ဗန်းမော်ညိုနွဲ့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဗန်းမော်ညိုနွဲ့ကို ၁၉၂၂ ဒီဇင်ဘာ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ဦးစုနှင့် ဒေါ်ရင် တို့က ဗန်မော်မြို့၌[[ကချင်ပြည်နယ်]]၊ [[ဗန်းမော်မြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့ပြီး မွေးချင်း ၅ ဦးအနက် အငယ်ဆုံးသား ဖြစ်သည်။ အမည်ရင်းမှာ ဦးပုထွေး ဖြစ်သည်။

၁၉၂၇ တွင် ဗန်းမော်မြို့ မြူနီစပယ်ကျောင်း (ယခု ကြေးနန်းရုံးနေရာ) တွင် သတ္တမတန်းအထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ သတ္တမတန်း အောင်မြင်သောအခါ ယခင်အခေါ် အေဘီအမ် ရောဘတ်ကျောင်း (ယခု အလက ၃) တွင် ပညာဆက်လက်သင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် [[မန္တလေးမြို့]] ပေါက်မြိုင် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းမှ ဆယ်တန်းအောင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၉ - ၁၉၄၁ တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်း၊[[စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး|စစ်ကိုင်းတိုင်း]]၊ ရွှေဘိုခရိုင်၊[[ရွှေဘိုခရိုင်]]၊ ကျောက်မြောင်း ဆရာအတတ်သင်သိပ္ပံကျောင်းမှ ဆရာဖြစ်သင်တန်း လက်မှတ်ရရှိခဲ့သည်။

[[၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံ|၁၃၀ဝ ပြည့်အရေးတော်ပုံ]] ကာလမှ စတင်ကာ ကဗျာနှင့် စာပေများ စတင်ရေးသားခဲ့ပြီး အလယ်တန်းပြ ကျောင်းဆရာအဖြစ် လုပ်ကိုင်စဉ်ကာလတွင် ဒဂုန်မဂ္ဂဇင်း၌[[ဒဂုန် မဂ္ဂဇင်း|ဒဂုန်မဂ္ဂဇင်း]]၌ 'မြို့ဗန်းမော်' ကဗျာဖြင့် စာပေလောကသို့ စတင် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၃ ခုနှစ် တွင် ''အရုဏ်ဦး ကလေးကဗျာများ'' စာအုပ်နှင့် စာ‌ပေဗိမာန် အနုပညာ စာပေဆိုင်ရာ ကလေးသူငယ်စာပေ ပထမဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ ထိုကဗျာများကို မူလတန်း၊ အထက်တန်းနှင့် တက္ကသိုလ်အဆင့် ကျောင်းသူ ကျောင်းသားများအတွက် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။

စစ်ပြီးခေတ်တွင် ပြည်ညွန့်၊ အရှေ့တိုင်း၊ သစ်ဆန်း၊ ပဒေသာ၊ သွေးသောက်၊ ရှုမဝ၊[[ရှုမဝ ရုပ်စုံမဂ္ဂဇင်း|ရှုမဝ]]၊ မြဝတီနှင့် [[ငွေတာရီ မဂ္ဂဇင်း|ငွေတာရီ]] မဂ္ဂဇင်းများတွင် ကဗျာများ အဆက်မပြတ် ရေးသားခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန် ၂၀၀၉ ခုနှစ်အထိ အဆက်မပြတ် ကဗျာများ ရေးသားခဲ့ရာ ကဗျာပုဒ်ရေ ထောင်ကျော် (လက်ရေးမူ မှတ်တမ်းများအရ ၁၁၅၉ ပုဒ်) ရှိခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၉၇ ခုနှစ်၌ ကဗျာတစ်ပုဒ်မျှ ရေးသားခဲ့ခြင်းမရှိပါ။ ဝတ္ထုတို ၁၀ ပုဒ်ခန့်နှင့် ဆောင်းပါး ၁၀ ပုဒ်ခန့် ရေးခဲ့သေးသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ကဗျာကိုသာ စဉ်ဆက်မပြတ် ရေးသားခဲ့သည်။

ဆယ်တန်းရောက်သောအခါ ၁၃၀၀ ပြည့်အရေးတော်ပုံနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် ဖြစ်သောအခါ မိသားစုနှင့်အတူ ဗန်းမော်မြို့အနီး မြို့မြောက်ဘက် ဧရာဝတီမြစ်နှင့် တာပိန်မြစ်တို့ ပေါင်းဆုံရာတွင် ရှိပြီး စမ္ပါနဂိုရ်မြို့ဟောင်း တည်ရှိရာလည်း ဖြစ်သော ရွှေကျီးနား ကျေးရွာတွင် စစ်ဘေး တိမ်းရှောင်ခဲ့သည်။ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အတွင်းတွင် ရွှေကျီးနားကျေးရွာ၏ အာရှလူငယ်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် အဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ရွှေကျီးနား ကျေးရွာ၌ အခမဲ့စာသင်ကျောင်း ဖွင့်လှစ်သင်ကြားခဲ့ရာ အစိုးရထုတ် ဖတ်စာအုပ်များ မရှိသည့်အတွက် မူလတန်း ဖတ်စာများကို ကိုယ်တိုင်ရေးသား သင်ကြားခဲ့သည်။ ဗန်းမော်မြို့နယ် အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး၌[[အာရှလူငယ် အစည်းအရုံး|အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး]]၌ လက်ရေးစာစောင် အယ်ဒီတာအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည့်အပြင် ကျေးရွာအာရှလူငယ်အသင်းအတွက် သီချင်းများလည်း ရေးစပ်ခဲ့သေးသည်။

၁၉၄၅ ခုနှစ် ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် ပြည်သူ့ရဲဘော်တပ်ဖွဲ့၌[[ပြည်သူ့ရဲဘော် အဖွဲ့|ပြည်သူ့ရဲဘော်]]တပ်ဖွဲ့၌ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူ့ရဲဘော် ကျေးလက်တာဝန်ခံအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ဗန်းမော်မြို့နယ် ဖဆပလအဖွဲ့၏[[ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေး ပြည်သူ့လွတ်လပ်ရေး အဖွဲ့ချုပ်|ဖဆပလအဖွဲ့]]၏ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူးအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်။

၁၉၇၄ - ၁၉၇၆ ဗန်းမော်မြို့၏ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ၏[[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]၏ လွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်[[လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်|လွတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်]] အဖြစ် ရွေးခြယ်ခံရသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ဦးနေဝင်းက[[နေဝင်း၊ ဦး|ဦးနေဝင်း]]က ပါတီသန့်စင်ရေးတွင် ထုတ်ပစ်ခဲ့သည်။

၁၉၈၈ ခုနှစ် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုကြီးတွင် ဦးဆောင်သူအဖြစ် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင်ပြည့်နှစ် ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် ကချင်ပြည်နယ်၊ ဗန်းမော်မြို့နယ် [[အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်]] ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်အနေဖြင့် အနိုင်ရရှိသည်။

* ဒုတိယအကြိမ် ၂၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၀၇ မှ ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၇ (ရွှေဝါရောင်လှုပ်ရှားမှုကာလ[[ရွှေဝါရောင် တော်လှန်ရေး|ရွှေဝါရောင်]]လှုပ်ရှားမှုကာလ)

* ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဗန်းမော် [[လမ်းစဉ်လူငယ်]]

* အတွင်းရေးမှူး၊ မြို့နယ်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ([[၁၉၈၈ ခုနှစ် ဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံကာလအတွင်းဒီမိုကရေစီအရေးတော်ပုံ]]ကာလအတွင်း)