ဂျိန်းဘာသာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ဂျိန်းဘာသာ''' ({{lang-en|'''Jainism'''}}) ကို ဂျိန်းဓမ္မအဖြစ် ရိုးရာစဉ်ဆက်ခေါ်ဆိုကြ၍ ဤဘာသာတရားသည် ရှေးဟောင်း အိန္ဒိယဘာသာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျိန်းဓမ္မသည် အဆက်ဆက်ပွင့်ခဲ့သည် တိရ်သံကာရ (ဘုရား) (သို့) ခေါင်းဆောင် (၂၄) ဆူသော ဘုရားများမှတဆင့် ၎င်းတို့၏ နာမ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အယူအဆ၊ သမိုင်း စသည်တို့ကို ခြေရာကောက်ပြန်ပြောင်း ကြည့်ရှုနိုင်သည်။<ref>{{citation|title=tirthankar |url=https://www.jainismknowledge.com/2020/05/jain-dharm-me-tirthankar-kya-hota-hai.html|website=Jainism Knowledge}}</ref> ပထမဆုံး တိရ်သံကာရမှာ ရိရှဘနာထ (ရသဘဒေဝ) (Rishabhanatha) (သို့) ဤခေတ်၏ အဒိနဘဂဝါဖြစ်ကာ ဂျိန်းရိုးရာသဘောအရ သူသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်သန်းပေါင်းများစွာက နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု ယူဆထားသည်။ (၂၃) ဆူမြောက် ပရရှ်ဝနာထ (Parshvanatha) ကို သမိုင်းဆရာများက ဘီစီ ၇ (သို့) ၈ ရာစုများကဟု ဆိုကြကာ (၂၄) ဆူမြောက် [[မဟာဝီရ]]ကို ဘီစီ ငါးရာဟူ၍ ဖော်ပြကြသည်။ ဂျိမ်းဘာသာဝင်များက ဂျိမ်းဘာသာ၏ စကြာဝဠာသဘောတရားမှ သံသရာ ကို လမ်းညွှန်ပြသကြသော တိရ်သံကာရ ဘုရားရှင်များနှင့်အတူ ဂျိန်းဘာသာသည် ထာဝရဓမ္မ ဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။

 

 

 

ဂျိန်းဓမ္မသည် ကမ္ဘာ့အစောဆုံးသော ဘာသာတရားများထဲက တစ်ခုဖြစ်၍ ဂိုဏ်းခွဲနှစ်ခုရှိသည်။ ဒိဂမ်ဘာရ နှင့် စဗိတမ်ဘာရ တို့ဖြစ်ကြသည်။ ခြိုးခြံမှုအကျင့်၊ လိင်၊ လက်ခံသည်ကျမ်းစာ အပေါ်တွင် မူတည်၍ ကွဲပြားသွားသည်။ နှစ်ဂိုဏ်စလုံး၌ ဒါယကာ/မ များက လှူဒါန်းထောက်ပံ့သော အလှူခံပုဂ္ဂိုလ်များ ရှိကြသည်။အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဂျိမ်းဘာသာဝင် ၄-၅ သန့်းကြားရှိ၍ အိန္ဒိယပြင်ပတွင် လည်းရှိကြ၍ အနေများသောနိုင်ငံများမှာ ကနေဒါ၊ အမေရိကန်၊ ဥရောပနိုင်ငံများဖြစ်ကြသည်။ ဂျပန်တွင်လည်း ဂျိန်းဘာသာ ထွန်းကာလာနေ၍ ဂျပန်တိုင်းရင်းသားမိသားစု ငါးထောင်ခန့် ဂျိန်းဘာသာဝင်များဖြစ်လာသည်ဟု မှန်းဆရသည်။ ဂျိန်းဘာသာနှသ့်ပတ်သက်သော အဓိကပွဲတော်များလည်းရှိကြသည်။