မန္တလေးတောင်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး အော်တိုစားထိုးဘော့
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-အဓိပ္ပါယ် +အဓိပ္ပာယ်, -ထားပါသည် +ထားသည်, -ရှိပါသည် +ရှိသည်, -ရပါသည် +ရသည်)
စာကြောင်း ၁၄ -
<ref> ဒက္ခိဏာရာမ-ဘုရားကြီး၊ ဆရာ စိုးမြတ်လင်း စုဆောင်းရေးသားသည့် မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်းရှိ ရတနာပုံ-မန္တလေးမြို့ နှင့် မြို့ရွာဒေသအသီးသီးတို့၌ ထင်ရှားကျော်စောတော်မူသော တန်ခိုးကြီးဘုရားများသမိုင်း၊ စာ-၅</ref>
 
မန္တလေးဟူသော အမည်သည် 'မဏ္ဍလ' ဟူသော ပုဒ်မှ'မဏ္ဍလေး'၊ ထိုမှ 'မန္တလေး'ဖြစ်လာသည်ဟု ယူဆဖွယ်ရှိ၏။ အဓိပ္ပါယ်မှာအဓိပ္ပာယ်မှာ 'ပျံပျူးသာယာသော နယ်မြေ' ဟု ယူဆသော်ရ၏။အချို့က 'မန္ဓရေး' မှ ပြောင်းလာဟန်ရှိသည် ဟုဆိုကြသည်။ အဓိပ္ပါယ်မှာအဓိပ္ပာယ်မှာ 'ကျက်သရေတို့ကို ဆောင်အရပ်' ဖြစ်၏။ အချို့ကလည်း ရှေးပုံဂံခေတ်က မင်းရှင်စော မင်းကလေး မှီခိုနေသွားသော တောင်ဖြစ်ခြင်းကြောင့် မင်းကလေးတောင်ဟု တွင်ရာမှ မန္တလေးတောင်ဟူ၍ ဖြစ်လာပြီးလျှင်၊ နောင်သော် ထိုတောင်၏ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ မန္တလေးအရပ်တွင် မြို့တည်သဖြင့် မန္တလေးမြို့ဟု ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟုဆိုကြသည်။ ဘုရားအလောင်း ငါးရံ့မင်းသည် ထိုမှ အန္တရာယ်ကင်းရာသို့ မှန်း၍ ကူးခတ်ပြေးခဲ့ရသောတောင်ကို ထိုစဉ်က မှန်းပြေးတောင်ဟု တွင်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ မန္တလေးတောင်ဟု ထင်ရှားစွာ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။
 
==မန္တလေး ဘိုးဘိုးကြီး==
စာကြောင်း ၃၁ -
#မြင်းသီလာတောင်၊ (မြောက်ဘက်စောင်းတန်း အရှေ့ဘက် ဖားအောက်တောရကျောင်းအနီးတွင် ရှိသည်။)
#ဒုတ္ထာတောင်၊
#ရေလှည့်တောင်၊ (တောင်ကျရေ အဟုန်တို့ကို ထိန်းသိမ်းပေးရန် ဗြန့်ကြီး၏ အရှေ့ဘက်တွင် ရှိပါသည်။ရှိသည်။ မိုးကြီးချိန်တွင် ရေလှည့်ပုံကို တွေ့မြင်ရပါသည်။တွေ့မြင်ရသည်။)
#ကြေးနီတောင်၊ (ဓာတ်လှေခါး၏ အရှေ့မြောက်ဘက် ကားလမ်းဘေးတွင် ရှိသည်။)
#ဘီလူးမတောင်ဟု အမည်တွင်သော တောင်ကိုးလုံး ဝန်းရံရစ်ပတ်ထားခြင်း မန္တလေးတောင်ကို လာရောက်ကြသူများ ကြည်လင်ရွှင်ပြရာ ဖြစ်သောကြောင့် မဏ္ဍလေးတောင် (မန္တလေးတောင်)ဟု ခေါ်တွင်ကြောင်း တောင်တော်သမိုင်းတွင် ရေးသားထားသည်။
စာကြောင်း ၄၄ -
::မြွေကြီးနှစ်ကောင်၊ သွားလို့ကြည့်ရအောင်"'
 
မြွေကြီး နှစ်ကောင်နှင့် ပတ်သက်၍ မရေမရာ အမျိုးမျိုးပြောကြ ရေးသားကြသည်မှာ ဤမြွေကြီးနှစ်ကောင်သည် ရှေးအခါက ဆန်တပြည် ငွေတစ်မတ်ဖြင့် အရပ်လည်၍ ပြသော မြောက်ပြင် ထားဝယ်ရပ်က အလမ္ပာယ် ဆရာတစ်ယောက်က သူခိုင်းစားလာသော စာချုပ်နှစ်စေ့သဖြင့် လာရောက်လွှတ်ထားသည့် မြွေကြီးနှစ်ကောင်ဟူ၍၎င်း၊ ဗျာဒိတ်ပေး ဘုရားကြီးထုလုပ်ရန် ယူလာသော ကျွန်းသစ်တုံးကြီး၏ သစ်ခေါင်းသစ်ခွံတို့ အကြားတွင် ကပ်၍ပါလာသော မြွေကြီးနှစ်ကောင် ဟူ၍၎င်း ယနေ့တိုင်အောင် ထင်မြင်ချက်အမျိုးမျိုးတို့ကို ပြောဆိုနေကြကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိရပါသည်။လေ့လာတွေ့ရှိရသည်။ စာဖြင့် တွေ့ရှိရသည်မှာလည်း ဤမြွေကြီးနှစ်ကောင်သည် မန္တလေးတောင်ကို ပြုပြင်ရန် တောများရှင်းစဉ်က တွေ့ရှိရသော မြွေကြီးနှစ်ကောင်ဟု ဆရာတော် ဦးပဏ္ဍိစ္စ၏ [[ရသေ့ကြီး ဦးခန္တီ]]၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ၊ စာ-၄၇ တွင် တွေ့ရှိရသည်။
 
 
ဖြစ်ရပ်အမှန်မှာ ရသေ့ကြီး ဦးခန္တီသည် ဗျာဒိတ်ပေးဘုရားကြီး၏ အနောက်ဘက်၌ ထန်းရွက်မိုးသော တဲကျောင်းဖြင့် သီတင်းသုံးလျက် အလှူခံစဉ်အချိန်က တရားအားထုတ်နေသော ညဉ့်အချိန်၌ ကျောင်းအောက်သို့ ရောက်ရှိလာသော မြွေကြီးနှစ်ကောင်ဖြစ်သည်။ မည်သူ့ကိုမျှ ရန်မမူကြပါ။ ရသေ့ကြီးကလည်း ထိုက်သင့်သော အစာရေစာတို့ကို ကျွေးမွေးပြုစု စောင့်ရှောက်ထားပါသည်။စောင့်ရှောက်ထားသည်။ မန္တလေးမြို့နှင့်တကွ မြန်မာပြည်အနှံ့အပြားမှ ဘုရားဖူးများသည် မန္တလေးတောင်သို့ လာရောက်၍ အထူးစည်ကားလျက် အလှူငွေများလည်း တိုးပွားလာသည်နှင့်အမျှ သာသနိက အဆောက်အဦများမှာ လျင်မြန်ကာ ပြီးစီးခြင်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။
ထိုအခါ ရသေ့ကြီးက ဤမြွေနှစ်ကောင်သည် သွယ်ဝိုက်သောနည်းအားဖြင့် ''' မန္တလေးတောင်၏ ဘုရားဒါယကာ၊ ဘုရားဒါယိကာမများ ဖြစ်ကြသည်''' ဟု ထာဝရမှတ်တမ်းတင် ဂုဏ်ပြုလိုသည့်အတွက် တောင်ပြင်ကျွန်းလုံးဥသျှောင်ရပ်ကွက်၊ အမှတ် ၅၀၀မှ '''ဒေါင်းတံဆိပ် သံစိမ်းအလုပ်ရုံ''' ပိုင်ရှင် ရှေးခေတ်သံရည်ကျို နာမည်ကျော် ဖိုထောင်ဆရာကြီး ဦးဝင်းအား တောင်ပေါ်သို့ အရောက်ခေါ်ယူပြီး၊ ကျောင်းအောက်ရှိ မြွေကြီးနှစ်ကောင်တို့ကို ပြသလျက် မြွေနှစ်ကောင်ပုံကို သံရည်ကျို ပုံစံသွန်းလောင်း ပြုလုပ်ပေးရန် တာဝန်ပေးလိုက်ပါသည်။