ဂျီဩမေတြီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အချို ့သော မပေါက်ရောက်နိုင်သည့် အကွာအဝေးများ တွက်ချက်ရာတွင် ဂျီဩမေတြီ ပုံ တူခြင်း ကို အခြေခံ၍ [[သဲလစ်]] (Thales) တီထွင်ခဲ့သော နည်းစဉ်သည် [[ယူကလစ်]] ၏ [[အဲလီမန့်]] ထက် တာသွားပြီး လွှမ်းမိုးမှု အရှိဆုံး စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ယူလလစ်သည် အချို ့သော [[အဆိုပြုချက်]] (axiom) သို့ [[တွေးဆချက်]] (postulate)၊ ပင်ကိုကရှင်းနေသော အမှတ်၊ အတန်း နှင့် အပြား တို့ကို ဖေါ်ပြခြင်း စတင်ခဲ့သည်။ ယူကလစ်သည် ၎င်းတို့၏ တန်ဖိုး (property) ကို သင်္ချာနည်းကြကြ ဖြေခြင်းချက် ထုတ်ယူနိုင်ရန် စတင်ခဲ့သည်။ ယူကလစ်၏ အဒီက သဘော်မှာ ဂျီဩမေတြီ ကို သင်္ချာနည်းကြကြ ရှိစေခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ၂၀ ရာစုတွင် [[ဒေဗစ်ဒေးဗစ် ဟိုင်ဘတ်ဟီလ်ဘတ်]] (David Hilbert) သည် ယူကလစ်၏ အဆိုပြုချက် သဘောကို ပြုပြင်ခဲ့ပြီး ခေတ်ပေါ် ဂျီဩမေတြီ ၏ အခြေခံ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။