ကာယဂတာသတိဝဂ်
[၁] ဤကာယသတိဝဂ်၌ သုတ်တော်ပေါင်း (၃၇)သုတ် ပါရှိပါသည်။ ကာယဂတာသတိ-ကို ပွားများခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများကို ဘုရားရှင် ဟောတော်မူသည့်သုတ်များ ဖြစ်ပါသည်။ ပဌမသုတ်၌ မဟာသမုဒ္ဒရာကို ပမာပြု၍ ကာယဂတာသတိကို ပွားများအပ်, ကြိမ်ဖန်များစွာ လေ့လာအပ်သည်ရှိသော် ဝိဇ္ဇာဘာဂိယဖြစ်သော ကုသိုလ်တရားများ၌ ပါဝင်သွားပုံကို ဟောတော်မူပါသည်။
ဒုတိယသုတ်၌ -သဟောတ္တပ္ပ ဝိပဿနာဉာဏ်နှင့်တကွ ဉာဏ်များစွာဖြစ်ရန် ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
တတိယသုတ်၌ -များစွာသောဖိုလ်ဉာဏ်လေးပါးဖြစ်ခြင်းအကျိုးငှာ ဖြစ်၏ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
စတုတ္ထသုတ်၌ -မြင့်မြတ်သော ယောဂက္ခမဖြစ်သော နိဗ္ဗာန်သို့ရောက်ခြင်း အကျိုးငှာဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
ပဉ္စမသုတ်၌ -သတိ, သမ္ပဇဉ်ဖြစ်ရန် အကျိုးငှာဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
ဆဋ္ဌသုတ်၌ -ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏ်ရရန်အကျိုးငှာ ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
သတ္တမသုတ်၌ -ဒိဋ္ဌိဓမ္မသုခဝိဟာရအကျိုးငှာ ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
အဋ္ဌမသုတ်၌ -ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိဖိုလ်ကို မျက်မှောက်ပြုရန်အကျိုးငှာ ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။ ။
နဝမသုတ်၌ -နာမကာယ, ကရဇကာယ စိတ်တို့ ကိလေသာအပူငြိမ်းအေး၏၊ ဝိတက်, ဝိစာရတို့ ငြိမ်းကုန်၏၊ ဝိဇ္ဇာဘာဂိယဓမ္မဘာဝနာပြည့်စုံခြင်းသို့ရောက်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
ဒမသသုတ်၌ -မဖြစ်သေးသော အကုသိုလ်တရားတို့ မဖြစ်ကုန်၊ ဖြစ်ပြီးသော အကုသိုလ်တရားတို့ကို ပယ်အပ်ကုန်၏-ဟု ဘုရားရှင် ဟောတော်မူပါသည်။
ဧကာဒသမသုတ်၌ -မဖြစ်သေးသော ကုသိုလ်တရားတို့ ဖြစ်ရန်၊ ဖြစ်ပြီးသော ကုသိုလ်တရားတို့ လွန်စွာတိုးပွား ပြန့်ပွားရန် ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
ဒွါသမသုတ်၌ -အဝိဇ္ဇာကို ပယ်အပ်၏၊ အရဟတ္တမဂ္ဂဝိဇ္ဇာ ဖြစ်၏၊ (၉-ပါးသော) အသ္မိမာနကို ပယ်အပ်၏၊ အနုသယတို့ အကြွင်းမဲ့ ပယ်ကွာခြင်းသို့ ရောက်ကုန်၏၊ သံယောဇဉ်တို့ကို ပယ်အပ်ကုန်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။ ။
တေရသမသုတ်၌ -ပညာအထူးအပြားကိုသိရန် ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
စုဒ္ဒသမသုတ်၌ -အနုပါဒါပရိနိဗ္ဗာန်ဝင်စံရန်အကျိုးငှာ ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။ ။
ပန္နရသမသုတ်၌ -အနေကဓာတုကို ထိုးထွင်း၍ သိနိုင်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
သောဠသမသုတ်၌ -အနေကဓာတု (လက္ခဏာ)ကို ထိုးထွင်း၍ သိနိုင်၏ ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
သတ္တရသမသုတ်၌ -အနေကဓာတုပဋိသမ္ဘိဒါ (ဓာတုပဘေဒ)ဉာဏ် ဖြစ်၏ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
အဋ္ဌရသမသုတ်မှ ဧကဝီသတိမသုတ် အထိ -လေးသုတ်တို့၌ ဖိုလ်ဉာဏ် လေးပါးကို ကိုယ်ထိလက်ရောက် မျက်မှောက်ပြုခြင်းငှာ ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။
ဗာဝီသတိမသုတ်မှ သတ္တတိံသတိမသုတ် အထိ -(၁၆)သုတ်တို့၌ ပညာဉာဏ် ၁၆-မျိုးကို သိမြင်ရန် ဖြစ်၏-ဟု ဟောတော်မူပါသည်။ ။
အဋ္ဌကထာ၌-ဤသုတ်များ၌ ပါရှိသောပုဒ်တို့၏ ဖွင့်ဆိုချက် မှတ်သားဖွယ် အကျယ်များကို သိရှိနိုင်ပါသည်။ [၂]
၁၉-ကာယဂတာသတိဝဂ်
ပြင်ဆင်ရန်မည်သူမဆို မဟာသမုဒ္ဒရာကို (အာပေါကသိုဏ်းစီးဖြန်းသော ဘာဝနာစိတ် ဒိဗ္ဗစက္ခု အဘိညာဉ်စိတ်) စိတ်ဖြင့် အနှံ့ ရှူနို်လျှင် သမုဒ္ဒရာ စီးဝင်သော မြစ်ငယ်ဟူသမျှတို့သည် ထိုသူ၏စိတ်တွင်းဝင်ပြီး ဖြစ်ကုန်သလို မည်သူမဆို ဆံ အစရှိသော ရုပ်အပေါင်း၌ ဖြစ်သော ကာယဂတာ သတိကို ပွားများလေ့လာနိုင်လျှင်(ဝိပဿနာဉာဏ် မနောမယိဒ္ဓိဉာဏ်၊ အဘိဉာဉ် ၆-ပါးအားဖြင့်) ဝိဇ္ဇာ ၈-ပါးအဖို့အစုပါ ကုသိုလ်အားလုံး ထိုသူ၏စိတ်တွင်း ဝင်ပြီး ဖြစ်ကုန်သည်။
ကာယဂတာသတိ တရားတစ်ခုကို ပွားများလေ့လာလျှင် ကြီးစွာသော ထိတ်လန့်ခြင်း (ဝိပဿနာညာဏ် မဂ်ညာဏ်) သံဝေဂညာဏ်အလို့ငှာ (ဖိုလ်ညာဏ် ၄-ပါး) အကျိုးကို ရရှိခြင်းငှာ၊ ယောဂ ၄-ပါးကုန်ရာ (နိဗ္ဗာန်)သို့ ရောက်ခြင်းငှာ၊ သတိ သမ္မဇဉ်အလို့ငှာ၊ ဉာဏ်အမြင် (ဒိဗ္ဗစက္ခုအဘိညာဉ်)ကို ရခြင်းငှာ၊ မျက်မှောက်ဘဝ ချမ်းသာစွာနေရခြင်းငှာ၊ ဝိဇ္ဇာ(မဂ်ဉာဏ်) ဝိမုတ္တိ (မဂ်နှင့်ယှဉ်သော တရား) အရဟတ္တဖိုလ်တို့ကို မျက်မှောက်ပြုခြင်းငှာ ဖြစ်သည်။
နာမကာယ ရူပကာယ ငြိမ်းအေးစိတ်လည်း ငြိမ်းအေးသည်၊ ကြံစည်သုံးသပ်ခြင်း၊ ဝိတက် ဝိစာရတို့လည်း ငြိမ်းအေးကုန်သည်၊ ဝိဇ္ဇာအဖို့ အစုပါ တရားများလည်း ပွားများပြည့်စုံသည်၊ မဖြစ်သေးသော အကုသိုလ်များမဖြစ်၊ ဖြစ်ပြီးအကုသိုလ်များ ဆုတ်ယုတ်၊ မဖြစ်သေးသော ကုသိုလ် တရားများဖြစ်၊ ဖြစ်ပြီး ကုသိုလ်များ တိုးပွားကုန်သည်။
အဝိဇ္ဇာကင်းပျောက်၍ ဝိဇ္ဇာဉာဏ် ရောက်လာသည်၊ ၉-မျိုးသော ထောင်လွှားမှု အသ္မိမာန၊ အနုသယ ကိလေသာ ၇-မျိုး၊ သံယောဇဉ် ၁၀-မျိုးတို့ ကင်းပျောက်သည်၊ ပညာဖြင့် ထွင်းဖောက်သိမြင်ခြင်းသို့ ရောက်နိုင်သည်။ အကြောင်းကင်းသော ပရိနိဗ္ဗာန်ကို မျက်မှောက်ပြုနိုင်သည်။
များစွာသော ဓာတ်အမျိုးမျိုးတို့ကို ထိုးထွင်း၍ သိနိုင်သည်၊ များစွာသော ဓာတ်တို့ကို (ဤဓာတ်လွန်လျှင် ဤအကျိုးဟု)ခွဲခြမ်း၍ သိနိုင်သည်၊ သောတာပတ္တိဖိုလ်စသော ၄-ပါးကို မျက်မှောက်ပြုနိုင်သည်။
ပညာရနိုင် တိုးပွားပြန့်ပြောနိုင်သည်၊ မြတ်သောပညာ၊ ကြီးကျယ်သော ပညာ၊ ပြန့်ပြောသောပညာ၊ နက်နဲသောပညာ၊ မယှဉ်သာသောပညာ၊ မြေကြီးအထုနှင့် တူသော ပညာ၊ များသော လျင်သော ပေါ့ပါးသော၊ ရွှင်သော၊ မြန်သော၊ ထက်သော၊ ဖောက်ခွဲနိုင်သော ပညာဖြစ်နိုင်သည်ဟု ဟောတော်မူသည်။ [၃]
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ -အံ၊၁၊၄၄-၆။ အံ၊မြန်၊၁၊၅၄-၆။ အံ၊ဋ္ဌ၊၁၊၄၁၀-၆။ အံ၊ဋီ၊၁၊၂၇၅-၂၈၈။ -အင်္ဂုတ္တရနိကာယ၊ ဧကကနိပါတ၊ ၁၉-ကာယဂတာသတိဝဂ္ဂ။
- ↑ ပခုက္ကူမြို့ မဟာဝိသုတာရာမတိုက်၊ သာသနဓဇ သိရီပဝရ ဓမ္မာစရိယ၊ B.A (ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး-သီရိလင်္ကာ)၊ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘဒ္ဒန္တ ကေလာသမဟာထေရ် တိပိဋကသူစိကျမ်း နှင့် နိုင်ငံတော်ပရိယတ္တိသာသနာ့ တက္ကသိုလ် (ရန်ကုန်) ဒုတိယပါမောက္ခချုပ်၊ အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ ဘဒ္ဒန္တကုမာရထေရ် တိပိဋက သုတ္တသူစိ ဝိဘာဝိနီ
- ↑ တိပိဋကဓရဓမ္မဘဏ္ဍာဂါရိက အရှင်ကောသလ္လ ပြည်။ မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ အင်္ဂုတ္တရနိကာယ် မြန်မာ ကျမ်းစာ။