ညိုမြ (စာရေးဆရာ)
မုံရွာခရိုင် ချောင်းဦးမြို့နယ် အမြင့်မြို့ သောတာပန်ရွာ၌ အဖ မင်းတိုင်ပင်အမတ် တီပီအက်စ်ဘွဲ့ရ အမိန့်တော်ရ ရှေ့နေ ဦးသာဇံ၊ အမိ ဒေါ်အံ့ (ဒေါ်ရွှေအံ့) တို့က ၁၉၁၄ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ဝ ရက် သောကြာနေ့တွင် မွေးဖွားသည်။ အမည်ရင်း ဦးသိန်းတင် ဖြစ်သော်လည်း ကလောင်အမည် ညိုမြ သည်ပင် အမည်ရင်း ကဲ့သို့ တွင်သည်။ ငရဲခွေးကြီး လွတ်လာပြီ စာဖြင့် ထင်ရှားသူဖြစ်သည်။
| ညိုမြ | |
|---|---|
 စာရေးဆရာ ညိုမြ | |
| မွေးဖွား | သိန်းတင် ၁၀ ဧပြီ၊ ၁၉၁၄ မုံရွာခရိုင် ချောင်ဦး မြို့နယ် အမြင့်မြို့ သောတာပန်ရွာ |
| ကွယ်လွန် | ၂၉ စက်တင်ဘာ၊ ၁၉၈၅ (အသက် ၇၁) ရန်ကုန်မြို့ |
| နိုင်ငံလူမျိုး | ဗမာလူမျိုး |
| အခြား အမည်များ | ဘုန်းကြီး ကျောင်းသား မောင်သုမန၊ ယမမင်း |
| နိုင်ငံသား |  မြန်မာ |
| ပညာရေး | ဝိဇ္ဇာ (အင်္ဂလိပ်စာ ဂုဏ်ထူးတန်း)၊ မဟာ သိပ္ပံ (သတင်းစာ ပညာ), နော့သ်oက်စတင်း တက္ကသိုလ် |
| မိခင်ကျောင်း | ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် |
| အလုပ်အကိုင် | စာရေးဆရာ၊ သမိုင်းဆောင်းပါး၊ သရော်စာ ဆောင်းပါးရေးသူ၊ မြန်မာစာ နည်းပြ ဆရာ၊ စစ်သတင်း မြန်မာလို ထုတ်လွှင့်သူ၊ မြန်မာ သတင်းစဉ် ထုတ်ဝေသူ (၁၉၄၂ - ၄၃)၊ ဝါရှင်တန် ဒီစီ မြန်မာ့ရေးရာ အကြံရေး ပုဂ္ဂိုလ် (၁၉၄၃ - ၄၄)၊ အိန္ဒိယပြည် အာသံပြည်နယ် လီဒိုမြို့ရှိ မြန်မာ နိုင်ငံ ဆိုင်ရာ စိတ်ဓာတ် စစ်ဆင်ရေး ဌာန အကြီးအကဲ (၁၉၄၄ - ၄၅)၊ မြန်မာနိုင်ငံ သတင်းစာ ဆရာ အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၅၇ - ၅၈)၊ မုံရွာမြို့နယ် ပါလီမန် လွှတ်တော် အမတ် (၁၉၆ဝ) |
| ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ | နိုင်ငံကျော် စာရေးဆရာ |
| မိဘ(များ) | ရှေ့နေ ဦးသာဇံ၊ အမိ ဒေါ်အံ့ (ဒေါ်ရွှေအံ့) |
| ရရှိသည့်ဆုများ | နိုင်ငံ ဂုဏ်ရည်ဘွဲ့ (ဒုတိယဆင့်) |
ရွှေကူရွာ ဆရာလှိုင်၏ မူလတန်းကျောင်း၊ ကြက်သွန်ဈေးရွာ ဆရာတော် ဦးဉာဏကျောင်းတို့တွင် စတင်ပညာသင်ခဲ့၏။ ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် မုံရွာမြို့ ဗုဒ္ဓဘာသာ အထက်တန်းကျောင်း (အထက - ၁)၌ မူလတန်းပညာကို တတိယတန်းအောင်သည်အထိ ဆည်းပူးသည်။ ၁၉၂၃ ခုနှစ်တွင် မန္တလေး ကယ်လီ ကျောင်းသို့ ပြောင်းသည်။ ထိုကျောင်းတွင် သတ္တမတန်း အောင်မြင်သည်ထိ နေခဲ့သည်။ ၁၉၂၉ ခုနှစ်တွင် မုံရွာမြို့ ဗုဒ္ဓဘာသာ အထက်တန်းကျောင်း၌ အဋ္ဌမတန်းမှ ဒသမတန်းထိ ဆက်လက် ပညာသင်ခဲ့ရာ ၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် ဆယ်တန်းအောင်သည်။ ၁၉၃၃ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်၌ ဆက်လက် ပညာသင်သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် ဝိဇ္ဇာ (အင်္ဂလိပ်စာ ဂုဏ်ထူးတန်း) ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။ ၁၉၃၉ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ သတင်းစာပညာအတွက် ပညာတော်သင် သွားရောက်ခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြောင့် အင်္ဂလန်တက္ကသိုလ်များ ပိတ်ထားသဖြင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အီဗာစတင်မြို့ရှိ နော့သ်oက်စတင်း တက္ကသိုလ်တွင် သတင်းစာပညာသင်ယူခဲ့သည်။ ၁၉၄၃ ခုနှစ်တွင် မဟာသိပ္ပံ (သတင်းစာပညာ) ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။
၁၉၃၅ - ၃၈ ခုနှစ်များတွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အိုးဝေမဂ္ဂဇင်း အယ်ဒီတာလုပ်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ယေးလ်တက္ကသိုလ် အရှေ့ပိုင်းဌာန မြန်မာစာနည်းပြဆရာ၊ စစ်သတင်း မြန်မာလို ထုတ်လွှင့်သူ။ မြန်မာ သတင်းစဉ် ထုတ်ဝေသူ (၁၉၄၂ - ၄၃)၊ ဝါရှင်တန်ဒီစီ မြန်မာ့ရေးရာ အကြံရေးပုဂ္ဂိုလ် (၁၉၄၃ - ၄၄)၊ အိန္ဒိယပြည် အာသံပြည်နယ် လီဒိုမြို့ရှိ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေးဌာန အကြီးအကဲ (၁၉၄၄ - ၄၅) အဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့ပြီး အမှုထမ်းလောကမှ အပြီးအပိုင် နုတ်ထွက်ခဲ့သည်။ မြန်မာပြည် ပြန်ရောက်ပြီးနောက် ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် အိုးဝေသတင်းစာ ထူထောင် ခဲ့သည်။ ၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်ခင်သန်းနွယ်နှင့် လက်ထပ်သည်။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်၊ ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ ယူဂိုစလားဗီးယား၊ ဆွစ်ဇာလန်၊ ဂရိ၊ ၁၉၅၄ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနှင့် စင်ကာပူ၊ ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် မာလာယု၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ ဗီယက်နမ်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဂျပန်၊ အိန္ဒိယ၊ ပါကစ္စတန်၊ ယိုးဒယား၊ ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် မြောက်ကိုးရီးယား နိုင်ငံများသို့ သွားရောက်ခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ သတင်းစာဆရာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ (၁၉၅၇ - ၅၈)၊ မုံရွာမြို့နယ် ပါလီမန်လွှတ်တော်အမတ် (၁၉၆ဝ) အဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၈ - ၇၄ ခုနှစ် များတွင် အိုးဝေ ဂျာနယ်ကို ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ၁၉၈ဝ ပြည့်နှစ်တွင် နိုင်ငံဂုဏ်ရည်ဘွဲ့ (ဒုတိယဆင့်) ချီးမြှင့် ခံရသည်။
၁၉၃၃ ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ရောက်သည့်အချိန်မှ စ၍ "ညိုမြ" ကလောင်အမည် ခံယူကာ တက္ကသိုလ်ကျောင်းတိုက် မဂ္ဂဇင်း၊ အိုးဝေမဂ္ဂဇင်း၊ ဂန္ဓလောကမဂ္ဂဇင်း တို့တွင် အင်္ဂလိပ်၊ မြန်မာ နှစ်ဘာသာဖြင့် ဝတ္ထု၊ ကဗျာ၊ ဆောင်းပါး၊ အက်ဆေးများ ရေးခဲ့သည်။ ၁၉၃၅ - ၃၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ အိုးဝေမဂ္ဂဇင်းတွင် ပါရှိသည့် "ငရဲခွေးကြီး လွတ်လာပြီ" ဟု အနက်ရသော Hell Hound at Large အင်္ဂလိပ်လို ရေးသည့် ဆောင်းပါးသည် ညိုမြသည် ယမမင်းဟူသော ကလောင်အမည်ဖြင့် အပြောင်မြောက်ဆုံး သမိုင်းဝင် သရော်စာတပုဒ်အဖြစ် ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြင့် ပိုမိုထင်ရှားသည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် အိုးဝေ သတင်းစာ ထူထောင်သော အခါ "ဘုန်းကြီးကျောင်းသား မောင်သုမန" ကလောင် အမည်ခံ၍ သတင်းဆောင်းပါး မြောက်မြားစွာ ရေးသားခဲ့သည်။ ထင်ရှားသည့် စာပေလက်ရာ အချို့မှာ
- နန်းကြာညို (၁၉၃၈)၊
- ညိုမြစာစု (၁၉၃၉)၊
- တရုတ်နှင့် ရုရှား အကွဲတော်ပုံ (?)၊
- တကိုယ်တော် [ဘာသာပြန်] (၁၉၆၃)၊
- ဘိန်းဋီကာ [သုံးစောင်တွဲ] (ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၇၄)၊
- ရွှေလမ်း ငွေလမ်း - မြန်မာ အမေရိကန် ဆက်ဆံမှု မှတ်တမ်း (၁၉၈ဝ)၊
- ကုန်းဘောင်ရှာပုံတော် (မေ ၁၉၈၂)၊
- ဤမိုး ဤမြေ (ဧပြီ ၂ဝဝ၂)၊
- ဤမိုး ဤမြေ [၂] (၂ဝဝ၄) တို့ ဖြစ်ကြသည်။
ဘဝနိဂုံး ပြင်ဆင်ရန်
၁၉၈၅ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက်နေ့ ညနေ ၆ နာရီ ၃ဝ မိနစ်တွင် ရန်ကုန် ဆေးရုံကြီး၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ [၁]
စာညွှန်း ပြင်ဆင်ရန်
- မလိခ။ မြန်မာ စာပေ အဘိဓာန် (၂)။ စာ ၂၂၇ - ၂၂၈။
- မနုနုအောင် (ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ - သမိုင်း)။ ဆရာညိုမြ စာစုစာရင်း (အောက်တိုဘာ ၁၉၉၅)။
- မြန်မာ့ စွယ်စုံကျမ်း နှစ်ချုပ် (၁၉၈၆)။ စာ ၁၇၆ - ၁၇၇။
- ဒဂုန်တာရာ။ ရုပ်ပုံလွှာ (၁၉၅၅)။ စာ ၁၈၉ - ၂ဝ၁။
- ဒဂုန်တာရာ။ ဖျတ်ခနဲ တွေ့ရသော ရုပ်ပုံလွှာ ကားချပ်များ (၁၉၉၇)။ စာ ၁၄၉ - ၁၅၇။
- လူထု ဒေါ်အမာ။ လွမ်းသူ့စာ (၂ဝဝ၃)။ စာ ၁၇၅ - ၁၉၉။
- စာရေးဆရာများ။ အနောက်သွား ညိုမြ နှုတ်ဆက် စာတမ်း (၁၉၃၉)။
- ကိုပညာ (အမရပူရ)။ ဦးညိုမြ၏ တောင်သမန် နောက်ဆုံး ခရီး၊ စံပယ်ဖြူ (ဒီဇင်ဘာ ၁၉၈၅)။ စာ ၁၅၇ - ၁၅၉။
- မောင်လွန်းကြင်။ ညိုမြတဲ့ ..... ချိုမြစေ၊ ရှုမဝ (နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၅)။ စာ ၁၄၃ - ၁၄၈။
- ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း (နိုဝင်ဘာ ၁၉၈၅)။ စာ ၅၃ - ၅၅၊ ၁၁၆ - ၁၁၇၊ ၁၂၅ - ၁၃၃။]
- Hell Hound at Large
ကိုးကား ပြင်ဆင်ရန်
- ↑ ရာပြည့် ဦးစိုးညွန့် စုစည်း တည်းဖြတ်သော '၂ဝ ရာစု မြန်မာ စာရေး ဆရာ ၁ဝဝ အတ္ထုပ္ပတ္တိ အကျုဉ်း' စာအုပ် (၂ဝဝ၅ ခု၊ ဇူလိုင်)