နိခါတကဗေဒ

နိခါတကဗေဒ (Paleontology) ဆိုသည်မှာ သမိုင်းမတင်မီခေတ်က သက်ရှိများကို လေ့လာသော ပညာရပ်ဖြစ်ပြီး သက်ရှိတို့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာပုံ၊ ၎င်းတို့အချင်းချင်း နှင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ပတ်သက်ဆက်စပ်နေပုံ တို့ ပါဝင်သည်။ သမိုင်းဆိုင်ရာ သိပ္ပံပညာ ဖြစ်သဖြင့် စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်၍ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို သက်သေပြခြင်းမျိုး မဟုတ်ပဲ မည်သို့ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည်ကို ရှင်းပြခြင်း ဖြစ်သည်။ နိခါတကဗေဒ ဆိုင်ရာ လေ့လာခြင်းကို ဘီစီ ၅ ရာစုကပင် စတင်ခဲ့သည်ဟု မှတ်တမ်းများ တွေ့ရှိရသည်။ ထိုသိပ္ပံပညာသည် ၁၈ ရာစု အတွင်း ဂျော့ရှ် ကူဗီရာ ၏ နှိုင်းရခန္ဓာဗေဒ (comparative anatomy) ပညာ ဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်မှုများကြောင့် ခိုင်မာသော ပညာရပ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပြီး ၁၉ ရာစု အတွင်းတွင် လျင်မြန်စွာ တိုးတက်လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များမှ စ၍ တရုတ်နိုင်ငံတွင် တွေ့ရှိရသော ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း များမှ အစောပိုင်း သတ္တဝါတို့၏ ဆင့်ကဲဖြစ်ပေါ်ပြောင်းလဲမှု၊ အစောပိုင်း ငါးများ၊ ဒိုင်နိုဆောများ နှင့် ငှက်နှင့် နို့တိုက်သတ္တဝါတို့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာခြင်း တို့အတွက် အထောက်အထား အသစ်များ ရရှိခဲ့သည်။ နိခါတကဗေဒသည် ဇီဝဗေဒ နှင့် ဘူမိဗေဒတို့ စည်းခြားထားရာ နေရာတွင် တည်ရှိပြီး ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာ နှင့် ခွဲခြားရန် ခက်ခဲသည်။ ယခုလက်ရှိ အသုံးပြုနေသော နည်းလမ်းများတွင် သိပ္ပံပညာ နယ်ပယ် မျိုးစုံမှ ပါဝင်ပြီး ဇီဝဓာတုဗေဒ၊ သင်္ချာပညာ၊ မနုဿဗေဒ၊ သတ္တဗေဒ၊ ခန္ဓာဗေဒ၊ ဂေဟဗေဒ၊ သတ္တုဗေဒ၊ အဏ္ဏဝါဗေဒ၊ ရုက္ခဗေဒ နှင့် အင်ဂျင်နီယာပညာရပ်တို့ အပါအဝင် ဖြစ်သည်။

နိခါတကဗေဒသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ရှိတို့၏ သမိုင်းကြောင်း တလျှောက်လုံးကို လေ့လာစူးစမ်းသော ပညာဖြစ်သည်။

John Day Fossil Beds National Monument တွင် တွေ့ရသော နိခါတကဗေဒပညာရှင်တစ်ဦး

Europasaurus holgeri ၏ ကျောက်ဖြစ်ရုပ်ကြွင်း အရိုးစုကို ပြင်ဆင်နေစဉ်

လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၃.၈ဘီလီယံလောက်က ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော သက်ရှိသတ္တဝါတို့နှင့် ကမ္ဘာမြေကြီး၏ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ပြောင်းလဲမှု သဘောတရားကို အလုံးစုံသော နည်းလမ်းများကို အသုံးပြု၍ ရှာဖွေလေ့လာခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ အတတ်ပညာ၊ အသိပညာများ ခေတ်မီတိုးတက်လာသည်နှင့် အမျှ ကျောက်ဖြစ် ရုပ်ကြွင်းများ၏ ကွဲပြားခြားနားမှု၊ ဂေဟစနစ်၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ရှေးခေတ်ရာသီဥတု အခြေအနေတို့ကို အသေးစိတ်လေ့လာနိုင်ပြီး ဖြစ်သည်။

ရှေးဟောင်းသက်ရှိများကို ခွဲခြားလေ့လာရာ၌ သတ္တဝါများ၏ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်၊ မျိုးရိုးစဉ်ဆက် ဆင်းသက်လာမှုဖြစ်စဉ်များကို ဖော်ထုတ်ရာတွင် ယခင်ကာလများက အခက်အခဲများရှိခဲ့သော်လည်း ၂၀-ရာစုနှောင်းပိုင်းကာလများ၌ DNA ဖြင့် ခွဲခြားလာနိုင်သောကြောင့် အငြင်းပွားဖွယ်ကိစ္စများကို အနီးစပ်ဆုံး အဖြေပေးနိုင်လာပြီဖြစ်သည်။ ပညာရှင်တစ်ဦးကလည်း နိခါတကဗေဒပညာကို သမိုင်းသိပ္ပံပညာရပ်ဟူ၍လည်း သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ သူ၏ အဆိုအရ အတိတ်ကာလ ဖြစ်ပျက်ခဲ့သော အကြောင်းအရာများကို အတည်ပြုသတ်မှတ် ဖော်ထုတ်နိုင်ရန်အတွက်သမိုင်းပညာနှင့် ခေတ်သစ်သိပ္ပံပညာရပ်များကို ပေါင်းစပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။