အာဗီဆန်နာ

ပါရှန်းလူမျိုး စွယ်စုံရပုဂ္ဂိူလ်၊ သမားတော်နှင့် တွေးခေါ်ပညာရှင်

အာဗီဆန်နာ (အင်္ဂလိပ်: Avicenna သို့မဟုတ် Ibn-Sīnā) (အာရပ်: ابن سینا‎) (c. 980 – June 1037) သည် ပါရှန်းလူမျိုး စွယ်စုံရပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ပြီး အစ္စလန်မစ် ရွှေခေတ်၏ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားဆုံး တွေးခေါ်ရှင်နှင့် စာရေးသူအဖြစ် ထင်ရှားသည်။[] သူသည် စာအုပ်ပေါင်း ၂၄၀ ဝန်းကျင် ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၅၀ မှာ တွေးခေါ်ပညာရပ်တွင်ဖြစ်ပြီး ၄၀ မှာ ဆေးပညာ၌ ဖြစ်သည်။[] သူ၏ ထင်ပေါ်ဆုံး လုပ်ငန်းများမှာ တွေးခေါ်မှုပိုင်းနှင့် သိပ္ပံနည်းကျ စွယ်စုံကျမ်း The Book of Healing နှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ စွယ်စုံကျမ်း Canon of Medicine ဖြစ်ကြသည်။[][][] ယင်းဆေးစွယ်စုံကျမ်းသည် အလယ်ခေတ် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ တက္ကသိုလ်ပေါင်းများစွာ၏ သင်ရိုးညွန်းတမ်း ဖြစ်ခဲ့သည်။[၁၀] ၁၉၇၃ တွင် အာဗီဆန်နာ၏ Canon Of Medicine အား နယူးယောက်မြို့၌ ပြန်လည်ပုံနှိပ်ခဲ့သည်။[၁၁] ယင်းတို့အပြင် အာဗီဆန်နာသည် နက္ခတ္တဗေဒ၊ ဓာတုဗေဒ၊ ပထဝီဝင်၊ စိတ်ပညာ၊ ယုတ္တိဗေဒ၊ သင်္ချာ၊ ရူပဗေဒ၊ ကဗျာအစရှိသော နယ်ပယ်များစွာ၌ ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည်။[၁၂]

Avicenna
(Ibn Sīnā  ابن سینا)
Conventional modern portrait
အခြားအမည်
  • Sharaf al-Mulk
  • Hujjat al-Haq
  • Sheikh al-Rayees
  • Ibn-Sino (Abu Ali Abdulloh Ibn-Sino)
  • Bu Alī Sīnā (بو علی سینا)
မွေးဖွား22 August 980[]
Afshona, Peshkunskiy, Bukhara, Samanid Empire
ဆုံးပါး21 June 1037 (aged 57)[]
Hamadān, Kakuyids
ခေတ်Islamic Golden Age
ဒေသ
ပင်မစိတ်ဝင်စားမှုများ
အဓိက ဖန်တီးလုပ်ဆောင်ချက်များ
  • The Book of Healing
  • The Canon of Medicine
  1. ၁.၀ ၁.၁ Encyclopedia of Islam: Vol 1, p. 562, Edition I, 1964, Lahore, Pakistan
  2. In Bukhara (19 years) then Konye-Urgench, Khwarezm (13 years).
  3. In Gorgan, 1012–14.
  4. In Ray, Iran (1 year), Hamadān (9 years) and Isfahan (13 years). D. Gutas, 1987, ''AVICENNA ii. Biography'', Encyclopædia Iranica။ Iranicaonline.org။ 2012-01-07 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  5. Avicenna (Persian philosopher and scientist) – Britannica Online Encyclopedia။ Britannica.com။ 2012-01-07 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။. Paul Strathern (2005)။ A brief history of medicine: from Hippocrates to gene therapy။ Running Press။ p. 58။ ISBN 978-0-7867-1525-1[လင့်ခ်သေ]. Brian Duignan (2010)။ Medieval Philosophy။ The Rosen Publishing Group။ p. 89။ ISBN 978-1-61530-244-4. Michael Kort (2004)။ Central Asian republics။ Infobase Publishing။ p. 24။ ISBN 978-0-8160-5074-1
    • "He was born in 370/980 in Afshana, his mother's home, near Bukhara. His native language was Persian" (from "Ibn Sina ("Avicenna")", Encyclopedia of Islam, Brill, second edition (2009). Accessed via Brill Online at www.encislam.brill.nl).
    • "Avicenna was the greatest of all Persian thinkers; as physician and metaphysician ..." (excerpt from A.J. Arberry, Avicenna on Theology, KAZI PUBN INC, 1995).
    • "Whereas the name of Avicenna (Ibn Sina, died 1037) is generally listed as chronologically first among noteworthy Iranian philosophers, recent evidence has revealed previous existence of Ismaili philosophical systems with a structure no less complete than of Avicenna" (from p. 74 of Henry Corbin, The Voyage and the messenger: Iran and philosophy, North Atlantic Books, 1998.
  6. O'Connor၊ John J.; Robertson၊ Edmund F."အာဗီဆန်နာ"MacTutor History of Mathematics archive၊ University of St Andrews.
  7. Nasr၊ Seyyed Hossein (2007)။ "Avicenna"Encyclopædia Britannica Online။ 31 October 2007 တွင် မူရင်း အား မော်ကွန်းတင်ပြီး2007-11-05 တွင် ပြန်စစ်ပြီး Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (အကူအညီ)
  8. Edwin Clarke, Charles Donald O'Malley (1996), The human brain and spinal cord: a historical study illustrated by writings from antiquity to the twentieth century, Norman Publishing, p. 20 (ISBN 0-930405-25-0).
  9. Iris Bruijn (2009), Ship's Surgeons of the Dutch East India Company: Commerce and the progress of medicine in the eighteenth century, Amsterdam University Press, p. 26 (ISBN 90-8728-051-3).
  10. Avicenna 980–1037။ Hcs.osu.edu။ October 7, 2008 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2010-01-19 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  11. Avicenna's Canon Of Medicine, by Cibeles Jolivette Gonzalez
  12. Avicenna", in Encyclopædia Iranica, Online Version 2006။ Iranica.com။ 2010-01-19 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။