စာပေစိစစ်ရေး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
မြန်မာနိုင်ငံ စာပေစိစစ်ရေးဌာနသည် ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဃာန လက်အောက်တွင်ရှိပြီး အမှတ်(၄)၊ ဝင်္ကပါလမ်း၊ ဗဟန်း၊ ရန်ကုန်တွင် ရှိသည်။<ref>[http://www.snapshot-news.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1509:2009-09-11-17-27-57&catid=143:vol2-no50&Itemid=120 လျပ်တပြက်ဂျာနယ်]</ref>
၅။ စာဖတ်မှူး ။ ။ နှစ်ယောက် (သို့) သုံးယောက်တတွဲ စာဖတ်မှူးAတွဲပေါင်း များစွာရှိတယ်။ Aမျိုးသား
စာဖတ်မှူးထက် Aမျိုးသမီးစာဖတ်မှူးUီးရေက ပိုများတယ်။ AများAားဖြင့် AထွေထွေAုပ်ချုပ်ရေးUီးစီးဌာန
လက်ေAာက်က ဝန်ထမ်းAမျိုးသမီးတွေဖြစ်တယ်။ စိစစ်ရမယ့် စာမူ (သို့) မျက်နှာဖုံးတွေကို Aဲဒီစာဖတ်မှူး
Aတွဲတွေဆီ ခွဲတမ်းချပေးတယ်။ သူတို့က တမျက်နှာချင်း တကြောင်းချင်း Aသေးစိတ်ဖတ်ရှုပြီး စိစစ်သူတွေ
မှတ်ချက်ရေးရမယ့် စာရွက်မှာ သူတို့ထင်မြင်ယူဆတဲ့ မှတ်ချက်တွေကို Aသေးစိတ် ရေးသားပါတယ်။ ပြီးရင်
Aမှုတွဲဖိုင်ကို သူတို့Aထက်မှာရှိတဲ့ သက်ဆိုင်ရာ UီးစီးAရာရှိတွေဆီ တင်ရပါတယ်။
 
==သမိုင်း==
၁၉၆၂ ခုနှစ် တွင် ဦးနေဝင်း ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပါလီမန်ခေတ်က ခွင့်ပြုခဲ့သည့် ပုံနှိပ်မီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်များ ရုပ်သိမ်းခံရပြီး ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဥပဒေကြောင့် သတင်းစာများ၊ စာစောင်များနှင့် လုံးချင်း စာအုပ်များအားလုံး ထုတ်ဝေခြင်း မပြုမီ စာပေစိစစ်ရေး ဌာနသို့ ကြိုတင်တင်ပြရပြီး ထိုသို့တင်ပြခြင်း မပြုဘဲ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့လျင် ထုတ်ဝေသူသာမက ပုံနှိပ်သူများပါ ဖမ်းဆီးပြီး Press Act ဟုခေါ်ဆိုသည့် အထက်ပါ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေ ဖြင့်မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေအရ အပြစ်ပေးခဲ့သည်။အပြစ်ပေးသည်။
 
==ဖွဲ့စည်းပုံ==
၆။ UီးစီးAရာရှိ ။ ။ UီးစီးAရာရှိ (၃) Uီး ရှိတယ်။ သူတို့က သက်ဆိုင်ရာ စာဖတ်မှူးတွေဆီက တက်လာတဲ့
ညွှန်ကြားရေးမှူးများမှာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၁ ထိ ဗိုလ်မှူးမောင်ဝင်း၊ ဗိုလ်မှူးတင်စိုး၊ ဗိုလ်မှူးအေးထွန်းနှင့် ဗိုလ်မှူးတင့်ဆွေတို့ဖြစ်သည်။ စာဖတ်မှူး၊ ဦးစီးအရာရှိ၊ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ညွှန်ကြားရေးမှူး၊ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်၊ ဒုတိယပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး တို့ကို အဆင့်ဆင့် ဖြတ်သန်းပြီး အတည်ပြုချက်ရမှ စာတစ်အုပ်ကို ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခွင့် ရှိသည်။
Aမှုတွဲဖိုင်တွေကို ဖတ်ရှုစစ်ဆေးရတယ်။ စာဖတ်မှူးတွေ တင်ပြတဲ့ ထောက်ချက်တွေကို ဆင်ဆာလုပ်သင့် မ
လုပ်သင့် စU္းစားပြီး သီးသန့်မှတ်ချက်ထပ်ရေးကာ Aထက်ကိုဆက်တင်ပေးရတယ်။ မဂ္ဂဇင်းတွေဆိုရင်တော့
တပတ်တကြိမ်လုပ်တ့ ဲ စုံညီAစည်းAဝေးမှာ သူတို့ကိုယ်တိုငတ် က်ရောက်ပြီး Aသေးစိတ်တင်ပြပေးရတယ်။
Aစည်းAဝေးမှာ ဆုံးဖြတ်တဲ့ ဖြုတ်ခိုင်း၊ ပယ်ခိုင်း၊ ပြင်ခိုင်းတဲ့ စာမျက်နှာတွေ၊ စာပိုဒ်တွေ၊ စာကြောင်းတွေကို
နံပါတ်စU္နဲ့ မှတ်လာပြီးမှ ထုတ်ဝေသူတွေကို ဆင့်ခေါ်Aသိပေးတာဖြစ်တယ်။ စုံညီAစည်းAဝေးထိုင်တဲ့ A
ထဲမှာပါတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကတော့ UီးစီးAရာရှိ (၃) Uီး၊ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး (၂) Uီး၊ ဒုတိယညွှန်ကြား
ရေးမှူးနဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးတို့ဖြစ်တယ်။ UီးစီးAရာရှိ (၃) Uီးရဲ့ တင်ပြချက်တွေAပေါ် ဝိုင်းဝန်းစU္းစားပြီး ညွှန်
ကြားရေးမှူးက AဆုံးAဖြတ်ပေးတာဖြစ်တယ်။ Aဲဒါကြောင့်မို့ ဒီAဆင့်မှာလည်း ထုတ်ဝေသူတွေဟာ မိမိ
ထုတ်ဝေမယ့်စာAုပ်ကို ဆင်ဆာလုပ်တာနည်းေAာင် သက်ဆိုင်ရာ UီးစီးAရာရှိကို လာဘ်ငွေတော်တော်
ပေးရပါတယ်။
 
==မူဝါဒ အပြောင်းအလဲ==
ရ။ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး ။ ။ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူး (၂) Uီးကတော့ AထွေထွေAုပ်
စာပေစိစစ်ရေး၂၀၀၁ မှယနေ့ကျင်းပသည့်ဇွန် စာပေစိစစ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒပြောင်းလဲမှုကို အသိပေးရှင်းလင်းသည့်ပွဲတွင်တွင် ဂျာနယ် နှင့် မဂ္ဂဇင်း ၁၇၈ စောင်အကျုံးဝင်သည့် တင်ပြီးမှ ထုတ်သည့်စနစ်အစား ထုတ်ပြီးမှ တင်သည့်စနစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲခွင့်ပြုလိုက်သော်လည်းပြောင်းလဲခွင့်ပြုလိုက်သည်။ ၁၉၆၂ ခု တော်လှန်ရေးကောင်စီ အစိုးရက ရေးဆွဲပြဌါန်းခဲ့သည့် ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ အက်ဥပဒေမှာမူ အသက်ဝင်ဆဲဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရသည်။ အသက်ဝင်ဆဲဖြစ်သည်။
ချုပ်ရေး Uီးစီးဌာနကလာတဲ့၊ လုပ်သက်ကြာမြင့်ပြီဖြစ်တဲ့ Aရပ်သား Aမျိုးသားဝန်ထမ်းတွေ များတယ်။ သူတို့
(၂) Uီးက သက်ဆိုင်ရာUီးစီးAရာရှိတွေဆီက တက်လာတဲ့ Aမှုတွဲဖိုင်တွေကို ဖတ်ရှုစစ်ဆေးပြီး မှတ်ချက်ရေး
ကာ Aထက်ကို ဆက်တင်ပေးရပါတယ်။
 
==ကိုးကား==
၉။ ညွှန်ကြားရေးမှူး ။ ။ စစ်ဘက်ထောက်လှမ်းရေးနဲ့ ပြည့်သူဆက်ဆံရေးတပ်က ဗိုလ်မှူးAဆင့်တွေကို
<references/>
ခန့်တာများတယ်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ်ကနေ AခုAချိန်Aထိ ညွှန်ကြားရေးမှူးခန့်ခဲ့တာ (၄) Uီး ရှိပြီဖြစ်တယ်။ ဗိုလ်
မှူးမောင်ဝင်း၊ ဗိုလ်မှူးတင်စိုး၊ ဗိုလ်မှူးေAးထွန်းနဲ့ Aခုနောက်ဆုံးခန့်တဲ့ ဗိုလ်မှူးတင့်ဆွေတို့ဖြစ်တယ်။ A
ကုန်လုံးဟာ သဘောထားတင်းမာသူတွေသာဖြစ်တယ်။ သူတို့ဟာ စာပေစိစစ်ရေးရုံးနဲ့ ကပ်ရက်က တိုက်
Aိမ်မှာပဲနေကြတယ်။ လာဘ်ပေးချင်တဲ့ သူတွေက ရုံးချိန်ပြင်ပကျမှ Aိမ်ကို လာပေးကြတာများတယ်။ စာပေ
စိစစ်ရေးရုံးမှာ ေAာက်ခြေဝန်ထမ်းကAစ ညွှန်ကြားရေးမှူးAဆုံး လာဘ်ပေးပြီးမှ Aလုပ်ပြီးမြောက်တာဖြစ်
တယ်။ ညွှန်ကြားရေးမှူးတွေဟာ စာပေလောကထဲက ရင်းနှီးတဲ့ ထုတ်ဝေသူတွေဆီမှာလည်း ရှယ်ယာထည့်
ဝင်ပြီး သီးသန့်လုပ်ငန်း ထူထောင်ထားတယ်။
 
[[en:Myanmar censorship department]]
၁၀။ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ။ ။ စာပေစိစစ်ရေးရုံးမှာ ရုံးမထိုင်ဘဲ ဆရာစံလမ်းမှာရှိတဲ့ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန
မှာ ရုံးထိုင်တယ်။ တပတ်တခါ စာပေစိစစ်ရေးရုံးက ကားနဲ့ လာပို့တဲ့ Aမှုတွဲဖိုင်တွေကို ဖတ်ရှုစစ်ဆေးပြီး
လက်မှတ်ထိုးကာ ဒုတိယပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဆီ တင်ပေးရပါတယ်။
 
၁၁။ ဒုတိယပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ။ ။ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ဆီက Aမှုတွဲဖိုင်တွေကို ဖတ်ရှုစစ်ဆေးပြီး လက်
မှတ်ထိုးကာ ဝန်ကြီးဆီ ဆက်တင်ပေးရတယ်။
 
၁၂။ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ။ ။ တက်လာတဲ့ Aမှုတွဲဖိုင်Aားလုံးကို ပြည်ထေဲ ရးဝန်ကြီးက လက်မှတ်ထိုးပြီး
တော့မှ စာAုပ်တAုပ်ကို ပုံနှိပ်ခွင့်ရတာဖြစ်ပါတယ်။
 
၁၉၆၂ ခုနှစ် တွင် ဦးနေဝင်း ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပါလီမန်ခေတ်က ခွင့်ပြုခဲ့သည့် ပုံနှိပ်မီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်များ ရုပ်သိမ်းခံရပြီး ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဥပဒေကြောင့် သတင်းစာများ၊ စာစောင်များနှင့် လုံးချင်း စာအုပ်များအားလုံး ထုတ်ဝေခြင်း မပြုမီ စာပေစိစစ်ရေး ဌာနသို့ ကြိုတင်တင်ပြရပြီး ထိုသို့တင်ပြခြင်း မပြုဘဲ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့လျင် ထုတ်ဝေသူသာမက ပုံနှိပ်သူများပါ ဖမ်းဆီးပြီး Press Act ဟုခေါ်ဆိုသည့် အထက်ပါ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေ ဖြင့် အပြစ်ပေးခဲ့သည်။
 
ယနေ့ သိမ်ဖြူလမ်း ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ရုံးတွင်ကျင်းပသည့် ရှင်းလင်းပွဲတွင် အမျိုးအစား ၅ မျိုးတွင် အကျုံးဝင်သည့် မဂ္ဂဇင်း၊ ဂျာနယ်၊ အထွေထွေစာမူများအား ရိုက်နှိပ်ခြင်းမပြုမီ ကြိုတင်တင်ပြရန် မလိုတော့ဘဲ ထုတ်ဝေဖြန့်ချိမည့်နေ့တွင် စာပေစိစစ်ရေးသို့ တင်ပြပြီး ဖြန့်ချိခွင့်ပြုလိုက်ကြောင်း ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဌာနမှ တာဝန်ရှိသူ တို့ကအသိပေးခဲ့သည်။ အဆိုပါ ၅ မျိုးတွင် အကျုံးဝင်သည့် စာစောင် မဂ္ဂဇင်းနှင့် လုံးချင်းများအား လာမည့် သောကြာနေ့ ( ၁၀ ရက်နေ့) မှစတင် ကျင့်သုံးမည်ဟုလည်း ယနေ့ရှင်းလင်းပွဲတွင်ပြောဆိုခဲ့သည်။
 
ဇွန် ၉၊ ၂၀၁၁
စာပေစိစစ်ရေး မှယနေ့ကျင်းပသည့် စာပေစိစစ်ရေးဆိုင်ရာ မူဝါဒပြောင်းလဲမှုကို အသိပေးရှင်းလင်းသည့်ပွဲတွင် ဂျာနယ် နှင့် မဂ္ဂဇင်း ၁၇၈ စောင်အကျုံးဝင်သည့် တင်ပြီးမှ ထုတ်သည့်စနစ်အစား ထုတ်ပြီးမှ တင်သည့်စနစ်ဖြင့် ပြောင်းလဲခွင့်ပြုလိုက်သော်လည်း ၁၉၆၂ ခု တော်လှန်ရေးကောင်စီ အစိုးရက ရေးဆွဲပြဌါန်းခဲ့သည့် ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ အက်ဥပဒေမှာမူ အသက်ဝင်ဆဲဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရသည်။
 
၁၉၆၂ ခုနှစ် တွင် ဦးနေဝင်း ဦးဆောင်သည့် တော်လှန်ရေး ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပါလီမန်ခေတ်က ခွင့်ပြုခဲ့သည့် ပုံနှိပ်မီဒီယာ လွတ်လပ်ခွင့်များ ရုပ်သိမ်းခံရပြီး ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုဥပဒေကြောင့် သတင်းစာများ၊ စာစောင်များနှင့် လုံးချင်း စာအုပ်များအားလုံး ထုတ်ဝေခြင်း မပြုမီ စာပေစိစစ်ရေး ဌာနသို့ ကြိုတင်တင်ပြရပြီး ထိုသို့တင်ပြခြင်း မပြုဘဲ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့လျင် ထုတ်ဝေသူသာမက ပုံနှိပ်သူများပါ ဖမ်းဆီးပြီး Press Act ဟုခေါ်ဆိုသည့် အထက်ပါ ၁၉၆၂ ခုနှစ် ပုံနှိပ်သူများနှင့် ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်နည်းဥပဒေ ဖြင့် အပြစ်ပေးခဲ့သည်။