ချွတ်ပြင် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု
ချွတ်ပြင် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုသည် မြန်မာ တပ်မတော် (ကြည်း)နှင့် လက်နက်ကိုင်များ၏ သတ်ဖြတ်မှုဖြစ်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ချွတ်ပြင်ကျေးရွာတွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့က ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ထိုနေ့မှာပင် အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ်မတော် (ARSA) အဖွဲ့က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-မြန်မာနယ်စပ်ရှိ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များအား တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ က ထုတ်ပြန်သော အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများထံမှ မုဒိမ်းမှု နှင့် သတ်ဖြတ်ခြင်းဆိုင်ရာ မှတ်တမ်းများကို အသေးစိတ်ဖော်ပြသည့် အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ပြန်ပြီးနောက် ယင်းဖြစ်ရပ်သည် ထင်ရှားလာခဲ့သည်။[၃][၄]
ချွတ်ပြင် အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု | |
---|---|
နေရာ | ချွတ်ပြင်ရွာ၊ ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ် |
ကိုဩဒိနိတ် | 20°34′12″N 92°38′33″E / 20.5701°N 92.6426°Eကိုဩဒိနိတ်: 20°34′12″N 92°38′33″E / 20.5701°N 92.6426°E |
ရက်စွဲ | ၂၆ ဩဂုတ် ၂၀၁၇ (UTC+6:30) |
ပစ်မှတ် | ခိုးဝင် ဘင်္ဂါလီ မူဆလင်များ |
တိုက်ခိုက်မှု အမျိုးအစား | အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု |
လက်နက်များ | စက်သေနတ်များ၊ ဓားမများ |
သေဆုံးသူဦးရေ | ၁၃၀[၁]–358[၂] |
ပြစ်မှုကျူးလွန်သူများ | တပ်မတော် (ကြည်း) တမခ (၃၃) |
ပတ်သက် | ခိုးဝင်ဘင်္ဂါလီ မလိုလား သူများ၊ အစ္စလာမ်မုန်းတီးရေးသမားများ |
နောက်ခံ
ပြင်ဆင်ရန်ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများသည် မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတွင် အဓိကနေထိုင်ကြပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုအရှိဆုံး လူနည်းစုများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရသူများ ဖြစ်သည်။[၅][၆][၇] မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရိုဟင်ဂျာများကို နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုသည် ၁၉၇၀ ဆယ်စုနှစ်ကတည်းက ဖြစ်သည်။[၈] ထိုအချိန်မှစ၍ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးများသည် အစိုးရနှင့် အမျိုးသားရေးဝါဒီ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် များ၏ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုရာ ပစ်မှတ်အနေဖြင့် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံတွင်းရှိ ဘာသာရေးအုပ်စုအမျိုးမျိုးကြား တင်းမာမှုများအပေါ် ယခင်စစ်အစိုးရများက မကြာခဏ အမြတ်ထုတ်လေ့ရှိသည်။ [၅] နိုင်ငံတကာ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်အဖွဲ့၏ အဆိုအရ ရိုဟင်ဂျာများသည် လွန်ခဲ့သည့် ၁၉၇၈ ခုနှစ်က စစ်အာဏာရှင်များလက်ထက်ကတည်းက လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုဒဏ်ကို ခံစားခဲ့ရပြီး ရလဒ်အနေဖြင့် အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ အများအပြားထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။[၉] ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ ရိုဟင်ဂျာများ နေရပ်ပြန်ရေးတွင် အကူအညီပေးခဲ့သော်လည်း ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု စွပ်စွဲချက်များသည် ယင်းကြိုးပမ်းမှုကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။[၁၀] ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် လူမျိုးရေးအဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ၂၀၁၅ ခုနှစ်က ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် ရိုဟင်ဂျာ ၁၄၀,၀၀၀ ခန့် ကျန်ရှိနေခဲ့သည်။[၁၁]
၂၀၁၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ်မတော် (ARSA) မှ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင် များအား အကြီးစား တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာ အစိုးရမှ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး စစ်ဆင်ရေးများကို ချွတ်ပြင်ရွာတွင် အပါအဝင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[၁၂]
အစုအပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှု
ပြင်ဆင်ရန်၂၀၁၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ARSA ၏ တိုက်ခိုက်မှုအပြီး တစ်ရက်အကြာ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့တွင် ချွတ်ပြင်ရွာအား မြန်မာလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ဒေသခံ ရခိုင်လူမျိုးများက ဖျက်စီးခဲ့ကြောင်း မျက်မြင်သက်သေများ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။[၁၃] ရွာမပျက်စီးမီတွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များက ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသမီးများကို ခြိမ်းခြောက်အဓမ္မပြုကျင့်ခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သလို ရိုဟင်ဂျာအမျိုးသားများကို ARSA သံသယရှိသူအဖြစ် သတ်ဖြတ်ခြင်း သို့မဟုတ် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။[၄] ၂၀၁၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် သေဆုံးမှုအရေအတွက်မှာ ၁၃၀ ရှိကြောင်းအစီရင်ခံခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် မေလတွင် ချွတ်ပြင်ရွာအတွင်း အကြမ်းဖက်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးရရှိသည့် သေဆုံးမှုအရေအတွက်မှာ ၃၈၅ ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများအရ ချွတ်ပြင်ရွာသည် လုံးဝမီးလောင်ကျွမ်းသွားကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။[၁၃]
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ပြင်ဆင်ရန်ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ "Women, children feared among scores dead in Myanmar village 'massacre'" (in en-AU)၊ ABC News၊ 1 September 2017။
- ↑ "‘We’ll Turn Your Village Into Soil’: Survivors Recount One of Myanmar’s Biggest Massacres"၊ Wall Street Journal၊ 11 May 2018။
- ↑ "Burma: Widespread Rape of Rohingya Women, Girls" (in en)၊ Human Rights Watch၊ 16 November 2017။
- ↑ ၄.၀ ၄.၁ "Burmese military "committed widespread rape" of fleeing Rohingya women" (in en)၊ VICE News၊ 15 November 2017။
- ↑ ၅.၀ ၅.၁ Kevin Ponniah (5 December 2016)။ Who will help Myanmar's Rohingya?။ BBC News။
- ↑ Matt Broomfield။ "UN calls on Burma's Aung San Suu Kyi to halt 'ethnic cleansing' of Rohingya Muslims"၊ 10 December 2016။
- ↑ "New wave of destruction sees 1,250 houses destroyed in Myanmar's Rohingya villages"၊ 21 November 2016။
- ↑ "Rohingya Refugees Seek to Return Home to Myanmar"၊ 30 November 2016။
- ↑ Amnesty International (2004)။ Myanmar – The Rohingya Minority: Fundamental Rights Denied။ 13 December 2014 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 11 February 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ UNHCR threatens to wind up Bangladesh operations။ New Age BDNEWS, Dhaka (21 May 2005)။ 25 April 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 25 April 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Head၊ Jonathan။ "The unending plight of Burma's unwanted Rohingyas"၊ 1 July 2013။
- ↑ "Massacre at Tula Toli: Rohingya recall horror of Myanmar army attack"၊ The Guardian၊ 7 September 2017။
- ↑ ၁၃.၀ ၁၃.၁ Myanmar | Northern Rakhine State report။ ReliefWeb။ 19 July 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။