ဆွေမျိုး

ပြင်ဆင်ရန်

ဆွေမျိုးဟူသည် တဦးနှင့်တဦး သွေးသားတော်စပ်သည်ဟုပြောလိုလျှင် အမျိုး၊ အမျိုးတော်သည်ဟု ပြောတတ်ကြသည်။ အဆွေဟု ပြောလျှင်မူကား အဓိပ္ပာယ်မပြည့်စုံတော့။ ခင်မင်ကျွမ်းဝင်သော အဆင့်မျှသာဟု ယူဆတတ်ကြသည်။ သွေးသားတော်စပ်သည်ဟု မထင်ကြ။ ဆွေမျိုးစပ်ဝေါဟာ ရများကို ရှေးဦးတီထွင်သုံးစွဲခဲ့ကြသော ပုဂံခေတ်အခါကမူ အမျိုးနှင့်အဆွေကို လက်ခုပ်လက် ဝါးသုံးထားကြောင်း ဤသို့တွေ့နိုင်သည်။ ၁။ ငနောင်အာငသာလည်ဂေါင်။ ငမ္လိယ်လည်ဂေါင်။ ငအဆုယ်လည်ဂေါင်။ သူတစ်ထူလည်ဂေါင်။ (၄၇၄၊ ပုံ ၃၆၄ က၊ ၃၆-၃၇) ၂။ အမ္လျဝ်ခပင်ပြုန်တီစိယ်သတေ (၅၆၉၊ ပုံ ၁၆ဝ က၊ ၂၈-၂၉) ၃။ ငာဆုယ်တွင်္ကျင်္လည်ကောင် ငသ္ခိင်မင်ဧအဆုယ်တွင်ကျင် လည္ကေုပင် ပ္လင်္သူလည်ကောင် ၄။ ငဆုယ်ငမ္လျိုဝ်ငသာငမ္လိယ် (၆၁၇၊ ပုံ ၁၈၆၊ ၁၆) ၅။ ငသာငမိယ်ငာဆုယ်ငဝါ သူတပါလေည်ကောင် (၆၂၄၊ ပုံ ၂ဝ၆၊ ၈) အထက်ပါသာဓကများကို လေ့လာကြည့်လျှင် မိဖသားမြေးများကို ဖော်ပြပြီးနောက် ငဆုယ်ဟုလည်းကောင်း၊ အမ္လျိုဝ်(အမျိုး)ဟုလည်းကောင်း၊ ငဆုယ်ငမ္လျိုဝ်(ငဆွေငမျိုး)ဟုလည်းကောင်း၊ အဆွယ်အဝါ(အဆွေ အဝါး)ဟုလည်းကောင်း သုံးသည်ကို တွေ့ရပေသည်။ ပြီးမှ တပါးတခြားသူများကို သူတစ်ထူ(သူတစ်ထူး) ပ္လင်္သူ(ပြင်သူ)၊ သူတပါ(သူတပါး)ဟူ၍ခေါ်သည်။ မြလူ(၅၂၇၊ ပုံ ၅၊ ၂၆)ဟုလည်းသုံးတတ်သည်။ တက္ကသိုလ်မြန်မာအဘိဓာန်၊ အပိုင်း ၅ တွင်လည်း ဆွေ၏အနက်ကို နံ၊ ၁၊ သားချင်း။ ပေါက်ဖော်၊ ခင်ပွန်း၊ အဆွေ။ ၂။ (ထားဝယ်)အဖဖက်က သွေးသားတော်စပ်သူ ၃။ မိဖဆွေမျိုးတို့ ရေတွက်ရာတွင် သုံးရသောသင်္ချာပစ္စည်းစကားဟူ၍ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့် ပြသည်။ စင်စစ် ဆွေနှင့်ဆွယ်တို့သည် အသံအထက်အောက် နီးနီးကပ်ကပ် ရှိနေသည့်ဝေါဟာရ နှစ်လုံးဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဆွေ၏အနက်ရင်းမှာ (မိမိနှင့်မခြား)ဆွယ်နှိုင်းအပ်သည့်သူ၊ စပ်သွယ် တူညီသူ၊ ချစ်ကျွမ်းဝင်သူဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။ ဆွေမျိုးဟူသော ဝေါဟာရမှ အောက်ပါဝေါဟာရ များ ဆွယ်ပွားလာသည်။

မျိုး၊ အမျိုး

ပြင်ဆင်ရန်

မျိုးရိုးအနွယ်စဉ်ဝင်သူ၊ သွေးသားတော်စပ်သူ၊ သားချင်း၊ ပေါက်ဖော်၊ အဆွေအဝါး ဟူသည့်အနက်ဆောင်သည်။

အဆွေအမျိုး

ပြင်ဆင်ရန်

ဆွေမျိုးကိုပင် ဝေါဟာရ အ-တလုံးရှေ့ကစပ်ကာ မတြာဝက် မတြာပြည့်ဖြင့် ခေါ်ဆို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ဆွေမျိုးနှင့်အလားတူပင် ဖြစ်သည်။

အမျိုးအဆွေ

ပြင်ဆင်ရန်

ဆွေမျိုး၊ အဆွေအမျိုးသည် အပြိုင်စကားပေါင်းဖြစ်သည့်အပြင် အခြားသံတူကြောင်း ကွဲ ဝေါဟာရမရှိသည့်အလျောက် ယင်းကို ရှေ့နောက် နေရာရွှေ့ပြီး အမျိုးအဆွေဟု သုံးခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆွေမျိုးသားချင်း

ပြင်ဆင်ရန်

သားဟူသည် အသွေးအသား၊ ငယ်ရွယ်သူ၊ အမိအဖတို့က မွေးဖွားလာသောသားယော ကျာ်းစသည့်အနက်တို့ရသည်။ သားနှင့်ချင်းဟူသော ပစ္စည်းစကားတွဲလိုက်သည့်အခါ ဆွေမျိုး ပေါက်ဖော်ဟူသည့်သက်ရောက်အဓိပ္ပာယ်ကို ဆောင်သည်။ ဤသို့လျှင် ဆွေမျိုးနှင့်အနက်တူ သားချင်းကို ပေါင်းစပ်၍ သုံးတတ်သည်သာမက သား နှင့်ချင်းကို ခွဲထုတ်ပြီး ဆွေမျိုးနှင့်တလုံးချင်း အစဉ်လိုက်စပ်ကာ ဆွေမျိုးသားချင်းဟု သုံးတတ် ကြသေးသည်။

အဆွေအဝါး

ပြင်ဆင်ရန်

ပုဂံခေတ်ကပင် အဆွေအမျိုးနှင့်မခြားထပ်တူ အဆွေအဝါးကိုလည်း သုံးခဲ့ကြောင်း အထက်တွင် ပြဆိုခဲ့ပေပြီ။ အဝါးသည် လူ့အဝါး၊ အဝါးဝတို့မှာကဲ့သို့ အကြောင်းအခြင်းဟူသည့် အနက်ကို ဆောင်သည်။ ဤအဝါးသည်လည်း အရောင်ဟော အဝါနှင့်မိတ်တူဝေါဟာရဖြစ်၍ ယင်းမှ အဓိပ္ပာယ်ရွေ့ရှားလာခြင်းပေလားဟု တွေးထင်မိသည်။ အဆွေအဝါးဟုဆိုရာတွင် သား ချင်းပေါက်ဖော်တည်းဟူသော အကြောင်းအခြင်း (ဝါ) ဆွေမျိုးသားချင်း၊ ဆွေမျိုးဟုပင် အဓိ ပ္ပါယ်ရပေသည်။ တနည်းလည်း အပိုစာလုံးပြုတ်ကာ ဆိုးရွားမှ ဆိုးဝါး၊ ရွမ်းပြင်းမှ ဝမ်းပြင်း၊ မိုးရွာမှ မိုးဝါဖြစ်လာသကဲ့သို့ ဆွေဖွားမှ ဆွေဝါးဖြစ်လာခြင်းများလားဟုလည်း တွေးဆမိပေသည်။

ပေါက်ဖော်၊ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်

ပြင်ဆင်ရန်

ပေါက်ဖော်သည် တမိဝမ်းမှ အတူပေါက်သည့်(ဝါ)အတူမွေးဖွားသည့်အဖော်အဖက်၊ သားချင်း ဆွေမျိုးဟူသည့်အနက်တို့ကို ဆောင်သည်။ ပုဂံခေတ်က ပေါက်ဖော်ကို အသံလေးလေး ဖြင့် ပေါက်ပေါဟု ရွတ်ဆိုနေလေသလားမသိ။ ပေါက်ပေါဟု ရေးသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဖော်ဟူ သောအသံပြေကို ပေါဟူသော အမြင့်တက်သံဖြင့် ဆိုခြင်းဖြစ်သည်။ တရုတ်အမျိုးသားတို့ကို ပေါက်ဖော်ဟုခေါ်သည်မှာလည်း စင်စစ် ဆွေမျိုးသားချင်းဟူသည့်သဘောထားခံယူချက်ဖြင့် သုံး ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ အထက်ပါ အနက်တူ ဝေါဟာရနှစ်ခုကို တွဲ၍ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်ဟုလည်း အသုံးပြုကြသေးသည်။