Coordinated Universal Time

မြန်မာဘာသာဖြင့် သင့်လျော်သော အမည်မရှိသေးသောကြောင့် ဤဆောင်းပါးခေါင်းစဉ်ကို အခြားဘာသာစကား / စာဖြင့် ရေးသားထားခြင်း ဖြစ်သည်။

စနစ်တကျ စီစဉ်ညှိနှိုင်းထားသော စကြဝဠာသုံးအချိန် (Coordinated Universal Time) သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အချိန်ကို ဖော်ပြရာ၌ အဓိကအကျဆုံးနှင့် ပြန်လည်ညှိနှိုင်းထားသော စံနှုန်းတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းကို အတိုကောက်အားဖြင့် UTC ဟု သုံးနှုန်းသည်။ UTC သည် ခေတ်သစ်အချိန်စံနှုန်းဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတကာမှ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုကြသည်။

မိတ်ဆက်

UTC သည် လက်ရှိအချိန်စံနှုန်းများ၏ အခြေခံဖြစ်သည်။ ၎င်းကို နိုင်ငံတကာမှ အနုမြူနာရီများ၏ တိကျမှန်ကန်မှုအပေါ် အခြေခံထားပြီး ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်းနှင့်လည်း နီးစပ်စေရန် ထိန်းညှိထားသည်။ ယခင်က အသုံးပြုခဲ့သော ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန် (GMT) နှင့် များစွာ နီးစပ်သော်လည်း UTC သည် ပိုမိုတိကျသော၊ နည်းပညာအခြေခံသော စံနှုန်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။

နည်းပညာဆိုင်ရာ အခြေခံ

UTC ကို နိုင်ငံတကာ အနုမြူအချိန် (International Atomic Time - TAI) မှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ TAI သည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ တိကျမှုအလွန်မြင့်မားသော အနုမြူနာရီများ၏ ပျမ်းမျှကို အခြေခံထားသဖြင့် အလွန်တည်ငြိမ်ပြီး တိကျသည်။ သို့သော် TAI သည် ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်း (ကမ္ဘာမြေကြီး၏ မိမိဝင်ရိုးပေါ်၌ လည်ပတ်ခြင်း) နှင့် တိုက်ရိုက်မသက်ဆိုင်ပါ။ ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်းမှာ အနည်းငယ် မမှန်မမှန် ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။

UTC ကိုမူ TAI အပေါ် အခြေခံထားသော်လည်း ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်းနှင့် ဆက်စပ်နေသော UT1 (တစ်နည်းအားဖြင့် နက္ခတ်ဗေဒဆိုင်ရာ အချိန်) နှင့် အကွာအဝေး သိပ်မများစေရန် "ခုန်ကျော်စက္ကန့်" (leap second) များကို လိုအပ်ပါက ထည့်သွင်းခြင်း သို့မဟုတ် ဖယ်ရှားခြင်း ပြုလုပ်သည်။ ဤသို့ ပြုလုပ်ခြင်းအားဖြင့် UTC သည် TAI ကဲ့သို့ တိကျမှန်ကန်သော်လည်း နေ၏ ကောင်းကင်ယံတွင် အမြင့်ဆုံးရောက်ရှိသည့်အချိန် (နေ့လယ်) သည် သန်းခေါင်ယံ (၀ နာရီ) ၏ ၁၂ နာရီခန့်အကြာတွင် ဖြစ်ပေါ်စေရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ဤလုပ်ငန်းကို နိုင်ငံတကာ ကမ္ဘာ့လည်ပတ်မှုနှင့် ကိုးကားစနစ်ဝန်ဆောင်မှု (International Earth Rotation and Reference Systems Service - IERS) မှ ဆောင်ရွက်သည်။

ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန် (GMT) နှင့် ဆက်စပ်မှု

သမိုင်းကြောင်းအရ ဂရင်းနစ်စံတော်ချိန် (GMT) သည် လန်ဒန်မြို့၊ ဂရင်းနစ်မြို့ရှိ တော်ဝင်နက္ခတ္တဗေဒစောင့်ကြည့်လေ့လာရေးဌာန (Royal Observatory, Greenwich) မှ ဖြတ်သန်းသည်ဟု သတ်မှတ်ထားသော မူလမဲရစ်ဒီယံ (Prime Meridian) တွင် နေ့လယ်အချိန်ကို အခြေခံခဲ့သည်။ GMT ကို ရည်ညွှန်းရာ၌ ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်းပေါ် အခြေခံခဲ့သည်။

UTC သည် GMT ကို အစားထိုးသည့် ခေတ်သစ် စံနှုန်းဖြစ်သည်။ လက်တွေ့အားဖြင့်နှင့် ယေဘုယျအားဖြင့် UTC နှင့် GMT သည် တူညီလုနီးပါးဖြစ်ပြီး အများစုသော အချိန်ဇုန်များသည် GMT+X သို့မဟုတ် GMT-X အစား UTC+X သို့မဟုတ် UTC-X ဟူ၍ သတ်မှတ်ကြသည်။ နည်းပညာအရမူ UTC သည် ပိုမိုတိကျပြီး အနုမြူနာရီများကို အခြေခံသဖြင့် ကမ္ဘာ့အခါလည်နှုန်း၏ မမှန်မမှန်ဖြစ်မှုဒဏ်ကို ခံရခြင်းမရှိပေ။ ထို့ကြောင့် အချိန်တိကျမှု အထူးလိုအပ်သော လုပ်ငန်းများတွင် UTC ကိုသာ အသုံးပြုကြသည်။ ယခုအခါ GMT သည် UTC+00:00 အချိန်ဇုန်၏ အခြားအမည်တစ်ခုသဖွယ် သုံးနှုန်းလေ့ရှိသည်။

အချိန်ဇုန်များ

ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ဒေသအသီးသီးသည် ၎င်းတို့၏ ဒေသစံတော်ချိန်ကို UTC ကို အခြေခံ၍ သတ်မှတ်ကြသည်။ အချိန်ဇုန်တစ်ခုစီသည် UTC မှ အပေါင်း သို့မဟုတ် အနှုတ်ဖြင့် Offset ပြုလုပ်ထားသော တိကျသည့်အချိန် ကွာခြားချက်တစ်ခု ရှိသည်။ ဤကွာခြားချက်ကို UTC Offset ဟုခေါ်သည်။

UTC Offset သည် UTC+00:00 (မူလမဲရစ်ဒီယံနှင့် အချိန်တူညီသော နေရာများ) မှ စတင်ပြီး ကမ္ဘာ့အနောက်ဘက်အကျဆုံး ဒေသများတွင် UTC -12:00 အထိ ရှိနိုင်ပြီး အရှေ့ဘက်အကျဆုံး ဒေသများတွင် UTC +14:00 (အချို့သော ကျွန်းဒေသများတွင်) အထိ ရှိနိုင်သည်။ သို့သော် ကမ္ဘာ့အနောက်ဘက်အကျဆုံး အချိန်ဇုန်မှာ များသောအားဖြင့် UTC-12 ဖြစ်ပြီး အရှေ့ဘက်အကျဆုံး အချိန်ဇုန်မှာ UTC+12 ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ ဒေသစံတော်ချိန်အဖြစ် UTC ကို အခြေခံ၍ UTC +06:30 ကို အသုံးပြုသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အချိန်သည် UTC အချိန်ထက် ၆ နာရီနှင့် မိနစ် ၃၀ စောသည်။

အချိန်ဇုန်များ၏ ကမ္ဘာ့မြေပုံသည် ကမ္ဘာ့ဒေသအသီးသီးတွင် မည်သည့် UTC Offset ကို အသုံးပြုသည်ကို ဖော်ပြသည်။

အသုံးပြုမှုများ

UTC ကို အချိန်တိကျမှုနှင့် စနစ်တကျညှိနှိုင်းမှု အထူးလိုအပ်သော နယ်ပယ်အများအပြားတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုကြသည်။

အင်တာနက်နှင့် ကွန်ပျူတာစနစ်များ: ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ကွန်ပျူတာများနှင့် ဆာဗာများသည် ၎င်းတို့၏အချိန်ကို ချိန်ညှိရာတွင် UTC ကို အဓိကထား အသုံးပြုကြသည်။ ၎င်းသည် ကွန်ပျူတာကွန်ရက်များ၊ ဒေတာများ ဖလှယ်ရာတွင်နှင့် မှတ်တမ်းများ (logs) ထားရှိရာတွင် အချိန်တပြေးညီ ဖြစ်စေရန် အရေးကြီးသည်။ NTP (Network Time Protocol) ကဲ့သို့သော ပရိုတိုကောများသည် UTC ကို အသုံးပြု၍ ကွန်ပျူတာများ၏ အချိန်ကို ချိန်ကိုက်ပေးသည်။

လေကြောင်းနှင့် အခြားပို့ဆောင်ရေးစနစ်များ

လေယာဉ်ပျံသန်းမှု၊ သင်္ဘောခရီးစဉ်များနှင့် အခြားနိုင်ငံတကာ ပို့ဆောင်ရေးစနစ်များသည် စီစဉ်ညှိနှိုင်းမှုများနှင့် ဆက်သွယ်ရေးများအတွက် UTC ကို အသုံးပြုကြသည်။ ၎င်းသည် မတူညီသော အချိန်ဇုန်များရှိသော်လည်း လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ရှုပ်ထွေးမှုမရှိဘဲ စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရန် ကူညီသည်။

သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသနပြုချက်များ

နက္ခတ္တဗေဒ၊ ဘူမိရူပဗေဒ၊ ရူပဗေဒနှင့် အခြားသိပ္ပံပညာရပ်များတွင် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အချက်အလက်များကို အချိန်တပြေးညီ နှိုင်းယှဉ်လေ့လာရန်အတွက် UTC ကို စံနှုန်းအဖြစ် အသုံးပြုသည်။

ဆက်သွယ်ရေးနှင့် ထုတ်လွှင့်ရေး

နိုင်ငံတကာ ရေဒီယိုနှင့် ရုပ်မြင်သံကြား ထုတ်လွှင့်မှုများ၊ ဆက်သွယ်ရေး ဂြိုဟ်တုများ စသည်တို့တွင်လည်း အချိန်ကို ချိန်ညှိရန် UTC ကို အသုံးပြုသည်။

ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များ

ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်များသည် အရောင်းအဝယ်များနှင့် လုပ်ဆောင်ချက်များကို မှတ်တမ်းတင်ရာတွင် တိကျမှုရှိစေရန် UTC ကို အသုံးပြုသည်။

UTC သည် ၎င်း၏ တိကျမှန်ကန်မှု၊ တည်ငြိမ်မှုနှင့် နိုင်ငံတကာမှ လက်ခံအသုံးပြုမှုတို့ကြောင့် ခေတ်သစ်ကမ္ဘာ၏ အချိန်စံနှုန်းအဖြစ် မရှိမဖြစ် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေပါသည်။

လက်ရှိ အချိန်ဇုန်များ၏ ကမ္ဘာ့မြေပုံ