ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၇.၈

| စံတော်ချိန်ဇုန် = +၂

| ရုံးသုံးဘာသာများ = ကီရွန်ဒီ၊ ပြင်သစ်

| လူဦးရေ = ၁၀,၂၁၆,၁၉၀

| လူဦးရေအဆင့် = ၈၉

| လူဦးရေအထူ = ၈၃၆.၅/စတုရန်းမိုင် (၃၆၇/km²

| လူဦးရေအထူအဆင့် = ၄၅

| အမျိုးအစား = သမ္မတအစိုးရ

| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ

| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = Pierre Nkurunziza

| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဒု-သမ္မတ (၁)

| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = Terence Sinunguruza

| GDP_PPP_per_capita = $၄၁၀<ref name=imf2/>

| HDI_အဆင့် = ၁၆၆

| ငွေ = ဘူရွန်ဒီ ဖရန့်

| cctld = .bi

| calling_code = +၂၅၇

တရားဝင်အမည်အားဖြင့် ဘူရွန်ဒီ[[သမ္မတနိုင်ငံ]] ('''Republic of Burundi''')ဘူရွန်ဒီသမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်သော ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံသည် [[အရှေ့အာဖရိက]]ရှိအရှေ့အာဖရိကရှိ [[အာဖရိကမဟာရေကန်ကြီးများ]] (African Great Lakes) ဒေသတွင်းရှိ [[ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်တွင် [[ရဝမ်ဒါရဝမ်ဒါနိုင်ငံ]]၊ အရှေ့ဘက်နှင့်တောင်ဘက်တွင် [[တန်ဇန်းနီးယားတန်ဇေးနီးယားနိုင်ငံ]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ]]တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည်။ ဧရိယာစတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း (၂၈,၀၀၀) အောက်သာရှိပြီး လူဦးရေမှာ ၈,၇၀၀,၀၀ ခန့ရှိသည်။ မြို့တော်မှာ [[ဘူဂျွန်ဘူရာ]] (Bujumbura)ဘူဂျမ်ဘူရာ ဖြစ်သည်။ အနောက်တောင်ဘက်တွင် [[တန်ဂန်ညီကာ]] (Lake Tanganyika) ရေကန်ကြီးနှင့် ထိစပ်နေသည်။

[[တွာ]]လူမျိုး၊တွာလူမျိုး၊ [[တွတ်ဆီ]]လူမျိုးတွတ်ဆီလူမျိုး နှင့် [[ဟူတူ]]လူမျိုးဟူတူလူမျိုး တို့သည် လွန်ခဲ့သော (၅)ရာစုနှစ်ကပင် ယင်းဒေသတွင် လာရောက်အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း (၂၀၀) ကျော်မှစ၍ ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံကို တွတ်ဆီလူမျိုးစုတို့က [[ဘုရင့်နိုင်ငံ]]အဖြစ်ဘုရင့်နိုင်ငံအဖြစ် အုပ်ချုပ်လာခဲ့သည်။ ၂၀ရာစုအစောပိုင်းတွင် [[ဂျာမနီ]]နှင့်ဂျာမနီနှင့် [[ဘယ်လ်ဂျီယမ်]]တို့ကဘယ်လ်ဂျီယမ်တို့က ယင်းနိုင်ငံကို သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည်။ ဘူရွန်ဒီနှင့် ရဝမ်ဒါ နှစ်နိုင်ငံကို (Ruanda-Urundi) အဖြစ် ပေါင်းပြီး ဥ‌ရောပသားတို့က [[ကိုလိုနီ]]နယ်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ကိုလိုနီနယ်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

တွတ်ဆီလူမျိုးစုနှင့် ဟူတူလူမျိုးစုတို့ကြား လူမှုရေး မတူညီမှုများကြောင့် နိုင်ငံရေးမငြိမ်သက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ၂၀ရာစုနှစ်အလယ်ပိုင်းတစ်လျှောက်လုံး လူမျိုးရေးပဋိပက္ခကြောင့် [[ပြည်တွင်းစစ်]] ဖြစ်ပွားခဲ့ရသည်။ [[သမ္မတ]]အုပ်ချုပ်သောသမ္မတအုပ်ချုပ်သော [[ဒီမိုကရေစီ]]သမ္မတနိုင်ငံဖြစ်သည်။ဒီမိုကရေစီသမ္မတနိုင်ငံဖြစ်သည်။ ၆၂%ခန့်မှာ [[ရိုမန်ကက်သလစ်]] ဘာသာဝင်များဖြစ်သည်။ (၈-၁၀%)မှာ [[မူဆလင်]]များဖြစ်ပြီးမူဆလင်များဖြစ်ပြီး ကျန်လူများမှာ ရိုးရာနတ်ကိုးကွယ်သူများနှင့် အခြား[[ခရစ်ယန်ဘာသာ]]ဝင်များဖြစ်ကြသည်။အခြားခရစ်ယန်ဘာသာဝင်များဖြစ်ကြသည်။

ဘူရွန်ဒီသည် ကမ္ဘာ့အဆင်းရဲဆုံး (၁၀)နိုင်ငံတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ လူတစ်ဦးချင်းတစ်နှစ်တာဝင်ငွေမှာ ကမ္ာ့နိုင်ငံများအားလုံးတွင် အနိမ့်ဆုံးဖြစ်သည်။ <ref name="xlix">Eggers, E., ''Historical Dictionary of Burundi'', p. xlix.</ref> [[ပြည်တွင်းစစ်]]၊ပြည်တွင်းစစ်၊ အကျင့်ပျက်မှုများ၊ လာဘ်စားမှုများ၊ ပညာရေးနိမ့်ကျခြင်းများနှင့် [[အေအိုင်ဒီအက်စ်ရောဂါအေအိုင်ဒီအက်စ်]]ရောဂါ တို့ကြောင့် ကုန်ထုတ်စွမ်းအားများ ကျဆင်းနေလျှက်ရှိသည်။ လူနေသိပ်သည်းထူထပ်သည်။ [[ကိုဘော့]]နှင့်ကိုဘော့နှင့် [[ကြေးနီ]]မှာ အဓိကတွင်းထွက်ဖြစ်သည်။ အခြားထွက်ကုန်များမှာ [[ကော်ဖီ]]နှင့် [[သကြား]]ဖြစ်သည်။သကြားဖြစ်သည်။