လျှပ်စစ်ဓာတ်အား: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၁၅ -
 
===လျှပ်မှုန်များ (Electric Charges)===
လျှပ်မှုန်များသည် [[အက်တမ်ထက်သေးငယ်သောအမှုန်များ (Subatomic Particles)]] များပင်ဖြစ်သည်။ ၄င်းအမှုန်များသည် [[အခြေခံအားကြီးလေးမျိုး (Four Fundamental Forces)]] မှ [[လျှပ်စစ်သံလိုက်အား (Electromagnetic Force)]] နှင့် အပြန်အလှန်အကျိုးသက်ရောက်သည်။ ထင်ရှားသောလျှပ်မှုန်များမှာ [[ပရိုတွန် (Proton)]] ၊ [[နျူထရွန်(Neutron]] နှင့် [[အီလက်ထရွန် (Electron]] တို့ဖြစ်ပြီးယင်းတို့အားလုံးကို[[ အက်တမ် (Atom)]] တိုင်းတွင်တွေ့ရှိရပါသည်။ လျှပ်မှုန်များသည် ပဋိပစ်စည်းတစ်ခုမှတစ်ခုသို့ တိုက်ရိုက်သော်၄င်း၊ [[လျှပ်ကူးပစ်စည်း (Conductor]] များမှတဆင့်သော်၄င်း၊ ပိုတင်ရှယ်များရာမှနည်းရာသို့စီးဆင်းခြင်းဖြင့် [[ပိုတင်ရှယ်ခြားနားခြင်း (Potential Difference)]] ဖြစ်ပေါ်လာသည်။
[[File:Electroscope.svg|thumb|right|alt=A clear glass dome has an external electrode which connects through the glass to a pair of gold leaves. A charged rod touches the external electrode and makes the leaves repel.|Gold Leaf Electroscope တွင်ရှိသော လျှပ်မှုန်များသည် ရွေရွက်နှစ်ရွက်ကို တွန်းထုတ်လိုက်သည် ကိုမျက်မြင်တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ]]
လျှပ်မှုန်များသည် လျှပ်စစ်သံလိုက်အားကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လျှပ်မှုန်များသည် တစ်ခုမှတစ်ခုပေါ်သို့ [[အား(Force)]]အပြန်အလှန်သက်ရောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။
ယာဘက်ပုံကိုကြည့်ပါ။ လျှပ်မှုန်သွင်းထားသော ဖန်ချောင်းဖြင့် ဘောလုံးလေးကို လျှပ်မှုန်သွင်းစေခြင်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကိုဆောင်နိုင်စေပါသည်။ ယင်းဖန်ချောင်းကို သိုးမွေးစဖြင့်ပွတ်တိုက်ခြင်းဖြင့် တည်ငြိမ်လျှပ်စစ် ဖြစ်ပေါ်စေကာ ယင်းမှတဆင့် ဘောလုံးလေးတွင်လည်း လျှပ်စစ်ဓာတ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ နောက်ထပ်အလားတူ ဘောလုံးတစ်လုံးကို ယင်းဖန်ချာင်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို ဆောင်စေပါက ယင်းတို့အချင်းချင်း တွန်းကန်မည်ဖြစ်ပြီး၊ အကယ်လို့ နောက်ထပ်ဘောလုံးကို ပယင်းဖြင့်ပွတ်တိုက်ကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်ဆောင်စေကာမူ ယင်းတို့အချင်းချင်းပူးကပ်မည်ဖြစ်သည်။ နောက်ထပ်အလားတူ ဘောလုံးတစ်လုံးကို ယင်းဖန်ချာင်းဖြင့် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကို ဆောင်စေပါက ယင်းတို့အချင်းချင်း တွန်းကန်မည်ဖြစ်ပြီး၊ အကယ်လို့ နောက်ထပ်ဘောလုံးကို ပယင်းဖြင့်ပွတ်တိုက်ကာ လျှပ်စစ်ဓာတ်ဆောင်စေကာမူ ယင်းတို့အချင်းချင်းပူးကပ်မည်ဖြစ်သည်။ ယင်းအဖြစ်အပျက်ကို[[ ပြင်သစ် (French)]] ရူပဗေဒပညာရှင် [[Charles-Augustin de Coulomb]] က ၁၈ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင်တွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထိုတွေ့ရှိချက်ကို အခြေခံကာ အလွန်အရေးကြီးသည့် လျှပ်မှုန်များသည် မျိုးတူလျှင်တွန်းကန်ကာ၊ မျိုးမတူလျှင်ဆွဲငင်ကြောင်းကိုလည်း နောက်ပိုင်းတွင်တွေ့ရှိခဲ့ကြသည်။
 
==အကိုးအကားများ ==