စောလုံ

စောလုံ သည် ပုဂံခေတ်၊ နရသီဟပတေ့မင်း၏ မိဖုရားတစ်ပါး ဖြစ်သည်။ သူမသည် ဘုရင်၏ အနှစ်သက်ဆုံး မိဖုရားဖြစ်သော်လည်း ဘုရင်အား အဆိပ်ခတ်ရန် ကြိုးစားခဲ့သဖြင့် ကွပ်မျက်ခံခဲ့ရသည်။

စောလုံ
မိဖုရား
နန်းသက်	ခန့်မှန်း ၁၂၆၀ ဆယ်စုနှစ် - ၁၂၇၀ ဆယ်စုနှစ်
ကွယ်လွန်	ပုဂံ
အိမ်ထောင်ဖက်	နရသီဟပတေ့
သားသမီးများ	မရှိ
စံအိမ်	ပုဂံခေတ်
ကိုးကွယ်မှု	ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ

အကျဉ်း

မြန်မာရာဇဝင်ကျမ်းများအရ သင်္ကြန်ပွဲ ပြုလုပ်နေစဉ် စောလုံမိဖုရားအား လူအများရှေ့တွင် ရေစိုရွှဲအောင် ပက်ရန် အစအနောက်သန်သော နရသီဟပတေ့မင်းက မောင်းမ မိဿံတစ်ဦးအား တိတ်တဆိတ်မှာကြားခဲ့သည်။ မိဖုရားမှာ ဦးခေါင်းမှ ခြေဖျားအထိ ရေစိုရွှဲခဲ့ကာ ဘုရင်က လှောင်ပြောင်ရယ်မောခဲ့ရာ ဘုရင့်အား အငြိုးထားခဲ့သည်။ တစ်ရက်တွင် ဘုရင့်စားတော်ပွဲတွင် စောလုံက အဆိပ်ခပ်ခဲ့ပြီး အခြားမိဖုရား ရှင်မောက် အား ဘုရင့်ထံဆက်သစေခဲ့သည်။ ဘုရင်က စားတော်ပွဲမတည်မီ စားပွဲအောက်မှ ခွေးက နှာချေသဖြင့် ခွေးအား ဦးစွာကျွေးရာ ခွေးသေဆုံးသွားခဲ့သည်။ စားတော်ပွဲအား စောလုံပြင်ဆင်ကြောင်း သိပြီးနောက် စောလုံအား စစ်ဆေးမေးမြန်းရာ စောလုံက"ဟယ် ပန်းပွတ်သည်မြေး နင် ငါ့ကို ဧရာဝတီမြစ်ထဲ လူပုံအလယ်မှာ အရှက်ခွဲခဲ့တာ မေ့နေပြီလား" ဟု ဘုရင်၏ ငယ်ဘဝ ပန်းပွတ်သည်မြေး ဟူသော စကားလုံးဖြင့် သုံးနှုန်းပြောဆိုခဲ့သည်။ ဘုရင်က မခံမရပ်နိုင်ဖြစ်ကာ စောလုံအား သံလှောင်ချိုင့်တွင်းထည့်ကာ ဖိုထိုးကျပ်တင်သတ်စေရန် သေမိန့်ပေးခဲ့သည်။ စောလုံလည်း သံကျပ်စင်လုပ်မည့် သူသတ်တို့ကို ရွှေငွေ များစွာပေး၍ ခုနစ်ရက်တိုင်တိုင် သံကျပ်စင်လုပ်စေသည်။ မိဖုရားစောလုံသည် ခုနစ်ရက်ပတ်လုံး အဓိဋ္ဌာန်ဝင်ကာ သီတင်းသီလစောင့်တည်ခြင်း၊ အဘိဓမ္မာ တရားတော်နာခြင်း၊ ဘုရားဂုဏ်တော်များရွတ်ပွားခဲ့ကာ ခုနစ်ရက်အကြာတွင် အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့သတ်ခံခဲ့ရသည်။

နရသီဟပတေ့မင်းသည် စောလုံကိုသတ်ပြီးနောက် စက်တော်ခေါ်ချိန်တိုင်း ယောင်ယမ်းကာ "စောလုံ စောင့်ပါ ခလှည့်"ဟု လို့ မြည်တမ်းခဲ့ကာ နောင်တကြီးစွာ ရခဲ့လေသည်။ နရသီဟပတေ့သည် မိဖုရားစောလုံအား အမှတ်တရအနေဖြင့် ရွှေစည်းခုံစေတီနှင့် ဆင်တူသော မင်္ဂလာစေတီတော်ကို မြင်းကပါရွာ၏ မြောက်ဘက်တွင် တည်ထားခဲ့သည်။ မြန်မာ့သမိုင်းတွင် ဤဖြစ်ရပ်ကို အကြောင်းပြုကာ "အကျီစားသန်က ရန်များ၏" ဟူသော စကားပုံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ကျမ်းပြုစာရင်း

• Harvey၊ G. E. (1925)။ History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824။ London: Frank Cass & Co. Ltd။
• တော်ဝင်မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းကော်မရှင် (1832)။ မှန်နန်း ရာဇဝင် (Burmeseဘာသာစကားဖြင့်)။ 1–3 (2003 ed.)။ Yangon: Ministry of Information, Myanmar။CS1 maint: အသိအမှတ်မပြုသော ဘာသာစကား (link)