ကောင်တီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အင်္ဂလန်ကို နော်မန်တို့ သိမ်းပိုက်အောင်မြင်ခဲ့သောအခါ ဤဝေါဟာရကို ၎င်းတို့နှင့်အတူ ယူဆောင်လာကာ ဆက်ခ်ဆန် (Saxons) မျိုးနွယ်များသည် အင်္ဂလန်၏ သမိုင်းဝင် ကောင်တီများဖြစ်ခဲ့ကြသော စီရင်စုနယ်မြေများတွင် အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြပြီး ရှိုင်းယား (shire) ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။<ref name=vision>Vision of Britain [http://www.visionofbritain.org.uk/types/type_page.jsp?unit_type=ANC_CNTY] — Type details for ancient county. Retrieved 31 March 2012</ref> ရုံးစိုက်ရာမြို့ (county seat) အမည်မှ ဆင်းသက်လာသော ကောင်တီအမည်များကို ရှိုင်းယား စကားလုံးပေါင်းစပ်ထည့်သွင်းပြီး ဂလော့စတာရှီးယား (Gloucestershire) {{efn|shire တစ်လုံးတည်းကို "ရှိုင်းယား"ဟု အသံထွက်သော်လည်း နေရာအမည်နှင့် တွဲဖက်ပါက "-ရှီးယား" ဟု ဗြိတိသျှတို့က အသံထွက်ကြသည်။}} ၊ ဝတ်စတာရှီးယား (Worcestershire) ဖြစ်လာကြသည်။<ref>{{cite encyclopedia |url=http://www.etymonline.com/index.php?search=county&searchmode=none |encyclopedia=Etymology Online |title=county }}</ref> နော်မန်တို့လက်ထက်တွင် အန်ဂလို-ဆက်ခ်ဆန် ဝေါဟာရဖြစ်သည့် earl နှင့် earldom (မြို့စား) ကို ဥရောပတိုက်၏ ဝေါဟာရ "count" နှင့် "county" တို့၏ အနက်တူစာလုံးအဖြစ် ယူခဲ့ကြသည်။ အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ထိုနှစ်မျိုးသည် ပေါင်းစပ်သွား၍ တူညီသွား၏ ။ ထို့အပြင် နောက်ပိုင်းမှ ဝင်ရောက်လာသော (ကောင်တီ)ဝေါဟာရသည် ရှေးဟောင်းအင်္ဂလိပ်စာလုံး {{wikt-lang|ang|sċīr}} ({{IPA-ang|ʃiːr|}}) (သို့) ခေတ်သစ်အင်္ဂလိပ်စာလုံး ''shire'' တို့အတွက် ကြောင်းတူသံကွဲဖြစ်လာခဲ့ကာ "ဘုရင့်တိုင်းပြည်၏ အုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေခွဲ" ဆိုသည်နှင့် ညီမျှလေသည်။ ဤဝေါဟာရပေါ်ထွက်လာရာ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် တပေါင်းတစည်းတည်း အုပ်ချုပ်သောနိုင်ငံရေးစနစ် (unitary၊ federal (ပြည်ထောင်စုစနစ်မဟုတ်)) အတွင်း နိုင်ငံတော်/ဗဟိုအစိုးရ အောက်ရှိ တိုက်ရိုက်သစ္စာခံသော ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးအဆင့်ကို ရည်ညွှန်းသည်။ ပြည်ထောင်စုစနစ်အုပ်ချုပ်ရေးအချို့၌လည်း ကောင်တီကို မတူညီစွာဖြင့် သုံးစွဲကြပြီး အမေရိက၌ စတိတ် (state) ၊ ကနေဒါ၌ ပရိုဗင့်စ် (province) တို့ကဲ့သို့ ပထမတန်းအဆင့်ရှိ တိုင်း/ပြည်နယ် ထက်နိမ့်သော ဒေသဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးနယ်မြေခွဲကို ဆိုလိုသည်။ ဤနိုင်ငံများတွင် ကောင်တီသည် အဆင့်အတန်း (၃) ရှိသော နယ်မြေများဖြစ်ကြသည်။

 

အင်္ဂလိပ်စကားပြောနိုင်ငံများ၏ ပြင်ပ၌ ကောင်တီနှင့် တူညီသော ဝေါဟာရ(တစ်ခု)ကို "စီရင်ပိုင်ခွင့်နယ်မြေခွဲ" (subnational jurisdictions) များအား ဖော်ပြရန်အတွက် သုံးစွဲလေ့ရှိကြသည်။ ထိုနယ်မြေများသည် တည်ဆောက်ပုံအရ "ဗဟိုအစိုးရနှင့် ပတ်သက်ဆက်သွယ်သော ကောင်တီများ"နှင့် တူညီသော်လည်း"{{efn |National governments that are Federations, such as Germany have subdivisions similar to the English Counties in size. France has regions and departements which similarly provide governmental services. Which services are mapped to which governmental offices, level or officials is the province of the national constitution and legislative body. }} အုပ်ချုပ်မှုပိုင်းဆိုင်ရာအရ အင်္ဂလိပ်စကားပြောနိုင်ငံများရှိ ကောင်တီများနှင့် တူချင်မှတူနိုင်မည်ဖြစ်သည်။