ဝီကီပီးဒီးယား

ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်
← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်းပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု
Content deleted Content added
မြင်ကွင်းဝီကီစာသား
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-လျှက်ရှိ +လျက် ရှိ)
အရေးမကြီး +update
စာကြောင်း ၁ -
{{Coord|3|30|S|30|00|E|display=title}}
{{Infobox country
| နိုင်ငံအမည်အပြည့် = ဘူရွန်ဒီ သမ္မတနိုင်ငံ
| အမည်_ရင်း = Republic{{ublist|item_style=font-size:88%;|{{native ofname|rn|Repubulika Burundi <br />Republika y'uy’u Burundi}} (ကီရွန်ဒီ)|{{native <br />name|fr|République du Burundi (ပြင်သစ်)}}}}
| common_name = ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ
| ပုံ_အလံ = Flag of Burundi.svg
| ပုံ_တံဆိပ် = Coat of arms of Burundi.svg
| နိုင်ငံတော်ဆောင်ပုဒ် = "Unity,{{unbulleted Work, Progress"list
|{{native phrase|rn|"Ubumwe, Ibikorwa, Amajambere"|italics=off|nolink=on}}|{{native phrase|fr|"Unité, Travail, Progrès"|italics=off|nolink=on}}
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = Our Burundi
|{{native phrase|en|"Union, Work, Progress"|italics=off|nolink=on}}
| ပုံ_နေရာ = Location Burundi AU Africa.svg
}}
| မြို့တော် = [[ဘူဂျမ်ဘူရာမြို့]]
| နိုင်ငံတော်သီချင်း = {{native phrase|rn|[[Burundi Bwacu]]|nolink=yes}}<br />{{small|''Our Burundi''}}<br /> {{center|}}
| အကြီးဆုံးမြို့ = မြို့တော်
| ပုံ_နေရာ = {{Switcher|[[File:Burundi (orthographic projection).svg|frameless]]|Show globe|[[File:Location Burundi AU Africa.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of Africa|default=1}}
| map_caption =
| မြို့တော် = [[ဂီတေးဂါမြို့]] (နိုင်ငံရေး) [[ဘူဂျွမ်ဘူရာမြို့]](စီးပွားရေး){{efn|name=central_cities|While Gitega has been established as the political capital, Bujumbura is still the seat of the government and economic capital.}}
| အကြီးဆုံးမြို့ = [[ဘူဂျွမ်ဘူရာမြို့]]{{efn|name=central_cities}}
| languages_type = [[ရုံးသုံးဘာသာစကား]]များ
| languages = [[:en:Kirundi|Kirundi]] (နိုင်ငံတော်ဘာသာစကား)<br />[[ပြင်သစ်ဘာသာစကား|ပြင်သစ်]]<br />[[အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား|အင်္ဂလိပ်]]
| အကြီးဆုံးပြည်နယ် =
| ethnic_groups = {{ublist
| ဧရိယာ = ၂၇,၈၃၄ km² (၁၀,၇၄၅ စတုရန်းမိုင်)
|၈၅% [[:en:Hutu|Hutu]]
| ဧရိယာအဆင့် = ၁၄၅
|၁၄% [[:en:Tutsi|Tutsi]]
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၇.၈
|၁% [[:en:Twa|Twa]]
| စံတော်ချိန်ဇုန် = +၂
|~၃,၀၀၀ ဥရောပ
| ရုံးသုံးဘာသာများ = [[ကီရွန်ဒီဘာသာ]]၊ [[ဆွာဟီလီဘာသာ]]
|{{nowrap|~၂,၀၀၀ တောင်အာရှ}}}}
| လူဦးရေ = ၁၀,၂၁၆,၁၉၀
| ethnic_groups_year = ၂၀၁၈<ref name="Central Intelligence Agency 2018">{{cite web | title=The World Factbook – Burundi | website=[[စီအိုင်အေ|Central Intelligence Agency]] | date=7 August 2018 | url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burundi/ | access-date=13 August 2018 | df=dmy-all }}</ref>
| လူဦးရေအဆင့် = ၈၉
| religion = {{ublist |item_style=white-space:nowrap;
| လူဦးရေအထူ = ၈၃၆.၅/စတုရန်းမိုင် (၃၆၇/km<sup>2</sup>
|၉၁.၅% [[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]]
| လူဦးရေအထူအဆင့် = ၄၅
|—၆၅.၃% [[:en:Roman Catholic Church|ရိုမန်ကက်သလစ်]]
| လူမျိုးများ =
|—၂၆.၂% အခြား[[:en:List of Christian denominations|ခရစ်ယာန်]]
| ဘာသာတရားများ =
|၅.၅% [[:en:African Traditional Religion|ရိုးရာယုံကြည်မှု]]
| ပွဲများ =
|၂.၁% [[:en:Islam in Burundi|အစ္စလာမ်]]
| အမျိုးအစား = သမ္မတအစိုးရ
|၀.၂% အခြား/မဲ့
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၁) = သမ္မတ
}}
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၁) = Évariste Ndayishimiye
| religion_year = ၂၀၁၅
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၂) = ဒု-သမ္မတ (၁)
| religion_ref =<ref>{{Cite web|url=http://www.globalreligiousfutures.org/countries/burundi/religious_demography#/?affiliations_religion_id=11&affiliations_year=2010|title=Religions in Burundi &#124; PEW-GRF|website=www.globalreligiousfutures.org}}</ref>
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၂) = Joseph Butore
| demonym = Burundian
| ခေါင်းဆောင်_ရာထူး(၃) = ဒု-သမ္မတ (၂)
| government_type = [[ပြည်ထောင်စုစနစ်|ပြည်ထောင်စု]] [[:en:Dominant-party system|ကြီးစိုးပါတီ]] [[သမ္မတစနစ်|သမ္မတ]] [[သမ္မတနိုင်ငံ|သမ္မတနိုင်ငံစနစ်]]
| ခေါင်းဆောင်_အမည်(၃) = Gervais Rufyikiri
| leader_title1 = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ သမ္မတများစာရင်း|သမ္မတ]]
| ထူထောင်ရေး_အမည်(၁) = လွတ်လပ်ရေးရခြင်း (ဘယ်လ်ဂျီယမ်မှ)
| leader_name1 = Évariste Ndayishimiye
| ထူထောင်ရေး_ခုနှစ်(၁) = ဇူလိုင် ၁၊ ၁၉၆၂
| leader_title2 = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ|ဒုသမ္မတ]]
| GDP_PPP = ၃.၃၉၇ ဘီလီယံ<ref name=imf2>{{cite web|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2011/01/weodata/weorept.aspx?sy=2008&ey=2011&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=618&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=62&pr.y=14 |title=Burundi|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2011-04-21}}</ref>
| leader_name2 = Prosper Bazombanza
| GDP_PPP_အဆင့် =
| leader_title3 = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]]
| GDP_PPP_per_capita = $၄၁၀<ref name=imf2/>
| leader_name3 = Alain-Guillaume Bunyoni
| GDP_PPP_per_capita_အဆင့် =
| leader_title4 = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ တရားရုံးချုပ်|တရားသူကြီးချုပ်]]
| HDI = ၀.၂၈၂
| leader_name4 = Emmanuel Gateretse <ref>https://www.presidence.gov.bi/2019/10/31/decret-n100158-du-28-octobre-2019-portant-nomination-des-magistrats-de-la-cour-supreme/</ref>
| HDI_အဆင့် = ၁၆၆
| legislature = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ ပါလီမန်|ပါလီမန်]]
| ဗဟိုဘဏ် =
| upper_house = [[ဆီးနိတ်လွှတ်တော် (ဘူရွန်ဒီ)|ဆီးနိတ်လွှတ်တော်]]
| ငွေ = ဘူရွန်ဒီ ဖရန့်
| lower_house = [[အမျိုးသားလွှတ်တော် (ဘူရွန်ဒီ)|အမျိုးသားလွှတ်တော်]]
| sovereignty_type = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ သမိုင်း|တည်ထောင်ခြင်းသမိုင်း]]
| established_event1 = [[:en:Kingdom of Burundi|ဘုရင့်နိုင်ငံ]]<ref name="auto1">{{cite news|newspaper=The Guardian|title=Finland is the happiest country in the world, says UN report|url=https://www.theguardian.com/world/2018/mar/14/finland-happiest-country-world-un-report|date=14 March 2018|last=Collinson|first=Patrick|access-date=15 March 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180314234610/https://www.theguardian.com/world/2018/mar/14/finland-happiest-country-world-un-report|archive-date=14 March 2018|url-status=live}}</ref>
| established_date1 = ၁၆၈၀
| established_event2 =[[:en:Ruanda-Urundi|Ruanda-Urundi]]၏ အစိတ်အပိုင်း<br />{{small|([[:en:United Nations trust territories|ကုလသမဂ္ဂ အစောင့်အရှောက်ခံနယ်မြေ]])}}
| established_date2 = ၁၉၄၅–၁၉၆၂
| established_event3 = ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံမှ လွတ်လပ်ရေးရ
| established_date3 = ၁၉၆၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်
| established_event4 = သမ္မတနိုင်ငံ
| established_date4 = ၁၉၆၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂၈ ရက်
| established_event5 = [[ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]]
| established_date5 = ၂၀၀၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၈ ရက်
| area_km2 = ၂၇,၈၃၄
| ဧရိယာအဆင့် = ၁၄၂
| area_sq_mi =
| area_footnote = <ref name=ISTEEBU>{{cite web |url=http://www.isteebu.bi/index.php/economie-en-bref |title=Quelques données pour le Burundi |language=fr |publisher=ISTEEBU |access-date=17 December 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170728161954/http://isteebu.bi/index.php/economie-en-bref |archive-date=28 July 2017 |url-status=dead }}</ref>
| ဧရိယာရေရာခိုင်နှုန်း = ၁၀<ref>{{Cite report |date=July 2015 |title=Annuaire statistique du Burundi |language=fr |url=http://www.isteebu.bi/images/annuaires/annuaire%202013%20pdf%20fin.pdf |publisher=ISTEEBU |page=105 |access-date=17 December 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160607125402/http://www.isteebu.bi/images/annuaires/annuaire%202013%20pdf%20fin.pdf |archive-date=7 June 2016 |url-status=dead }}</ref>
| population_estimate = ၁၁,၈၆၅,၈၂၁<ref name="cia">[https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/burundi/ CIA – The World Factbook – Burundi] [[စီအိုင်အေ|CIA]]. Retrieved 8 June 2008.</ref>
| population_estimate_year = ၂၀၂၀
| population_estimate_rank = ၇၇
| population_census = ၈,၀၅၃,၅၇၄<ref name=ISTEEBU/>
| population_census_year = ၂၀၀၈
| population_density_km2 = ၄၀၁.၆
| population_density_sq_mi =
| population_density_rank = ၂၀
| GDP_PPP_year = ၂၀၁၉
| GDP_PPP = $၈.၃၈၀ ဘီလီယံ
| GDP_PPP_per_capita = $၇၂၇<ref name="imf.org">{{cite web|url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=60&pr.y=2&sy=2019&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=618&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects : Burundi|work=[[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့]]|access-date=20 February 2020}}</ref>
| GDP_nominal = $၃.၅၇၃ ဘီလီယံ
| GDP_nominal_year = ၂၀၁၉
| GDP_nominal_per_capita = $၃၁၀<ref name="imf.org"/>
| Gini_year = ၂၀၁၃
| Gini_change = Decrease
| Gini = ၃၉.၂ <!--number only-->
| Gini_ref = <ref>{{cite web |url= http://databank.worldbank.org/data/views/reports/tableview.aspx |title= Gini Index, World Bank Estimate |work= World Development Indicators |publisher= [[ကမ္ဘာ့ဘဏ်]] |access-date= 13 January 2015 |archive-url= https://web.archive.org/web/20150626193432/http://databank.worldbank.org/data/views/reports/tableview.aspx |archive-date= 26 June 2015 |url-status= live |df= dmy-all }}</ref>
| Gini_rank =
| HDI_year = ၂၀၁၉<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change = increase<!--increase/decrease/steady-->
| HDI = ၀.၄၃၃ <!--number only-->
| HDI_ref = <ref name="UNHDR">{{cite book|title=Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene|date=15 December 2020|publisher=[[ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးမှု အစီအစဉ်]]e|isbn=978-92-1-126442-5|pages=343–346|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf|access-date=16 December 2020}}</ref>
| HDI_rank = ၁၈၅
| ငွေ = [[ဘူရွန်ဒီ ဖရန့်]] (FBu)
| currency_code = BIF
| time_zone = [[ဗဟိုအာဖရိကဒေသ စံတော်ချိန်|CAT]]
| utc_offset = +2
| drives_on = ညာ
| date_format = dd/mm/yyyy
| calling_code = +၂၅၇
| cctld = [[.bi]]
| footnote_a =
| အထိမ်းအမှတ်များ =
| today =
| ISO 3166-1 =
| cctld = .bi
| calling_code = +၂၅၇
}}
တရားဝင်အမည်အားဖြင့် ဘူရွန်ဒီသမ္မတနိုင်ငံ ဖြစ်သော ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံသည် အရှေ့အာဖရိကရှိ အာဖရိကမဟာရေကန်ကြီးများ ဒေသတွင်းရှိ [[ကုန်းတွင်းပိတ်နိုင်ငံ]]တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်တွင် [[ရဝမ်ဒါနိုင်ငံ]]၊ အရှေ့ဘက်နှင့်တောင်ဘက်တွင် [[တန်ဇေးနီးယားနိုင်ငံ]]၊ အနောက်ဘက်တွင် [[ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ]]တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည်။ ဧရိယာစတုရန်းကီလိုမီတာပေါင်း (၂၈,၀၀၀) အောက်သာရှိပြီး လူဦးရေမှာ ၈,၇၀၀,၀၀ ခန့ရှိသည်။ မြို့တော်မှာ ဘူဂျမ်ဘူရာ ဖြစ်သည်။ အနောက်တောင်ဘက်တွင် တန်ဂန်ညီကာ (Lake Tanganyika) ရေကန်ကြီးနှင့် ထိစပ်နေသည်။
Line ၉၅ ⟶ ၁၅၁:
ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်နေ့ကမူ တန်ဇန်နီးယား အစိုးရနှင့်ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များ မဟာမင်းကြီးရုံးတို့က တန်ဇန်နီးယားနိုင်ငံထဲတွင် ကျန်ရှိနေသော ရဝမ်ဒါဒုက္ခသည် ၅ဝဝ,ဝဝဝ ကျော်အား မိမိတို့၏ နေရပ်သို့ပြန်ကြရန် ပြောကြားခဲ့သည်။ တန်ဇန်နီးယားဒုက္ခသည် အားလုံးသည် ဒီဇင်ဘာ ၃၁ ရက် နေ့ကိုနောက်ဆုံးထား ၍ ထွက်ခွာသွားကြရန် ရက်သတ်မှတ်ပေးထားသည်။ တန်ဇန်နီးယားနိုင်ငံက ပြောကြားရာတွင် ရဝမ်ဒါနိုင်ငံ မှဒုက္ခသည် ၆ဝဝ,ဝဝဝ နှင့် ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံမှ ဒုက္ခသည် ၈ဝ,ဝဝဝတို့သည် ဇိုင်ယာနိုင်ငံမှ ချောချောမောမော ပြန်လည်ထွက်ခွာသွားကြပြီ ဖြစ်သဖြင့် ရဝမ်ဒါဒုက္ခသည်များသည်လည်း မိမိတို့၏ဌာနေသို့ ချောချော မောမော ပြန်နိုင်ကြမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ <ref>စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်၊ (၁၉၉၇)</ref>
 
 
== မှတ်ချက်များ ==
{{Notelist}}
 
== ကိုးကား ==
"https://my.wikipedia.org/wiki/ဘူရွန်ဒီနိုင်ငံ" မှ ရယူရန်