ဘီလူး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

improving/ ဂရိဒဏ္ဍာရီပါ တိုက်တန်တွေကို ချေမှုန်းတုန်းက (Titanomachy) ဟာကျူလီမပေါ်သေးသော်လည်း မူရင်း source က အတိအကျဘယ်လိုရေးမှန်း မသိတော့ မှားသော်လည်း ယခုအတိုင်းသာထားခဲ့သည်။
စာကြောင်း ၃ -
{{copy edit}}}}
 
[[File:Ba Lue Statue at Mal La Mu.jpg|thumb|right|မြန်အာနိုင်ငံ၊ မယ်လမုဘုရားတွင် တွေ့ရသော ဘီလူးရုပ်တူ]]
[[File:Bangkok statue.jpg|thumb|ထိုင်းနိုင်ငံ ဘန်ကောက်မြို့၊ ဝက်ဖရာ ကောင် ဘုရားရှိ ယက္ခ]]
'''ဘီလူး''' သည် အဆင်းသဏ္ဌာန် ဆိုးဝါး၍ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တတ်သော နတ်၊ ဘုတ်၊ မြေဘုတ်၊ ပြိတ္တာ၊ တစ္ဆေ တစ်မျိုးဖြစ်သည်။ သတ္တဝါတို့ကို ညှဉ်းဆဲသတ်ဖြတ်ကာ အသားအသွေးကို စားသောက်တတ်သည့် သဘောရှိသည်။
 
Line ၁၅၅ ⟶ ၁၅၆:
==နိုင်ငံတကာ ဒဏ္ဍာရီဇာတ်လမ်းများမှ ဘီလူးများ==
 
အထက်ဖော်ပြပါ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒီတို့ကြားဘူးနားဝရှိနေကြသော ဘီလူးများအပြင်၊ ဥရောပတိုက်၊ အာရှ တိုက်တို့မှ နိုင်ငံအသီးသီး၊ လူမျိုးအထွေထွေ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များထုံးဟောင်းပုံပြင်များတွင်လည်း လူမျိုးအလိုက်၊ ဒေသအလိုက် ဒဏ္ဍာရီဘီဘူး အမျိုးမျိုး ရှိကြလေသည်။ အာရိယန် အဆက်အနွယ် လူမျိုးများ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များတွင် လူ့အသွင်အပြင် ရှိသော်လည်း၊ လူထက်များစွာ သန်မာ ထွားကျိုင်းသော ဘီလူးများအကြောင်း အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံပါရှိသည်။
တွင်လည်း လူမျိုးအလိုက်၊ ဒေသအလိုက် ဒဏ္ဍာရီဘီဘူး အမျိုးမျိုး ရှိကြလေသည်။ အာရိယန် အဆက်အနွယ် လူမျိုးများ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များတွင် လူ့အသွင်အပြင်
ရှိသော်လည်း၊ လူထက်များစွာ သန်မာ ထွားကျိုင်းသော ဘီလူးများအကြောင်း အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံပါရှိသည်။
 
ဂရိလူမျိုးများ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များ၌မူ၊ ဘီလူးတို့သည် အလွန်တရာ ကြီးမားထွားကျိုင်း၍ ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ မျက်နှာပုံပန်း ရှိပြီးလျှင်၊ နဂါးအမြီးပါရှိကြောင်း ဖော်ပြကြသည်။ ထို့ပြင် ထိုဘီလူးများသည် ယူရေးနပ်စ် (သို့) အောရန်းနို့စ် တိုက်တန်နတ်ဘုရား (ကောင်းကင်) ၏ သွေးသည် ဂိုင်ယာ တိုက်တန်နတ်ဘုရားမ ( မြေကြီး ) ၏ ပေါင်ပေါ်သို့ကျရာမှ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟုဆို၍ ထိုဘီလူးများကို တိုင်တန်ဟုခေါ်သည်။ စိတ်ကူးဉာဏ်
အလွန်ဆန်းကြယ် ကွန့်မြူးသော ဂရိ သူဟောင်းတို့အလိုအရ၊ လူသတ္တဝါ၊ ရေမြေတောတောင်တို့၏ ဖြစ်ပေါ်မှုကို ဖျက်ဆီးသောရေ၊ မြေ၊ လေ၊ မီးတို့၏ ဖောက်ပြန်မှုတို့ကို ဘီလူးများဟု ယူဆကြသည်။ ထိုဘီလူးတို့သည် ကောင်းကင်ဘုံသို့ပင် တက်ရောက် တိုက်ခိုက် ကြရာ၊ ကောင်းကင်ဘုံနတ်များပင်၊ ယင်းတို့အား မတွန်းလှန်နိုင်သဖြင့်၊ စွမ်းအား ကြီးမားလှသော ဟားကျူးလီး အား အကူအညီ ခေါ်ရသောဟူ၏။
ယူဆကြသည်။ ထိုဘီလူးတို့သည် ကောင်းကင်ဘုံသို့ပင် တက်ရောက် တိုက်ခိုက် ကြရာ၊ ကောင်းကင်ဘုံနတ်များပင်၊
ယင်းတို့အား မတွန်းလှန်နိုင်သဖြင့်၊ စွမ်းအား ကြီးမားလှသော ဟားကျူးလီး အား အကူအညီ ခေါ်ရသောဟူ၏။
( ဟားကျူးလီး။)
နတ်များသည် ဟားကျူးလီး၏ အကူအညီဖြင့် ဘီလူးများကို နှိမ်နင်းပြီးနောက်၊ အက်တနာစသော မီးတောင်များအောက်တွင် ဘီလူးများကို ချုပ်နှောင်အကျဉ်းချထားရသည်။
မီးတောင် ပေါက်ကွဲမှုစသည်တို့သည် ဘီလူးများ၏ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားမှုဟု ဆိုကြလေသည်။
 
နတ်များသည် ဟားကျူးလီး၏ အကူအညီဖြင့် ဘီလူးများကို နှိမ်နင်းပြီးနောက်၊ အက်တနာစသော မီးတောင်များအောက်တွင် ဘီလူးများကို ချုပ်နှောင်အကျဉ်းချထားရသည်။ မီးတောင် ပေါက်ကွဲမှုစသည်တို့သည် ဘီလူးများ၏ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားမှုဟု ဆိုကြလေသည်။
ဥရောပမြောက်ပိုင်း နိုင်ငံများ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များမှ ဘီလူးများသည်မူ ဂရိဘီလူးများထက်ပင် အဆင့်အတန်းမြင့်သေးသည်။ စကန်ဒီနေးဗီးယန်း ထုံးဟောင်းပုံပြင်တွင် ကမ္ဘာ၌ဦးစွာ ပထမစတင်ပေါ်ပေါက်သော သတ္တဝါသည်
အီမီးယာအမည်ရှိ ဘီလူးကြီးဖြစ်၍၊ နှင်းဘီလူးမျိုးကို စတင်ခဲ့သူဟု ဆိုလေသည်။
 
ဥရောပမြောက်ပိုင်း နိုင်ငံများ၏ ထုံးဟောင်းပုံပြင်များမှ ဘီလူးများသည်မူ ဂရိဘီလူးများထက်ပင် အဆင့်အတန်းမြင့်သေးသည်။ စကန်ဒီနေးဗီးယန်း ထုံးဟောင်းပုံပြင်တွင် ကမ္ဘာ၌ဦးစွာ ပထမစတင်ပေါ်ပေါက်သော သတ္တဝါသည် အီမီးယာအမည်ရှိ ဘီလူးကြီးဖြစ်၍၊ နှင်းဘီလူးမျိုးကို စတင်ခဲ့သူဟု ဆိုလေသည်။
နေပူခြင်း၊ မိုးရွာခြင်း၊ လေပြင်းကျခြင်း စသော
ကမ္ဘာ့နိယာမ တရားတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု တိုးတက်ရေးကို အနှောင့်အယှက်ပြုသော အရိုင်းအစိုင်းဝါဒများကို လည်းကောင်း၊ ခရစ်ယာန်ဝါဒနှင့် ပန္ထိပက္ခဖြစ် သော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အယူဝါဒတို့ကိုလည်းကောင်း ရှေးသူဟောင်း
တို့သည် ဘီလူးများနှင့် ဥပစာတင်စား၍ ပုံပြင်ဒဏ္ဏာရီ ပြုထားခြင်းများလည်း ရှိလေသည်။ ဝေလနယ်တွင် ခေတ်စားသော ဘီလူးသတ် လူစွမ်းကောင်းဂျက်၏ ပုံပြင်သည် ခရစ်ယာန် ဝေလနယ်သားများနှင့် မိစ္ဆာအင်္ဂလို-ဆက္ကဆန်များ၏ ပန္ထိပက္ခကို ဥပစာ တင်စားထားခြင်းဖြစ်လေသည်။
 
နေပူခြင်း၊ မိုးရွာခြင်း၊ လေပြင်းကျခြင်းစသော ကမ္ဘာ့နိယာမ တရားတို့ကိုလည်းကောင်း၊ ယဉ်ကျေးမှု တိုးတက်ရေးကို အနှောင့်အယှက်ပြုသော အရိုင်းအစိုင်းဝါဒများကို လည်းကောင်း၊ ခရစ်ယာန်ဝါဒနှင့် ပန္ထိပက္ခဖြစ် သော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ အယူဝါဒတို့ကိုလည်းကောင်း ရှေးသူဟောင်းရှေးသူဟောင်းတို့သည် ဘီလူးများနှင့် ဥပစာတင်စား၍ ပုံပြင်ဒဏ္ဏာရီ ပြုထားခြင်းများလည်း ရှိလေသည်။
သိပ္ပံပညာရပ် ထွန်းကားလာသော ခေတ်တွင် သိပ္ပံပညာရှင်များက ထုံးဟောင်းပုံပြင်ပါ ဘီလူးများကို အယုံအကြည်မရှိကြချေ။ သို့သော် အချို့လူများသည် လူသာမန်တို့ထက် အဆမတန် ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည် ကြီးမားလှ၍၊ ယင်းတို့ကို ဘီလူးဟုခေါ်ကြသည်။ သို့သော် ဒဏ္ဏာရီပုံပြင်ပါ ဘီလူးများကဲ့သို့တန်ခိုးစွမ်းအား ရှိသည်ဟုကား မယူဆချေ။ သာမန်
လူတို့ထက် အဆမတန် ထွားကျိုင်းခြင်းကို သိပ္ပံပညာဖြင့် စူးစမ်း စစ်ဆေးသည့်အခါ ဦးနှောက်အောက် အတက် ( ပီတျူ
တရီဂလင်း ) ၏ ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
ထိုအတက်မှ ကြီးထွားမှုကို ဖြစ်စေသော ဟော်မုန်းများကို အဆမတန် အများအပြား ထုတ်လုပ်ပေးသောကြောင့် ဖြစ်
သည်။ အရွယ်ရောက်ပြီး လူကြီးတစ်ယောက်တွင် ထိုအတက် ဖောက်ပြန်သောအခါ၊ ကိုယ်ခန္ဓာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ၌သာ
အဆမတန် ကြီးထွားခြင်း ဖြစ်တတ်သည်။ ယင်းသည့်အခါမျိုးတွင်၊ မျက်နှာ၊ အထူးသဖြင့် မေးစေ့၊ ခြေနှင့် လက်တို့သည် အလွန်အမင်း ကြီးမားထွားကျိုင်းခြင်း ဖြစ်တတ်လေ
သည်။
 
တို့သည် ဘီလူးများနှင့် ဥပစာတင်စား၍ ပုံပြင်ဒဏ္ဏာရီ ပြုထားခြင်းများလည်း ရှိလေသည်။ ဝေလနယ်တွင် ခေတ်စားသော ဘီလူးသတ် လူစွမ်းကောင်းဂျက်၏ ပုံပြင်သည် ခရစ်ယာန် ဝေလနယ်သားများနှင့် မိစ္ဆာအင်္ဂလို-ဆက္ကဆန်များ၏ ပန္ထိပက္ခကို ဥပစာ တင်စားထားခြင်းဖြစ်လေသည်။
ပီတျူတရီဂလင်း ဖောက်ပြန်လာ၍ အချိုးမကျဘဲ ကိုယ်ခန္ဓာ ကြီးထွားလာခြင်းကို ဖြစ်စအချိန်၌ ဆရာကောင်း သမားကောင်းများဖြင့် ကြပ်မကုသက ပျောက်ကင်းနိုင်လေ
 
သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref>
==သုံးသပ်ခြင်း==
သိပ္ပံပညာရပ် ထွန်းကားလာသော ခေတ်တွင် သိပ္ပံပညာရှင်များက ထုံးဟောင်းပုံပြင်ပါ ဘီလူးများကို အယုံအကြည်မရှိကြချေ။ သို့သော် အချို့လူများသည် လူသာမန်တို့ထက် အဆမတန် ကိုယ်လုံးကိုယ်ထည် ကြီးမားလှ၍၊ ယင်းတို့ကို ဘီလူးဟုခေါ်ကြသည်။ သို့သော် ဒဏ္ဏာရီပုံပြင်ပါ ဘီလူးများကဲ့သို့တန်ခိုးစွမ်းအား ရှိသည်ဟုကား မယူဆချေ။ သာမန်သာမန်လူတို့ထက် အဆမတန် ထွားကျိုင်းခြင်းကို သိပ္ပံပညာဖြင့် စူးစမ်း စစ်ဆေးသည့်အခါ ဦးနှောက်အောက် အတက် ( ပီတျူတရီဂလင်း ) ၏ ဖောက်ပြန်မှုကြောင့် ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
 
ထိုအတက်မှ ကြီးထွားမှုကို ဖြစ်စေသော ဟော်မုန်းများကို အဆမတန် အများအပြား ထုတ်လုပ်ပေးသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ အရွယ်ရောက်ပြီး လူကြီးတစ်ယောက်တွင် ထိုအတက် ဖောက်ပြန်သောအခါ၊ ကိုယ်ခန္ဓာ၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသ၌သာ အဆမတန် ကြီးထွားခြင်း ဖြစ်တတ်သည်။ ယင်းသည့်အခါမျိုးတွင်၊ မျက်နှာ၊ အထူးသဖြင့် မေးစေ့၊ ခြေနှင့် လက်တို့သည် အလွန်အမင်း ကြီးမားထွားကျိုင်းခြင်း ဖြစ်တတ်လေဖြစ်တတ်လေသည်။
 
ပီတျူတရီဂလင်း ဖောက်ပြန်လာ၍ အချိုးမကျဘဲ ကိုယ်ခန္ဓာ ကြီးထွားလာခြင်းကို ဖြစ်စအချိန်၌ ဆရာကောင်း သမားကောင်းများဖြင့် ကြပ်မကုသကကြပ်မတ် ပျောက်ကင်းနိုင်လေမကုသက ပျောက်ကင်းနိုင်လေသည်။
 
==အနုပညာလက်ရာများ==
[[File:Plaosan Temple Guardian.jpg|thumb|အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ကလက်တန်ဒေသရှိ ပလာအိုဆန် ဘုရားတွင် အစောင့်အရှောက် ယက္ခဘီလူးရုပ်တု (Plaosan Temple)]]
သူ့ရဲ့ လုပ်ငန်းသဘောသဘာဝမှာ အစောင့်အရှောက် အလုပ်ကို များစွာ တာဝန် ပေးခံရတဲ့ အတွက် နတ်မင်းကြီးများရဲ့ အခြံအရံ အလုပ်အကျွေးတွေ ဖြစ်ကြတဲ့ ဘီလူးစစ်သည်များကို ရည်စူးပြီး ဘုရားစေတီ၊သိမ်ကျောင်း၊တန်ဆောင်း ၊ရေကန်တွေမှာ ဘီလူးရုပ်ထုလုပ်ထားတတ်ကြောင်း အစဉ်အလာ တစ်ခုအဖြစ်သိရပါတယ်။
 
Line ၁၉၄ ⟶ ၁၈၆:
==ကိုးကား==
<references/>
သည်။<ref>* မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref>
 
[[Category:တိရစ္ဆာန်]]