ကင်းပုံပင်

အပင်မျိုးစိတ်
Coccinia grandis
Ivy gourd
Ivy gourd cross section
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း ပြင်ဆင်
လောက: Plantae
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
Clade: Rosids
မျိုးစဉ်: Cucurbitales
မျိုးရင်း: Cucurbitaceae
မျိုးဇာတ်: Benincaseae
မျိုးစု: Coccinia
မျိုးစိတ်:
C. grandis
ဒွိနာမ
Coccinia grandis
Synonyms[၁]
  • Bryonia acerifolia D.Dietr.
  • Bryonia alceifolia Willd.
  • Bryonia barbata Buch.-Ham. ex Cogn.
  • Bryonia grandis L.
  • Bryonia sinuosa Wall. nom. inval.
  • Cephalandra grandis Kurz
  • Cephalandra indica (Wight & Arn.) Naudin nom. illeg.
  • Cephalandra moghadd (Asch.) Broun & Massey
  • Cephalandra schimperi Naudin
  • Coccinia helenae Buscal. & Muschl.
  • Coccinia indica Wight & Arn. nom. illeg.
  • Coccinia loureiriana M.Roem.
  • Coccinia moghadd (J.F.Gmel.) Asch.
  • Coccinia moimoi M.Roem.
  • Coccinia palmatisecta Kotschy
  • Coccinia schimperi Naudin
  • Coccinia wightiana M.Roem.
  • Cucumis pavel Kostel.
  • Cucurbita dioica Roxb. ex Wight & Arn.
  • Momordica bicolor Blume

Wild Snake Gourd (ကင်းပုံ) ပြင်ဆင်ရန်

  • Botany Term : Coccinia grandis (L.) Voigt
  • Species/Family : Cucurbitaceae

ပုံသဏ္ဌာန် ပြင်ဆင်ရန်

 
ကင်းပုံပင်

အပင် ပြင်ဆင်ရန်

အမြဲစိမ်း သစ်ပျော့နွယ်ပင် ဖြစ်သည်။ ပင်စည် သေးသွယ်၍ နွယ်နှာမောင်း ၂-၄ ခု ခွဲထွက်သည်။

အရွက် ပြင်ဆင်ရန်

ပင်စည် သို့မဟုတ် ရိုးတံ၏ တစ်ဖက်တည်း မှ ထွက်၏။ အဝိုက် ၃ ဝိုက်ပါ၍ ထိပ်အဝိုက်တွင် ထောင့် ၃ ထောင့် ပါပြီး ဘေးအဝိုက် ၂ ခုသည် လိပ်ပြာတောင်ပုံဖြစ်နေသည်။ ရွက်ရင်းဟိုက်သည် ၊ ရွက်ပြားပါး၍ ချောမွတ်သည်။ ရွက်နား လှိုင်းတွန့် အနည်းငယ် ရှိ၏။ ရွက်ညာ အလွန်ရှည်သည်။

အပွင့် ပြင်ဆင်ရန်

ရွက်ညှာကြားမှ ထွက်သည်။ အဖြူရောင် ပွင့်ဖတ် ၅ ခုပါသည်။ ပွင့်ချပ်အစိမ်းရောင်ရှိပြီး ထိပ်တွင် နီညိုရောင်သမ်းသည်။ ပွင့်ညှာတံ ရှည်သည်။

 
ကင်းပုံသီးမှည့်
 
ကင်းပုံသီးမှည့်

အသီး ပြင်ဆင်ရန်

လုံး၍ ရှည်မျောမျောပုံရှိသည်။ ၂ လက်မကျော်ခန့် ရှည်သည်။ အခွံ ပြောင်ချောပြီး အစိမ်းပေါ်တွင် အဖြူစင်းများရှိ၏။ မှည့်သောအခါ လိမ္မော်နီရောင် ရှိသည်။ အစေ့လွန်းပုံရှိသည်။ နွေရော မိုးပါ သီးသော်လည်း မိုးရာသီတွင် ပိုသီးသည်။

မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးတွင် အသုံးပြုပုံ ပြင်ဆင်ရန်

  • အသုံးပြုနိုင်သည့်အစိတ်အပိုင်းများ : ပဉ္စငါးပါး ၊ အရွက် ၊ အသီး ၊ အမြစ်။
  • မြန်မာနိုင်ငံတွင်တွေ့နိုင်သောနေရာများ : မြန်မာနိုင်ငံ အနှံ့အပြားတွင် ပေါက်ရောက်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အလေ့ကျပေါက်သည်။ သစ်ပင် ခြံစည်းရိုးတို့တွင်လည်း ပေါက်လေ့ရှိသည်။
  • အသုံးဝင်ပုံ : အာနိသင်

မြန်မာဆေးကျမ်းများ အလိုအရ ကင်းပုံသီးသည် ခါး၏ ၊ အေး၏ ၊ သလိပ်သည်းခြေကို နိုင်၏ ၊ ဝမ်းကိုသက်စေသည် ၊ အရွက်သည် ဖန်၏ ၊ ခန္ဓာကိုယ်ကြီးထွား သန်မာမှုနှင့် အရိုး ၊ သွားများ တည်ဆောက်မှုကို အားပေး၍ အာရုံကြောများကို လည်း လန်းဆန်း စေသည်။

အသုံးပြုပုံ ပြင်ဆင်ရန်

ပဉ္စငါးပါး  : ပင်စည်ပြုတ်ရည်ကို သလိပ်ရွှင်ဆေးအဖြစ် အသုံးပြုရာ၌ အထူးထင်ရှား၏။

အရွက် ပြင်ဆင်ရန်

  1. အရွက်စိမ်းကို ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ ကြော်ချက်စားသုံးရ၏။
  2. ကင်းပုံရွက်နှင့် နံနံစေ့ ဆတူကို ပြုတ်၍ အဖျားကျဆေး ၊ ဝမ်းပျော့ဆေးအဖြစ် အသုံးပြုသည်။
  3. ကင်းပုံရွက်ကို သန်ကျဆေး ဖော်စပ်ရာ၌ သုံး၏။
  4. ကင်းပုံရွက် အရည်ကို ရေယုန်နာပေါ်သို့ မကြာခဏတို့ပေးလျှင် ရေယုန်နာ ပျောက်ကင်းသည်။
  5. ကင်းပုံရွက်ကို သည်းခြေပျက်ခြင်းနှင့် အဆုတ်ပြွန်ရောင် ရောဂါတို့အတွက် ဖော်စပ်သောဆေးများတွင် ထည့်သွင်း အသုံးပြုသည်။

အသီး ပြင်ဆင်ရန်

  1. ကင်းပုံသီးကို သားသည် မိခင်များ နို့ထွက်စေရန် နှင့် လေရောဂါ ၊ သွေးဖောက်ပြန် သောရောဂါ ၊ ပန်းနာ ချောင်းဆိုး ရောဂါများ၌ အသုံးပြုသည်။

အမြစ် ပြင်ဆင်ရန်

  1. အမြစ်ကို အဖျားကျဆေး၊ ဝမ်းသက်ဆေး အဖြစ်သုံးသည်။ (ကင်းပုံတွင် အခါး၊ အချို နှစ်မျိုးရှိသည့် အနက် ဆေးဖက်တွင် အခါးကို အသုံးများသည်။) [၂]

ကိုးကား ပြင်ဆင်ရန်

  1. The Plant List: A Working List of All Plant Species၊ 15 October 2020 တွင် မူရင်း အား မော်ကွန်းတင်ပြီး16 June 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး
  2. http://arogyamonline.com/commodity/materials/?raw=147[လင့်ခ်သေ]