စင်တောရပ် အေ

စင်တောရပ် အေ သို့မဟုတ် NGC 5128 သည် စင်တောရပ် ကြယ်စုတန်းမှ ဂလက်ဆီဖြစ်သည်။ Catalogue of Named Galaxies စာရင်း၌ ယင်းအား Vorax Centauri ဟုခေါ်သည်။ ဂလက်ဆီအား စကောတလန်လူမျိုး James Dunlop ဆိုသူက ၁၈၂၆ ခုနှစ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ NGC 5128 သည် အလင်းနှစ် ၁၀ - ၁၆ မီလီယံ ကွာဝေးကာ ကမ္ဘာမြေနှင့် အနီးဆုံး ရေဒီယို ဂလက်ဆီများထဲမှတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဝါရင့် နက္ခတ္တပညာရှင်များက အထူးလေ့လာခဲ့ကြသည်။ ဂလက်ဆီသည် ကောင်းကင်ယံ၌ ပဉ္စမမြောက် အတောက်ပဆုံးလည်း ဖြစ်ပြီး နက္ခတ္တဆိုင်ရာ စံနမူနာပစ်မှတ်တစ်ခုဖြစ်ပေသည်။ သို့သော်လည်း မြောက်ပိုင်း လတ္တီကျုအနိမ့်နှင့် တောင်ကမ္ဘာခြမ်းမှသာလျင် မြင်နိုင်သည်။ ဂလက်ဆီ၏ ဗဟို၌ နေထုထည်ပေါင်း ၅၅ မီလီယံရှိသည့် မဟာတွင်းနက်ပါဝင်ပြီး အင်အားပြင်း ရေဒီယိုရင်းမြစ်လည်း ရှိသည်။ စံနမူနာများက ညွန်ပြနေသည်မှာ စင်တောရပ် အေသည် ခရုပတ်ပုံစံ ဂလက်ဆီငယ်ဖြင့် ထိတိုက်မိသည့် ဘဲဥပုံစံ ဂလက်ဆီကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။

Centaurus A
Centaurus A (NGC 5128)
လေ့လာရေး ဒေတာ (J2000 epoch)
ကြယ်စုတန်း	စင်တောရပ်
ညာဘက် တိမ်းစောင်းမှု	13° 25′ 27.6″
နိမ့်ဆင်းမှု	−43° 01′ 09″
အနီရောင်အရွေ့	547 ± 5 km/s
ကော့စမစ် အကွာအဝေး လှေကား	10–16 Mly (3–5 Mpc)
ဂယ်လက်ဆီ ခွဲခြားမှု	S0 pec or Ep
အရွယ်အစား (ly)	60,000 ly
ထောင့်ဖြတ် အချင်း (V)	25′.7 × 20′.0
မြင်သာသော အရွယ်အစား (V)	6.84
သိသာသော ဂုဏ်အင်များ	Unusual dust lane
အခြား ဂုဏ်သတ္တိများ
NGC 5128, Arp 153, PGC 46957, 4U 1322–42, Caldwell 77

ဓာတ်ပုံပြခန်း

• 
  Centaurus A halo
• 
  The radio galaxy Centaurus A, as seen by ALMA
• 
  Image taken by the Wide Field Imager attached to the MPG/ESO 2.2-meter telescope at the La Silla Observatory
• 
  "Hubble's panchromatic vision... reveals the vibrant glow of young, blue star clusters..."
• 
  A Hubble Space Telescope (HST) image of the dust disk in front of the nucleus of Centaurus A. Credit: HST/NASA/ESA
• 
  This image of the central parts of Centaurus A reveals the parallelogram-shaped remains of a smaller galaxy that was absorbed about 200 to 700 million years ago.
• 
  The heavily obscured inner (barred?) spiral disk at 24 μm as shown by the Spitzer IR telescope
• 
  Chandra X-ray view of Cen A in X-rays showing one relativistic jet from the central black hole
• 
• 
  "False-colour image of Centaurus A, showing radio (red), 24-micrometre infrared (green) and 0.5–5 keV X-ray emission (blue)
• 
  Central part of the galaxy
• Video about Centaurus A jets

ရင်းမြစ်

• STScI. Hubble Provides Multiple Views of How to Feed a Black Hole. Press release: Space Telescope Science Institute. March 14, 1998.
• Chandra X-Ray Observatory Photo Album Centaurus A Jet

ပြင်ပလင့်

• Sarka Wykes Centaurus A project Archived 6 July 2017 at the Wayback Machine.
• SEDS: Peculiar Galaxy NGC 5128
• ESA/Hubble images of Centaurus A Archived 8 February 2009 at the Wayback Machine.
• NASA's APOD: The Galaxy Within Centaurus A (3/4/06)
• NASA's APOD: X-Rays from an Active Galaxy (7/5/03)
• High-resolution image of Centaurus A showing the discrete elements of galactic core
• Centaurus A at UniverseToday.com
• NGC5128 Centaurus A
• NGC 5128 at DOCdb (Deep Sky Observer's Companion)
• စင်တောရပ် အေ on WikiSky: DSS2, SDSS, GALEX, IRAS, Hydrogen α, X-Ray, Astrophoto, Sky Map, Articles and images
• Centaurus A at Constellation Guide