Rock en español

စပိန်ဘာသာစကားသုံး ရောခ့် ဂီတ

Rock en español (စပိန်: စပိန်ဘာသာ Rock) သည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာတွင် ကျယ်ပြန့်လာခဲ့ပြီး စပိန်ဘာသာဖြင့် သီဆိုသော မည်သည့် rock ဂီတမဆို ဆိုလိုသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ တီးဝိုင်းများနှင့်မတူဘဲ အနုပညာရှင်အနည်းစုသာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် အောင်မြင်မှုရှိလာခဲ့သည်။ ကွဲပြားသော နိုင်ငံတိုင်းအလိုက် ထောက်ကူမှုလျော့နည်းသည်။ ၁၉၅၀နောက်ပိုင်းတွင် စတင်ခဲ့သော်လည်း rock အနုပညာရှင်အများစုသည် အင်တာနက်မှ ရန်ပုံငွေ စုဝေးသည့်တိုင်အောင် နိုင်ငံအတွင်းတွင် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေ တချို့ rock en espanol အနုပညာရှင်များသည် ၁၉၈၀အလယ်မှ ၁၉၉၀ အထိ ထောက်ကူပေးသော ကြေညာတိုက်ပွဲများနှင့်အတူ "Rock en tu idioma" Rock in your language ဟုအခေါ်အဝေါ်နှင့်အတူ နိုင်ငံတကာတွင် နယ်ပယ်ဒေသများကို ကန့်လန့်ဖြတ်ကာ တိုးတက်ခဲ့သော folkoric rhythm လွှမ်းမိုးသည့် သီးခြားrock အခြေစိုက်ပုံစံဖြစ်သည်။ တချို့ထင်ရှားသောပုံစံများမှာ latin rock ( လက်တင်သီးသန့်အဖွဲ့အစည်းများရှိ latin alternative, alternative rock ဖြစ်ရပ်နှင့်အတူ ရောနှောထားသော latin ဘာသာများထဲတွင် ဖွဲ့ဖြိုးတိုးတက်ခဲ့သည်။ Latin American နှင့် Caribbean Folkloric သီချင်းများနှင့် အတူ ရောနှေထားသည် rock ဂီတဖြစ်သည်) အခြားအမျိုးအစားများမှာ ska, reggae နှင့် soca သို့ Andalusion rock, a flamenco တို့ဖြစ်စပိန်မှ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည့် ပုံစံဖြစ်သည်။

သမိုင်းကြောင်း ပြင်ဆင်ရန်

စတင်ခြင်း(၁၉၅၆-၁၉၆၄) ပြင်ဆင်ရန်

စပိန်ဘာသာ rock ဂီတသည် Elvis Plresley, Buddy Holly နှင့် Bill Haley တို့ကို နားထောင်နေ့သည့်ကြားမှ ၁၉၅၀နောက်ပိုင်းတွင် စတင်ခဲ့သည်။ သူတို့သည် အမေရိကန်တွင် rockabilly ဖြင့် ကျော်ကြားခဲ့သည်။ Gloria Rios ၏ El relojito သီချင်းကို ၁၉၅၆တွင် ဖြန့်ချိခဲ့ပြီး rock en espanol ၏ အသေးစိတ်စီမံချက်ဟုဆိုသည်။ ၁၉၅၈တွင် Ritchie Valens (အမေရိကန် အဆိုတော်)သည် မက်ဆီကန် folk သီချင်း La Bamba သီချင်းကို ပြန်ဆိုခဲ့ပြီး လက်တင်အမေရိကကို ဖြတ်သန်း၍ စပိန်ဘာသာဖြင့် ကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ ထိုနှစ်အတွင်းတွင် Danny Flores( rock and roll saxphone ပညာရှင်) သည် သူ၏ Tequla သီချင်းကို ဖျော်ဖြေခဲ့ပြီး billboard သီချင်းစာရင်းတွင် နံပါတ် ၁ နေရာသို့ရောက်ခဲ့သည်။ လက်တင်အမေရိကမှ ပထမဆုံး rock တီးဝိုင်းမှာ ၁၉၅၀နောက်ပိုင်း Los Liopis နှင့် ၁၉၆၀ အစောပိုင်း Los Teen Tops တို့ဖြစ်ပြီး အမေရိကန် rock classics ပြန်ဆိုတေးများဖြင့် အောင်မြင်လာခဲ့သည်။ စပိန်ဖြစ်ရပ်များသည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားမပြောသောနိုင်ငံများတွင် Ye-ye ပုံစံဖြင့် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ ၁၉၆၀ အစောပိုင်းတွင် Nueva ola ဟုခေါ်သော rock ဂီတပုံစံသည် တောင်အမေရိကန်နိုင်ငံများ အချို့တွင် အမေရိကန်နှင့် ဥရောပပုံစံလွှမ်းမိုးသော တီးဝိုင်းများကို ရည်ညွန်းသည်။

ဗြိတိန်ကျူးကျော်ခြင်း အကျိုးဆက်( ၁၉၆၄-၁၉၇၀) ပြင်ဆင်ရန်

The Beatles ကျော်ကြားလာပြီးနောက် ဗြိတိန်ကျူးကျော်မှု အောင်မြင်ခဲ့သည်။ Beat ဂီတ၊ Rhythm နှင့် Blues၊ Psychedelia၊ soul၊ folk-rock or Pop music ကဲ့သို့ ပုံစံသစ်များလိုက်ဖက်အောင်ပြင် ဆင်ခဲ့သည်။

Beat ဂီတနှင့် Psychedelic pop တို့သည် Los Brincos, El Kinto, Los Bravos နှင့် အင်္ဂလိပ်နှင့်စပိန်အဆိုရှင်များဖြစ်သော Los Shakers, Los Gatos နှင့် The Speakers တို့ကဲ့သို့ အမှတ်ရစရာဖြစ်ခဲ့ပြီးသည်။ စပိန်ဘာသာဖြစ်ရပ်သည် ထွန်းပေါက်၍ ခက်ခဲသော်လည်း ထိုတီးဝိုင်းအနည်းစုသည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်သီဆိုရာ၌ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။ Miguel Rios နှင့် Los Bravos တို့ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ Los Saicos တီးဝိုင်းသည် proto-punk တီးဝိုင်းဟောင်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မက်ဆီကို လူမျိုး Carlos Santana သည် မြောက်ကယ်လီဖိုးနီးယားသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့ပြီး ဆန်ဖရန်ဆစ်စကို rock ဖြစ်ရပ်သို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ ၆၀ရာစု အဆုံးတွင် Santana တီးဝိုင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ သူသည် Anglo-Sascon နှင့် Hispanic နောက်ခံမှ ဂီတသမားများ သည် အုပ်စုသို့ပြောင်းရွေ့ခဲ့သည်။ တီးဝိုင်းသည် ၁၉၇၀တွင် U.S နှင့် မက်ဆီကိုတွင် ကျော်ကြားသော တီးဝိုင်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ rock ‘n’ roll နှင့် Jazz ကို ရိုက်ခတ်မှုနှင့် စည်းဝါးခြင်းကိုက်ခြင်းတို့ကို ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ တီးဝိုင်းသည် စကားများကို စပိန်နှင့် အင်္ဂလိပ်သာသာသို့ ညီညီညွတ်ညွတ်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ သူတို့သည် မည်သို့ပင်ဆိုစေ အောင်မြင်သော Latin/Anglo rock တီးဝိုင်းသို့ ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ အရေးပါသော လက်တင်တီးခတ်ပုံနှင့် ဒရမ်တီးခတ်ပုံသို့ ကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။

သူသည် သူ့ကိုယ်သို့ Rock en Espanol ဂီတသမားအဖြစ် မယူဆသော်လည်း သူ၏နောက်ခံRock ဂီတနှင့် ဂန္ထဝင်လက်တင် အမေရိကန်သီချင်းများ ရောနှောထားသည်။ လက်တင်ရိုးရာဓလေ့ ဂီတသမားဖြစ်သည်။ သူနှင့် သူ၏တီးဝိုင်းကို ကြီးမားသော ပေါင်းစပ်မှုသို့ ပေါင်းစပ်ခဲ့သည်။ သူတို့၏ Oye Como Va သီချင်းသည် Santana အရောအနှောထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး မှုရင်းလက်တင် jazz နှင့် mambo ဂီတသမား Tito Puente က ရေးဖွဲ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၉၆၀နောက်ပိုင်းတွင် Santana ၏ အောင်မြင်မှုနှင့်အတူဆုံတွေ့၍ လက်တင်-အမေရိကန် folk ဂီတနှင့် အကနှင့် လက်တင်အမေရိကန် စာပေနှင့် တစ်ခါတစ်ရံတွင် အိပ်မက်ဆန်၍ မှော်ဝင်သော ဇာတ်လမ်းများ ၎င်းသည် ယေဘုယျအားဖြင့် rock ဂီတမဟုတ်သော်လည်းလက်တင် rock ဂီတမဟုတ်သော်လည်း ၁၉၇၀ jazz သည် အမှတ်ရစရာ လက်တင်လွှမ်းမိုးမှုရှိခဲ့သည်။ ထိုဆယ်စုနှစ်အတွင်းတွင် Latin rock ဖျော်ဖြေခဲ့သည့်Malo လည်းပါဝင်ခဲ့သည်။

မည်သို့ပင်ဆိုစေ blues, acid rock, hard rock နှင့် prog rock တို့သည် ဆယ်စုနှစ်အတွင်းတွင် လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ Luis Alberto Spinetta ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ Almendra တီးဝိုင်းသည် ၁၉၆၀နှင့်နောက်ပိုင်းတွင် အရေးပါသော prog ဦးဆောင်ခဲ့သည့် Almendra တီးဝိုင်းသည် ၁၉၆၀နှင့်နောက်ပိုင်းတွင် အရေးပါသော prog တီးဝိုင်းများမှတစ်ခုဖြစ်သည်။ Spinetta သည် ၁၉၇၀ rock en espanol ဖြစ်ရပ်ထဲမှ အရေးပါသော အနုပညာရှင်များထဲမှ တစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့သည်။

Prog rock စိုးမိုးခြင်း၊ hard rock မူရင်း ပြင်ဆင်ရန်

၆၀တွင် လွှမ်းမိုးတိမ်းညွတ်ခဲ့သည့် psychedelic အနုပညာရှင်များမှာ Los Dug Dugs, Pescado Robioso (heavy psych) (သို့) La Revolucion de Emiliano Zapota နှင့် blue အနုပညာရှင်များ Manal နှင့် progressive rock တီးဝိုင်းများ invisible, Sui Generis (folk prog), Tempo, Los Jaivas (Andean rock), Vox Dei, Triana တီးဝိုင်းများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ Triana သည် Andalusion rock ဖြစ်ရပ်မှ တီထွင်သူများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ prog rock နှင့် flamenco ကိုရောနှောထားသည့် ပုံစံသစ်တစ်မျိုး စပိန်တွင် ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။

၁၉၆၀နောက်ပိုင်းတွင် UK တွင် hard rock ပေါ်ထွက်လာသကဲ့သို့ Pappo’s Blues ကဲ့သို့ ၁၉၇၀ အစာပိုင်းတွင် ပထမဆုံး hard rock အနုပညာရှင်များပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ prog, blue နှင့် punk တို့လွှမ်းမိုးခဲ့သည့် hard rock လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်သည့် Rock Urbano ဖြစ်ရပ်သည် ၁၉၇၀မှ leno တီးဝိုင်းသည်နှင့်အတူဖြစ်ရပ်ကို ပို၍ မာကျောစေခဲ့သည်။ ထိုရက်ပိုင်းအတောအတွင်းတွင် မက်ဆီကိုတွင် rock ဂီတ၏ဖိနှပ်မှုများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ အစိုးရအရ အနုပညာရှင်များ label နှင့် radio ဌာနများကို underground သို့ အင်တိုက် အားတိုက်ပြုလုပ်စေခဲ့သည်။ အစိုးရအရ ၁၉၇၁တွင် Avandar Rock ပွဲတော်ကို ကျင်းပခဲ့သည်။ အာဂျီးတီးနားတွင် အာဏာရှင်သက်တမ်းထူထောင်သကဲ့သို့ အာဂျီးတီးနားအနုပညာရှင်းများသည် နိုင်ငံကိုစွန့်ခွာ၍ ဥရောပတွေင်း အထူးသဖြင့် စပိန်သို့ ပြောင်းရွေ့ကြသည်။ သူတို့သည် စပိန် rock ဖြစ်ရပ်သို့ ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး အာဂျီးတီးနားတီးဝိုင်း Tequila သည် အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။ Tequila သည် rock and roll, glannနှင့် rhythm & blues ဖြစ်ရပ်သို့ ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ အခြားစပိန်အနုပညာရှင်များ ဖြစ်သော Buring (သို့) La Orquesta Mondragon တို့ပါဝင်ခဲ့သည်။  

နိုင်ငံတကာနဲ့ညီအအောင်ပြုလုပ်ခြင်း (၁၉၈၀) ပြင်ဆင်ရန်

Punk rock များနိမ့်ကျနေစဉ်တွင် ၁၉၈၀တွင် la Pllla Records, Siniestro Total (သို့) Los Violadore တို့နှင့်အတူ ထင်ရှားသော punk တီးဝိုင်းများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၀အတောအတွင်းတွင် punkမှ new wave နှင့် post punk စသောမျိုးခွဲများ ပေါ်ထွက်လာခဲ့သည်။ La Movida Madrilena သည် ထိုပုံစံများကြားမှ အရေးပါသောလှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၁၉၈၀အလယ်တွင် Rock en ta idioma ဖြစ်ရပ်သည် တီးဝိုင်းများကို နိုင်ငံတကာနှင့်ကိုက်ညီစေခဲ့သည်။ Soda Stereo သည် ပထမဆုံးစပိန်ဘာသာrock တီးဝိုင်းဖြစ်ပြီး လက်တင်အမေရိကကို ကျော်ဖြတ်၍ ဂုဏ်ယူဖွယ်ဖြစ်အောင် ကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုေစေ ထိုအချိန်အတောအတွင်းတွင် (၁၉၈၀နောက်ပိုင်း) Enanitors Verdes, Caifanes, Hombres G, Los Rrisioneros တီးဝိုင်းတို့နှင့်အတူ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။

မကြာသေးမီအချိန်များ(၁၉၉၀ရှေ့သို့) ပြင်ဆင်ရန်

၁၉၉၃တွင် MTV လက်တင်အမေရိကမိတ်ဆက်မှုနှင့်အတူ နိုင်ငံတကာဖြစ်ရပ်စတင်လာခဲ့သည်။ Los Prisionero တီးဝိုင်း၏ We are Sudomerican rockers video သည် လက်တင်အမေရိကန်ဖြစ်ရပ်ကို စတင်ရန်တုံ့ပြန်နိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀နောက်ပိုင်းတွင် MTV သည် ၂၀၀၂ ခုနှစ်တွင် ပင်ကိုစွမ်းရည်နှင့် အောင်မြင်ဖြစ်ထွန်းမှုကို အသိအမှတ်ပြုစေရန် MTV Video Music Awards နှင့် Premios MTV Latinoamerica ဆုများကို ဖန်တီးခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်စေ MTV လက်တင်အမေရိကသည် အာဂျီးတီးနားနှင့် မက်ဆီကို rock တီးဝိုင်းများအတွက်ဝေဖန်ခြင်းခံခဲရ သည်။ ချီလီနှင့် ကိုလန်ဘီယာမှ တီးဝိုင်းများပါဝင်ခဲ့သည်။ MTV latino တီးဝိုင်းများ Los Fabulosos cadillacs, Mano vecindad, Babasonicos, Los Rodriguez နှင့် Heroes del Silencio တို့သည် အသံလွင့်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ La Renga, Cuca (သို့) Extremoduro စသော hard rock တီးဝိုင်းအချို့သည် အောင်မြင်မှုအချို့ရရှိခဲ့သည်။

၁၉၉၀ခုနှစ် alternative rock အောင်မြင်မှု အတောအတွင်းတီးဝိုင်းအများစုသည် alt rock နှင့် Latin Alternative ပုံစံများကို ska, reggae နှင့် latin folkloric အစိတ်အပိုင်းများကို ပေါင်းစပ်ဖျော်ဖြေခဲ့ကြသည်။ Robi Draco Rosa, Caifanes, Café Tacuba နှင့် La Ley တီးဝိုင်းများတို့သည် နိုင်ငံတကာတွင်ကျယ်ပြန့်လာခဲ့သည်။ အောင်မြင်သော တီးဝိုင်းများနှင့်ဂီတသမားတွင် Juanes, Libido, Mana (Mexico), Jaguares, Aterciopelados, Bersuit Vergarabat, Jorge Dresdes နှင့် Los Tres တို့ပါဝင်ခဲ့သည်။ တီးဝိုင်းသစ်များသည် ၁၉၉၀ ဂီတဗီဒီယိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖြတ်သန်း၍ အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့သည်။


အမေရိကန်မှ Rock en español ပြင်ဆင်ရန်

Rock en español သည် rock and roll ဂီတနှင့် စပိန်စကားပြောသောနိုင်ငံများမှာ ကျော်ကြားသောဂီတများ ဥပမာ Cumbia, ranchera, rumba နှင့် tango စသောဂီတများကို ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ လော့(စ်)အိန်ဂျယ်တွင် underground ဖြစ်ရပ်သည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာခဲ့ပြီး rock en espanol အနုပညာဖျော်ဖြေတင်ဆက်မှုနှင့်မွန်းမံခြယ်လှယ်ခဲ့သည်။ LA REE တီးဝိုင်းများမှ ထိပ်တန်းတီးဝိုင်းများတွင် Motita, Maria Fated, Rascuache, Voz de Mang Cabula, Las 15 Letras, Berdadera FE နှင့် Los Olvidados တို့ပါဝင်သည်။ US အခြေစိုက် REE record label များတွင် Aztlan records, EI Mero Mero Records နှင့် Mofo records တို့ပါဝင်သည်။ ထိုထဲမှ အများစုသည် chicano rock ဖြစ်ရပ်နှင့်ဆက်စပ်နေသည်။