မြန်မာ–ယူဂိုဆလားဗီးယား ဆက်ဆံရေး

နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး

၂၀ ရာစုအတွင်း၌ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ယခုပြိုကွဲပြီးဖြစ်သော ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံတို့နှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေးရှိခဲ့သည်။ ၁၉၅၀ ဒီဇင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ထူထောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၅၂ တွင် သံအမတ်များ စတင်ခန့်အပ်ခဲ့သည်။[] နှစ်နိုင်လုံးသည် စစ်အေးကာလတွင် ရင်းနှီးစွာဆက်ဆံခဲ့သည်သာမက ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံကို အဓိကလက်နက်ထောက်ပံ့ခဲ့သည့် နိုင်ငံလည်းဖြစ်ခဲ့သည်။[] ထို့အပြင် နှစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အောက်ပါဆင်တူသည့် အချက်များလည်းရှိကြသည်။

  • နှစ်နိုင်ငံလုံးသည် တိုင်းရင်းသားပြည်ထောင်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောနိုင်ငံများဖြစ်ကြသည်။
  • နှစ်နိုင်ငံလုံးတွင် ဆင်တူသည့် နိုင်ငံရေးယုံကြည်ချက်များရှိသည်။
  • နှစ်နိုင်လုံးသည် စစ်အေးကာလ၌ ဘက်မလိုက်လိုသဖြင့် ဘက်မလိုက်လှုပ်ရှားမှုကို တည်ထောင်ခဲ့သော အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများလည်းဖြစ်ကြသည်။
မြန်မာ–ယူဂိုဆလားဗီးယား ဆက်ဆံရေး
Burma နှင့် Yugoslavia တို့၏ တည်နေရာများပြ မြေပုံ

မြန်မာ

ယူဂိုဆလားဗီးယား
သံတမန် မစ်ရှင်
ရန်ကုန်ဘဲလ်ဂရိတ်

ထိုသို့သောဆင်တူမှုများကြောင့် ဦးကျော်ငြိမ်းအပါအဝင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားများသည် ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံကို "အာရှ၏ယူဂိုဆလားဗီးယား" အဖြစ် တည်ဆောက်လိုခဲ့ကြသည်။[] မြန်မာနိုင်ငံ၏ ၁၉၄၇ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် ၁၉၄၆ ယူဂိုဆလပ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကို အခြေခံထားသည်။[]

သမိုင်းကြောင်း

ပြင်ဆင်ရန်

၁၉၄၇ ဇူလိုင်လတွင် မြန်မာ့နိုင်ငံရေးသမားအချို့သည် ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံသို့ အလည်ရောက်ရှိလာခဲ့ကြသည်။ ယူဂိုဆလားဗီးယား၏ ၁၉၄၆ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသည် လွတ်လပ်မည့်မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ်အတွက် စံပြသဖွယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။[][] ၁၉၅၀ ခုနှစ်တွင် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို စတင်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၂ ခုနှစ် သံအမတ်များ မခန့်အပ်မီတွင် မြန်မာအစိုးရသည် ပါကစ္စတန်ရှိ ယူဂိုဆလပ်သံရုံးသို့ ပြည်တွင်းဆူပူမှုများကိုနှိမ်နှင်းရေးအတွက် လက်နက်တောင်းယူရန် ဆက်သွယ်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဘဲလ်ဂရိတ်မြို့သို့ ခရီးစဉ်အတွင်း သဘောတူညီမှုရရှိခဲ့သည်။[] ထိုသို့လက်နက်များ အလျင်အမြန်ရရှိမှုကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ လက်နက်တောင်းယူခဲ့သော မြန်မာ့တပ်မတော်စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်နေဝင်းသည်လည်း ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံကို အထင်ကြီးသွားခဲ့သည်။

၁၉၅၃ တွင် မြန်မာနိုင်ငံဦးစီး၍ ရန်ကုန်မြို့အာရှဆိုရှယ်လစ်ကွန်ဖရင့်ကိုကျင်းပခဲ့ရာ ယူဂိုဆလားဗီးယားမှ ယူဂိုဆလားဗီးယား ကွန်မြူနစ်များအဖွဲ့ချုပ်က တက်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုကွန်ဖရင့်၌နှစ်နိုင်ငံလုံး၏ နိုင်ငံရေးအမြင်ဆင်တူမှုကြောင့် ဆက်ဆံရေးမှာလည်း ကောင်းမွန်လာခဲ့သည်။[] မြန်မာနိုင်ငံသည် ကုလသမဂ္ဂကိုမင်တန်ကျူးကျော်မှုကိုတိုင်ကြားခဲ့ရာ၌လည်း ယူဂိုဆလားဗီးယားသည် မြန်မာဘက်ကထောက်ခံခဲ့သည်။[] ရန်ကုန်မြို့ရှိ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသံရုံး၏ ၁၉၅၈ ခုနှစ် လျှို့ဝှက်မှတ်တမ်းတွင် "မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံတို့၏ ဆက်ဆံရေးသည် သီးခြားကဏ္ဍတစ်ခုပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ နှစ်နိုင်ငံ၏နိုင်ငံရေးအရ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို လစ်လျူရှု၍မရနိုင်ကြောင်း" ဟူ၍ဆိုသည်။[]

၁၉၉၁ တွင် ယူဂိုဆလားဗီးယားနိုင်ငံ ပြိုကွဲသွားပြီးနောက် နိုင်ငံ၏အရိုက်အရာကို ဆားဘီးယားနိုင်ငံကဆက်ခံခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင် ဆားဘီးယားနှင့် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းခဲ့သည်။

ဆက်စပ်ကြည့်ရန်

ပြင်ဆင်ရန်
  1. Myanmar Embassy in Belgrade။ 16 February 2015 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  2. Vojni leksikon [Military Lexicon] (Beograd: Vojnoizdavacki zavod, 1981), p. 71.
  3. ၃.၀ ၃.၁ Jovan Čavoški (April 2010)။ Arming Nonalignment: Yugoslavia's Relations with Burma and the Cold war in Asia (1950-1955) (PDF)။ Woodrow Wilson International Center for Scholars။
  4. "The Burma constitution" (1948). Australian Outlook 2 (2): 98–101. Australian Institute of International Affairs. doi:10.1080/10357714808443688. 
  5. DASMIP, PA, 1947, f-124, 425154, Zabeleska o razgovoru druga Price sa predstavnikom burmanske vlade Maung Ohn, dana 5 decembra 1947 godine [Minutes of conversation between comrade Prica and the representative of the Burmese Government Maung Ohn, December 5th 1947]. F. S. V. Donnison, Burma (London: Ernest Benn Limited, 1970), p. 141.
  6. Myanmar: another turn of the screw။ European Network on Statelessness (23 April 2020)။
  7. Bertil Lintner, Burma in Revolt: Opium and Insurgency since 1948, p. 154.
  8. Burma Formally Asks U. N. to Act Against 'Aggression' by Formosa; India, Yugoslavia and the Soviet Bloc Join in Plea -- Tsiang Denies Charge -- New U. S. Gun Reported in Guerrillas' HandsThe New York Times (18 April 1953)။ 5 December 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  9. Chinese Foreign Ministry Archives (hereafter CFMA), 105-00846-02(1), Miandian yu Nansilafu de guanxi (Zhongguo zhu Miandian shiguan bianxie ziliao) [Burma-Yugoslavia relations (materials collected by the Chinese Embassy in Burma)], December 18th 1958, p. 8.