ခူးထဲဘူး

အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရအဖွဲ့၏ ပြည်ထဲရေးနှင့် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုဝန်ကြီး ခူးထဲဘူးသည် ကရင်နီပြည်နယ်၊ ဖရူဆိုမြို့နယ်၊ ထျေးပေါ်ဆိုကျေးရွာဇာတိဖြစ်ပြီး ၁၉၅၉-ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ကရင်နီပြည်နှင့်မြန်မာနိုင်ငံတွင် တန်းတူရေး၊ တရားမျှတရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ ကိုယ့်ကံကြမ္မာကိုယ်ဖန်တီးနိုင်ရေးတို့အတွက် နှစ်ပေါင်း ၄၀ ကျော် တက်ကြွစွာဆောင်ရွက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ၁၉၈၂-ခုနှစ် အသက် ၂၃ နှစ်မှစ၍ ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ (Karenni National Progressive Party – KNPP) တွင် Under Ground အဖြင့်ဝင်ရောက်ခဲ့ရာမှ နိုင်ငံရေးလောကထဲသို့ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ၁၉၈၅-ခုနှစ်တွင် KNPP ၏ အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးဖြစ်လာခဲ့သည်။ ကရင်နီအုပ်ချုပ်နယ်မြေတွင်း ကရင်နီအစိုးရ၊ ပညာရေးဌာနမှ ဦးစီးပြီး ဖွင့်လှစ်သော စာသင်ကျောင်းတွင် ကျောင်းဆရာအဖြစ်လည်းကောင်း၊ လွိုင်ကော်ခရိုင် ပညာရေးမှူး အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သလို ကရင်နီတပ်မတော်တွင်လည်း အမှုထမ်းခဲ့သည်။

၁၉၉၄-ခုနှစ်မှစ၍ KNPP ဦးဆောင်သော ကရင်နီပြည်အစိုးရ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ လွိုင်ကော်ခရိုင် ဒုတိယ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ခရိုင်ပြောက်ကျား တပ်မှူးတာဝန်များကိုလည်းကောင်း ၂၀၀၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်အထိ ပြည်ထဲရေး ဒုတိယဝန်ကြီး တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ကာ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ လုံခြုံရေးလုပ်ငန်းများ၊ ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေး၊ လူထုစည်းရုံးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ထို့အပြင် ၁၉၉၆-ခုနှစ်အတွင်း ကရင်နီပြည်နယ်ရှိ ကျေးရွာအမြောက်အမြားကို မြန်မာစစ်အာဏာရှင်တပ်များက ရက်ရက်စက်စက် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း၊ ပြည်သူများကို သတ်ဖြတ်ခြင်းတို့ကြောင့် ကရင်နီလူထု သောင်းနှင့်ချီ ထိုင်းနယ်စပ်ကို ထွက်ပြေးလာခဲ့ပြီးနောက် ဒုဝန်ကြီး ခူးထဲဘူးအနေနှင့် စစ်ပြေးဒုက္ခသည်ရေးရာကော်မတီဖွဲ့စည်း၍ ဒုက္ခသည်များ ဘ၀လုံခြုံရေးကိစ္စများကို ကြီးကြပ်ညွှန်ကြားခြင်း၊ အကြံပေးခြင်းလုပ်ငန်းများကို ယခုချိန်အထိ တစိုက်မတ်မတ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ စစ်ဘေးကြောင့် ပြေးလွှားရှောင်ပုန်းနေရသော ကလေးသူငယ် များ၏ အခြေခံပညာရေးအတွက် IDPs ရွေ့လျားပညာရေး အစီအစဉ်ကိုလည်း Karenni Rainbow အဖွဲ့နှင့်အတူ ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ကရင်နီလူမှုဖူလုံရေး နှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပင်မအဖွဲ့ Karenni Social Welfare and Development Centre (KSWDC) ကိုစတင်တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အရေးပေါ်ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ နယ်လှည့်အခြေခံကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများ၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။

၂၀၀၁ – ၂၀၁၁ ခုနှစ်အထိ ဆယ်နှစ်အတွင်းတွင် လူငယ့်စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးအစီအစဉ်ကို ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး ကရင်နီ ဒုက္ခသည် လူငယ်များ၏ ပညာရေးနှင့် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများကို ဖော်ဆောင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင်လည်း KSWDC ၏ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးအဖြစ် ကူညီဆောင်ရွက်နေဆဲဖြစ်သည်။

ခူးထဲဘူးသည် လူငယ်ရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ နိုးကြားရေးကိုအစဉ်တစိုက်အားပေးပြီး ကိုယ်တိုင်လည်း ပါဝင် လှုပ်ရှားသူတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ကရင်နီ လူငယ်အစည်းအရုံးကို စတင်ဖွဲ့စည်းနိုင်ရန်အတွက် ဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီဖွဲ့စည်းပြီး ညီလာခံ၏ ရွေးကောက်တင်မြောက်မှုမှတဆင့် အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့ပြင် ရှမ်းနှင့်ကရင်နီလူငယ်များမှ ဖွဲ့စည်းသော (Shan Karenni Youth -SKY) မှ စတင်ပြီးပြုလုပ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ ဖွံ့ဖြိုးရေးဆုံရပ် (Nationalities Youth Forum) တွင်လည်း အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်အဖြစ် (၄) နှစ်ကြာ ပါဝင်ခဲ့သည်။

၂၀၀၄ -၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် ရှမ်း၊ကချင်၊မွန်၊ ရခိုင်၊ချင်း၊ ကရင်နှင့် ကရင်နီ ဒေသများရှိ လူမှုအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဖွဲ့စည်းထားသော တိုင်းရင်းသားလူမှုဖွံ့ဖြိုးရေးဆုံရပ် (Ethnic Community Development Forum) ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဌာနေတိုင်းရင်းသားများ၏ ရိုးရာဓလေ့များကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ မှတ်တမ်းတင်ခြင်း၊ မြေယာနှင့်ပတ်သတ်သောမူဝါဒများ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေများကို ဖော်ထုတ်ခြင်း လုပ်ငန်းများအတွက် လူထုအခြေပြုလုပ်ရှားမှုများကို လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့်အပြင် ကရင်နီမြေယာ မူဝါဒ ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက်လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံအခြေစိုက်နီပွန်ဖောင်ဒေးရှင်း၏ အထောက်အပံ့နှင့် Thai Japan Education Development Foundation နှင့် တွဲဖက်ပြီး ကရင်နီပြည်တွင် ကရင်နီဂေဟစနစ် စိုက်ပျိုးရေးကျောင်း (Karenni Ecological Farming Centre) ကို စတင်တည်ထောင်ခဲ့သည်။ စိုက်ပျိုးရေးကျောင်းသည် ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် အမှတ် (၁) ခရိုင်၊ လွိုင်ကော်၊ ပါလောင်းကျေးရွာသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့ပြီး ယနေ့အချိန်ထိ စိုက်ပျိုးရေးပညာရှင် (၂၀၀) ကျော်ဝန်းကျင်ကို မွေးထုတ်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ကရင်နီအမျိုးသားတိုးတက်ရေးပါတီ၏ ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရေးကော်မတီတွင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ပါဝင်ခဲ့ပြီး ပြည်နယ်အဆင့်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးအဖွဲ့၏ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင်လည်းဖြစ်သည်။ ပြည်နယ်အဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးပွဲများတွင် ပြည်နယ်တွင်း တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများ၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးနှင့် ကျေးရွာတွင်းသောက်သုံး ရေရရှိရေးအတွက် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့ပြီး နွမ်းပါးသော လူငယ်များ၏ ပညာရေးအတွက် ဖရူဆိုမြို့နယ်တွင် ဆယ်တောရိုသင်ကြားရေးဆုံရပ်ကို ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။

ဒုဝန်ကြီး ခူးထဲဘူးသည် ၁၉၉၀ နောက်ပိုင်းကာလတွင် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (Karen National Union) ထိန်းချုပ်နယ်မြေ မာနယ်ပလောတွင် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ၏ မဟာမိတ်တပ် (National Democratic Front – NDF) မှ ကမကထပြုလုပ်ပြီး ဖွင့်လစ်သော ဖယ်ဒရယ်တက္ကသိုလ် (Federal University) တွင် အင်္ဂလိပ်စာ၊ လူမှုဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဖယ်ဒရယ်ရေးရာများကို အထူးပြု လေ့လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ် တပ်ဦး (All Burma Student Democratic Front – ABSDF) မှ စီစဉ်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ချင်းမိုင်မြို့တွင် ဖွင့်လှစ်သော ပထမဆုံးအကြိမ် Foreign Affairs Training ကို တက်ရောက်ပြီးစီးခဲ့ပြီး Initiatives for International Dialogues (IID) ၏ စီစဉ်မှုဖြင့် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ လူထုလှုပ်ရှားမှု များနှင့် သက်ဆိုင်သော အကြောင်းအရာများကို (၄) လကြာ လေ့လာရေးခရီးစဉ်အဖြစ် သွားရောက်ခဲ့သည့်အပြင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ Moro Islamic Liberation Front (MILF) အဖွဲ့၏ ငြိမ်းချမ်းရေးကြိုးပမ်းမှုဖြစ်စဉ်များကိုလည်း သွားရောက်လေ့လာခဲ့သည်။ ဒုဝန်ကြီးခူးထဲဘူးသည် နိုင်ငံရေးလောကသို့မဝင်ရောက်မီ မိမိဇာတိရွာတွင် အထွေထွေကျောင်းဆရာအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည့်အပြင် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရ၏ သစ်တောဝန်ကြီးဌာန၏ ဝန်ထမ်းအဖြစ် ၃ နှစ် တာဝန်ထမ်း ဆောင်ခဲ့သည်။