ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း
ဝ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း ( ရှမ်း: တိူင်း ဝႃႉ ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ၊ အင်္ဂလိပ်: Wa Self-Administered Division ) သည် ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့မြောက်ပိုင်း၌ တည်ရှိသည်။ ဝ လူမျိုးများ အများစု နေထိုင်ပြီး ဒေသတွင်း နေထိုင်သော အခြားလူမျိုးစုများမှာ လားဟူ၊ အာခါ၊ တိုင်းလွယ် စသည်တို့ ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်ပေါင်း (၆)မြို့နယ် ပါဝင်ပြီး ၎င်းတို့ကို ခရိုင် (၂)ခု အဖြစ်ဖွဲ့စည်းမည် ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၁၀ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၀ ရက်နေ့တွင် ကြေညာခဲ့သည်။[၁]
| ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း | |
|---|---|
| ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း | |
 | |
 ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်းတည်နေရာ | |
| ကိုဩဒိနိတ်: 22°10′00″N 99°10′00″E / 22.16667°N 99.16667°Eကိုဩဒိနိတ်: 22°10′00″N 99°10′00″E / 22.16667°N 99.16667°E | |
| နိုင်ငံ |  မြန်မာ |
| ပြည်နယ် |  ရှမ်း |
| ပင်လယ်ရေ မျက်နှာပြင်အမြင့် | ၅၂၄ မီတာ (၁၇၁၉ ပေ) |
| လူဦးရေ | |
| • စုစုပေါင်း | ၅၅၈,၀၀၀ |
| အချိန်ဇုန် | မြန်မာစံတော်ချိန် (UTC+6:30) |
ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) အရ ပုဒ်မ ၅၆။ (ဂ) တွင် ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ
တို့ကို စုစည်းပြီး ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း အဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။[၂]
သမိုင်းကြောင်း
ပြင်ဆင်ရန်ဝ ဒေသသည်ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့မြောက်ပိုင်း၌ ရှိပြီး တောင်တန်းထူထပ်သည့်အပြင် အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီခေတ်ကာလကပင် အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာ မသက်ရောက်ခဲ့သည့် ဒေသဖြစ်သည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီး ကာလမှာလည်း ဝ ဒေသ သို့ ပြည်မအစိုးရ ဩဇာအာဏာသက်ရောက်မှု မရှိခဲ့ပေ။ ၁၉၅၀-နောက်ပိုင်း တရုတ်ပြည်မှ စစ်ရှုံးပြီး ဝင်ရောက်လာသည့် ကူမင်တန်တပ်များနှင့် နယ်ခံကာကွယ်ရေးတပ်များ၏ ဗိုလ်ကျမှုကို ခုခံတိုက်ခိုက်သည့် ဝ လယ်သမားသူပုန်အဖွဲ့များသည် ၁၉၆၆ ဝန်းကျင်မှစ၍ ဝဒေသတွင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ထိုလယ်သမား ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့များတွင် ခွင်းမားဒေသမှ ပေါက်ယိုချမ်း၊ ပေါက်စမ်ပန်းတို့ ဦးစီးသည့် ပြောက်ကျားတပ်၊ အိုက်ချိန်ဒေသမှ အိုက်ခိန်း၊ အိုက်ခလုံးတို့ ဦးစီးသည့် ပြောက်ကျားတပ်၊ ပန်ဝိုင်ဒေသမှ ကျောက်ညီလိုင် ဦးစီးသည့် ပြောက်ကျားတပ်၊ ဟူစွမ်ဒေသမှ လူရှင်းကော့ ဦးစီးသည့် ပြောက်ကျားတပ်တို့မှာ ထင်ရှားသည်။
၁၉၆၈-ခုနှစ် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီတပ်ဖွဲများ အရှေ့မြောက် နယ်စပ်သို့ ဝင်ရောက်လာသည့် နောက်တွင် ဝ လယ်သမား ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့များအား စည်းရုံးသိမ်းသွင်းခဲ့သည်။ အဆိုပါ ဝ လယ်သမား ပြောက်ကျားခေါင်းဆောင်များမှ တဆင့် ဝလူထုအား စည်းရုံးသိမ်းသွင်း နိုင်ခဲ့ပြီး ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီထဲတွင် အင်အားကောင်းသော တိုက်ရည်ခိုက်ရည်ရှိသော ဝတပ်ဖွဲ့ ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပြီး ဝဒေသအများစုကို လွတ်မြောက်စေနိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၉-ခုနှစ်၊ ဧပြီလ (၁၇)ရက်နေ့တွင် ဝခေါင်းဆောင် ကျောက်ညီလိုင်နှင့် ပေါက်ယိုချမ်းတို့ ဦးစီးသည့် ဝတပ်ဖွဲ့သည် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီမှ ပုန်ကန်ခွဲထွက်ပြီး UWSP/UWSA ဝ ပြည်နယ်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ/ ဝ ပြည်နယ်သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော် အဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နဝတ အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ယူခဲ့ပြီး နဝတက ရှမ်းအထူးဒေသ ၂ အဖြစ်သတ်မှတ် ပေးခဲ့သည်။ လက်ရှိ UWSP/UWSA တပ်ဖွဲ့ အနေနှင့် ရပ်တည်ခဲ့သည်မှာ ၃၂-နှစ် ရှိခဲ့ပြီး၊ လယ်သမား ပြောက်ကျား သူပုန်၊ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီကာလများကတည်းက တွက်လျင် ၅၅-နှစ်ခန့် လက်နက်ကိုင်သက်တမ်းရှိပြီဖြစ်သည်။ [၃]
မြို့တော်
ပြင်ဆင်ရန်
မြို့တော်မှာ တရုတ် - မြန်မာ နယ်စပ်ရှိ ပန်ဆန်းမြို့ ဖြစ်သည်။
အခြားမြို့များ
ပြင်ဆင်ရန်ဝ ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း အတွင်း အခြားအရေးပါသော မြို့များမှာ မိုင်းမောမြို့၊ ပန်ဝိုင်မြို့၊ နားဖန်းမြို့၊ ဟိုပန်မြို့၊ မက်မန်းမြို့၊ ပန်လုံမြို့၊ ပန်ယန်းမြို့၊ ဝိန်းကောင်မြို့ တို့ ဖြစ်ကြသည်။
ကိုးကား
ပြင်ဆင်ရန်- ↑ "တိုင်းခုနစ်တိုင်းကို တိုင်းဒေသကြီးများအဖြစ် လည်းကောင်း၊ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ တိုင်းနှင့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသများ ရုံးစိုက်ရာ မြို့များကို လည်းကောင်း ပြည်ထောင်စုနယ်မြေတွင် ခရိုင်နှင့်မြို့နယ်များကို လည်းကောင်း သတ်မှတ်ကြေညာ" (in Burmese)၊ 2010-08-20။ 2010-08-23 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) [0]=1|2008 [https://web.archive.org/web/20110501121420/http://www.irrawaddy.org/election/component/filecabinet/?task=download&cid Archived 1 May 2011 at the Wayback Machine. Constitution PDF]
- ↑ မောင်မောင်စိုး ရေး၊ တိုင်းရင်းသားလူမျိုး လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ pdf file၊ ၁၈.၅.၂၀၂၁