အာဟာရဓာတ်များ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ထိုပြင် +ထို့ပြင်)
စာအထားအသိုနှင့် စာလုံးပေါင်းများပြင်ဆင်
စာကြောင်း ၁ -
{{cleanup}}
ယနေ့ခေတ်လူများသည် ရှေးခေတ်လူများ စားသောက်ခဲ့ကြရသည့် အစားအစာမျိုးကိုသာ ဆက်လက်
စားသောက်နေကြရလျှင် အမှန်မုချ အော့အန်ကြမည် ဖြစ်၏။ ရှေးခေတ်လူများသည် ရှေးခေတ် အလျောက် မည်သည့်ပစ္စည်းကိုမျှ တီထွင်ဆန်းသစ်နိုင်ကြခြင်းမရှိသေးသောကြောင့် ရသမျှအသီးအနှံများ၊ရသမျှ အသီးအနှံများ၊
သစ်ဥသစ်ဖု၊ သစ်မြစ်များနှင့် သားငယ် ငါးငယ် များကို အစိမ်းလိုက် စားခဲ့ကြရလေသည်။ ထိုလူများသည် သားငါး တိရစ္ဆာန်များကိုရလျှင် ပျော်ရွှင်စွာ စားသောက်ကြပြီး ကံမကောင်းအကြောင်းမလှသောကြောင့် မရကြလျှင်လည်း အငတ်ခံကာ နေခဲ့ကြရသည်။
 
လျှင် ကံမကောင်းအကြောင်းမလှသောကြောင့် မရကြလျှင်လည်း အငတ်ခံကာ နေခဲ့ကြရသည်။ ရှေးခေတ် လူများ သာမက ယနေ့​ခေတ် လူများပင်လျှင် အစာ၏ အာဟာရဓာတ်ကို
ရှေးခေတ်လူများ သာမက ယနေ့​ခေတ် လူများပင်လျှင် အစာ၏ အာဟာရဓာတ်ကို
လူတိုင်းစေ့ အပြည့်အဝ မရကြချေ။ မော်တော်ကားတွင် ဓာတ်ဆီသည် အလွန်အရေးကြီးသကဲ့သို့
လူတို့၏ အစားအစား၌လည်းအစားအစာ၌လည်း အာဟာရ ဓာတ်သည်အာဟာရဓာတ်သည် အလွန်
အရေးကြီး၏။ ဓာတ်ဆီသာမရှိလျှင် မည်မျှလောက် ကောင်း မည်မျှပင်ကောင်း
သည့် မော်တော်ကားပင် ဖြစ်လင့်ကစား သွားနိုင်မည် မဟုတ်
သကဲ့သို့ အာဟာရဓာတ် မရှိသည့်အစာကို စားသောက်ရသည့်
လူတစ်ဦး သည်လည်း အလုပ်တစ်ခုကို လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်
ကြံစည်နိုင်မည်မဟုတ်တော့ချေ။ အစားအစာများကို လိုအပ်
 
သည့် အာဟာရဓာတ်များ နည်းပါးခဲ့လျှင် ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်
အစားအစာများတွင် လိုအပ်
အပိုင်း များတွင်လည်း အာဟာရဓာတ် ခေါင်းပါးမည်ဖြစ်သဖြင့်
သည့် အာဟာရဓာတ်များ နည်းပါးခဲ့လျှင် ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်
အပိုင်း များတွင်လည်း အာဟာရဓာတ် ခေါင်းပါးမည်ဖြစ်သဖြင့်ခေါင်းပါးမည် ဖြစ်သဖြင့်
လုပ်ရမည့် အလုပ်များကို လုပ်ကိုင်နိုင်ကြတော့မည်မဟုတ်ချေ။
လက်ရုံးရည်နှင့် နှလုံးရည်ကို ကောင်းစွာ စွမ်းဆောင်နိုင်ရေး
အတွက်သော်လည်းကောင်း၊ ကြီးပြင်း၍ခန္ဓာကိုယ်ကြီးပြင်း၍ အလေးချိန်တိုးလာ
စေရန် အတွက်သော်လည်းကောင်း၊စေရန်အတွက်သော်လည်းကောင်း၊ ပျက်စီးယိုယွင်းလျက်ရှိ
သော ကိုယ်ကို ပြန်လည် ဖြည့်တင်းပေးရန်အတွက်သော်လည်း
သောကိုယ်ကို ပြန်လည် ဖြည့်တွင်းပေးရန်အတွက်သော်လည်း
ကောင်း၊ ကျန်းမာမှု ရရှိရေးအတွက်သော်လည်းကောင်း၊
ကျွန်ုပ်တို့၏ ခန္ဓာကိုယ်သည် မျှတလုံလောက်သော အစား
အစာကို များစွာ လိုအပ်လှပေသည်။ အစားအစားကို လိုသည်
 
အစားအစာကို လိုသည်
ထက် ပို၍စားလျှင်သော်လည်းကောင်း၊ နည်း၍စားလျှင်သော်
လည်းကောင်း မမျှတသဖြင့် ရောဂါဖြစ်ပွားတတ်သည်။ မကြာ
သေးမီကမှ အစားအစာနှင့်စပ်လျဉ်းသောအစားအစာနှင့် အကြောင်းအရာစပ်လျဉ်းသော အကြောင်းအရာ
များကို ဘာသာရပ်တစ်ခုအနေနှင့် သင်ကြားလိုက်စားလာခဲ့ကြ
လေသည်။ ထိုဘာသာရပ်သည် ခန္ဓာဗေဒပညာရပ်များတွင်
အလွန်အရေးပါအရာရောက်သည်။ ယခုအခါ ထိုအစားအစာ
ဘာသာရပ်ကို အာဟာရဓာတ်ပညာဟူ၍ ခေါ်တွင်လေသည်။
ထိုအာဟာရဓာတ်ပညာ တိုးတက် အောင်မြင်ရေးအတွက်တိုးတက်အောင်မြင်ရေးအတွက်
သိပ္ပံပညာရှင်များသည် တစ်ဦးတည်း တစ်ဖွဲ့တည်း မဟုတ်ပဲ
အစိုးရများနှင့် ပူးပေါင်းကြပြီးလျှင် မည်သည့်အစား အစာ
Line ၃၇ ⟶ ၄၂:
အသီးအသီးမှ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်ကြ၍ မဆုတ်မနစ်သော လုံ့လဖြင် လိုအပ်သည့် ကိစ္စအဝဝတို့ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအဖွဲ့၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ
အစားအစာ မြောက်မြားစွာ ထွက်မှုအတွက် ဂရုမပြုမူ၍ ထွက်သည့်အစားအစာများတွင် လိုအပ်သည့် အာဟာရဓာတ်များ
ပြည့်စုံမှု မပြည့်စုံမှုကိုသာလျှင် စုံစမ်းစစ်ဆေးရန် ဖြစ်လေသည်။

အစားအစာများကို စားသုံးရာတွင် စားသုံသူများ၏ အသက်အရွယ်၊ ရာသီဥတု၊ အလုပ်အကိုင်တို့ကို လိုက်၍ ချင့်ချိန် စား
သောက်ကြမှသာလျှင် အာဟာရဓာတ် ဖြစ်ပြီးလျှင်ဖြစ်ပြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းကြပေမည်။ အာဟာရဓာတ်နည်းပါး၍ မမျှတသော အစားအစာများကိုသာ မှီဝဲ သုံးဆောင်သောသူများသည် ရောဂါ
ဝေဒနာ ဖိစီး နှိပ်စက်ခြင်းဖိစီးနှိပ်စက်ခြင်း ခံရကြောင်း ထိုဆေးပညာရပ်ဖြင့် စုံစမ်းသိရှိခဲ့ကြသည်။ အာဟာရဓာတ် ပြည့်စုံသည်၊ မပြည့်စုံသည်ကို စုံစမ်းကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများမှာ သိပ္ပံပညာရှင်ကြီးများနှင့် ပါမောက္ခ
ကြီးများ ဖြစ်ကြသည်။ကြီးများဖြစ်ကြသည်။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများ စုံစမ်းရှာဖွေချက်အရ လူ၏ခန္ဓာကိုယ်သည် [[ပရိုတင်းဓာတ်]] တစ်ခုတည်းကိုသာလျှင် လိုအပ်သည်မဟုတ်၊ သကြားဓာတ်၊ ကစီဓာတ်၊ ထုံးဓာတ်၊
သံဓာတ်၊ ဖောစဖောရပ် ဓာတ်၊ ကလိုရင်းဓာတ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်ဓာတ်၊ ဆာလဖာဓာတ်နှင့် အခြားသတ္တုဓာတ်များလည်း လိုအပ်ပေသည်။

ထို့ပြင် စားသောက်သည့် အစားအစာများတွင်
[[ဗီတာမင်]]များလည်း ပါဝင်ရမည်ဖြစ်၏။ လူများ စားသောက်လျက်ရှိသည့် အချို့သော အစာများသည်
အပူနှင့် စွမ်းအင်ကို ဖြစ်စေ၏။ အချို့သည် သွေးသားများကို
Line ၄၈ ⟶ ၅၇:
စားသောက်သူများသည် ကျန်းမာသန်စွမ်းစွာဖြင့် အလုပ်အကိုင်
အကြံ အစည်များကို ပြီးမြောက်သည်တိုင်အောင် လုပ်ကိုင်
ဆောင်ရွက်သွားနိုင်ကြသည်။

ဓာတုဗေဒပညာရှင်များသည် မိမိ
တို့၏နည်းဖြင့် စုံစမ်းရှာဖွေခဲ့ကြရာ ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်း
များတွင် အာဟာရဓာတ် မည်မျှလိုကြောင်းကို ပြောနိုင်ကြ
သည်။ ထိုအာဟာရဓာတ်ကို လုံလောက်အောင် မပေးနိုင်လျှင်
မည်သို့သောရောဂါ စွဲကပ်နိုင်ကြောင်းကိုလည်း ပြောနိုင်ကြ ပြောနိုင်ကြသည်။
သိပ္ပံပညာရှင်ကြီးများသည် အစားအစာ များတွင်အစားအစာများတွင် ပါဝင်
သည်။
သိပ္ပံပညာရှင်ကြီးများသည် အစားအစာ များတွင် ပါဝင်
သည့် အာဟာရဓာတ်များကို ငါးမျိုး ပိုင်းထားကြသည်။ ထို
ငါးမျိုးမှာ

(၁) အဆီဓာတ်၊

(၂) ပရိုတင်းဓာတ်၊

(၃) ကာဗို
ဟိုက်ဒရိတ်ဓာတ်၊

(၄) သတ္တုဓာတ်၊

(၅) ဗီတာမင်ဓာတ်တို့
ဖြစ်ကြသည်။

အဆီဓာတ်၊ ပရိုတင်းဓာတ်၊ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်
ဓာတ်တို့သည် စွမ်းအင်နှင့် အပူဓာတ်ကို ဖြစ်စေသည်။ ပရိုတင်းနှင့် သတ္တု
ဓာတ်များသည် ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ကြီးထွားစေသည့်ပြင် ကိုယ်
ခန္ဓာ၌ ဖြစ်သော ချို့ယွင်းချက်များကိုလည်းအာဟာရချို့ယွင်းချက်များကိုလည်း ဖြည့်စွက် ပြုပြင်
ပေးကြလေသည်။ သတ္တုဓာတ်နှင့်ဗီတာမင်ဓာတ်သတ္တုဓာတ်နှင့် ဗီတာမင်ဓာတ် တို့သည် ခန္ဓာ
ကိုယ်တွင်း၌ ဓာတ်ပြောင်းလဲမှုများ မှန်မှန်ဖြစ်နိုင်အောင် အကူ
အညီ ပေးကြသည်။ သတ္တုဓာတ်နှင့် ဗီတာမင်ဓာတ်တို့ အကူ
အညီ ပေးကြသကဲ့သို့ ရေကလည်း အကူအညီပေးသေးသည်။
 
ကိုယ်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများ ပို၍ လှုပ်ရှားလေလေ
အပူဓာတ်ကို ပို၍ လိုလေလေ ဖြစ်၏။ အရွယ်နှင့် အချိုးကျ
အစာကို စားရာတွင် ကလေးသည် လူကြီးထက် ပို၍စားနိုင်
သည်။ အလုပ်ကို ပိုလုပ်သော လူကြီး တစ်ဦးသည် လှုပ်ရှားမှု
နည်းသည့် အခြားလူကြီး တစ်ဦးထက်ပို၍ အစာကို စားနိုင်
သည်။ ထို့ပြင် ခန္ဓာကိုယ် ထွားကြိုင်းသူသည် မိမိခန္ဓာကိုယ်
လှုပ်ရှားစေရာတွင် စွမ်းအင်ကို ပို၍ အသုံးပြုသောကြောင့်
ခန္ဓာကိုယ် ငယ်သူထက် ပို၍စားသည်။
 
ရာသီဥတု အေးသော တိုင်းပြည်များတွင် နေထိုင်သည့်
လူများသည် အပူဓာတ်ကို အထူးလိုအပ်သောကြောင့် အပူ
ဓာတ်ကို ဖြစ်စေသည့်အစာများကို ပို၍စားကြရသည်။ အပူကို
ဖြစ်စေသည့် အစာများမှာအစားအစာများမှာ အဆီပင် ဖြစ်သည်။ ထိုကြောင့်
အေးသည့်တိုင်းပြည်များတွင် နေထိုင်သူများသည် ပူသည့် တိုင်း
ပြည်များ၌ နေထိုင်သူ များထက် အဆီကိုပို၍ စားသုံးပေးကြ
ရသည်။
အနောက်နိုင်ငံများတွင် အလေးချိန်များကို ပေါင်ဖြင့်
တိုင်းတာလေ့ရှိကြသကဲ့သို့ အပူကိုလည်း ကယ်လိုရီဖြင့်
Line ၈၆ ⟶ ၁၁၀:
အလေးချိန်ရှိသည့် ရေကို တစ်ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် အပူချိန်
မြှင့်တင်ပေးနိုင်သော အပူအတိုင်းအဆပင် ဖြစ်သည်။
 
ရှစ်နှစ်ရွယ်မျှရှိသည့် ကလေးတယောက်သည် တစ်နေ့လျှင်
အပူကယ်လိုရီ ၁Ý၅ဝဝမျှလို၍၁၅ဝဝမျှလို၍ ကျောင်းသားရွယ် ကလေး
တယောက်သည် တစ်နေ့လျှင် အပူ ကယ်လိုရီ ၄Ýဝဝဝ၄ဝဝဝ မျှ
လိုပြီးလျှင် လူကြီးတယောက်မှာကား တစ်နေ့လျှင် အပူ
ကယ်လိုရီ ၃Ý၅ဝဝ၃၅ဝဝ လောက်သာ လိုမည်ဟု မှန်းဆထားသည်။
လူများ စားသောက်ကြသည့် အစားအစားများမှ အပူ
အမျိုးမျိုးကို ရနိုင်သည်။ ဆီနှင့်ဝက်ဆီများသည် မီးလောင်
Line ၁၀၃ ⟶ ၁၂၈:
အသားများမှရသည့် အဆီများ ဖြစ်ကြ၍ သံလွင်ဆီနှင့် ကိုကိုး
ထောပတ်များသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်များမှရသည့် အဆီများ
ဖြစ်ကြသည်။
 
လူများသည် အဆီများကို အပူနှင့် စွမ်းအင်အတွက်
လက်ငင်းလိုသည်ထက်ပို၍ စားလိုက်သောအခါ ပိုသည့် အဆီ
များသည် ကိုယ်တွင်း၌ အဆီအဖြစ်ဖြင့် အရေပြား အောက်တွင်
သိုလှောင်၍ ရှိကြသည်။ အစား အစာများအစားအစာများ မစားသောက်ကြ
ရသည့်အခါများတွင် ထိုအဆီများ သိုလှောင် ရှိနေခြင်းကြောင့်
အသက်ရှင်၍ နေနိုင်ကြသည်။ ရှေးခေတ်လူများသည် အစား
Line ၁၁၅ ⟶ ၁၄၁:
ငတ်နေရငြားလည်း မသေပဲ အသက်ရှင်လျက် ရှိနေ နိုင်ခြင်း
အကြောင်းမှာ ဖောဖော စားရသည့်အခါ ကိုယ်တွင်း၌
စုဆောင်း သိုမှီးထားသော အဆီများကြောင့် ဖြစ်သည်။
ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များ ဖြစ်ကြသည့် သကြားနှင့် ကစီများ
သည်လည်း အပူကို ဖြစ်စေသော အစာများ ဖြစ်ကြသည်။
ကြွက်သားများ လှုပ်ရှားမှုအတွက် သကြားသည် အဆီထက်ပို၍
အပူဓာတ်ပေးနိုင်သည်။

သို့ရာတွင် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် တစ်ပေါင်
လျှင် အပူကယ်လိုရီပေါင်း ၁Ý၈၂ဝ၁၈၂ဝ မျှသာ ပါဝင်၍ အဆီတစ်
ပေါင်လျှင် အပူကယ်လီရီပေါင်း ၄Ýဝ၈ဝ၄ဝ၈ဝ မျှ ပါဝင်လေသည်။
တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုလျှင် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များတွင် ပါရှိသည့်
အပူဓာတ်သည် အဆီတွင် ပါရှိသည့် အပူဓာတ် တစ်ဝက်
Line ၁၂၇ ⟶ ၁၅၅:
သကြားနှင့် ကစီတို့ကို လက်ခံနိုင်သလောက် အဆီကို
လက်မခံနိုင်ကြောင်း သတိမူအပ်ပေသည်။ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်
များတွင် ပေါင်မုံ့၊ပေါင်မုန့်၊ အာလူး၊ အသီးအနှံနှင့် ဟင်းရွက်ဟင်းသီး
များ ပါဝင်သည်။
 
ပရိုတင်းဓာတ်များဖြစ်သော ဥနှင့် အဆီနည်းပါးသည့်
အသားတို့သည် ခန္ဓာကိုယ်တွင် အပူဓာတ်များကို ပေးပြီးလျှင်
Line ၁၄၆ ⟶ ၁၇၅:
ကောက်နှံများတွင်လည်း ပရိုတင်းဓာတ် အမြောက်အမြား
ပါဝင်သည်။
 
လူများ နေ့စဉ် မှီဝဲစားသောက်လျက်ရှိသော အစာများတွင်
သတ္တုဓာတ် အမြောက်အမြား ပါဝင်လျက်ရှိ သောကြောင့် ခန္ဓာ
Line ၁၅၁ ⟶ ၁၈၁:
ရနိုင်လေသည်။ သို့ရာတွင် အရေးကြီးသည့် သတ္တုဓာတ်နှစ်မျိုး
သည် အစာတိုင်း၌ မပါတတ်သဖြင့် ထိုသတ္တုဓာတ်မျိုးပါစေရန်
ဂရုပြုသင့်ပေသည်။ ထိုနှစ်မျိုးအနက် တစ်မျိုးမှာ ကယ်လဆီ
ယမ်ခေါ် ထုံးဓာတ်ဖြစ်၍ ထိုဓာတ်လိုသလောက်မရလျှင် အရိုး
များ သေးသိမ် ချည့်နဲပြီးလျှင် အချိုးအစားပင်မကျ ဖြစ်တတ်
ချေသည်။ သွားများလည်းမကောင်း ဖြစ်တတ်သည့်ပြင် သွေး
အားလည်း နည်းတတ်သည်။

ထိုကယ်လဆီယမ်ဓာတ်ကို နို့မှ
အကောင်းဆုံး ရရှိနိုင်သည်။ ကလေးတစ်ယောက်သည် တစ်နေ့
လျှင် ၅ဝ ဝင် တစ်ပုလင်းမျှသာ နို့ကို စားသုံးပေးရန် လိုအပ်
Line ၁၆၇ ⟶ ၁၉၉:
မာသောအရိုးများနှင့် ခိုင်သော သွားများ ရရှိနိုင်စေရန် နို့ပါ
သော အစားအစာ များကို စားအပ်လှပေသည်။
 
သံဓာတ်သည်လည်း ကြီးထွားသန်မာ၍ ကျန်းမာလာစေရန်
အရေးကြီးသည့် သတ္တုဓာတ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ သံဓာတ်နည်းလျှင်
သွေးအားလည်း နည်းသဖြင့်နည်းနိုငါသဖြင့် အားအင်မရှိသောကြောင့် ခန္ဓာ
ကိုယ်တစ်ခုလုံးသို့ လိုအပ် သော အောက်ဆီဂျင်ဓာတ်ကို ပို့
ဆောင်ခြင်းငှာ စွမ်းနိုင်မည် မဟုတ်ချေ။ ထိုအခါ သွေးအား
Line ၁၇၅ ⟶ ၂၀၈:
သွားတတ်သည်။ အသည်းများ၊ ဥအနှစ်များ၊ ယိုများ၊ ဂျုံများ၊
စားတော်ပဲ၊ သင်္ဘောသီးများနှင့် အချို့သော ဟင်းရွက်ဟင်းသီး
များတွင် သံဓာတ်များ ပါဝင်သည်။ အဆီနည်းပါးသော အသား အနီရောင်အသား
သည်လည်း သွေးများကို မဆေးကြောလိုက်လျှင် သံဓာတ်အများ
ဆုံး ရနိုင်သော အစာဖြစ်သည်။

သို့ရာတွင် အစားအစာများ
တွင်ရှိသော သံဓာတ်အားလုံးကို တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့် မရနိုင်
ချေ။ ဟင်းရွက် ဟင်းသီးများမှ ရာခိုင်နှုန်း ၂၅၊ အသည်းမှ
Line ၁၈၃ ⟶ ၂၁၈:
ရရှိနိုင်လေသည်။ သွေးအား ပိုမိုကောင်းလာစေရန် သံဓာတ်သာ
လျှင် လိုသည်မဟုတ် ကြေးနီ ဓာတ်ကိုလည်း လိုပေသည်။
နေ့စဉ်နေ့ စဉ် စားသုံးနေကြသော အချို့အစားများတွင် ဖော့စဖော
ရပ်နှင့် အိုင်အိုဒင်းဓာတ်များ လိုနေသည်ကို တွေ့ကြရလေသည်။
သို့ရာတွင် ပရိုတင်းဓာတ်သာ လုံလောက်စွာ ရနိုင်မည်ဆိုလျှင်
Line ၁၉၂ ⟶ ၂၂၇:
များအတွက် လိုအပ်သောဓာတ် ဖြစ်သည်။ ထိုဓာတ်သည် နဗ်
ကြော တစ်ရှူးများတွင်လည်း ပါဝင်သော ဓာတ်ဖြစ်၏။
 
အိုင်အိုဒင်းနှင့် အိုင်အိုဒင်းဒြဗ်ပေါင်းများသည် လည်ပင်းကြီး
နာအတွက် လိုအပ်သောဓာတ်များ ဖြစ်၏။ လည်မျိုနောက်