္းဂဏန္းမ္ယားကုိ လူအမ္ယား စိတ္ခ္ယမ္းသာအောင္ ပ္ရင္ဆင္ဖော္ပ္ရတတ္သည္။ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံငေ္ဝမရ္ဟိဘဲ စာရင္း အရ ငေ္ဝဖောင္းပ္ဝန္ဟုန္းကုိ န္ဟိမ့္၍ပ္ရ ္ရခင္းမ္ယုိး ဖ္ရစ္သည္။
-ကုမ္ပဏီတစ္ခုအတ္ဝင္း နုိင္ငံကေ္ယာ္ဖ္ရတ္၍ မ္ရင့္မား ေသာ အခ္ဝန္အတုတ္မ္ယားကုိ တိမ္း ေ ရ္ဟာင္က္ရသဖ္ရင့္ ဂ္ယီဒီပီကုိ ကမောက္ကမ ဖ္ရစ္စေခဲ့သည္။ ဥပမာအား ဖ္ရင့္ ဂ္ယာမန္ အီး ေဘးကုမ္ပဏီသည္ ဂ္ယာမနီအခ္ဝန္ကုိ ရ ေ ္ဟာင္ရန္ ဆ္ဝစ္ဇာလန္နုိင္ငံတ္ဝင္ လုပ္ငန္းလုပ္္ရပီး အမေရိကန္ ကုမ္ပဏီမ္ယားသည္ အုိင္ယာလန္နုိင္ငံတ္ဝင္ ဦးပုိင္ကုမ္ပဏီမ္ယား ထူထောင္ကာ အုိင္ယာလန္မ္ဟပင္ ဈေးန္ဟုန္းခ္ယုိသာစ္ဝာ ဝယ္ယူထား ေသာ ကုန္ပစ္စည္းမ္ယားကုိ လက္တေ္ဝ.တင္ပုိ့ခ္ရင္းမပ္ရုဘဲ အမ္ရတ္တင္၍ အရောင္း ္ရပခ္ရင္း ္ရဖင့္ မိမိတုိ့ပေးရမည့္ အခ္ဝန္လေ္ယာ့နည္း ေစ္ရပီး အုိင္ယာလန္ဂ္ယီဒီပီကုိ တက္စေသည္။ -လူအမ္ယားသည္ ဈေး ေပာ၍ တာရ္ဟည္မခံသော ကုန္ပစ္စည္းမ္ယားကုိ မက္ရာခဏ ဝယ္ယူ္ရပီး ဈေး က္ရီး၍ တာရ္ဟည္ခံသော ပစ္စည္းမ္ယားကုိ ရံဖန္ရံခာသာ ဝယ္ယူက္ရ သည္။ ဤနည္း ္ရဖင့္ ပထမကိစ္စတ္ဝင္ ကုန္ပစ္စည္း ေ ရာင္းရ ေင္ဝ ပုိမုိမ္ယား ္ရခင္း ေက္ရာင့္ ဂ္ယီဒီပီတက္ခ္ရင္းမ္ဟာ ခရီးမရောက္ဘဲ အလေအလ္ဝင့္မ္ယား ေစသည္။ (ဤဖ္ရစ္ရပ္မ္ယုိးမ္ဟာ အမ္ရဲမဖ္ရစ္တတ္ခေ္ယ။ တာရ္ဟည္ခံပစ္စည္းမ္ယားမ္ဟာ ထုတ္လုပ္ရာတ္ဝင္ တာရ္ဟည္မခံသော ကုန္ပစ္စည္းထက္ ခက္ခဲ္ရပီး စားသုံးသူသည္ ရ ေ ရ္ဟည္ အကုိက္ဆုံးလမ္းကုိ ရ ေ ္ဝးမည္ဖ္ရစ္သည္။ ဖက္ရ္ဟင္န္ဟင့္ နည္းပညာမ္ရင့္သော ကုန္ပစ္စည္းမ္ယားတ္ဝင္ တုိတောင္း ေသာ ကာလအတ္ဝင္း အသစ္အဆန္းမ္ယား မက္ရာခဏ ပေ္ရာင္းလဲခ္ရင္းသည္ စားသုံးသူ၏ ကေ္ယနပ္ရောင့္ရဲမ္ဟုကုိ ပုိမုိဖ္ရစ္စေနုိင္သည္။) -တုိင္း ္ရပည္တစ္ပ္ရည္သည္ ငေ္ဝမသုံးစဲ္ဝဘဲ နုိင္ငံခ္ရားတ္ဝင္ ရင္းန္ဟီး ္ရမႇုပ္န္ဟံလ္ယ္ဟင္ ငေ္ဝခေ္ယး၍ သုံးစဲ္ဝသော တုိင္း ္ရပည္ထက္ မိမိ၏ ဂ္ယီဒီပီကိန္းမ္ယား လေ္ယာ့နည္းမည္။ ထုိ့ကေ္ရာင့္ စုပုံလာသည့္ စုဆောင္း ေင္ဝန္ဟင့္ ရ္ြေကး္ရမီမ္ယားကုိ ငေ္ဝကေ္ရးပုိင္းမ္ဟ ဆက္တုိက္လုိက္နုိင္လ္ယ္ဟင္ ထည့္သ္ဝင္းစဥ္းစား ္ရခင္း မပ္ရုလုပ္တော့ပေ။
-ဂ္ယီဒီပီသည္ စီးပ္ဝား ေ ရးတုိးတက္န္ဟုန္း ထိန္းထားနုိင္ခ္ရင္းကုိ မတုိင္းတာနုိင္ခေ္ယ။ နုိင္ငံတစ္နုိင္ငံသည္ သယံဇာတမ္ယားကုိ အလ္ဝန္အကယ္ြံထုတ္ခ္ရင္း သုိ့မဟုတ္ ရင္းနီ္ဟး ္ရမႇုပ္န္ဟံမ္ဟု လဲ္ဝမ္ဟား ေနရာခ္ယထား ္ရခင္းမ္ယား ေက္ရာင့္ မ္ရင့္မား ေသာ ဂ္ယီဒီပီကုိ အခုိက္အတံ့ ရရ္ဟိနုိင္ပေမည္။ ဥပမာအား ္ရဖင့္ နော္ရူးကယ္ြန္းနုိင္ငံသည္ ကမ္ဘာပော္တ္ဝင္ အမ္ရင့္မားဆုံး တစ္ဦးခ္ယင္း ဂ္ယီဒီပီပုိင္ဆုိင္သူမ္ယားအဖ္ရစ္ မိမိ၏ ဖော့စဖိတ္သတ္တုသုိက္ကေ္ရာင့္ ရရ္ဟိခဲ့သော္လည္း ၁၉၈၉ မ္ဟစ၍ ယင္းသတ္တုသုိက္ ကုန္ဆုံးသ္ဝားသဖ္ရင့္ လူနေမ္ဟုအဆင့္မ္ဟာ မ္ယားစ္ဝာနိမ့္က္ယခဲ့ရသည္။ ရ ေ နံရ္ြကယ္ဝသော နုိင္ငံမ္ယားသည္ စက္မ္ဟု လုပ္ငန္းမ္ယား မထူထောင္ဘဲ ဂ္ယီဒီပီမ္ရင့္မားစ္ဝာ ထိန္းထားနုိင္မည္ဖ္ရစ္သော္လည္း ဤအခေ္ရအနေကုိ ရ ေ နံကုန္ခန္းသ္ဝား္ရပီး နောက္ပုိင္း ထိန္းထားနုိင္မည္ မဟုတ္ပေ။ စီးပ္ဝား ေ ရးပူဖောင္း၊ အိမ္ရာ ဆောက္လုပ္ရေးပူဖောင္း သုိ့မဟုတ္ စတော့ရ္ဟယ္ယာပူဖောင္းန္ဟင့္ ပု လိကငေ္ဝစုဆောင္းန္ဟုန္းနိမ့္က္ယနေခ္ရင္းမ္ယားသည္ အပော္ယံအား ္ရဖင့္ စားသုံးမ္ဟု မ္ရင့္မား ေစ သည္။ အနာဂတ္ကုိ ပောင္န္ဟံထား ္ရခင္း ေက္ရာင့္ တုိးတက္န္ဟုန္း မ္ရန္ဆန္သည္ဟု ထင္ရတတ္သည္။ ပတ္ဝန္းက္ယင္ ပ္ယက္စီးယုိယ္ဝင္းမ္ဟုကုိ လ္ယစ္လ္ယူရ္ဟုခ္ရင္းသည္ နဂုိ အခေ္ရအနေပ္ရန္ရောက္စေရန္ ကယ္တင္စရိတ္မ္ယား က္ရီးမား ေစတတ္သည္။ ဂ္ယီဒီပီသည္ ဤကဲ့သု့ိ ကိစ္စမ္ယားကုိ ထည့္သ္ဝင္း မစဥ္းစား ေခ္ယ။
-အမ္ဟန္တကယ္ရောင္းရ ေင္ဝကုိ တုိင္းတာရာတ္ဝင္ ဂ္ယီဒီပီသည္ ပေးလုိက္ရမည့္ ငေ္ဝန္ဟင့္ ပ္ရန္ရမည့္ ပုဂ္ဂလဓိဌ႒ာန္က္ယသော တန္ဖုိးတုိ့၏ ခ္ရားနား ခ္ယက္ကုိ ထိမိစ္ဝာ မဖော္ည္ဝ္ဟန္းနုိင္ပေ။ ထုိ့ကေ္ရာင့္ ၄င္းသည္ ပ္ယမ္းမ္ယ္ဟအသုံးတည့္မ္ဟုကုိ လေ္ယ္ဟာ့ပ္ရနုိင္ခေ္ယရ္ဟိသည္။
-န္ဟစ္စဥ္အမ္ဟန္တကယ္ ဂ္ယီဒီပီ တုိးတက္န္ဟုန္းကုိ တ္ဝက္ရာတ္ဝင္ 'ဂ္ယီဒီပီစားကိန္း' ကုိသုံး၍ ညႇိရသည္။ ဤခ္ယိန္ညႇိခ္ရင္း ေက္ရာင့္ ထုတ္လုပ္ပစ္စည္းတုိ့. ဓမ္မဓိ႒ာန္ က္ယသော အရည္အသေ္ဝးမ္ယားကုိ အခ္ယိန္တစ္ခုအတ္ဝင္း လေ္ယ္ဟာ့ပ္ရရာ ရောက္စေသည္။ (စားကိန္းသည္ တိက္ယသော ပုဂ္ဂလဓိဌ႒ာန္ အတေ္ဝ.အက္ရုံမ္ယား ကုိ တုိင္းတာရာတ္ဝင္ အခေ္ရခံသည္။ ယင္းမ္ဟာ ၁၉၈ဝ ဦးပုိင္းကစ္ရပီး က္ဝန္ပ္ယူတာ၏ ထက္မက္ရ္သော စ္ဝမ္းပကား ္ရဖင့္ စားသုံးသူမ္ယား ရရ္ဟိသည့္ အက္ယုိး ေက္ယးဇူး ကုိ တုိင္းတာခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။) ထုိ့ကေ္ရာင့္ ဂ္ယီဒီပီ ကိန္းဂဏန္းသည္ နည္းပညာတုိးတက္မ္ဟုကေ္ရာင့္ ရရ္ဟိမည့္ အမ္ဟန္တကယ္ လူနေမ္ဟုမ္ရင့္မားလာမည့္ ကိစ္စကုိ လေ္ယ္ဟာ့ပ္ရထား ္ရခင္းမ္ယုိး ရ္ဟိနုိင္သည္။
-ဂ္ယီဒီပီသည္ ဆင္းရဲခ္ယမ္းသာ က္ဝာဟခ္ယက္ကုိ ထင္ဟပ္ဖော္ပ္ရမထား ေပ။
ဂ္ယီဒီပီ၏ ကန့္သတ္ခ္ယက္ (သုိ့မဟုတ္ အနည္းငယ္က္ဝာခ္ရားသည့္ ဂ္ယီအင္ပီ) ကုိ ပုဂ္ဂိုလ္န္ဟစ္ဦးက ဝေဖန္ထားသည္။ ရောဘတ္ကင္နေဒီ ၏အဆုိအရ- ဂ္ယီအင္ပီတ္ဝင္ လေထုညစ္ညမ္းမ္ဟု စရိတ္မ္ယား၊ စီးကရက္ကေ္ရာ္င္ရာခမ္ယားန္ဟင့္ ကားလမ္း ေပာ္တ္ဝင္ ယာဥ္တုိက္မ္ဟု ရ္ဟင္းလင္းစရိတ္မ္ယား ထည့္သ္ဝင္းထားသည္။ တံခားခတ္ရန္ သုံးသည့္ အထူးစီမံ ထုတ္လုပ္ထားသည့္ သော့မ္ယားန္ဟင့္ ဤသော့မ္ယားကုိ ခ္ယုိးဖ္ဝင့္သူမ္ယားကုိ ထိန္းခ္ယုပ္ရာတ္ဝင္ ကုန္က္ယမည့္ အက္ယဥ္း ေထာင္စရိတ္ မ္ယားပာဝင္သည္။ ဂ္ယီအင္ပီတ္ဝင္ ရက္ဝုဒ္အပင္က္ရီးမ္ယားအား ခုတ္လဲ္ဟဖ္ယက္ဆီးပစ္ခမ္ယား၊ ဆူပီရီးယား ေ ရအုိင္အား တိမ္ကောစေရန္ ပ္ရုလုပ္သည့္ စရိတ္မ္ယားပာဝင္ သည္။ မီး ေလာင္ဗုံး၊ ဒုံးက္ယည္န္ဟင့္ အဏုမ္ရူထိပ္ဖူးဗုံး ထုတ္လုပ္မ္ဟုတုိးလ္ယ္ဟင္ ဂ္ယီအင္ပီပာ တုိးသည္။ သုိ့သော္လည္း မိမိ၏မိသားစုက္ယန္းမာသဖ္ရင့္ ရရ္ဟိသည့္ အက္ယုိး ေက္ယးဇူး၊ သူတုိ့၏ ပညာရေးမ္ဟ ရရ္ဟိမည့္အမ္ရတ္၊ ကစား ေပ္ယာ္ရ္ဝ္ဟင္၍ ရရ္ဟိလာမည့္ အက္ယုိးမ္ယားကုိ ထည့္မတ္ဝက္ထား ေခ္ယ။ စက္ရုံမ္ယား၊ လမ္းမ္ယား လုံခ္ရုံစိတ္ခ္ယရမ္ဟု၏ အက္ယုိး ေက္ယးဇူးမ္ယား မပာဝင္ခေ္ယ။ ကဗ္ယာတစ္ပုဒ္၏ အလ္ဟ၊ အိမ္ထောင္တစ္စုသာယာမ္ဟု၏ တန္ဖုိး သုိ့မဟုတ္ လူထုစကားရည္လုပဲ္ဝမ္ယား၏ အက္ယုိး၊ လူက္ရီးလူကောင္းဝန္ထမ္း ေကာင္းမ္ယား၏ တန္ဖုိးစသည္မ္ယားလည္း ထည့္သ္ဝင္းတ္ဝက္ခ္ယက္ထား ္ရခင္း မရ္ဟိခေ္ယ။ လူဖ္ရစ္ရက္ယုိးနပ္စေသည့္ ကိစ္စမ္ယားမ္ဟ လဲ္ဝ၍ အားလုံးကုိ ထည့္သ္ဝင္းတ္ဝက္ခ္ယက္ထားသည္။
ဒုတိယ ေ ဝဖန္သူ ဆုိင္မ္ဝန္ကုဇ္နက္သည္ ဂ္ယီဒီပီကုိ တီထ္ဝင္သူဖ္ရစ္္ရပီး ၁၉၃၄ ခုန္ဟစ္ အမေရိကန္ လ္ဝ္ဟတ္တော္သုိ့ ပထမဦးဆုံးအက္ရိမ္ အစီရင္ခံစာ တင္သ္ဝင္း ခ္ယိန္က ပေ္ရာခဲ့သည္မ္ဟာတုိင္း ္ရပည္တစ္ခု၏ စည္ပင္ဝပေ္ရာမ္ဟုသည္ အမ္ယုိးသားဝင္ငေ္ဝကုိ တုိင္းတာရုံန္ဟင့ ္မသိရ္ဟိနုိင္ပေ။ ဂ္ယီဒီပီ တက္နေခ္ယိန္တ္ဝင္ အမေရိကန္နုိင္ငံ က္ယနေရသည္။ အရေအတ္ဝက္န္ဟင့္ အရည္အခ္ယင္း၊ ကုန္က္ယစရိတ္ငေ္ဝန္ဟင့္ အက္ယုိးအမ္ရတ္၊ ရ ေ ရ္ဟည္န္ဟင့္ ရ ေ တုိကာလစသည္တုိ့ ခ္ရားနားမ္ဟုကုိ ကောင္းစ္ဝာနားလည္သဘောပောက္ ဖုိ့ လုိအပ္ပေသည္။ တုိးတက္မ္ဟုပန္းတုိင္ ဆုိရာတ္ဝင္ မည္သည့္ပန္းတုိင္၊ မည္သည့္အတ္ဝက္ကေ္ရာင့္ စသည္တုိ့ကုိ ကဲ္ဝပ္ရားစ္ဝာ သိရ္ဟိရမည္။
အခ္ယုိ.စီးပ္ဝား ေ ရးပညာရ္ဟင္မ္ယားသည္ ဂ္ယီဒီပီ၏ အထက္ပာ ဝ ေ ဖန္မ္ဟုမ္ယား ေက္ရာင့္ အခ္ရားတစ္ခုဖ္ရင့္ အစားထုိးရန္ က္ရုိးစားအားထုတ္က္ရသည္။ ယင္းမ္ဟာ အမ္ဟန္တကယ္ တုိးတက္န္ဟုန္း ္ရပည္ဝ္ဟန္းကိန္း (ဂ္ယီပီအုိင္) ဖ္ရစ္သည္။ နုိင္ငံမ္ယားစ္ဝာသည္ တစ္နုိင္ငံလုံး၏ ပုိင္ဆုိင္မ္ဟုအားလုံးကုိ ပောင္းထည့္္ရပီး အမ္ယုိးသားဓနဆုိ သည္ကုိ တ္ဝက္ခ္ယက္သည္။ သုိ့သော္လည္း ဤကိန္းဂဏန္းက နောင္ကာလတ္ဝင္ ပော္ ေပာက္မည့္ ပတ္ဝန္းက္ယင္ ယုိယ္ဝင္းပ္ယက္စီးမ္ဟု၊ အိမ္ယာဈေးက္ဝက္ပူဖောင္း မ္ယားန္ဟင့္ ရ္ြေကး္ရမီမ္ယားကုိ ထည့္သ္ဝင္းမပ္ရသနုိင္ခေ္ယ။ ဘူတန္ကဲ့သုိ့သော နုိင္ငံက လူနေမ္ဟုအဆင့္အတန္းကုိ စုစုပောင္းအမ္ယုိးသား ေပ္ယာ္ရ္ဝ္ဟင္မ္ဟုန္ဟင့္ တုိင္းတာရန္ လုိလားအဆုိပ္ရုသည္။ (ဘူတန္နုိင္ငံသည္ ကမ္ဘာပော္တ္ဝင္ အပေ္ယာ္ရ္ဝ္ဟင္ဆုံး ေသာ နုိင္ငံဖ္ရစ္သည္ဟု ြက္ရ္ဝေးေက္ရာ္ထားသည္။)