ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox နိုင်ငံ
| နိုင်ငံအမည်အပြည့် =
| အမည်_ရင်း = Republic of Guinea-Bissau <br>República da Guiné-Bissau
| ပုံ_အလံ = Flag of Guinea-Bissau.svg
| ပုံ_တံဆိပ် = EscudoGuiné-Bissau.png
| နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = ''"Unity, Struggle, Progress"''
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = ''"This is Our Well-Beloved Motherland"''
| ပုံ_နေရာ = LocationGuineaBissau.svg
| မြို့တော် = ဗစ်ဆောမြို့
ရှိသည်။မြို့တော်မှာ ဗစ်ဆောမြို့ ဖြစ်သည်။ မြေနိမ့်လွင်ပြင်များနှင့် ▼
| အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော်
| အကြီးဆုံးပြည်နယ် =
| ဧရိယာ = ၁၃,၉၄၈ စတုရန်းမိုင် ( ၃၆,၁၂၅ km² )
| ဧရိယာအဆင့် = ၁၃၆
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၂၂.၄
| ကမ်ရိုးတန်း =
| စံတော်ချိန်ဇုန် = +၀
| ရုံးသုံးဘာသာများ = ပေါ်တူဂီ
| လူဦးရေ = ၁,၆၄၇,၀၀၀ <ref name=unpop>{{cite journal | url=http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2008/wpp2008_text_tables.pdf | title=World Population Prospects, Table A.1| version=2008 revision | format=PDF | publisher=United Nations | author=Department of Economic and Social Affairs
Population Division | year=2009 | accessdate= 2009-03-12}} NB: The preliminary results of the National population census in Guinea-Bissau put the figure at 1,449,230, according to email information by the Instituto Nacional de Estudos e Pesquisa, Bissau.</ref>
| လူဦးရေအဆင့် = ၁၄၈
| လူဦးရေအထူ = ၁၁၅.၅/km²(၄၄.၁/sq mi)
| လူဦးရေအထူအဆင့် = ၁၅၄
| လူမျိုးများ =
| ဘာသာတရားများ =
| အမျိုးအစား = သမ္မတတစ်ပိုင်း အစိုးရ
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = Malam Bacai Sanhá
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဝန်ကြီးချုပ်
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = ကာလို့စ် ဂိုမက်စ်
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၃) =
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၃) =
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = လွတ်လပ်ရေး ကြေငြာ (ပေါ်တူဂီမှ)
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = [[စက်တင်ဘာ ၂၄]]၊ [[၁၉၇၃]]
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၂) = အသိအမှတ်ပြု
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၂) = [[စက်တင်ဘာ ၁၀]] ၊ [[၁၉၇၄]]
| GDP_PPP = ၁.၇၈၄ ဘီလီယံ <ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=654&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=55&pr.y=12 |title=Guinea-Bissau|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2011-04-21}}</ref>
| GDP_PPP_အဆင့် =
| GDP_PPP_per_capita = $၁,၀၈၄ <ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_အဆင့် =
| HDI = ၀.၂၈၉ (အနိမ့်)
| HDI_အဆင့် = ၁၆၄
| ဗဟိုဘဏ် =
| ငွေ = အနောက်အာဖရိက ဖရန့်
| အထိမ်းအမှတ်များ =
| ISO 3166-1 =
| cctld = .gw
| calling_code = +၂၄၅
}}
ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံ၏ မူရင်းအမည်မှာ ပေါ်တူဂီ ဂင်းနီနိုင်ငံ ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၄ ခုနှစ် တွင် လွတ်လပ်ရေး ရရှိ၍ ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံဟု အမည် ပြောင်းခဲ့သည်။ အာဖရိကတိုက် အနောက်ဘက် ကမ်းခြေတွင် တည်ရှိပြီး မြောက်ဘက်တွင် [[ဆီနီဂေါနိုင်ငံ]]၊ အရှေ့နှင့်တောင်ဘက်တွင် ဂီနီနိုင်ငံတို့ တည်ရှိသည်။ နိုင်ငံ၏အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင် ၁၃၉၄၈ ရှိသည်။ ၁၉၇၆ခုနှစ် ခန့်မှန်းချက်အရ လူဦးရေ ၅၃ဝဝဝဝ
▲ရှိသည်။မြို့တော်မှာ ဗစ်ဆောမြို့ ဖြစ်သည်။ မြေနိမ့်လွင်ပြင်များနှင့် ကျွန်းပြတ်များ ပေါများပြီး သစ်တောထူထပ်သော နိုင်ငံ ဖြစ်သည်။
ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံကို ၁၅ ရာစုခန့်မှ အစပြု၍ ပေါ်တူဂီလူမျိုး ပင်လယ်ခရီးသွား တစ်စုက စတင် တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၁၇ ရာစုနှင့် ၁၈ ရာစု နှစ်များအတွင်း ထိုအရပ်၌ ငွေဝယ်ကျွန် အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်း ထွန်းကား ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်မှ အစပြု၍ ပေါ်တူဂီလူမျိုးတို့က ကိုလိုနီ နိုင်ငံအဖြစ် သိမ်းပိုက် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီပိုင် ကိုလိုနီများ အားလုံးကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သောအခါ ဂင်းနီဗစ်ဆော နိုင်ငံသည် ပေါ်တူဂီတို့၏ ပင်လယ်ရပ်ခြား
ပြည်နယ်တစ်ခု ဖြစ်လာသည်။
ထိုအချိန်မှ အစပြု၍ ဂင်းနီဗစ်ဆောနိုင်ငံရှိ အာဖရိက တိုင်းရင်းသားများ၏ လွတ်လပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများသည်
တစ်နေ့တခြား ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ ပေါ်တူဂီအစိုးရသည် တိုးတက် လှုပ်ရှားလာသော လွတ်လပ်ရေး လှုပ်ရှားမှုများကို ဖိနှိပ်ရန် အပြင်းအထန် ကြိုးစားခဲ့သော်လည်း အချည်းနှီးပင် ဖြစ်သည်။ အာဖရိက တိုင်းရင်းသားတို့၏ ၁၃ နှစ်ကြာ တိုက်ခဲ့ရသော လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲအပြီး၊ ၁၉၇၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် လွတ်လပ်ရေး ပေးလိုက်ရ သည်။ သမ္မတအဖြစ် လွီဒီအယ်လမေဒါ ကဗရဲကို၎င်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ဖရန်စစ္စကိုမန်းဒိကို၎င်း တင်မြှောက်ကြသည်။ လွတ်လပ်ရေးတိုက်ပွဲ တစ်လျှောက်လုံးတွင် ရုရှနိုင်ငံက စစ်ရေးအတွက် စစ်လက်နက်ပစ္စည်းများကို ထောက်ပံ့ခဲ့သည်။
အာဖရိက တိုင်းရင်းသားများမှာ အများအားဖြင့် ကပ္ပလီလူမျိုးများ နေထိုင်ကြသည်။ အများစုမှာ အစ္စလာမ်
ဘာသာကို ကိုးကွယ်ကြသူများ ဖြစ်သည်။အဓိက ထွက်ကုန်များမှာ မြေပဲနှင့် ဆီထွက်အုန်းတို့ ဖြစ်ကြပြီး ပျားမွေးမြူခြင်း လုပ်ငန်းကိုလည်း လုပ်ကိုင်ကြသည်။ ဓာတ်သတ္တု တူးဖော်ရေး လုပ်ငန်းတွင် ရေနံကို
လည်း စတင် တွေ့ရှိနေပြီး ဖြစ်သည်။
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)</ref>
| |||