အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဂယ်လီလီယိုသည် သူတီထွင်သော တယ်လီစကုပ်ဖြင့် ညအခါများတွင် ကောင်းကင်ကိုကြည့်ရှုလေ့လာ နေခဲ့ပါသည်။ ထိုသို့လေ့လာရင်း ဂယ်လီလီယိုသည် [[နက္ခတ္တဗေဒ]]အတွက် အရေးပါသော တွေ့ရှိချက် များစွာကို ဖော်ထုတ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ဂယ်လီလီယိုသည် သူ၏မှန်ပြောင်းကို အသုံးပြုပြီး လ၏မျက်နှာပြင်သည် ညီညာပျံ့ပျူးမှုမရှိဘဲ ချိုင့်ခွက်များဖြင့် ပြည့်နှက်နေကြောင်း၊ [[နဂါးငွေ့တန်း ဂယ်လက်ဆီ|နဂါးငွေ့တန်းဂလက်ဆီ]]ဆိုသည်မှာ ကြယ်ပေါင်းများစွာ စုဖွဲ့ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ နေတွင်အကွက်များရှိနေကြောင်း၊ ဂျူပီတာခေါ် [[ကြာသပတေးဂြိုဟ်]]တွင် ဂြိုဟ်ရံ လ ၄-စင်းရှိကြောင်း (အမှန်မှာ ကြာသပတေးဂြိုဟ်တွင် ဂြိုဟ်ရံ လ ၆၃-စင်း ရှိပါသည်။ ဂယ်လီလီယို မြင်တွေ့ခဲ့ သည်မှာ အကြီးဆုံးဂြိုဟ်ရံ လ လေးစင်းဖြစ်ပြီး ၄င်းတို့ကို၎င်းတို့ကို ဂယ်လီလီယိုအား ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် [[ကြာသပတေးဂြိုဟ်|ဂယ်လီလီယို လများ]] Galilean moons ဟု တင်စားခေါ်ဝေါ်နေကြပါသည်။) ဂြိုဟ်များတွင် ကိုယ်ပိုင် အလင်းရောင်မရှိဘဲ နေ၏အလင်းကို ရောင်ပြန်ဟပ်သဖြင့် လင်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း စသည့်အချက်များကို ဖော်ထုတ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။

၁၉၁၇-ခုနှစ်တွင် ဝီလဆင်တောင်ကုန်းပေါ်၌ အပေါက်၀ အချင်းလက်မ ၁၁-ရှိသော ဟွတ်ကာတယ်လီစကုပ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပါသည်။ ၄င်းသည်၎င်းသည် အလွန် ကွာဝေးသော နဂါးငွေ့တန်း ဂလက်ဆီများအတွင်းရှိ လှည့်လည်နေသောကြယ်များကို လှမ်းကြည့်နိုင်လောက်အောင် အင်အား ကောင်းမွန်ခဲ့ပါသည်။ ဤတယ်လီစကုပ်ကြောင့် စကြ၀ဠာကြီးတွင် နဂါးငွေတန်းဂလက်ဆီများ မရေမတွက်နိုင်အောင် ရှိနေကြောင်း သိရှိလာရပါသည်။

၁၉၄၈ တွင် '''ဟေလီတယ်လီစကုပ်''' ပေါ်ပေါက်လာပါသည်။ ၄င်းမှန်ပြောင်းကို၎င်းမှန်ပြောင်းကို [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]]၊ [[ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်]]အတွင်းရှိ ပါလိုမာတောင်ထိပ်ပေါ်တွင် စတင်တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၈-ခုတွင် ပြီးစီးခဲ့ပါသည်။

ဟေလီမှန်ပြောင်းသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးအဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းအဖြစ် နှစ်ပေါင်း ၅၀-ခန့် တည်ရှိခဲ့ပါသည်။ မှန်ပြောင်းကြီးတခုလုံး၏ အလေးချိန်မှာ မက်ထရစ်တန် ၄၈၀-ဖြစ်ပြီး မှန်ဘီလူးအပေါက်၀ အကျယ်မှာ လက်မ ၂၀၀-ဖြစ်ပါသည်။ မှန်ဘီလူးမှန်တခုတည်း၏ အလေးချိန်မှာ ၁၃-တန် လေးပါသည်။ အဆိုပါ မှန်ဘီလူးကြီးကို အဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းအဖြစ်သာမက ဓာတ်ပုံရိုက်ယူရန်အတွက်၄င်း၊ဓာတ်ပုံရိုက်ယူရန်အတွက်၎င်း၊ အလွန်ဝေးကွာသော ကြယ်တာရာများက ထုတ်လွှတ်နေသည့် လျှပ်စစ်သံလိုက်လှိုင်းများကို ဖမ်းယူရန်အတွက်၄င်း၊ဖမ်းယူရန်အတွက်၎င်း၊ အသုံးပြုခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဤမှန်ပြောင်းကြီးကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်ရာ စကြ၀ဠာကြီးသည် ဘေးသို့ တဖြည်းဖြည်း ပျံ့ကားနေကြောင်း သက်သေပြနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် ကွာဆာခေါ် အလင်းလွှတ် ပစ္စည်းများကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။

ယခုအချိန်အထိ အကြီးဆုံးအဝေးကြည့်မှန်ပြောင်းမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု အရီးဇိုနားပြည်နယ် ဂရေဟမ်တောင်ကုန်းပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသော တယ်လီစကုပ်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ ၄င်းသည်၎င်းသည် ဘိုင်နိုကူလာခေါ် နှစ်လုံးပြူတယ်လီစကုပ်ကြီး ဖြစ်ပြီး မှန်ဘီလူးအပေါက်၀အချင်းမှာ ၁၁.၈ -မီတာရှိပါသည်။ ၄င်းကို၎င်းကို ၂၀၀၇-ခုနှစ်က စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါကြောင်း ပြန်လည်ဖြေကြားအပ်ပါသည်။<ref>သန်းမင်းထွဋ် (မင်္ဂလာမောင်မယ် ၂၀၁၀-ဖေဖော်ဝါရီလ) </ref>