ဧကရာဇ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

[[ဖိုင်:YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg|thumb|302x302px| ဂျင်ဂျစ်ခန်းသည် သမိုင်တစ်လျှောက်တွင် အကြီးဆုံးသောအင်ပါယာကြီးဖြစ်သော မွန်ဂို[[မွန်ဂိုအင်ပါယာ|အင်ပါယာ]] ကိုပထမဆုံးတည်ထောင်သူဖြစ်ပါသည်။ကိုပထမဆုံးတည်ထောင်သူဖြစ်သည်။ ဧကရာဇ်မင်းအဖြစ် ၁၂၀၆ မှ ၁၂၂၇ အထိကြာအောင် နန်းစံခဲ့ပြီးသူသည်အချိန်ကာလ၏ အကြီးမားဆုံးအောင်နိုင်သူအဖြစ်သတ်မှတ်လေ့ရှိသည်။ <ref>{{Cite book|last=Weatherford|first=Jack|url=https://books.google.com/books?id=AWF_CwAAQBAJ|title=Genghis Khan and the Quest for God: How the World's Greatest Conqueror Gave Us Religious Freedom|date=2016-10-25|publisher=Penguin|isbn=978-0-7352-2116-1|language=en}}</ref>]]

'''ဧကရာဇ်''' ({{lang-en|'''emperor'''}}) သည် အင်ပါရာအနေအထားရှိသော တိုင်းပြည်ကို အစိုးရအုပ်ချုပ်သူဖြစ်သည်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ဘုရင် (king) ဟုခေါ်ဆိုသော အုပ်ချုပ်သူမင်းများထက် သာလွန်သည်။ "Emperor" စကားလုံးသည် လက်တင်ဘာသာစကား imperator (စစ်ရေး အမိန့်ပေးသူ) ၊ ပြင်သစ်စကားလုံး emperere မှ ဆင်းသက်လာသည်။<ref>Oxford English Dictionary</ref> "Empress" ကို မြန်မာဘာသာဖြင့် "ဧကရီ" ဟု၍ဟူ၍ ဘာသာပြန်ပြီး အနက်မှာ ဘုရင်မဟူ၍ ဖြစ်သည်။<ref>Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993)</ref> "Empress" ကို သုံးရာတွင် အနက်သုံးခုဖြစ်နိုင်သည်။ ပထမမှာ ဧကရာဇ်ဘုရင်၏ မိဖုရား (empress consort)၊ ဒုတိယအနက်မှာ ကွယ်လွန်သူဧကရာဇ်ဘုရင်၏ မိဖုရားကြီး (empress dowager, မယ်တော်မိဖုရားကြီး)၊ တတိယအဓိပ္ပာယ်မှာ ကိုယ်တိုင်အုပ်ချုပ်သော ဧကရီဘုရင်မ (empress regnant) ဖြစ်သည်။