၁၉၆၅ ခုနှစ် မတိုင်မီက ကလောမြို့တွင် အထက(၁)၊ အထက(၂)၊ အထက(၃) ဟူ၍ အစိုးရ အထက် တန်း ကျောင်း ၃ ကျောင်းရှိခဲ့သည်။အင်္ဂလိပ်ခေတ်ကတည်းက တည်ထောင်ခဲ့ကြသည့် ခရစ်ယာန် သာသနာပြု အထက်တန်းကျောင်း နှစ်ကျောင်းမှာ ၁၉၁၉ ခုနှစ်၌ စတင်တည်ထောင်ခဲ့သော စိန့်အဂ္ဂနက် ကွန်ဗင့် (St. Agnes Convent) ကျောင်းနှင့် ဓမ္မစကြာလမ်းရှိ မက်သဒစ် ခရစ်ယာန်သာသနာပြုကျောင်းဖြစ်သည့် ကင်းစ်ဝုဒ် (Kingswood) ကျောင်းတို့ ဖြစ်ကြသည်။မြန်မာ ဗုဒ္ဓဘာသာ အမျိုးသားကျောင်းကို ၁၉၃၃ ခုနှစ်တွင် သိမ်တောင်ကျောင်းမှ ဆရာတော်များ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် မြို့မိမြို့ဖများကဦးစီးကာ တည်ထောင်ခဲ့ကြ၏။ မူလတန်းအဆင့် ပညာသင်ကျောင်းဖြစ်ပြီး မြို့မကျောင်းဝင်း ဆုတောင်းပြည့်စေတီ မြောက်ဖက်၌တည်ရှိခဲ့သည်။
၁၉၄၈ ခုနှစ် မြန်မာပြည်လွတ်လပ်ရေးရချိန်တွင် ကလောမြို့၏ ပထမဆုံး အစိုးရအထက်တန်း ကျောင်းကို ယခု စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်အဝင်လမ်း အနောက်ဘက်တောင်ကုန်းလေးပေါ်၌ စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ်တွင် ယင်းအစိုးရအထက်တန်းကျောင်းကို ကလောမြို့ ရဲစခန်း နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် နေရာကွင်းပြင်သို့ ပြောင်းရွှေ့ ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် တော်လှန်ရေးကောင်စီတက်လာပြီးနောက် ၁၉၆၄ ခုနှစ်တွင် သာသနာပြုကျောင်းများ ကို ပြည်သူပိုင်သိမ်းလိုက်သဖြင့် အစိုးရအထက်တန်းကျောင်းများ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုအခါ လွတ်လပ်ရေးရချိန်၌ တည်ထောင်ခဲ့သော အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်းသည် အထက(၁) ဖြစ်လာသည်။
ဓမ္မစကြာလမ်းမှ ကင်းစ်ဝုဒ် သာသနာပြုကျောင်းမှာ အထက(၂) ဖြစ်လာပြီး ကွန်ဗင့်ကျောင်းက အထက(၃) ဟူ၍ ဖြစ်လာခဲ့ရာမှ ထိုကာလတွင် ကလောမြို့တွင် အထက်တန်းကျောင်း ၃ ကျောင်းရှိလာခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ရပ်ကွက်(၁၀) သီတာလမ်းရှိ မူလတန်းကျောင်းသည်လည်း အလယ်တန်းကျောင်း အဆင့်သို့ တိုးမြှင့်လာသဖြင့် ထိုခေတ်တွင် ကလောမြို့၌ အထက် တန်းကျောင်း သုံးကျောင်းနှင့် အလယ်တန်းကျောင်း တစ်ကျောင်းရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၇-၆၈ ခုနှစ်တွင် အထက်တန်းကျောင်းကျောင်း သုံးကျောင်းကို ပေါင်းစည်းပြီး အ.ထ.က ကျောင်း နှစ်ကျောင်း အဖြစ်ပြောင်းလဲ တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က အထက(၂) ဖြစ်သည့် ကင်းစ်ဝုဒ်ကျောင်းကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သောကြောင့် မူလက အထက(၃) ဖြစ်သော ကွန်ဗင့်ကျောင်း သည် အထက(၂) ဖြစ်လာခဲ့သည်။ သိပ္ပံတွဲ ကျောင်းသားများက အထက(၁) သို့ ပြောင်းရွှေ့ရပြီး ဝိဇ္ဇာတွဲ ကျောင်း သားများက အထက(၂) သို့ ပြောင်းရွှေ့ကာ ပညာသင်ကြားရလေသည်။ ထိုအချိန်မှစတင်ကာ ကလောတွင် အထက(၁) နှင့် အထက(၂) ဟူ၍ အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း နှစ်ကျောင်း သာ ရှိပါတော့သည်။ ထို့ကြောင့် ၁၉၆၈ မတိုင်မီက တည်ရှိခဲ့သော အထက(၃) သည် လက်ရှိ အထက(၂) ကျောင်းပင် ဖြစ်ပါတော့သည်။

ပအိုဝ်ႏအက္ခရာႏ ပြင်ဆင်ရန်

Group name Grouped consonants
Unaspirated (သိထိလ) Aspirated (ဓနိတ) Voiced (လဟု) Nasal (နိဂ္ဂဟိတ)
Velars
(ကဏ္ဍဇ)
ကဝဂ်
က /k/ /kʰ/ /ɡ/ /ɡ/ /ŋ/
ကရီး [ka̰ ri:] ခရီး [kʰa̰ ri:] ဂဆုဲင်ꩻ[ka̰ ʃai ] ဃဆုဲင်ꩻ [kha̰ ʃai] [ŋa̰]
Palatals
(တာလုဇ)
စဝဂ်
/s/ /sʰ/ /z/ /z/ ဉ / ည /ɲ/
စရီး [ja̰ ri:] ဆရီး [ʃa̰ ri:] ဇဆုဲင်ꩻ [ja̰ ʃai] ဈဆုဲင်ꩻ [ʃa̰ ʃai] ညပေႏ/ ညတန်[ɲa̰ ]
Alveolars
(မုဒ္ဓဇ)
ဋဝဂ်
/t/ /tʰ/ /d/ /d/ /n/
[ta̰ ri:] [tʰa̰ ri:] [da̰ ri:] [da̰ tha̰ wa̰ ]

ဏရီး [na̰ ri:]
Dentals
(ဒန္တဇ)
တဝဂ်
/t/ /tʰ/ /d/ /d/ /n/
တဆုဲင်ꩻ [ta̰ ʃai] ထဆုဲင်ꩻ [tʰa̰ ʃai] ဒဆုဲင်ꩻ [da̰ ʃai] ဓဆုဲင်ꩻသွတ်ꩻ [da̰ ʃai sut] နဆုဲင်ꩻ[na̰ ʃai]
Labials
(ဩဌဇ)
ပဝဂ်
/p/ /pʰ/ /b/ /b/ /m/
ပ ([pa̰]) ဖရီး ([pʰa̰ ri:]) ဗ ([ba̰ ]) ဘဆုဲင်ꩻ ([ba̰ ʃai]) [ma̰]
Miscellaneous consonants
Without group
(အဝဂ်)
/j/ /j/ /l/ /w/ /θ/
[ya̰] [ra̰ ] လရီး [la̰ ri:] ဝ‌ [wa̰] သ‌ [sa̰]
/h/ /l/ /ʔ/
ဟ‌ [ha̰] ဠဆုဲင်ꩻ [la̰ ʃai] [ʔa̰]
Independent vowels
/ʔḭ/ /ʔì/ /ʔṵ/ /ʔù/
/ʔè/ /ʔɔ́/ /ʔɔ̀/


ကိုးကား ပြင်ဆင်ရန်