ဂျိုးဇက် ပရူးစ်

ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ်
ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ်
မွေးဖွား	ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ်; ၂၆ စက်တင်ဘာ၊ ၁၇၅၄; ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အောန်ရှေမြို့
ကွယ်လွန်	၅ ဇူလိုင်၊ ၁၈၂၆ (အသက် ၇၁); ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အောန်ရှေမြို့
အလုပ်အကိုင်	ဓာတုဗေဒပညာရှင်

ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ် (သို့) ယောဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ် ^{[မှတ်စု ၁]} (ပြင်သစ်: Joseph Louis Proust; ၁၇၅၄ စက်တင်ဘာ ၂၆ – ၁၈၂၆ ဇူလိုင် ၅) သည် ပြင်သစ် ဓာတုဗေဒပညာရှင်ဖြစ်ပြီး ၁၇၉၄ တွင် တိကျသော အချိုးအဆများ နိယာမကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းကြောင့် ကျော်ကြားသည်။ ထိုနိယာမက ဓာတုဒြပ်ပေါင်းများတွင် ကိန်းသေအချိုးအဆများ အစဉ်အမြဲပါဝင်ဝင်သည်ဟု ဆိုထားသည်။

ဘဝအကျဉ်း

ပရူးစ်တ်သည် ၁၇၅၄ ၌ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အောန်ရှေ (Angers) မြို့၌ ဖွားမြင်ခဲ့ကာ ဖခင်သည် ဆေးဖော်ရောင်းချသူတစ်ဦးဖြစ်၏ ။ ပရူးစ်တ်သည် ဓာတုဗေဒကို ဖခင်ဆိုင်တွင် လေ့လာခဲ့ပြီး နောင်တွင် ပဲရစ်သို့ ထွက်ခွာခဲ့ရာ Salpêtrière ဆေးရုံတွင် ဆေးဝါးဖော်စပ်သူ အကြီးအကဲဖြစ်လာခဲ့သည်။^[၁] နာမည်ကျော် မိုးပျံပူဖောင်း၊ လေသင်္ဘောစီးသူ ပိလာ့တ် ဒါ ဟိုးဇီယေနှင့်အတူ ဓာတုဗေဒဘာသာရပ်ကို သင်ကြားပို့ချခဲ့သေးသည်။^[၁]

စပိန်ဘုရင် ကားလို့စ် (၅) လက်ထက်တွင် စပိန်သို့သွားရောက်ခဲ့ကာ ဆလာမန်ကာ တက္ကသိုလ်တွင်လည်းကောင်း ဆစ်ဂိုးဗီးယားမြို့တွင်လည်းကောင်း ဓာတုဗေဒကို ပို့ချခဲ့သည်။ သို့သော် နပိုလီယန် စပိန်သို့ ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်သောအခါ ပရူးစ်တ်၏ ဓာတ်ခွဲခန်းကို မီးလောင်ပြာချခဲ့ကြပြီး ၎င်းကို ပြင်သစ်သို့ အတင်းအကျပ် ပြန်စေခဲ့သည်။ ပြင်သစ်၊ အောန်ရှေမြို့၌ပင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ပရူးစတိုက် သတ္တုဓာတ် (proustite; (Ag₃AsS₃) ) သည် ၎င်းကို အစွဲပြုပေးထားခြင်းဖြစ်လေသည်။

မှတ်စု

↑ Proust ကို ပြင်သစ်စကားဖြင့် ဖုစ်တ် ဟု နီးစပ်စွာထွက်နိုင်ကာ Joseph သည် ရှ (/ʃ/) ၏ သံပြင်း (/ʒ/) ဖြစ်၍ မြန်မာစာကားသံတွင် မရှိသောကြောင့် ဤဆောင်းပါးတွင် ပြင်သစ်အသံအနေဖြင့် ယောဇက် ဟု ဖော်ပြထားသည်။

ကိုးကား

↑ ^၁.၀ ^၁.၁ Chisholm၊ Hugh, ed. (1911)။ "Proust, Joseph Louis" ။ Encyclopædia Britannica။ 22 (11th ed.)။ Cambridge University Press။ Cite has empty unknown parameters: |HIDE_PARAMETER15=၊ |HIDE_PARAMETER13=၊ |HIDE_PARAMETER14c=၊ |HIDE_PARAMETER14=၊ |HIDE_PARAMETER9=၊ |HIDE_PARAMETER3=၊ |HIDE_PARAMETER1=၊ |HIDE_PARAMETER4=၊ |HIDE_PARAMETER2=၊ |HIDE_PARAMETER8=၊ |HIDE_PARAMETER20=၊ |HIDE_PARAMETER5=၊ |HIDE_PARAMETER7=၊ |HIDE_PARAMETER10=၊ |separator=၊ |HIDE_PARAMETER14b=၊ |HIDE_PARAMETER6=၊ |HIDE_PARAMETER11=, နှင့် |HIDE_PARAMETER12= (အကူအညီ)

[1] Proust ကို ပြင်သစ်စကားဖြင့် ဖုစ်တ် ဟု နီးစပ်စွာထွက်နိုင်ကာ Joseph သည် ရှ (/ʃ/) ၏ သံပြင်း (/ʒ/) ဖြစ်၍ မြန်မာစာကားသံတွင် မရှိသောကြောင့် ဤဆောင်းပါးတွင် ပြင်သစ်အသံအနေဖြင့် ယောဇက် ဟု ဖော်ပြထားသည်။

[EB1911-2] ၁.၀ ^၁.၁ Chisholm၊ Hugh, ed. (1911)။ "Proust, Joseph Louis" ။ Encyclopædia Britannica။ 22 (11th ed.)။ Cambridge University Press။ Cite has empty unknown parameters: |HIDE_PARAMETER15=၊ |HIDE_PARAMETER13=၊ |HIDE_PARAMETER14c=၊ |HIDE_PARAMETER14=၊ |HIDE_PARAMETER9=၊ |HIDE_PARAMETER3=၊ |HIDE_PARAMETER1=၊ |HIDE_PARAMETER4=၊ |HIDE_PARAMETER2=၊ |HIDE_PARAMETER8=၊ |HIDE_PARAMETER20=၊ |HIDE_PARAMETER5=၊ |HIDE_PARAMETER7=၊ |HIDE_PARAMETER10=၊ |separator=၊ |HIDE_PARAMETER14b=၊ |HIDE_PARAMETER6=၊ |HIDE_PARAMETER11=, နှင့် |HIDE_PARAMETER12= (အကူအညီ)

[မှတ်စု ၁]

[၁]

ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ်

မွေးဖွား	ဂျိုးဇက် လူဝီ ပရူးစ်တ် (1754-09-26)၂၆ စက်တင်ဘာ၊ ၁၇၅၄ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အောန်ရှေမြို့
ကွယ်လွန်	၅ ဇူလိုင်၊ ၁၈၂၆(1826-07-05) (အသက် ၇၁) ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ အောန်ရှေမြို့
အလုပ်အကိုင်	ဓာတုဗေဒပညာရှင်